Дін — қоғамдық құбылыстардың ішіндегі ең күрделісі

Презентация қосу

Семей қаласының
Шәкәрім атындағы мемлекеттік
университеті

СӨ
Ж
Тексерген: Жакпарова Г.А
Орындаған: Асаубаева А.М Е-419 топ студенті
Дін — қоғамдық құбылыстардың ішіндегі ең
күрделісі. Діннің мән-мағынасын қаншама
ғұламалар ашып көрсетуге талпынған болатын.
Дін жөнінде жазылған мақалалар, ғылыми
еңбектер саны некен-саяқ. Дегенмен «діннің
бастауы мен тұңғиық терең мәні ел көзінен тасада
қалып қойды». Қорқыныш-үрей де, сүйіспеншілік
те, ата-бабаларды қастерлеу де және т.е.с. да діни
сенімнің өз алдына жеке тұрған бастауы бола
алмасы анық. Дінге нақты және бір мағыналы
анықтама берем деу өте қиын. Егер «религия» —
(дін) терминіне келер болсақ, латын тілінен дәлме-
дәл аударғанда «байлау», «екінші қайта оралу»
дегенді білдіретін көрінеді.
Цицерон шығармаларында «религия» сөзі халықтың тұрпайы соқыр
сеніміне қарсы қойылған ұғым ретінде пайдаланылады. Бұдан шығаратын
бірден-бір тұжырым, дін деп кез-келген сенім түрін айтпайды тек, адамды
қасиетті, мәңгілік, тапжылмас құндылықтармен байланыстыратын сенім
түрін айтады. Сенім — діннің негізін қалаушы фактор, оның субстанциясы.
Сенім қарым-қатынас, байланыс сынды ұғымдармен астарлас жатыр. «Мен
құдайға сенемін» деп айту үшін адам өзін сол құдаймен байланыста сезінуі
қажет, оған бүкіл жан-тәнімен бет бұруы керек. Сенім белгілі бір
мағынада өзін-өзі тәрк етуді, өзін құрбандыққа
шалуды білдірері де анық. Құрбандық деп
қандай да болмасын тілек үшін белгілі бір құн
төлеу қажеттілігін сезінуден туындаған дүниені,
іс-әрекетті айтады. Адам әлеуметінің ең көне
рәсімі — құрбандық шалу рәсімі.

Құрбандық не мақсатпен шалынады, оның мәні
неде және тағы басқалары деген көптеген
сұрақтар туады. Бірақ бұл жерде дінді
Дін адам жан-дүниесінің талап-
талпыныстары мен арман-
мақсаттарының тоғысу нүктесі
бейнесінде адам өмірінің
толыққандылығын танытатын
категория ретінде де қарастырылады.

Дін деп адамдардың қасиетті
байланысты іздеу және табу барысыңда
қол жеткізетін бірлестігінің
тұрақтылығын қамтамасыз ететін
методологиялық механизмді атайды.
Діннің негізінде рәсім тұр. Рәсім деп
жеке тұлғаның әлеуметтік ісәрекетін
қатал қадағалаушы ережелер
жиынтығын айтады. Өкімет пен
азаматтық қоғам институттары пайда
болмай тұрыпақ рәсім адамдар
арасындағы қарым-қатынастарды
реттеп, қоғамдық тәртіпті сақтауға
болысқан.
ы ң әр қайсысы өз алдына өзіні ң қызметтерін ат қарады әрі бір-б
l
Мәдениет – адамның өз қолымен,
ақыл-ойымен жасағандары және
жасап жатқандарының бәрін түгел
қамтиды. Жай ғана сауат ашудан
және тазалық ережелерін
сақтаудан бастап, өмірдің асқан
үлгілі шығармаларын жасағанға
дейінгі ұғымды қамтып жатқан –
мәдениет саласының өрісі кең.
l
д
Мәдениет ұғымын тереңірек түсіну үшін, оған
мағыналық жақындығы бар кейбір басқа
ұғымдармен арақатынасын қарастырып өтейік. Осы
сипатта біздің зердемізге бірінші түсетін ұғым —
өркениет. Өркениет (цивилизация) семантикалық
жағынан алғанда (латын тілінің — «civilis» сөзі)
азаматтық дегенді білдіреді. Римдіктер бұл ұғымды
«варварлықтар» деп өздері атаған, басқа халықтар
мен мемлекеттерден айырмашылықтарын көрсету
мақсатында қолданған. Яғни, «өркениет» олардың
түсініктері бойынша азаматтық қоғамы, қалалық
мәдениеті, заңға негізделген басқару тәртібі бар Рим
империясының даму дәрежесін білдіреді.
өзі) азаматты қ дегенді білдіреді. Римдіктер б ұл ұғымды «варварлы қта
Қолданылған
әдебиеттер:
1)И.Г. Гердер. Идеи к
философии истории
человечества. Москва, 1977, с.
2521
2)Қазақтың дүниетанымы.
Алматы, 1993, 36-бет
3)Ә. Наурызбаева, Н. Скалон.
Диалогтың мүмкіндігі. «Шаһар»,
1993, № 1, 8-бет.
А РЫ Ң Ы ЗҒ
НАЗА РЛ
А Х М Е Т! ! !
АР

Ұқсас жұмыстар

Дін жайлы түсінік

Христиан діні туралы

Дін – рухани мәдениеттің бөлігі ретінде

Христиан дінінің тармақтары

Дін туралы түсінік

Дін және мәдениет

Аллаһ сөзі

Мұсылман діні белгісі

Діннің бастаулары

Христиан діні

Пәндер