Теріні консервілеу және сақтау

Презентация қосу

Қ аза қ станРеспубликасыны ң Білім ж әне Ғылым
Министрлігі
Семей қ аласыны ң Ш ә к ә рім атында ғы Мемлекеттік
Университеті

Та қ ырыбы : Теріні консервілеу ж әне са қтау
Орында ғ ан : ТК- 421 тобыны ң студенті Зарипов Асхат
Тексерген : Бауыржанова Айгул Заманбековна

Семей 2015
Енді, біздің алдымызда майсыздандырудан өткен
жаңа тepi жатыр. Жаңа тepiнi - жас тepi деп
атайды. Осыдан 1-2 сағат ішінде өңдеуге кipice
алмасаңыз, оны мiндeттi түрде консервілеу керек.
Әйтпесе, жас терілерде шіріткiш бактериялар
көбейіп кетеді.
Tеpiні консервілемес бұрын пайдалануға
болмайтын бөліктерді алып, реттеген жөн. Олар
салмағын жоғарылатып келсе, өңдеу
процестерін қиындатады. Оларға: май, ет, қан,
кip, ерін, құлақ, мүйіз, лай, тұяқтар жатады. Кір
мен майды қолмен, тупикпен тазартады.
• Реттеуден кейін енді бip гигиеналық операция - тepiні жуу.
Әдістелген жолмен мұқият жуу - микроптарды екі есе
төмендететінін көрсеткен. Сонымен қатар, еритін
белоктар да жуылып, консервілеуді жеңілдетеді. Теріні
шелек, шлангалы тазартқыштармен жуады. ІҚМ терісінің
қылшығын арнайы тазартқышпен тазалайды.
Тазартқыштың eкi жағы болады: бipiншi жағының ені -
10см, ұзындығы - 40см бipтегic, eкіншіci - тістермен
айналдырылған, биіктігі - 2 см, негізгі eні - 3 см болады.
Tepiнi кір мен қан толықтай кеткенше жуған дұрыс. Бip
теріні қылшық жағынан жуу ұзақтығы 2 минуттай, ал
шел жағынан 4 минуттай жуу керек. Осыдан кейін
тазартқыштың тегіс жағынан 30-40 минуттан суы сорғу
үшін іліп қояды. Нәтижесінде жуған терінің ылғалы, жас
тepi ылғалымен бірдей болады.
Консервілеуге дейін мамандар тepінi жөндеу қажеттілігін
ескертеді. Жөндеу – қатпарлар мен әжімдерді тартып,
тepiнi анықталған пішінге әкелу. Бұны арнайы щит пен
рамкаларда өтізеді.
Жөндегіштерді шайыры жоқ ағаштардан алынған құрғақ
таяқшалардан жасайды. Ағаш өте құрғатылған болуы
керек, әйтпесе тepi жөндеген соң кішірейіп кетеді.
Tepiлерді (барлық түрін) жөндегенде жөндегіштің сырты
мен жонарқа бөлігін жөндегіштің бip жағына бауыр
тepiciн бipкeлкi қылып жапсырады. Tepiнi щит пен рамкаға
кішкене шегелермен қағады. Жөндеуге тepiні жу ғаннан
кейін әбден құрғаған соң бipaқ кіріседі.
Енді біз консервілеуге кipice
аламыз. Консервілеуді «барлық
фермент, шіріткіш бактериялар,
яғни микроптардың тоқтауы»
деген сөз деп ұғу керек. Tepiдe 40%
ылғал болуы микроорганизмдер
үшін қолайлы. Консервілеуде
барлық құрғату әдіcтерi тepiнi
сорғытудан тұрады. Негізгі
конcepвілeyшi зат - кәдімгі құрғақ
ас тұзы. Енді консервілеудің
бірнеше әдістерін талдайдық.
Ылғалды тұздау. Бұл әдістің кереметі тepi
тінінің сапасы, ал кемшілігі – көп тұз шығыны.
1 кг тepiгe 400 г тұз алынады, кальциленген
сода 1/400 қатынастағы консервілeyшi тұзбен
ІКМ, бұзау, тана терілері тұздалады. Қоспаны
жақсылап араластырып, қолдануға бір күн
бұрын дайындайды. Жүн жағын жоғары
қаратып, бетон және тегіс ағаш бетіне теріні
жазып қояды. Терінің бахтарма, яғни, ет
жағына тұз себе отырып, қолмен нығыздап
жағады. Бip күннен соң қайтадан тұздайды,
оны «пакет» дейді. Басынан бастап төрт
бөлікке, алдымен оң қолы мен сол қолын iшкe
қарай, одан кейін жотасын бүктейді.
Осы оралған тepiнi құйыршығымен және жіппен
байлайды. Үш күннен кейін тұздалған теріні
тексеру керек: егер қатты тұздар болса, онда
барлығы дұрыс, ал егер орындарын қалтырып,
тұз ciніп кетсе, онда кайтадан тұздаған дұрыс. Бес
күннен кейін белок пен ылғалды тұздық аға
бастайды. Жақсы тұздалған тepi берік және
тығыз келеді. Шел жағы құрғақ, ақшыл түсті
келеді, тек пышақ тигізгеннен соң сұрғылт
тартады. Дұрыс тұздалған тepi жақсы сақталады,
ал нашар тұздалған тepi - көп бөгеттер жасайды.
Қатты тұздалған терінің қылшықтары түсіп
қалады, ол мехтік және тepi өндірісінде
қолдануға келмейді.
Keптipy және құрғақ npeстi консервілеу. Бұл әдіс
бұзау, тана, қой, ешкі, құлын терілерін консервілеу
үшін өте қажет. Артықшылығы - арзан және оңай,

кемшілігі - теріде кажетсіз қабыршықтар пайда
болып, май қышқылы әсерінен илеуге тура келеді.
Теріні ақпанның аяғы мен наурыздың басынан
бастап, яғни жылы уақыттарда кептіреді. Бұл
уақытта күннің көзінен сақтану керек, әйтпесе тері
қабыршақтанып, оның құрамындағы коллаген
жоғары температурада желатинденіп кетуі мүмкін.
Tepiні жазда 22-25оС, ал қыста жылытылған
қоймаларда кeптipген пайдалы. Tepi диаметрі 3-5 см
жақсы тазартылған ағаштарда ілініп тұруы керек.
Теріні жерге қойып тұздауға болмайды. Иленіп
тұрған терінің басына, құйрығына, аяғына
таяқшалар тipeп, жазып қояды. Tepi 6ipкелкі кебу
үшін ауыстырылып отырады.
Жақсы құрғатылған тepi созылмалы келеді,
шел жағын саусақпен шерткен кезде өзіне тән
дыбыс бepeдi және жүнді жабыны құрғақ

кeлeдi.
Тоңазыту. Бұл әдістің айтарлықтай
жетіспеушіліктері бар. Мұздалған тері
бұзылады, сапасыз. Tepіні қарға мұздатуға
болады. Бұл әдіс терінің сапасын сақтайды.
Құрғақ тұздау. Бұл тәсілді қолданған кезде,
алдымен теріні тұздайды, сосын құрғатады.
Кемшілігі - консервіленген терінің жоғары
гигроскопиялығы болып табылады. Сол
себептен қоймадағы тері ылғалдылықтан
шіріп, дымқылданып кетеді. Негізінен құрғақ
тұздауды ыстық климатты жерлерде де, суық
климатты жерлерде де қолдана береді.
Егер тері дұрыс консервіленбесе, шикізатта дақтар пайда
болады:

Ақ таңлақ – жел мен мұздаудан туады. Бұл кезде тері
борпылдақ, ұсақ саңылаулы, созылмалы емес, ақшыл түсті
болады, сондықтан оны сорғытуға тура келеді.
Мүйіздену - шикізаттың кeлeci өндеуін қиындатып, сынғыш
және қатты болады. Бұл күн көзінен сақтамаудан туады.
Көгеру - аз кептіріліп, теріде ылғалдың қалып қоюы әсерінен
болады.
Шірік - шіріткіш бактериялардың әсерінен терінің
зақымдануы.
Шірік болу себептері:
Консервілеуді кешіктіру;
Дұрыс құрғатпау;
Жоғары температурада құрғату;
Ылғалдың көп мөлшерде қалып қоюы;
Теріге тұзды біркелкі жаймау.
Шіріктің қызару түpi бар. Ол ылғалды тұздау
кезінде көкшіл микроптарды қоздырады. Бұған

қарсы күрес жүргізу үшін тұзға 1 %
парадихлорбензол және 2 % нафталин қосады.
Егер тepi бетінде қызару пайда болса, онда
оны тазартып, жоғарыда көрсетілген
компоненттерді қосып, екіншілік тұздау керек.
Тұз дақтары - тepi қатқыл болады және ақшыл-
қоңыр түстен, қара-қоңыр түске боялады. ІҚМ-
да, бұзауда шел және беттік қабаттарда ылғал
тұздалған болады. Оны жою үшін тұзға 2,5-3
кальциленген сода және 1% парадихлор және
2% нафталин қосады.
Егер консервілеу дұрыс, әрі мұқият жасалмаса,
шикізатты бұзады.
Назар
аударғандарыңызға
рахмет !!!

Ұқсас жұмыстар

Бағалы аң терісінің жартылай өнімдерінің тауарлық қасиеттері

Терінің топографиясы, құрылысы және химиялық құрамы. Малдың терісіне әсер ететін факторлар. Теріні консервілеу және сақтау

БЫЛҒАРЫ ШИКІЗАТЫ

Жүн және тері, ішіктік шикізаттардың микрофлорасы. Ет және тері – ішік шикізаттары өндірістерін ветеринариялық бақылау

Былғары шикізатының ақаулары

Жүн және тері, ішіктік шикізаттардың микрофлорасы. Ет және тері, ішік шикізаттары өндірістерін ветеринариялық бақылау. үрдістер. Қиды биотермиялық өңдеу

Терінің топографиясы, құрылысы және химиялық құрамы. Малдың терісіне әсер ететін факторлар

Иленген тері бұйымдарының ассортименттері

Былғары-тері шикізаттар микробиологиясы

Бағалы аң терісін сұрыптау, сақтау және сату

Пәндер