Адамның діни сеніміне құ рмет оның таң дауына құ рмет ретінде




Презентация қосу
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Тақырыбы: Адамның діни сеніміне құрмет
оның таңдауына құрмет ретінде

ОРЫНДАҒАН: ТОЛЕУБЕКОВА АЙЖАН
Ата Заңымыздың 1-бабы 1-тармақшасында:
«Қазақстан Республикасы өзін
демократиялық, зайырлы, құқықтық және
әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады,
оның ең қымбат қазынасы — адам және
адамның өмірі, құқықтары мен
бостандықтары» деп айшықтап жазылған.
Демократия құндылықтарға баса көңіл
бөлетін біздің ел – зайырлы мемлекет.
Православие, буддизм және ислам әлемінің
бел ортасындағы Қазақстан бабалар
аңсарының лебімен, ұлт жолында жанын да,
қанын да қиған арыстардың жебеуімен,
Желтоқсаншы жастардың рухымен және
елім, жерім деген ел ағаларының
жанкештілігімен азаттық алды. Іргеміз беки
қоймаған, енді ғана аяқтан тұрған сол
жылдары барынша жариялылықты,
географиялық факторларды ескеру аса
маңызды болатын. Дін сияқты өте нәзік
мәселеге «екі шоқып бір қараған» еліміз,
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев бүгінде діни
төзімділіктің үлгісін көрсетіп келеді.
“Дін – адам пайымының бүкіл
əлем мен болмысқа, қоршаған
дүниеге, табиғатқа, өзі өмір
сүретін ортаға жəне өзінің
ақыл-ойы мен сана-сезімінен
тысқары тылсым дүниеге
қатынасы;адамзат танымының
дүние мен жаратылысқа деген
көзқарасты айқындайтын
мифология, философия жəне
ғылымнан ерекше өзіндік бір
тұрпаты; адамзат қоғамындағы
аса күрделі де маңызды
əлеуметтік, мəдени институт;
ерекше қоғамдық сана жəне
əлеуметтік құбылыс”.
Елімізде 1992 жылдың
15 қаңтарында
қабылданған
Қазақстан
Республикасының
«Діни сенім
бостандығы және діни
бірлестіктер туралы»
Заң адам құқықтары
туралы халықаралық
актiлер мен
келiсiмдерде баянды
етiлген азаматтардың
дiни сенiм бостандығы
жөнiндегi
құқықтарын iске
асыруға кепiлдiк
“Алғашқы қауымдық қоғамдағы адамдардың діни дүние танымының
негізгі ерекшелігі, олар өздерін қоршаған табиғи ортадан бөлген жоқ.
Өндірістік аумақ, оның жануарлары, өсімдіктері мен минералдық
байлықтары, оған əсер ететін табиғи күштер мен осында тіршілік ететін
адамдардың топтары - барлығы біртұтас болып қабылданды. Сондықтан
табиғатқа адамға тəн қасиеттер, ал адамға табиғат қасиеттері тəн деп
түсінді.
Бұл діни түсініктердің
барлық алғашқы
түрлерінде
Фетишизм
Тотемизм
Анимизм
Магия
Дамыған діндердің ортақ мүддесі —
қақтығыссыз, кикілжіңсіз өмір сүру. Бір құдайға
табынушы діндердің алғашқысы — иудаизмнің
өзінде қауымдастар арасындағы жанжалды бүкіл
көпшілік алдында ортақтаса шешу принципі
қабыл алынған болатын. Діни бірлестік бұл жерде
қауым арасында үйлесімді тіршілік етуді көздейтін
және бейбіт-тыныш өмір сүрудің кепілдііі бола
алатын дәрежеде көрсетілген. «Дін — бейбіт
өмірдің субстанциясы. Дін арқылы көпшілік
арасында кең танымал бейбітсүйгіштік идеясы
тарайды» .
Бүгінгі Тәуелсіз қазақ елінің
арайлы таңында сансыз ұлттар
мен ұлыстардың ішкі тыныштығы
бір арнада. Ұстанған бағыты мен
мақсатында рухани күш пен сенім,
татулық пен белсенділік бар. Діні
мен ділі бөтен өзге ұлыстар
Жаратқан Алланың жазуымен
бірге қоныс теуіп, өмірлі тыныс –
тірлігін қазақтың табиғатымен
ниеттеген. Осылайша бірлігін
құрған Қазақстан елі әлемнің
алпауыт елдерімен санасатын
деңгейдегі халге көтерілді. Әрі
үлкен ортадан өз орнын нығыздап
алды. Бұл жетістік көкірек
сенімнің жеңісі, Жаратқан
Алланың құдіретіне бас игеннің
жемісі.
Қол ұстасқан
қазақстандықтар
көп ұлтты әрі
кө п
ұлыстылығымен
қатар көп дінді
екенін естен
шығармаған
жөн. Ұлт тату
болса, дін тату,
ұлт арасы
ашылса дін
арасының қабаты
2-бап. Дiни сенiм бостандығы және дiни
бiрлестiктер
             туралы заңдар
      Қазақстан Республикасының дiни сенiм бостандығы және дiни
бiрлестiктер туралы заңдары осы Заңнан және Қазақстан
Республикасының өзге де нормативтiк
құқықтық актiлерiнен тұрады. Жергiлiктi өкiмет пен басқару
органдарының, ведомстволардың осы Заңға қайшы келетiн
нормативтiк актiлердi шығаруына жол берiлмейдi.
Eгep Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы
Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халы қаралық
шарттың ережелерi қолданылады.
3-бап. Дiни сенiм бостандығы хұқығы
      Қазақстан Республикасының, басқа мемлекеттердiң
азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар жеке өзi, сондай-
ақ басқалармен бiрге кез келген дiндi еркiн ұстануға немесе
ешқайсысын ұстанбауға хұқылы, дiнге деген, құдайға
құлшылық жасауға, дiни жоралар мен рәсiмдерге, дiндi оқып-
үйренуге қатысуға немесе қатыспауға көзқарасты айқындау
кезiнде қандай да бiр күштеп мәжбүр етуге жол берiлмейдi.
      Қазақстан Республикасының азаматтары дiнге
көзқарасына қарамастан экономикалық, саяси, әлеуметтiк
және мәдени өмiрдiң барлық салаларында заң алдында бiрдей
жауапты. Азаматтардың дiнге көзқарасына қарай олардың
хұқықтарын тiкелей немесе жанамалап шектеу немесе қандай
да бiр артықшылықтар белгiлеу, немесе соған байланысты
өшпендiлiк пен жеккөрушiлiк туғызу, не азаматтардың
сезiмдерiн жәбiрлеу, сондай-ақ қайсы бiр дiндi ұстанушылар
қадiр тұтатын заттарды, құрылыстар мен орындарды
қорлау Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген
жауапкершiлiкке әкелiп соғады.
      3аңда көзделген жағдайларды қоспағанда, ешкiмнiң де өз
дiни сенiмдерiн себеп етiп азаматтық мiндеттерiн атқарудан
бас тартуға қақысы жоқ.
      Дiни наным себебiмен атқарылуға тиiс бiр мiндеттi
Қызықты мағлұматтар
Режиссер Оливер Стоунның ұлы 27 жастағы Шон
Стоун (Sean Stone) жақында ислам дінін
қабылдағанын жария етті. Енді ол шейіттердің
қатарында. Айта кетерлігі оның әкесі — иудей,
анасы — христиан.
«Ислам дінін қабылдау — христиандықтан немесе
иудейліктен кету дегенді білдірмейді. Аталмыш
діндермен мен дүниеге келдім. Бұл мен Мұхаммед
пен өзге пайғамбарларды қабылдадым деген сөз.
Адамдар ислам, иудейлік пен христиан діні бір-біріне
қарсы деп ойлап, қателесіп жатады. Оның
жаңсақтық екенін үңіле қарасаңыз түсінетін
боласыз. Мен үшін амеркиалықтарға Исламның
нағыз табиғатын түсіндіру маңыздырақ», — дейді
өзіне жаңадан Әли есімін алған Шон.
Ол мешітке барған сайын жаны жадырап сала
беретінін жасырмады.
«Мен мешітке барған сайын өзімді жақсы сезінемін.
Мен Жаратушымыз жалғыз екеніне сенемін. Ал
сіздің мұсылман, христиан немесе еврей екеніңізді ң
бұл тұрғыда еш маңызы жоқ», — дейді жас
режиссер.
• 1964 жылы 22 жасында
алғашқы чемпиондық атағын
алған Кассиус Марцеллус Клэй
бір аптадан кейін есімін
Мұхаммед Әли (Muhammad
Ali) деп өзгертіп, тарихта атын
қалдырады. Сол кезде бәрі
боксшының ұзақ уақыт Ислам
ұлты ұйымына мүше болып
келгендігін білді. Соған
қарамастан, Нью-Йорк
штатының спорт
комиссиясынан бастап ешкім
оның мұсылман екенін
мойындағысы келмеген.
Анна Каренина», «Воскресение», «Война и мир» романдарының авторы Лев
лстой да өзінің діни көзқарастары үшін қуғынға ұшыраған кезінде
ныстарына 1884 жылдың сәуірінде жолдаған хаттарының бірінде келесі
здерді жазған:
Сіздер менімен бір діни сенімде болсаңыздар қатты қуанар едім. Сол кезде
на мені түсіне алар едіңіздер. Бүгінде менде байлық та, ата қ та жо қ.
енен достарым ғана емес, туыстарым да теріс айналды. Либералдар мен
теттер мені есінен адасқан деп санайды. Мені Гоголь секілді алжасты деп,
дикалдар қатарына енгізіп қойды. Православие дініндегілер мені, тіпті
ұбыжық санайды. Бұл маған өте ауыр тиіп жатқанын мойындауға
әжбүрмін. Сол себепті мені тек діндар мұсылман деп санаулары ңды
раймын», — деп жазған Толстой.
л мұсылманға күйеуге шыққан орыс әйелі Е. Великова өз ұлын қай дінге
руы керектігінен кеңес сұраған хатына келесі жауап қайтарған:
ер біз православиеден ислам дінін жоғары қойсақ, мен бұл таңдауды
уана қабылдар едім
Егер біз православиеден ислам дінін жоғары қойсақ, мен бұл таңдауды
уана қабылдар едім. Менің бұлай деуім күпірлік болып көрінгенімен, мен
ламның православиеден жоғары тұрғанын айтуды доғара алмаймын.
ер екі діннен таңдау мүмкіндігін берсе, мен ғана емес, көптеген адамдар да
ш құдайлықты насихаттайтын, олардың суреттерін салып, тарататын
равославиеден гөрі жалғыз Алла барына сендіретін ислам дінін таңдар еді»,
деп жазған ол хатта.
• Амерканың поп-әншісі
Майкл Джексоннің де
2003 жылы ислам дінін
қабылдағаны туралы
расталмаған ақпарат
тараған. Бірінші болып
мұндай ақпаратты
таратқан New York Post
басылымы оның ислам
дініне өтуінің себебін
атап көрсете алмаған.
йдаланылған әдебиетт
1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Лтд.” ЖШС, 2010
2.Биекенов К., Садырова М.
Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007
3. Ғаламтор желісі

Ұқсас жұмыстар
Құқықтық нормалар
Дін
Адамның діни сеніміне құрмет
Діни әңгімелер. Құран Кәрім жайында
1. Дін Рухани мәдениеттің бөлігі ретінде. 2.Адамның діни сеніміне құрмет оның таңдауына құрмет ретінде
Қартаю типтері туралы Мечниковтің теориясы және қазіргі заманғы қартаю туралы теориялар
ДІНДІ ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ЗАЙЫРЛЫ ТӘСІЛДЕРІ
Антропогендік іс әрекет және гидросфера
Қазіргі кездегі ислам діні
Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар "Адамгершілік"
Пәндер