Карта — Жер шарының бетін немесе оның бөліктерін белгілі бір картографиялық проекцияда жазықтыққа кішірейтіп және жинақтап бейнелеу. Қолданылу мақсатына қарай керекті мәліметтер көрсетіледі

Презентация қосу

КАРТА
НОМЕНКЛАТУРАСЫ
ОРЫНДАҒАН ҚАЖЫГЕЛДИНА
МАХАББАТ
ГК-407
Карта — Жер шарының бетін немесе
оның бөліктерін белгілі бір
картографиялық проекцияда
жазықтыққа кішірейтіп және
жинақтап бейнелеу. Қолданылу
мақсатына қарай керекті мәліметтер
көрсетіледі.
КАРТА БОЙЫНША ЖЕРГІЛІКТІ
ЖЕР БЕДЕРІН ЗЕРДЕЛЕУ
жазықтықтың горизонтальдық суреті бойынша ой жүгірте отырып, жер
бетіндегі тегіс емес кеңістік көрінісін елестету ж әне бедер (ылди құлдилы ғы,
нүктелер биіктігі және т.б.) сипатын аны қтау бойынша есептеу мен өлшеу
жүргізу. Бедердің жалпы сипаттамасы горизантальдарды ң пішіні мен жиілігі
бойынша үстірт шолумен анықталады. Осы белгілерді пайдалана отырып,
бірінші кезекте негізгі су айырықтары (жоталар), а ңғарлар мен сайлар
нақтыланады. Бедер сипатымен жалпы танысты қтан со ң, ж үктелген міндетке
сәйкес оны толықтай зерделеуге кіріседі, сондай-а қ қажетгі өлшеулер мен
есептеулер жүргізіледі. Карта бойынша жер бетіні ң абсолюттік биіктік
нүктесін горизонтальдар мен белгілер бойынша аны қтау ға болады.
Горизонтальда жатқан нукте биіктігі осы горизонтальды ң белгісіне с әйкес
келеді. Егер нүкте горизонтальдар арасында орналас қан болса, онда о ған
жакын теменгі горизонтальдың биіктігін табады ж әне осы к өлемге
горизонталь үстіндегі осы нүктені ң арты қ шамасын қосады. Б ұл арты қ шама
әдетте көзбен интерполяциялау жолымен аны қталады. Салыстырмалы
артықтық (салыстырмалы биіктік) олардың абсолюттік биіктіктерінін
айырмашылығы ретінде есептеледі. Ылди құлдилы ғы арнайы графика —
жатыс шкаласы арқылы анықталады. Ол карта жа қтауыны ң о ң жа қ астына,
сызықтық масштабтың оң жағына таман орналасады.
КАРТА БОИЫНША ЖЕРГІЛІКТІ
ЖЕРДЕ БАҒДАРЛАНУ
Бұл жергілікті жерде бағдарланудың
негізгі түрі. Карта бойынша
бағдарлану картаны бағдарлаудан,
ондағы нүктені анықтау мен
жергілікті жермен картаны
беттестіруден тұрады
КАРТА БОЙЫНША ЖЕРГІЛІКТІ
ЖЕРДІ БАҒДАРЛАУ
КАРТА МАСШТАБЫ

Карталардың масштабы 1:10000,
1:25000, 1:50000 1:100000, 1:200000,
1:500000 және 1:1000000 болып
шығарылады. Кіші бөлімдердің
командирлері өз міндеттерін орындау
үшін ұрыста көбінесе 1:50000 және
1:100000 масштабы карталарды
қолданады. Ал масштабы 1:200000,
1:500000 және 1:1000000 карталар ірі
штабтардын жұмысында, сонымен
қатар арнаулы міндеттерді орындау
үшін қолданылады.
КАРТАҒА НҮКТЕНІ ТҮСІРУ
Бұл координаттары бойынша нүкте
орналасуы тиіс шаршыны анықтап, оған
нүктені түсіру. Табылған шаршының оңтүстік
сызығынан оның бүйір жақтарынан карта
масштабында кесінді салынады. Ол
шаршының төменгі жағы мен X нүктесінің
айырымына сәйкес келу керек. Алынған
таңбалар жіңішке сызықтармен біріктіріледі.
Осы сызыққа шаршының батыс жағынан
масштабта кесінді салады. Ол шаршы сол
жағымен У нүктесінің айырымына сәйкес
келуі тиіс. Бұл ізделіп отырған нүкте болып
табылады.
КАРТАДА ПУНКТТІН ОРНАЛАСУ
ОРНЫН ЖУЫҚТАП КӨРСЕТУ
Картадағы нүктенің орнын жуықтап
көрсету үшін ол орналасқан
координаттық тор шаршыны атау
жеткілікті. Бірінші абсцисса х
шаршының оңтүстік жағы, ордината у
оның батыс жағы деп аталады. Жеке
парақты картамен жұмыс істегенде
абсцисса мен ордината әдетте екі
санмен көрсетіледі (ондық және
бірлік километрлері картаның ішкі
жақтауының сыртында үлкен санмен
берілген).
КАРТАЛАР
НОМЕНКЛАТУРАСЫ
Бұл көп паракты географиялық карталардың әр
парағының орналасқан жерін немесе оның
картаның басқа парақтарына қатысты орналасу
ретін анықтайтын шартты белгілер жүйесі.
Карталар номенклатурасы. карталарға сызықтар
салумен тығыз байланысты, әскерлерді картамен
жабдықтауды ұйымдастыруда пайдаланылады.
Карталар номенклатурасы кестелік (карталардың
жинақ кестесіне немесе каталогына сәйкес
картаның әр парағы әріптік, сандық немесе әріптік-
сандық белгімен белгіленеді), координаталық
(картадың әр парағы оның нүктелерінің бірінің
немесе парактың ортаңғы нүктесінің —
координатасымен белгіленеді), сандық немесе
әріптік-сандық (әрбір параққа сандық, немесе
әріптік-сандық код беріледі) болуы мүмкін.
КАРТА НОМЕНКЛАТУРАСЫ ЖӘНЕ
РАЗГРАФКАСЫНА БАЙЛАНЫСТА
ВИДЕОЛАРДЫҢ ССЫЛКАЛАРЫ:
https://www.youtube.com/watch?
v=rOVMzAKn3KE
https://www.youtube.com/watch?v=xE_-
fxXLqgI
https://www.youtube.com/watch?
v=QrdIQ_Fr1BA
СЫМБАТ МҰРАТОВНА
НАЗАРЫҢЫЗҒА
КӨП
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Карта - Жер шарының бетін немесе оның бөліктерін белгілі бір картографиялық проекцияда жазықтыққа кішірейтіп және жинақтап бейнелеу

КАРТАНЫ БАСПАҒА ШЫҒАРУ ПРОЦЕССІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

Көне әлемдегі карталар

Карта

Тақырыптық картография

Цилиндрлік проекция

Картографиялық проекция теориясы

Картографиялық проекция

Картографиялық проекция, кескін

Карта план жайлы жалпы түсінік

Пәндер