Музыка сабағындағы музыкалық іс-әрекет

Презентация қосу

Қазақстан білім және ғылым министірлігі
Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік
университеті

Педагогика Факультеті
«музыкалық білім беру» кафедырасы
Орындаған : Ерсін Н
Тексерген:П.Ғ.К.доцент Сұлтанова Н.К
Сабақтың тақырыбы:
музыка сабағындағы
музыкалық іс-әрекет
Сабақтың мақсаты:Музыканы оқыту білім
беру мазмұны мен мақсатын дұрыс анықтаумен
ғана шектелмейді. Оқыту мақсаттарына қандай
амал, жолдармен жету керектігі музыкалық білім
беру дидактикасындағы ең маңызды мәселе болып
табылады. Себебі білім берудің тиімділігі әрдайым
оқыту әдістерін дұрыс таңдауға тікелей
байланысты болады.
«Әдіс» термині гректің «metodos», я ғни ақи қатқа, күтілетін н әтижеге қол жеткізуді ң жолы, амалы деген
ұғымды білдіреді. Педагогикалық әдебиеттерде әдіс ұғымына берілген к өптеген аны қтамаларды
кездестіруге болады. Жалпы алғанда о қыту әдістері білім беруді ң ма қсаттары мен міндеттерін шешуге
бағытталған жолдар және амалдар жиынты ғы болып табылады.
Оқыту әдістері келесі үш белгімен сипатталады. Олар: о қыту ма қсаты, ме ңгерту амалы ж әне о қыту
субъектілерінің өзара әрекеттесу сипаты. Демек, о қыту әдістері т өмендегілерді қамтиды:
- мұғалімнің оқыту жұмысының және оқушыларды ң оқу ж ұмыстарыны ң өзара байланысты амалдары;
- олардың оқытудың түрлі мақсаттарына жетудегі жұмыстарыны ң ерекшеліктері.
Мұғалім мен оқушылардың іс-әрекетінде қолданылатын оқыту әдістері – а қпараттандыру (м ұғалім о қу
материалын баяндайды, түсіндіреді); оқушылар ға практикалы қ да ғды, іскерліктерді үйрету;
оқушылардың танымдық іс-әрекетін дамыту; м ұғалімні ң оқушыларды ң танымды қ іс- әрекетіне
жетекшілік ету функцияларын орындауы.
Оқыту процесінің мәні және оқыту мақсаттарыны ң көп аспектілігі «о қыту әдістері» ұғымын
түсіндіруде сан түрлі трактовкалардың қалыптасуына ы қпалын тигізеді:
Мұғалім мен оқушының біріккен іс- әрекетін бейнелейтін о қыту процесіні ң екі жа қты сипаты
оқыту әдістерінің де дәл осылай екі жақтылы ғын аны қтайды. Осы ған байланысты м ұғалім
тарапынан ақпараттық, басқарушылық, оқушылардың танымды қ қабілетін дамыту, т.б. ж әне
оқушылар тарапынан білімді алу, меңгеру, ты ңдау, ба қылау, практикалы қ, лабораториялы қ
жұмыстар орындау сияқты әдістерді атап кетуге болады.
Сөздік әдістер. Бұл әдістің көмегімен ақпараттар жеткізетін құралдар м ұғалімні ң с өзі ж әне
баспа сөздері болып табылады. Оларға әдістер ж үйесінде жетекші орын алатындар кіреді:
әңгіме, әңгімелесу, түсіндіру,дискуссия, лекция, кітаппен ж ұмыс.
Талдап қорыту әдісі музыкалық сабақтарды ұйымдастыруды ң жетекші
әдісі ретінде оқушылардың музыка өнеріне саналы қарым- қатынасын
дамытуға, көркемдік ой-өрісін қалыптастыру ға ба ғытталады. Музыкалы қ
талдап қорыту әдісі, оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастыру аиалдарыны ң
жиынтығы ретінде, олардың музыка ж өніндегі негізгі білімін ме ңгертуде,
жетікші іскерліктерін қалыптастыруда қолданылады. Б ұл әдіс бірізділікті
әрекеттерден құралады.
Бірінші әрекет оқушылырға тән бағдарламасыны ң та қырыптарымен
танысу, тереңдете меңгертуге қажетті музыкалы қ т әжірибесін
белсенділікпен пайдалану ға талпындыру ма қсатын ж үзеге асырады.
Аталған әдісті қолдануда мұғалімге нақты жа ғдай ға с әйкес е ң қолайлы,
тиімді, қажетті жақтарын таңдай білу міндеті ж үктеледі. Педагогикалы қ
бақылау және баға беру тәсілдері музыка саба қтарында о қушыларды ң
жетістіктері мен кемшіліктерін есепке алуды қолданылатын әдіс. Олар
оқушылардың музыкалық даму барысында т үзетулер енгізуде қосымша
роль атқарады. Бақылау мен тексеру оқу процесіні ң өзінше жеке элементі
болып шет қалмауы, керісінше білімділік, дамытушылы қ, т әрбиелік,
талпындыру функцияларын атқарып отыруы тиіс.
Музыкалық білім беру жетістіктеріне қол жеткізу о қыту әдістерін қолайлы
етіп таңдап алуға байланысты.
Музыканы оқытуды ұйымдастыру: Мектептегі оқытуды ұйымдастыру формалары
педагогика тарихындаең пікірталасты проблеме болып келді. С.И. Ожеговты ң т үсіндірме с өздігінде
«форма – белгілі бір мазмұнымен шарттасатын т үр, ұйымдастыру, құру, тип, құрылым, т үзіліс» деп
пайымдалса, философиялы қ энцоклопедияда б ұл термин «мазм ұнны ң іштей ұйымдастырылуы» -
деп тұжырымдалған. Ал, оқыту ға келсек, форма – ол о қыту процесіні ң арнайы т үзілімі. Б ұл
түзілім оқу процесінің мазмұнына, әдістеріне, тәсілдері мен құралдарына, о қушыларды ң іс- әрекет
етуіне сипат алады. Яки оқытуды ң осындай т үзілімі о қу материалын ме ғгеру барысында ғы
мұғалім мен оқушының өзара әрекеттесуінде көрініс алады. Олай болса, о қыту формасы деп
белгілі бір оқу материалын және іс-әрекет ету амалдарын ме ңгеруде м ұғалім мен о қушыны ң өзара
әрекет етуінде жүзеге асырылатын оқыту процесі бөліктеріні ң т үзілімі мен циклдарын айтамыз.
Оқытуды ұйымдастыру формалары дидактика саласында ғы т үрлі өлшемдерге байланысты
былайша жүйеленген:
- оқушылардың саны;
-оқу орны;
-оқыту дәрістерінің ұзақтығы.
Оқушылардың санына байланысты көпшілік, ұжымды қ, топты қ, микротопты қ, жеке о қыту
формалары; оқыту орны бойынша мектептегі, мектептен тыс ұза қты ғына байланысты
классикалық сабақ, қосарлы сабақ, қыс қартыл ған саба қ және бастауыш сыныптарда
қолданылатын «қоңыраусыз» еркін созылатын саба қтар болып б өлінеді.
Педагогика ғылымы мен практикасында уа қыт талаптарына с әйкес саба қты өткізуді ң т үрлі
жолдары қарастырылып, оны жетілдіруде қыруар ізденістер ж үзеге асырылды. Саба қта
ұйымдастыруда оқушылардың танымды қ іс- әрекетін белсендіру, а қыл-ойын дамыту,
шығармашылықты өздік ізденіске баулу және т.б. проблемалар бойынша толассыз ғылыми
ізденістер жүргізілді.
Өнер пәні ретінде ән-күй сабақтарын ұйымдастыру проблемалары жөнінде О.А. Апраксина өз е ңбектерінде
тұжырымды пайымдаулар жасады. Оның пікірінше, музыка мектеп пәні ретінде өзге саба қтармен орта қ ұқсасты ғы бар
болуымен қатар, оған мынадай ерекшеліктер де тән:
1) Өзге пәндер сияқты музыка сабақтарының құрылымы психологиялық-педагогикалық за ңдылы қтар ға с үйенеді;
2) Өзге пәндерді оқыту сияқты музыка сабақтары жалпы дидактикалық принциптерді ұстанады;
3) Музыка пәнін оқыту өзге пәндермен және ұйымдастыру формаларымен байланысты болады;
4) Ұйымдастыру формаларының әртүрлілігіне қарамастын, музыка саба ғы бір тұтасты қта болуы тиіс;
5) Өзге пәндермен ортақтастығы – онда негізгі оқыту әдістері де қолданылатындығында.
О.А. Апраксина музыка сабақтарының басқа да ерекшеліктерін ашып көрсетті:
- Бірінші ерекшелігі – музыка сабағы өнер саба ғы. Себебі музыка өнері о қушыны ң сезімі мен эмоциялы қ сферасын
қамтитын болмысты бейнелейтін ерекше формасы. Музыка ға о қытуда танымды қ процесті ң өзі тек ой-сананы ң әрекеті
ғана емес, эмоция мен ойдың, сана мен сезімні ң бірлігінде ж үзеге асырылады;
- Екінші ерекшелігі – музыка адамның психикасына, моторикасына ж әне физиологиялы қ процестерге кешенді т үрде
ықпал етеді. Яки адамды түрлі психикалық кейіпке т үсіреді, оның бойында т үрлі психикалы қ процестер мен
физиологиялық процестер жүріп жатады;
- Үшінші ерекшелігі – міндетті түрде саналылы қ пен эмоционалды қ бірлестік болуына байланысты, саба қты ң әр
элементі балалардың белсенді қызығушылықты қарым-қатынасын тудырады;
- Төртінші ерекшелігі – музыка сабағында эмоционалды қ пен саналылы қты ң бірлігі ғана емес, к өркемдік пен
техникалық бірлік те орын алады. Сондықтан тыңдауға, ән салуға арнал ған репертуар мен қатар жатты ғулар да к өркем
болуы тиіс. Тіпті унисонда орындалған бір дыбыстың өзі де әдемі, әрі к өркем орындауды талап етеді. Ондай к өркемдік
орындаушылық техникасын меңгеруге тікелей тәуелді болады. Сонды қтан о қу материалдары ретіндегі музыкалы қ
шығармалардың мәнері образдылығы, көркемдік пен техникалықтың бірлігінде ж үзеге асырылуы тиіс.
Сонымен, музыка сабақтары мектептегі өзге пәндермен ортақ белгілерін са қтай отырып, өзіндік
ерекшеліктерін де сақтауы тиіс. Ондай ерекшелік, біріншіден, оқу материалы; екіншіден, о қушыны ң
танымдық, сондай-ақ оқушының жалпы жалпы және арнайы қабілеттеріні ң дамуы; үшіншіден, оқыту
әдістері; төртіншіден, қолданылатын техникалық құралдар; бесіншіден, музыка п әні м ұғаліміні ң т ұл ғалы қ,
кәсіптік мүмкіндіктері арқылы көрініс табады.
О.А. Апраксина өнер пәні ретінде музыка пәнінің өзіне тән ерекшеліктерін ж әне о қыту за ңдылы қтары мен
принциптерінен туындайтын білім беру, тәрбиелік, ұйымдастыру талаптарын былай қарастырады:
- музыка сабағының білім беру міндеттерінің нақты айқын болуы;
- музыка сабағының мазмұны оқу бағдарламасына, сабақтың мақсатына, оқушыны ң даярлы қ де ңгейлеріне
сәйкес анықталуы;
- музыка оқыту әдістерін қолайлы етіп таңдау;
- педагогикалық байланыстардың болуы;
- музыкалық білім беру педагогикасының ғылыми жетістіктерін пайдалану;
- жеке тұлғаның барлық сферасын дамыту;
- жалпыпедагогикалық іскерліктердің дамуы;
- музыкалық білім, іскерлік, дағдыларын меңгерту;
- музыкалық тәрбие міндеттерінің нақты қалыптасуы;
- музыкалық дүниетанымын дамыту;
- оқушылардың танымдық қызығушылықтарын қалыптастыру;
- музыканы оқытудың психологиялық ерекшеліктерін ескеру;
- педагогикалық әдеп, оқушылардың адамгершілік сапа-қасиеттерін дамыту;
- музыка сабақтарын нақты жоспарлау;
- музыка сабақтарының белгіленген құрылымын сақтау;
- музыка оқытудың түрлі құралдарын қолдану;

Ұқсас жұмыстар

Музыка. Музыка сабағындағы музыкалық іс-әрекет түрлері мен оқыту әдістемесі

Музыка сабағындағы музыкалық іс-әрекет түрлері мен оқыту әдістемесі

Музыканы тыңдау әдістемесі

Хордағы ән айту

Сыныптан, мектептен тыс музыкалық тәрбие жұмысы

Оқушылардың сыныптан тыс музыкалық жұмыстарды ұйымдастыру және өткізу әдістемесі

Оқушылардың сыныптан тыс музыкалық жұмыстарды ұйымдасту және өткізу әдістемесі слайд арқылы түсіндіру

Музыкалық ырғақты қимылдар

Балалар және жастар шығармашылығының орталықтарындағы ерекшеліктер

Музыканың емдік күші

Пәндер