Кәсіпкерліктің даму эволюциясы

Презентация қосу

Кәсіпкерліктің даму
эволюциясы

Орындаған: Закиева А.А
Кәсіпкерлік ұғымын 1-ші рет ғылыми
айналымға ағылшын Ричард Каньтелон
енгізді (1680-1734 ). Ғалым кәсіпкерлікті
ерекше экономикалық функция ретінде
қарастырды.Француз экономисті Жан-
Батист Сейн (1767-1832) айтуынша
кәсіпкерлер пайда табу мақсатында өзіндік
есебімен риск үшін қызмет атқарды деп
түсіндірді.Бұның негізінде әрбір кәсіпкер
өз білімі мен тәжіребиесіне жүгінуі тиіс
болды.
Әйгілі ағылшын эко-ті Адам Смит
(1723-1790) кәсіпкерді жекеше қызмет
атқаратын жеке меншікке және оның
қызметін кәсіпкерлердің жеке
қызығушылығымен байланыстырды.Бұл
негізді кәсіпкер өзі жоспарлау өндірісті өзі
ұйымдастырып және алынған пайданы өзі
бөліуі тиіс болды.
Ағылшын экономисті
Давид Ричардо (1772-1823)
кәсіпкерді қарапайым
капиталист ретінде
қарастырды.

Кәсіпкерлікке бағалы жаңа
бағаны ХІХ ғ. соңында
ағылшын экономисті
Аллон Маршал берді (1824-
1924). Бұдан соң толық
кәсіпкерлік мінездемені өз
жұмысында американ
экономисті Йозеф
Шумпетер берді.
«Кәсіпкерлік" терминінің эволюциясының қалай
қалыптасқанын қарастыратын болсақ:
1723ж : Парижде басылып шыққан «коммерцияның жалпылай
сөздігінде» ең алғаш "кәсіпкер" ұғымы, яғни "обьектіні
өндіру немесе құруда өзіне міндеттеме алатын адам" пайда
болған;
1725ж.: Р. Контильон : кәсіпкер – ол нарық жағдайында
тәуекел етуімен байланысты іс-әрекеттер жиынтығын жүзеге
асыратын адам;
1776ж.: Адам Смит, кәсіпкерлік – кәсіпорынның меншік иесі;
1797ж : К. Бодо, кәсіпкер – ол белгілі бір жүзеге асырылатын
іске жауапкершілігі бар адам;
1803ж : Ж.Б.Сей, кәсіпкерлік – екі өндіріс факторлары еңбек
пен капиталдың тәуекел жағдайындағы шығармашылық
үйлесуі;
1876ж : Ф. Уокер, кәсіпкер - ол өзін ұйымдастырушылық
қабілеттілігі мен пайда табатын адам;
1934ж : И. Шумпетер, кәсіпкер – ол инновациялардың көзі
және дамудың қозғаушы күші, новаторлар;
1964ж : П. Друкер, кәсіпкер - белгілі бір мүмкіндіктерден
мейлінше көп пайда түсіретін адам;
1975ж : А. Шапиро, кәсіпкер – ол әлеуметтік экономикалық
механизмдерді ұйымдастырушы.
Кәсіпкерліктің даму тарихы 4 бағытта дамыды:

1 – бағыт. Кәсіпкерлікті тәуекелдікпен байланыстырды. Бұл
бағыттың негізін салушысы болып француз экономисі – Ричард
Контильон болып саналады. Ол мынадай шешімге келеді:
«Кәсіпкер болашақтағы мүмкіндіктерді болжап, өзіне табыс
табу мақсатында мүмкіндіктерді жүзеге асырады. Сұраныс пен
ұсыныс қатынасын ескере отырып, кәсіпкер тауарды арзан
бағаға сатып алып, қымбат бағаға сатады».

2 – бағыт. Ж. Сей мен А. Маршалдың көзқарастарымен
байланысты. Олардың ойынша өндірістік факторлардың бірі
рационалдық комбинацияны жүзеге асыру және қалыпты
кәсіпкерлік табыс табу.
3 – бағыт. Кәсіпкерлік теориясын құрудағы негізгісі мен
перспективалық бағыт. Бұл бағыттың негізін салушы
Шумпеттер. Егер шаруашылық субъектілері жаңа
комбинацияны жүзеге асырмаса, ол кәсіпкер болып
саналмайды. Кәсіпкерлік функцияларын мынадай адам
ғана жүзеге асыра алады. Егер ол сезімтал, иновациялық
өзгерістерге икемді адам болса, жаңалықты таба білетін,
оның нәтижесін тиімді қолдана білетін тұлға.

4 – бағыт. Бұл бағыттың негізін салған адамдар П.
Дюркер, В. Санто олар кәсіпкерлікті менеджментпен
тығыз байланыстырады. Кәсіпкерлік пен менеджмент
бірін-бірі толықтырып тұрады және құрамдас бөлігі
болып табылады. Менеджмент көбінесе кәсіпорынның
қызмет көрсету саласына көп көңіл бөледі және
кәсіпкерліктің басқару стилін нығайтады
Кәсіпкерліктің бірнеше анықтамаларын
қарастыру негізінде бұл ұғымның негізгі
құрамдас бөліктерін атауға болады:

- жауапкершілік, тәуекел, инициатива;

- жоспарлау, ұйымдастыру,бақылау;

- құралдарды іске асыру еркіндігі;

- жаңа шешімдерді,идеалдарды іздеу.
Кәсіпкерлікті процесс ретінде қарастыруға болады, ол
төрт сатыдан тұрады:

• жаңа идеяларды іздестіру мен бағалау;
• бизнес-жоспарды құру;
• қажетті ресурстарды іздеу;
• құрылған кәсіпорынды басқару.

Ұқсас жұмыстар

Әлемдік нарықтағы логистика

Кәсіпкерлік және оның даму тарихы

Кәсіпкерліктің даму тарихы

Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдаудың мәні және қажеттілігі

Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау мен дамыту, жеке кәсіпкерлік туралы заң

Кәсіпкерлік қызметті Кәсіпкерлік қызметті қолдау бағдарламасы қолдау бағдарламасы

Кәсіпкерліктің функциялары

Құрылыс саласындағы кәсіпкерлік қызмет

Қазақстанда кәсіпкерліктің дамуының болашағы мен мәселелері

КӘСІПКЕРЛІК – ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУДІҢ ӘДІСІ

Пәндер