Балалар психикасының дамуы: тарихи-теориялық негіздер және ойындардың тілдік-танымдық дамуға әсері

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЕЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Орындаған: Мухтарова А. Р Тексерген: Кулмышева Н. А.

СӨЖ

Ж. Пиаже 1921-1922 жж. Психиканың түрлі кезеңмен дамуы концепциясының авторы. "Генетикалық эпистемология" ілімін жасаушы. Француз тілінде аударылған еңбегінде «баланы оқытсаң да, оқытпасаң да психикасының дамуына, ақыл-ойының өріс алуына ықпалын тигізбейді» деді.

Көрнекті чехтың ұлы педагогы Ян Амос Коменский (1592-1670ж) балаларды сезім ерекшеліктеріне байланысты оқыту жүйесін құру керектігі туралы ең алғаш өз пікірін ұсынып, мектепке дейінгі тәрбиенің алғашқы жүйесін жасады. Осы негізде «Ұлы дидактика», «Суретті көрнекі әлем» еңбектері шықты.

Балалар психологиясының пайда болуы мен бала психикасының даму заңдылықтарын зерттеу биология ғылымының жүйесіне енген үлкен бір жаңалық болды. XIX ғ. Чарлз Дарвиннің жасаған эволюциялық ілімі аса маңызды кезең болды. Адам соған сәйкес органикалық дүниенің дамуының тұтас жүйесіне енді.

XIX ғасырдың соңы XX ғасырдың бас кезінде шетел психологтары В. Штерн, Э. Мейман, А. Бине, К. Коффка, К. Бюллер, т. б өз еңбектерінде балалар психологиясы туралы мәселелерді қорытындылап, негізгі бағыттарға қысқаша талдау жасады. Революциядан кейінгі қайта өрлеу жылдарында диалектикалық материализм негізінде де бала психикасының дамуы туралы Ресейде эксперименталдық балалар психологиясы ерекше қарқынмен жұмыс жасады. Атап айтар болсақ, А. Ф. Лазурский, А. П. Нечаев, И. Кросногорский, В. М. Бехтерев, Н. М. Шеловановтардың физиологиялық зерттеулері соның дәлелі.

Балалардың дидактикалық ойын барысында есте сақтау, көру, сезіну, қабылдау, ойлау, сөйлеу үдерістері дамып, заттарды пішініне, түсіне, көлеміне қарай іріктеуге, әр түрлі қимылдарды орындауға үйренеді. Ауызша ойналатын дидактикалық ойындарда сұрақ, өтініш келісімді білдіретін дауыс ырғақтарына еліктеу қабілеттері жетіледі. Ертегі немесе әңгіменің мазмұны бойынша бөлек-бөлек суреттерді пайдаланғанда оларды белгілі бір тәртіппен жинау, топтастыру үшін тапқырлық, байқағыштық, зеректілік көрсетеді.

Құрылыс ойынында әдемі ғимараттар құрылысын жасап, оның бояуларының бір-бірімен келісімді болуын жоспарлайды, қадағалайды. Құрылыс материалдарының пішіні, түсі бойынша симметриялы орналастырып, оларды көлемі (кең-тар), биіктігі (биік-аласа) бойынша салыстырады. Ойын барысында шығармашылық танытып, жаңа мазмұн ойластырып, белсенділік көрсетеді.

Ұқсас жұмыстар

Жануарлар психикасының дамуы және адамның қоғамдық-тарихи санаға өтуі

Адам психикасының теориялық негіздері мен қызметтері

Қазақ тілінің синтаксисін қатысымдық-танымдық тұрғыдан оқыту: теориялық және әдістемелік негіздер

Балалар психикасының даму теориясы және тіл байлығын қалыптастырудағы ойын түрлері

Өнер философиясы: теориялық негіздер мен тарихи типтері

Жан Пиаже теориясы және бала психикасының дамуы: әсер етуші факторлар мен ойын түрлері

Жаһандану дәуіріндегі әлеуметтік желілердің ұлттық дамуға әсері

Тәрбие ұғымы мен мақсаты: тарихи-теориялық және педагогикалық негіздер

Психика және сана: құрылымы, дамуы және адам мен жануар психикасының айырмашылықтары

Балалар музыкалық театрының тәрбие мен тіл дамуына әсері және Қазақстандағы дамуы

Пәндер