Далалық шырмауық




Презентация қосу
Далалық шырмауық

Орындаған: Өкенова Ж.А
Группа: АГ-213
Тексерген: Сагандыков С.Н
МАЗМҰНЫ

1. ДАЛАЛЫҚ ШЫРМАУЫҚ ТЫҢ ТАРАЛУ
АЙМАҒЫ
2. ДАЛАЛЫҚ ШЫРМАУЫҚТЫҢ
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ
3. ДАЛАЛЫҚ ШЫРМАУЫҚТЫҢ
БИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
4. ДАЛАЛЫҚ ШЫРМАУЫҚТЫҢ ЗИЯНДЫЛЫҒЫ
5. ДАЛАЛЫҚ ШЫРМАУЫҚПЕН КҮРЕСУ
ШАРАЛАРЫ
ДАЛАЛЫҚ
ШЫРМАУЫҚ (CONVOL
VULUS) – ӨЗІ АТТАС
ТҰҚЫМДАСҚА
ЖАТАТЫН КӨП
ЖЫЛДЫҚ (КЕЙДЕ БІР
ЖЫЛДЫҚ) ШӨПТЕСІН
ӨСІМДІК НЕ ШАЛА
БҰТА. НЕГІЗІНЕН
ҚОҢЫРЖАЙ
БЕЛДЕУЛЕРДЕ ӨСЕТІН
250-ДЕН АСТАМ ТҮРІ
БЕЛГІЛІ.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ
БАРЛЫҚ ӨҢІРІНДЕГІ
ДАЛАЛЫ, ТАСТАҚТЫ
ЖЕРЛЕРДЕ, ӨЗЕН
АҢҒАРЛАРЫНДА
ТАРАҒАН 14 ТҮРІ БАР.
Далалық шырмауық ауылшаруашылық дақылдарының
сабағына шырмалып өседі. Сабағының ұзындығы 1 метрге
дейін жетеді. Жапырағы сағақты және сабаққа кезектесіп
орналасқан.Гүлдері ірі, ақ немесе қызғылт түсті.Жемісі
ашылмайтын екі ұялы қауашық. Әрбір өсімдік 100-1000-ға
дейін тұқым береді.Оның ұзындығы 2-4 мм және 2-12
тереңдіктен 25-30 градус жылықта көктеп шығады.
Топырақта өзінің өнгіштік қабілетін 2-3
жылға дейін сақтайды.Бұл арамшөптің
тұқымы ұзақ биологиялық тыныштық
кезеңінде болады. Өсуге барлық жағдай
(ылғал, жылу және тағы басқа) болып
тұрғанның өзінде тұқымның 5-10 пайызы
ғана көктеп шығады.Егістік шырауықтың
тамыр жүйесі топырақта 3-4 м тереңдікке дейін
кетеді, ең негізгі тамыры 7 метр тереңдікке
дейін бойлайды. Негізгі тамырдан 25-40 см
тереңдікте жуандығы 0,7-2,5 мм, ұзындығы
0,7-1,4 м жанама тамырлар тарайды.
Республикада егістік шырмауық барлық жерлерде таралған. Ол
әсіресе, отамалы және техникалық дақылдар егісінде көп
өседі.Ауылшаруашылық дақылдарының сабағын шырмап, оларды
жатып қалуға мәжбүр етеді. Мұның өзі егіннің шағымдылығын күрт
төмендетуге әкеліп соқтырады. Әсіресе жауын-шашынды жылдары
егістік шырмауық көп зиян келтіреді.Б ұл арамшөптің тұқымында
уландыратын заттар бар. Сондықтан да астықты тазарту керек.
Мұның өзі қосыша қаражатты керек етеді. Егістік шырмауық
ауылшаруашылық дақылдарының көптеген зиянкестерінің
таралуына мүмкіндік туғызады. Мысалы, егістік шырмауыққа күздік
көблек пен шалғын көбелегі өздерінің жұмыртқаларын салады, ал
одан шыққан жұлдыз құрттары егісті қатты зақымдайды.
Егістіктің аса қаушті күресуге
қиын арамшөбі, кейде егілген
астықтың сабағының жатып
қалуына өкеліп соқтырады, сүтті
шырындарының көп болуына
қарамастан оны мүйізді ірі
қарамал жақсы жейді. Бір өсімдік
600-дей өнімді жинағанға дейін
пісіп жетілетін тұқым бере алады
және ол ұзаққа созылуымен
ерекшеленеді.
Тұқымдары 1,5- 2,0 см топырақ
тереңдіктерінде өте жақсы көктеп
шығады. Тұқымдары 3 жылға дейін
өнгіштік қасйетін жоғалтпайды.
Шырмауық тамыр жүйесінің күшті
дамуымен ерекшеленеді. Қолайлы
жағдайлар туындағанда (жеткілікті
ылғалдылық, ауа және тиімді
температура) шырмауық кіші
бөліктерден үлкен алқаптарды басып
таралуы мүмкін.
Далалық шырмауық негізінен вегетативтік мүшелері-атпатамырлары
арқылы көбейеді. Бұл арамшөп осы атпатамырларында пластикалық
коректік заттар жинайды. Суық түскенше агротехникалық шараларды
уақытында жүргізу арқылы қоректік заттардың қорын азайту керек. Бұл
үшін өсімдікті “әлсірету” әдісін қолданған жөн.Ол үшін егінді жинап
болғаннан кейін жерді 10-12 см тередікке ЛД-10 немесе ЛД-15 дискілі
сыдыра жырқышпен өңдеу керек. Осы кезде арамшөптердің
атпатамырлары ұсақ бөлшектерге бөлініп одан жаңа өсімдіктер шыға
бстайды. Осыдан 2-3 жеті өткеннен соң дискілеуді қайталау керек. Сонда
жаңадан шыққан жас өсімдіктер жойылады да, ал тамыр жүйесі та ғы да
ұсақ бөлшектерге бөлінеді. Бұл бөлшектерден жаңа өсімдіктер өсіп
шығады. Оларды сүдігер жыртқанда жоюға болады, яғни 2-3 рет
өңдегенде жаңадан пайда болған өсімдіктердің тамырында жиналған
пластикалық коректік заттар жұмсалып, күзге қарай олардың қоры
азаяды, сөйтіп олардың жер астындағы тамыр жүйелері қысқа қатты
аязға төзбей үсіп кетеді.
Өсімдікті “әлсірету” әдісін таза парда
жүргізгенде ең жақсы нәтиже береді. Ол
үшін таза парды жаз бойы 3-4 рет әр түрлі
тереңдікке культивациялайды. Топырақты
тайыз және терең өңдеуді алмастырып
отырғанда ғана атпатамырлы арамшөптерді
жақсы жоюға болады. Айталық, бірінші рет
культивациялауды 5-7 см, екінші рет -10-
12см-ге культивациялап, ең соңында жерді
терең етіп сүдігерге түренді соқамен, ал жел
эрозиясының қаупі бар аймақта
жазықтабан сыдыра тілгішпен терең өңдеу
АГРОТЕХНИКАЛЫҚ ШАРАЛАРМЕН ҚАТАР АТПАТАМЫРЛЫ
АРАМШӨПТЕРГЕ ГЕРБИЦИДТЕР ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ КҮРЕС
ЖҮРГІЗУ ЖАҚСЫ НӘТИЖЕГЕ ЖЕТКІЗЕДІ. ҚОСЖАРНАҚТЫ
АТПАТАМЫРЛЫ АРАМШӨПТЕРГЕ ҚАРСЫ ДӘНДІ ДАҚЫЛДАР
ЕГІСІНДЕ ОЛАРДЫҢ ТҮПТЕНУ ФАЗАСЫНДА ӘР ГЕКТАРҒА ӘСЕР
ЕТУШІ ЗАТЫ БОЙЫНША 1,0-1,2 КГ 2,4-Д АМИН НЕМЕСЕ НАТРИЙ
ТҰЗЫН, 0,8-0,9 КГ ЭФИРДІ ҚОЛДАНУҒА БОЛАДЫ.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1.КОТТ С.А. СПРАВОЧНОЕ ПОСОБИЕ ПО
БОРЬБЕ С СОРНЫМИ РАСТЕНИЯМИ. – М.:
УЧПЕДГИЗ, 1961. – 248 С.
2. ЧЕСАЛИН Г.А. БОРЬБА С СОРНЯКАМИ. М.:
СЕЛЬХОЗГИЗ, 1958. – С.3-11.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Нейтральды қышқыл топырақта кездесетін индикатор - өсімдіктер
ҚР облыстарының фитосанитария карантиндерінің жағдайы
Топыраққа сипаттама Индикатор - өсімдіктер
Шырмауық таран
Ағаштардың, бұталардың, жартылай бұталардың, шырмауықтар мен жатаған өсімдіктердің жіктелуі
УНИВЕРСИТЕТІ САБАҚ
Жабықтұқымды өсімдіктер
ТОПЫРАҚТЫҢ МЕХАНИКАЛЫҚ ҚҰРАМЫН ДАЛАЛЫҚ ТӘСІЛМЕН АНЫҚТАУ
Теодолиттік түсіріс
Емдік шикізат ретінде өсімдік маңызы
Пәндер