Металлдар өндірісі туралы ақпарат

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫС ЖӘНЕ ФИЗИКА – МАТЕМАТИКА ФАКУЛЬТЕТІ
ХИМИЯ ЖӘНЕ ГЕОГРАФИЯ КАФЕДРАСЫ

Металлдар өндірісі
Орындаған; Тұрғанбаева.А.С
Тексерген; Сапакова.А.К
Табиғаттағы
металдар

Өнеркәсіптік әдіспен металдар алынатын
минералдарды кендер деп атайды.
Егер кеннің құрамында бірнеше металдың
қосылыстары кездессе, оларды полиметалл
кендерге жатқызады.
ҚАЗАҚСТАНДА КЕНДЕРДЕН
МЕТАЛЛ ӨНДІРУ
Кенді • 900-ге жуық полиметалл кен
орындары табылған
Алтай
• Мыс, қорғасын, мырыш, никель,
Жезқазғ кобальт, алюминий, марганец,
т.б металдардың кендері
ан кездеседі

• Қорғасын, мырыш, ванадий,
Қаратау темір кендері көптеп кездеседі.
ЕЛІМІЗДЕГІ ТЕМІР КЕН
ОРЫНДАРЫ
Металлурги
я
Металлургия – Металлур
табиғи гия
шикізаттардан
металдарды
өнеркәсіптік
Қара Түсті
жолмен өндіру
әдістерімен
айналысатын ғылым
мен техниканың ж/е
өндірістің саласы.
ҚАРА
МЕТАЛЛУРГИЯ
ТҮСТІ МЕТАЛЛУРГИЯ
• Өскеменнің,
Риддердің,
Өндіріс Шымкенттің,
қатары Павлодардың мет.
комбинаттары
жатады

• Мыс, мырыш, титан,
Түсті магний, сирек ж/е
металдар сирекжер
элементтері

1.Қаз-да
аса • Алтын, күміс,
бағалы платина
мет. • Ванадий, рений,
2.Сирек молибден, уран, т.б
мет
ТҮСТІ МЕТАЛЛУРГИЯ

Металлургия
(мет-ды бөліп алу
әдістеріне қарай)

пирометаллурги гидрометаллург электрометаллу
я ия ргия
Металдарды Pb, Zn - Текелі, Малеевск, Ащысай;

ң кездесуі Mg, Ti, Zn, In, Be, Ta, Nb - Өскеменде
өндіріледі (Қорғасын-мырыш, Титан-
Металдар табиғи магний комбинаттары, Қазмырыш АҚ);
кендерден алынады.
Кендегі металды бос Мn - Қаражал, Жезді;
жынысынан айыру
арқылы байыту Сr - Хромтау (Кемпірсайда), Ақтөбе
жүргізіледі — олардың облысы;
бірі флотация әдісі. Алу
әдістері металдардың Cu - Жезқазған, Ақтоғай, Айдарлы;
химиялық
белсенділіктеріне Fe - Қарағанды, Орал, Рудный, Соколов-
негізделген. Сарыбай, Лисаковск;

W, Мо - Ағадыр, Катонқарағайда (Шығыс
Қазақстан облысы);
МАГНИЙ
MgO + C = Mg + CO
(термический)

MgCl2 (электролиз) =
Mg + Cl2.

CaCO3·
MgCO3(доломит) =
CaO + MgO + 2CO2

2MgO + CaO + Si =
CaSiO3 + 2Mg.
(доломиттің көмегімен)
ТЕМІР
2Al +
Fe2O3 =
Al2O3 +
2Fe
АЛЮМИНИЙ

2Al O
2 3
4Al + 3O .
Металдардың табиғатта
кездесуі
Табиғатта бос кездесетін
металдарға алтын мен
платина жатады.
Солай 1869 жылы
Австралияда салмағы 100 кг
алтын табылды. Үш жылдан
кейін салмағы 250кг-дай
алтын табылды.
XVII ғ-да Колумбияда
испандықтар алтынды жуып
тұрғанда алтынмен бірге
ауыр түсі күмістей металлды
тауып отырған. Сөйтсе бұл
платина болған екен.
Платинаның пайда болған
жері Уралда орналасқан.
МЕТАЛДАРДЫҢ ТАБИҒАТТА
КЕЗДЕСУІ
Көбіне, табиғатта металдар тұздар түрінде кездеседі.
Мысалға хлорид, сильвинит КСl • NaCl, каменная соль
NaCl;
нитраттарда – чилийская селитра NaNO3;
сульфаттарда – глауберов тұзы Na2SO4 ? 10 H2O, гипс
CaSO4 • 2Н2О;
карбонаттарда – бор (мел), мрамор, известняк СаСО3,
магнезит MgCO3, доломит CaCO3 • MgCO3;
Сульфидтерде - серный колчедан FeS2, киноварь HgS,
цинковая обманка ZnS;
фосфаттарда – фосфориты, апатиты Ca 3(PO4)2 ;
оксидтерде – магнитный железняк Fe3O4, красный
железняк Fe2O3, бурый железняк, содержащий различные
гидроксиды железа (III) Fe2O3 • Н2О.
Қызықты
материалдар
Ежелгі норвегиялықтар
күміс балқитын
балқытушылардың
улануын Кобольд атты
шайтанмен
байланыстырған.
Шынында да мышьяк
кобальт минералдарын
күйдіргенде улы
мышьяк оксиді бөлінеді
екен.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Балқаш түсті металл

Ауыр металлдар және олардың әсері

Қазақстанның бейметалл кендері

Энергетикалық кәсіпорындардың ағын сулары

Металлдар өндірісі

Металлдар өндірісі жайлы

КЕНДІ ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАР

Тауықтан алынған жұмыртқасына статистикалық есептеу

Ынтымақтастық салалары

Елек өзені

Пәндер