1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ САНИТАРИЯ» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция т үрлері ж әне олар ға сипаттама
2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальды қ,клеткалы қ ,жалпы физиологиялы қ
факторлары(температура,гормондар,ингибиторлар,интерферондар)

Орындаған :Сырымова.Б.Е
Тексерген :Омарбеков Е.О.
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Вирустардың организмге енуі, таралуы,
орналасуы
2. Инфекция түрлері және оларға сипаттама
3. Иммунитет және иммунитеттің механизмдері
4. Иммунитеттің факторлары
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Вирус – тірі
организмдердің
ішіндегі
жасушасыз
тіршілік иесі.
Жыныс
Жыныс ммүүшелері
шелері Вирустар
ар қ ылы Вирустар тері
тері
арқылы
таралады; арқ
ар қылы
ылы таралады
таралады
таралады;

Тыныс Лас
Лас аспаптардан
аспаптардан
малдә
малд әрігерлік
рігерлік
жолы ккөмек ккө
өмек өрсету
рсету
арқылы ену: кезінде таралады
кезінде таралады;;

Трансмиссивтік
Трансмиссивтік
Алиментарлық( Вирустың организмге жол-вирусты
жол-вирусты
жем,шөп,су қ
қооңңыздар,маса
ыздар,маса
арқылы) ену жолдары әр түрлі: ,шіркейлер,кенеле
,шіркейлер,кенеле
рр таратады;
таратады;
Вирустың таралу жолдары:
- қан арқылы тарайды;
- нерв жүйелері арқылы
- лимфа тамырларымен тарайды
Баяу, үдемелі
инфекциялар.

Кейіннен
персистентті
Түсікті инфекцияға
инфекция айналатын
жедел
Вирустық инфекция.
инфекци
я түрлері

Кейіннен
латентті
Жедел (жіті ) инфекцияға
инфекция айналатын
жедел
инфекция
Кейіннен латентті
инфекцияға айналатын Түсікті (абортивная) инфекция
жедел инфекция. Бұл кезде – нақты организмде
белсенділігінің қайталану репродукцияланудың толық
циклын атқара алмайтын ..
Жедел (жіті )
және организмннен шығу вирустарға тән, бірақ мұндай
кезеңдері алмасып, вирус инфекцияның иесінің инфекция –
инфекциялық емес организміне тигізетін әсері
(неинфекционный) жоқ деуге болмайды. Мысалы: соңында иесінің
жағдайда болады. кеміргіштерде SV40 вирусы иммундық
Инфекцияның осындай қоздыратын инфекция
түрін қоздыратын пермиссивті емес, бірақ жауабы арқылы
вирустардың белгілі бір жасушаларда
жағдайларда трансформациялық процесс вирустан толық
жасушалардың біреуінде дамуына әкеледі.
«Пермиссивтілі емес» деген арылатын
өнімді (продуктивная) термин – жасуша ішіне енген
инфекция, ал басқа вирустың репродукциялануын
жағдай.
жасушаларда пермиссивті қолдай алмайтын жағдайды
емес инфекция қоздыру білдіреді.
қабілеттілігі болады.
Баяу, үдемелі (прогрессирующий) Кейіннен персистентті
инфекциялар. Бұл инфекциялар
айналымға түспейтін инфекцияға айналатын
(циркуляцияланбайтын) агенттерге тән жедел инфекция. Бұл кезде
(приондар), олар бас миын инфекциялық вирус тұрақты
зақымдайды. Иесімен оған енген вирус
арасындағы күрес вирустың бөлінеді, немесе
элиминациялануымен немесе инфекция зақымданған тінде кездеседі.
персистентті, болмаса латентті түрімен Иесінің иммунды жауабы
аяқталады. Персистентті инфекцияға
айналуы үшін вирус, иесінің иммунды жедел инфекция кезінде
реакциясынан қашықтау механизмін вирусты жоя (элиминирлей)
пайдаланады. Вирустардың сол үшін алмаған жағдайда
пайдаланатын стратегиясы өте
спецификалы және иммундық жүйенің персистентті инфекция пайда
әр түрлі деңгейін зақымдайды. болады.
Вирустарға қарсы мал және адам организмінде
арнайы қорғаныс механизмдері пайда болады.
Вирусқа қарсы иммунитеттің негізгі қызметі –
организмге енген вирустарды тауып алу және
организмді сол вирустан, олардың антигендерінен
және вирус зақымданған жасушалардан тазарту.
Осы қорғану қызметі организмнің
иммунологиялық жүйесінің және иммунитетке
жауапты жасушаларының арқасында іске асады.
Сонымен бірге, организмде арнайы емес қор ғаныс
факторлары да бар (ингибиторлар, интерферон,
комплемент т.б.). Олар да вирусты ң көбеюі мен
организмге таралуына кедергі жасайды. Б ұл
факторлар арнайы механизмдерден б ұрын іске асады.
Вирусқ
Вирус табиғ
қаа таби ғии немесе
немесе туа біткен ттү
туа біткен үрге жә
рге ж әне
не
генетикалы қ қ асиетке с әйкес
генетикалық қасиетке сәйкес төзімділік т ө зімділік
(невосприимчивость,
(невосприимчивость, иммунитет).
иммунитет). Ол жағ
Ол жа ғдай
дай туа
туа біткен
біткен
қ немесе ө се келе организмні ң
қасиетке немесе өсе келе организмнің белгілі бір ауру
асиетке белгілі бір ауруғ
ғаа
қ т ұ рарлы қ қ асиетіне с ә
қарсы тұрарлық қасиетіне сәйкес келеді. Көрсетілген екі
арсы йкес келеді. К өрсетілген екі
жағ
жа ғдайда
дайда дада организмде вирус ө
организмде вирус сіп-кө
өсіп-к өбейе
бейе алатын
алатын
жасушалар
жасушалар болмайды
болмайды немесе фагоцитоздың
немесе фагоцитозды ң,,
ингибиторлардың арқасында организмде вирусқаа қ
ингибиторларды ң ар қ асында организмде вирус қ қарсы
арсы
ттұ қ ғ
ұрарлық жағдайлар жеткілікті болады. Мысалы, адам ірі
рарлы жа дайлар жеткілікті болады. Мысалы, адам ірі
қ
қара малдың
ара малды ң обасымен
обасымен немесе
немесе таутауқ тардың
қтарды тырысқ
ң тырыс қаағғымен
ымен
ауырмайды.
ауырмайды. Керісінше, тауық
Керісінше, тауы қтар адамның
тар адамны тырысқ
ң тырыс қаағғымен,
ымен,
жануарлар адамны ң к үл, сал ауруларымен
жануарлар адамның күл, сал ауруларымен ауырмайды. ауырмайды.

Вирусқа
қарсы
тұрудың екі
түрі:
Жү
Ж үре біткен ттө
ре біткен өзімділік
зімділік (невосприимчивость,
(невосприимчивость,
иммунитет)
иммунитет) - организм ауырып жазыл
- организм ауырып жазылғ ғаннан соң
аннан со ң
немесе қ олдан егуді ң ар қ асында пайда
немесе қолдан егудің арқасында пайда болады. болады.
Тұ
Т ұмау
мау (ортомиксовирустар
(ортомиксовирустар тудыратын)
тудыратын) немесе
немесе
парамиксовирусты
парамиксовирусты аурулар
аурулар (парагрипп,
(парагрипп, РС-вирус)
РС-вирус) --
тыныс
тыныс алу жолдарының
алу жолдарыны зақ
ң за ымдауымен ө
қымдауымен өтетін
тетін
аурулардан со ң 2-3 жылдар ғ а созылатын
аурулардан соң 2-3 жылдарға созылатын арнайы арнайы
иммунитет
иммунитет пайда
пайда болады. Ал, қ
болады. Ал, қызылша
ызылша немесе
немесе
ұ
ұшпа
шпа мен ауырғ
мен ауыр ғаннан соң
аннан со ң пайда
пайда болболғ
ған
ан арнайы
арнайы
иммунитет өмір бойы са
иммунитет өмір бойы сақталады. қталады.
Вирусқа қарсы
болатын қорғаныс
механизмдерін
екіге бөлуге
болады.

Организмнің
Иммунитетті
арнайы емес
ң арнайы
қорғаныс
факторлары
факторлары

жасушалық Гуморальдік,
гуморальдік жасушалық
І. Иммунитеттің арнайы факторлары : гуморальдік және жасушалық
1. гуморальдік факторлары – вирусқа қарсы гуморальдік факторлар В-лимфоциттерге ты ғыз байланысты.
В-лимфоциттер өзгере келіп плазматикалы қ жасушалар ға айналады, ал ол жасушалар вирус қа қарсы
антиденелерді бөліп шығарады. Адам мен жануарлар қан сарысуында болатын арнайы антиденелер –
иммунитеттің гуморальді факторы арқылы болуының көрсеткіші болып табылады. Сонымен бірге, к өптеген
вирустарға қарсы жергілікті иммунитет болады. Мысалы, т ұмау ауруында, парагриппте ж әне бас қа тыныс
жолдарының кілегейлі қабықшасының иммунитетіне байланысты болады, ал ішек ауруларында – ішекті ң
кілегейлі қабықшасының иммунитетіне байланысты болады. М ұндай жа ғдайларда иммунитет ұза ққа
созылмайды. Вирустардың көпшілігі антигендер болып табылады, сонды қтан олар организмде өздеріне
сәйкес иммунологиялық өзгерістер тұғызады, соның нәтижесінде антиденелер – арнайы
иммуноглобулиндер пайда болады. Жасушада иммуноглобулиндер ДН Қ – РН Қ әсерінен пайда болады. Осы
жағдайда іске асыру үшін арнайы антигеннің әсері бар, демек, антиген организмге енген со ң
макрофагтардың әсеріне түседі де иммуногендік т үрге енеді, содан со ң макрофагтар мен Т-лимфоциттер В-
лимфоциттерге хабар береді, ал В-лимфоциттер плазматикалы қ жасуша ға айналады да вирус қа қарсы т ән
иммуноглобулиндерді бөле бастайды. Организмде табиғи ауыр ған кезеде немесе еккен кезде алдымен
иммуноглобулиндердің М – класы пайда болады, оларды «ал ғаш қы» антиденелерге жат қызады. Содан со ң
иммуноглобулиндердің А класы пайда болады. Оларды кілегейлі қабы қшаны ң В-лимфоциттері б өледі. Б ұл
антиденелер вирустарды тыныс жолдарыны ң кілегейлі қабы қшаларында жояды ж әне жергілікті иммунитет
тұғызады. Соңынан антиденелердің G – класы пайда болады. Олар вирусқа қарсы гуморалді жолы ар қылы
болатын арнайы иммунитеттің көрсеткіші болып табылады.
2. жасушалық факторлары - вирусқа қарсы иммунитеттің жасушалық факторлары Т-лимфоциттерге,
макрофагтарға байланысты болады. Т-лимфоцит жасуша ға жабыс қан немесе цитоплазма мембранасына
енген вирус ақуыздарын таниды. Вирустардың организмге енуінің ар қасында Т-лимфоциттерді ң өзгеруі
басталады. Т-лимфоциттер бөліп шығаратын интерлейкин-2 ар қылы Т-киллерді ң к өбеюіне әсер етеді, ал Т-
киллерлер арнайы рецепторлар арқылы вирус зақымдаған жасушаларды тауып, оларды өлтіреді. Сонымен
қатар, лимфа түйіндегі макрофагтар вирусты тауып алып, оларды «қорытады», ол үшін лизосомальдік
ферменттер қолданылады. Осындай қорытылған иммунологиялы қ т үрде вирус антигендерін Т-, В-
лимфоцитке ұсынады. Демек, макрофагтар антигендердің т үрін, санын белгілейді, содан со ң оларды Т-, В-
лимфоциттер танып алады. Бірақ, кейбір вирустар макрофагты ң ферменттеріне т өзеді де, макрофагты ң
ішінде өсіп көбейе береді.
ІІ.Организмнің арнайы емес қорғаныс факторлары да гуморалдік және
жасушалық деп екіге бөлінеді:
1. Гуморальдік факторларына - ингибиторлар жатады, оның ішінде:
α-ингибиторлар – біркелкі тұрақты мукопротеидтер, вирустардың қан
түйіршектерін біріктіретін қасиетін жояды;
β-ингибиторлар - температураға шыдамайтын липопротеидтер, көп вирустарды
жоятын қасиеті бар (тұмау вирусын, арбовирустарды);
γ- жоғары температураға шыдайтын гликопротеидтер, 100º С сақталады. Тұмау
вирусынан сақтандырады.
Комплемент – антиген-антидене комплексі иммуноглобулиннің Fc-фрагментімен
комплементтің белгілі компоненттеріне косылып комплекс құрады. Ол комплекс
фагоцитоз, иммунологиялық жабысу процестерін күшейтеді. Комплемент
антиденелермен бірігіп кейбір вирустарды, вирус енген жасушаны
ерітеді.Пропердин - комплементтің қызметін фагоцитозды күшейтеді, жасушаны
ерітеді.
2. Жасушалық арнайы емес қорғаныс факторлары - осындай негізгі
факторлардың бірі – вирус енген жасушаның интерферон бөліп шығаруы.
Интерферон вирусқа қарсы арналған агент емес, ол тек жасушада вирусқа қарсы
жағдай жасауға көмектеседі. Негізінде, барлық вирустар интерферон пайда
болуына әсер етеді. Интерферон фагоцитозды күшейтеді, жасушаның өсіп
көбеюін, яғни бөлінуін тежейді. Осы қасиеті қатерлі ісіктердің жасушалырының
өсірмеу үшін қолданылады.
Қолданылған әдебиеттер:
1. Жалпы вирусология. Ш. Мырзабекова. // Алматы. –
1994. – 176 бет.
2. Жалпы және жеке вирусология. А.Ә.Стамқұлова,
К.Құдайбергенұлы, Б.А.Рамазанова.// Алматы. – 2010. –
380 б.
3. Лурия С. Общая вирусология. М. – 1981. – 680с.
4. Л.Б.Борисов. Медицинская микробиология,
вирусология, иммунология. //Москва. – МИА. – 2005. –
736с.
5. Жданов В.М. Эволюция вирусов. // Москва. –
Медицина. - 1990.- 376с.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама. Иммунитеттің механизмдері

:1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық факторлары(температура,гормондар,ингибиторлар,интерферондар)

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы туралы ақпарат

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекц ия түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары

Иммунитеттің механизмдері. Иммунитеттің гуморальдық, клеткалық, жалпы физиологиялық факторлары (температура, гормондар, ингибиторлар, интерферондар)

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама. 2. Иммунитеттің механизмдері. Иммунитеттің гуморальдық, клеткалық, жалпы физиологиялық факторлары

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары

«Вирустың енуі. Иммунитет»

Пәндер