Шегіргүл өсімдігінің кең тараған аурулары




Презентация қосу
ШЕГІРГҮ
Л
ӨСІМДІГІ
НІҢ КЕҢ
ТАРАҒАН
Орындаған: Өкенова
АУРУЛАР Жадыра
Группа: АГ- 2013
Ы Тексерген: Есенгулова
Н.Ж

МАЗМҰНЫ

1. ШЕГІРГҮЛ ӨСІМДІГІНІҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІГІ
2. ШЕГІРГҮЛДІҢ ХАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫНДА ЖӘНЕ
МЕДИЙ\ЦИНАДА ҚОЛДАНЫЛУЫ
3. ШЕГІРГҮЛ ӨСІМДІГІНІҢ КЕҢ ТАРАҒАН АУРУЛАРЫ

Шегіргүл (Vіolaceae) — қос
жарнақты, шөптесін
өсімдіктер, кейде бұта,
шала бұталар. Жер
шарында кең тараған,
негізінен тропиктік,
субтропиктік және
қоңыржай аймақтарда
өсетін 22 туысы, 900-ден
астам түрі белгілі.
Қазақстанда бір туысы —
шегіргүл бар.
Жапырақтары кезектесіп
орналасады. Гүлдері
дұрыс кейде бұрыс
Тостағанша, күлте
жапырақшалары және
аталықтарының саны
бесеуден; гинецейі
(жабық тұқымды
өсімдіктер гүліндегі
аналық жиынтығы) 3,
сирек 2 — 5 жеміс
жапырақшаларынан
құралады. Жемісі — үш
қақпақты қорапша,
сирек жидек немесе
жаңғақ түрінде
болады, олар піскен
кезде қақырап
ашылады. Шегіргүл
тұқымдасын әдемі
гүлдері үшін сәндік
өсімдік ретінде қолдан
өсіреді; көпшілік
түрлері эфир майлы
және дәрілік өсімдіктер
Қолданылуы. Шегіргүлден алынған препараттар бронх
бездерінің қызметін күшейтеді. “Тривиолин” препараты
жөтелге ем.Шегіргүлді ежелден әсемдік, сондай-ақ
эфир майын алу үшін өсіреді. Шегіргүл дәрілік өсімдік,
оның құрамында глюкозидтер, сапониндер,

қышқылдар, флаволоидтар, алкалоидтар, каротин
және дәрумендер (С, Е, Р) бар. Халық медицинасында
өсімдіктің қайнатпасы мен тұнбасын ішіп немесе теріге
жағып, сары ауруды, ұшықты, қышыма қотырды, т.б.
тері ауруларын емдеуге, сондай-ақ несеп жүргізіп, тер
шығаруға, қан тазартуға кеңінен
қолданады.Шегіргүлдің пиязшықтары дәрілік
қосылыстар үшін пайдаланылады.


Фитофтороз – шегіргүлдің тамыр жүйесіндегі
кішкене жаралар арқылы саңырауқұлақ еніп
өсімдікті зақымдайды. Ол өсімдіктің тамыр жүйесі
мен тамыр мойынының шіруіне, сонымен қатар
жапырақтарында қоңыр дақтардың пайда
болуына алып келеді. Әлсіз өсімдік бірден
тіршілігін тоқтатады. Фитофтороз ауруының
споралары топырақта сақталып қалатындықтан
ауру шегіргүлді құртып, топырағын стерильдеу
қажет. Бұл аурудың алдын алу үшін топыраққа
Сұр шірік – шегіргүлдің
гүлдерінде,
жапырақтарында,
өркендерінде қоңыр- сұр
түсті мамық дақтар. Бұл

шегіргүлдің
өсімдік
кең
ұлпасының
тараған
шірігі
аталатын ботритис
ауруының белгісі. Сұр шірік
өсімдікті ірден зақымдап,
оның тіршілігін тоқтатады.
Ботритис саңырауқұлағы
топырақтағы өсімдік
қалдықтары арқылы келесі
өсімдікке еніп, оны
зақымдауы мүмкін.
Сондықтан гүлді отырғызар
алдында топырақты
марганцовка ерітіндісімен
өңдеп немесе мұздатқышта
қатыру керек. Шегіргүлдің
қоңырланған бөлігін
құртады, ауру өсімдіктерді
Фузариоз - өсімдікті өсіру талабы (ауыр тоырақ,
артық дымқылдылық, суық суды пайдалану,
температураның күрт төмендеуі ) бұзылған
жағдайда шегіргүлдің жас тамырларына тамыры,
сабағы, жапырағының шіруіне алып келетін
фузариум
негізгі
саңырауқұлағы
белгілері енеді. Бұл
жапырақ
аурудың
бұтақшалары
қоңырланып түсіп, қарайған тамырлары топырақтан
оңай бөлінеді. Алдын алу үшін екі айда бір рет
фундозол ерітіндісімен өңдеу қажет. Ауруға
шалдыққан шегіргүлдерді фунгицидпен өңдеп,
шіріген бөліктері мен кеуіп кеткен гүлдерін
жояды.


Ақ ұнтақ – шегіргүлдердің сабақтары, жапырақтары және
гүлтабандарынан ақ дақтарды көруге болады. Кейде
жапырақтары осы дақтардың арқасында шаң тәрізді
көрінуі мүмкін. Бұл белгілер өсімдіктің ақ ұнтақ ауруына
шалдыққанын дәлелдейді. Және шегіргүл ақ ұнтақ
ауруына кез келген уақытта шалдығуы мүмкін. Бұл
аурудың пайда болуына жарықтың жетіспеуі, төмен
температура, ауаның жоғары ылғалдылығы, ауадағы
шаң, азоттың, калий мен фофордың жетіспеуі себепкер
болуы мүмкін. Ақ ұнтақтың пайда болуының алдын алу
Тамыр шірігі - Fusarium,
Hyphomycetas, Rhizoctonia
сияқты саңырауқұлақтар
тудырады. Негізінен
қыста
көктемде
нмесе ерте
өсімдік
әлсіреген шегіргүлдер
шалдығуы мүмкін. Жаз
мезгіліндегі ауа
райының қолайсыз
кезеңдерінде тамыр
шірігіне ауыр топырақты
жерлерде ересек
өсімдіктер де ауруға
шалдығады. Тамыр
шірігіне шалдыққан
шегіргүл өсімдігін жас
көң енгізілген немесе
өткен жылы осы
аурумен ауырған
өсімдіктер өсірілген

Пайдаланылған әдебиеттер:

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас
редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «
Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы,
1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том
Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША
ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-
том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы —
1959, Редакциясын басқарған: Биология
ғылымының докторы профессор Т.
Дарқанбаев
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА

РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Шегіргүл – фиалка
Нейтральды қышқыл топырақта кездесетін индикатор - өсімдіктер
Қамыс
Топыраққа сипаттама Индикатор - өсімдіктер
Пайдалы қазбалардың индикаторлары
Картоп зиянкестері мен аурулары
ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ БӨЛМЕ ӨСІМДІКТЕРІНІҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫН ЗЕРТТЕУ ОРЫНДА
Гүлдер әлемі
Петуния ( шырайгүл)
Жаздық бидайды өсіру, күтіп-баптау және жинау ерешеліктері
Пәндер