Мәтіндердің ғылыми, ресми іс-қағаздар, публицистикалық стильдері




Презентация қосу
Мәтіндердің
ғылыми, ресми іс-
қағаздар,
публицистикалық
стильдері
ОРЫНДАҒАН: ҚАСЕНОВА ӘСЕЛ
ТЕКСЕРГЕН: ТОКСЕИТОВА А.С.
Стиль – латынша stylos
(қазақша – жазу құралы)
деген сөз. Латын тілінде
кейіннен стиль сөзі «жазу
мәнері» деген мағынада
қолданылатын болған . Стиль
деп белгілі бір тілдегі
лексикалық, грамматикалық
және фонетикалық
тәсілдердің қолданылу
принциптерін айтамыз. Стиль
терминінің кең мағынасы –
сөйлеу мәнерін білдіріп келсе,
тар мағынасы – жеке
шығарманың немесе жазушы
шығармашылығының тілдік
ерекшелігі (көркем әдебиет
СТИЛЬДЕР:

РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАР
СТИЛІ

КӨРКЕМ
ӘДЕБИЕТ
СТИЛІ
Адам өз ортасымен күнделікті түрлі қарым
– қатынаста болады.Сол арқылы тіршілік
жасайды,білім,тәжірибе жинайды,
жетіледі,өседі.Ал қарым – қатынас, негізінен,
ауызекі тілдесу арқылы жүзеге асады.Ауызекі
сөз ерекше сипатта құрылады.Ол стиль
ауызекі сөйлеу стилі деп аталады.Ауызекі
сөйлеу стилі – қазақ тілі стильдеріні ң бір
тармағы.
Ауызекі сөйлеу стилі бірнеше түрге
бөлінеді:
1) дидарластық сөз(әңгімелесу, сұхбаттасу);
2) полемикалық (дауласу) сөз;
3) көпшілікке арналған сөз (баяндама,
лекция).
Іс қағаздар дегеніміз-жеке адамның,
ұжымның,фирмалардың, мекемелердің атқаратын
қызметіне байланысты пайда болатын жазбаша (ауызша)
қарым-қатынас құралы.
Іс қағаздарының мынадай түрлері бар:

1.Әр түрлі мазмұндағы арыздар.
2.Өмірбаян .
3.Анықтама, түсінікхат,ақпар, есеп, хабарлау т.б.
4.Іс жөнінде мәлімет (хат) алысу, келісім жасасу, шешім
шығару, хабарлау т.б.
5.Мекемеде өткен мәжілістердің жүрісін, шешімін
баяндайтын құжат – хаттама.
6.Бұйрық. Қызметкер жөніндегі мінездеме, мінездеме,
ұсыныс т.б.
Публицистикалық стиль жұртқа үндеу, үгіт
айтуда пайданылады.Мұндай үндеуге, үгітке қоғам
үшін және дәл сол кезеңде зор мәні бар мәселелер
тақырып болады.Публицистикалық стиль ауызша
және жазбаша түрде қолданылады.
Публицистикалық сөз ауызекі айтылғанда, ауызекі
сөйлеу стиліне тән сипаттға да ие болады.Ол
көбінесе газет, журнал, радио, теледидар арқылы
беріледі.
Ғылыми-стиль – стильдің ғылым
саласында қолданылатын бір түрі.
Ғылыми-стильге нақтылық,логикалық,
мазмұн дәлелділігі қажет. Ғылыми-
стильде сөйлемдегі сөздердің
қалыпты орны, тіл нормасы қатаң
сақталады. Ғылыми-стильдегі
еңбектерге монография, оқулық,
мақала, ғылыми есеп, диссертация,
реферат, баяндама, тезистер,
патенттер т.б. жатады.
Стильдердің
қолданылу
аясы
Стильдердің

ерекшелігі
Стильдердің тілдік құралдары:

Ғылыми стильде - ғылыми терминдер жиі қолданылады.
Көбіне хабарлы сөйлем болып келеді. Осы шақ, өткен шақта
жиі қолданылады.
Ресми іс-қағаздар стилінде –кітаби, ресми сөздер мен
тіркестер, хабарлы өйлемдер мен даяр тіркестер мен құжат
тілдері жиі қолданылады.
Публицистикалық стильде - риторикалық сұрақтар, стильдік
қайталау, антитеза пайдаланылады.
Көркем әдебиет стилінде - ауыспалы мағына, көркемдік
тәсілдер, суреттеме құралдары(теңеу, метафора) қолданады.
Ауызекі сөйлеу стилінде – қарапайым сөздер мен сұраулы,
лепті сөйлемдер жиі қолданылады, көбінесе диалог түрінде
келеді
Стиль түрлеріне қатысты мысалдар:
Емен ұзақ жылдар бойы өсе Ғылыми
береді. Ол 1500 жылға дейін стиль
созылады. Жалпы емен жылы-
сүйгіш ағаштар қатарына жатады.
Жәкіш қып-қызыл болып кетті. Көркем
Алғашқыдағы-дай тұмсығы тершіп, әдебиет
қыбыжықтай берді. стилі
Өз қалауыммен жұмыстан Ресми іс –
босатуыңызды сұраймын. қағаз стилі
-Кеше сабаққа бардың ба? Үйге қандай Ауызекі
тапсырма берді? сөйлеу
-Ережелерді жаттауға берді. стилі
9 мамыр – Жеңіс күні қарсаңында Публицист
Елбасымыз-дың жарлығымен и-калық
халқымыздың аяулы ұлы Рахымжан стиль

Ұқсас жұмыстар
Ауызекі Көркем сөйлеу стилі әдебиет стилі
Стильдердің тілдік құралдары
Ресми іс қағаздары тілінің сөз бедері
Публицистикалық стиль
Қазіргі қазақ әдеби тілінің функционалды стильдері
ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ РЕСМИ ІС ҚАҒАЗДАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
Стиль түрлері
Стиль және оның түрлері
Іс –қағаздарының стилі
Иран - Қазақстанның тәуелсіздігін мойындаған алғашқы мұсылман мемлекет
Пәндер