Алқалар тұқымдасы

Презентация қосу

Алқалар тұқымдасы
Қос жарнақты, бір және көп жылдық
шөптесін өсімдіктер. Бұта түрінде кездеседі.
Әлемде тропиктік, субтропиктік және
қоңыржай белдеулерде кездесетін 80 – 90
туысы, 2500-дей түрі белгілі. Қазақстанда
Алқалар тұқымдасының 11 туыс, 23 түрі
бар. Бүтін жиекті немесе тілімденген
жапырағы тік не жатаған сабағына кезек
орналасады. Гүлі қос
жынысты. Гүлшоғыры бұйра болады. 5
тостағанша жапырағы бірігіп, жоғарғы
жағы тілімденген. 5 күлте жапырағы, бірігіп
қысқа түтік түзеді. Аталығы 5, аналығы
біреу. Жемісі – көп тұқымды жидек, түйнек
немесе қауашақ. Алқалар тұқымдасы
негізінен аса бағалы тағамдық сәндік және
техникалық (темекі) өсімдіктер болып
саналады. Олардың құрамында бірнеше улы
алкалоидтар болады, сондықтан оларды мал
жемейді. Жабайы түрлерінен дәрі алынады.
Шырайгүл ( петуния)
Шырайгүл: бразилья
сөзінен шыққан
'реtun‘-табак. Ең
алғаш шырайгүл сорты
Монтевидео (Уругвай)
маңайынан 1793 жылы
табылды.
Шырайгүлдің
Оңтүстік Америкадан
шыққан 25-ке жуық
түрі бар.
Шырайгүл көпжылдық шөпті
немесе жартылай бұтақты өсімдік,
бірақ өсімдіктер мәдениетінде
біржылдық ретінде қолданылады.
Сабақтары тік тұрғыш немес
төселген,тығызбұтақты болып
келеді. Жапырақтары кезекті ретте,
жұмсақ, тұтас, супротивті түрде
орналасқан. Жапырақтары пен
сабақтары қылтанақсыз жай
мамықтанған жіпшелермен иілген.
Гүлдері ақ,ал қызыл немесе
қызарыңқыраған, жеке, түпкі болып
келеді, қысқа гүлділерге жай немесе
түкті, дұрыс немесе сәл ғана бұрыс
гүлдері жатады. Тұқымы-өте ұсақ
дәндері бар қосжақтаулы қауашақ
Шырайгүлдің тұқымы
ұсақ, диаметрі 0,5-0,6мм
және ұзындығы 0,6-0,7мм,
қоңырқай-сарғыштау
болып келеді. Жемісі-
ұзындығы 10-13 мм және
7-8мм ені, пісіп жетілген
кезінде срағыш-қоңырқай
түсте болады. Бір
қорабында 100-110 дәннен
болады. Көбінесе шырайгүл
тұқымын қорабында бір-
бірлеп сатылады.
Қолайлы орын мен жағдайы

Жарықсүйгіш және
жылусүйгіш. Ашық және
жарық орындарда жақсы
өседі. Ұсақгүлді
шырайгүлден қарағанда
Ірігүлді шырагүл жарық
пен жылусүйгіш болып
келеді,ылғалды суық ауа
райында гүлдеуін
тоқтатады.
Топырақ
Саздақ немесе құмдақ
топырақты қажетсінеді,
бірақ көп жағдайда кез
келген құнарлығ мол
топырақта өсе береді.
Гүлдың жақсы өсуіне
тыңайтқыш енгізудің де
әсері мол,мысалы: 20-30г/м
нитрофоска.
Күтіп-баптау
Күтіп-баптау:
құрғақшылыққа төзімді,
бірақ ұзақ мерзімде суаруды
талап етеді. Топырқтың
қатты ылғалдануын көтере
алады,бірақ ылғалдың көп
мөлшерінен зардап шегеді.
Тыңайту жүйесінің
бастысы органикалық
тыңайтқыш болып
табылды.Бұл жүйенің
нәтижесі өте жоғары
саналды. Тыңайту жүйесі
гүлдеу уақытына дейін
жүргізіледі.
Орындағандар: Байкероева А.
Аққазынова Ж.
Абытайова Н.
Адильханова Т.
Нұрбақыт Қ.

Топ: АГ-213
Тексерген: Есенгулова Н.Ж.

Ұқсас жұмыстар

Қара мендуана

Гүл формуласы

Жабықтұқымды өсімдіктер

Айлаулықтар тұқымдасы

Даражарнақты класы

Құрамында сапониндер бар дәрілік өсімдіктер

Орталық Жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілік өсімдіктер

Көкөніс дақылдары

Айқын мысал - өсімдіктерде кездесетін алкалоид хинин

ДӨШ-нан алкалоидтарды бөліп алу әдістері. Алкалоидтардың физика-химиялық қасиеттері және оларды ДӨШ-да анықтау әдістері

Пәндер