Тері топографиясы құрылысы және химиялық құрамы

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
Министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік

Тері топографиясы құрылысы
Университеті

және химиялық құрамы.

Орындаған:Зекенов.А.Қ.
Тобы:ТК-421
Тексерген:Бауыржанова А.

Семей 2015
Тері - жануарлар денесінің сыртқы қабаты.
Ол ағзаны сыртқы орта әсерінен қорғайды
және сонымен қатар зат алмасу, сыртқа
шығару, жылу реттеу процесіне қатысады.
Консервіленген теріде мал
денесінен жаңадан сыпырылған
теріге қарағанда ылғалдылық аз
болады.Жас теріде талшықтар
суланған және еркін орналасқан,
ылғалдап тұздалған
консервілеуде ылғалдың
мөлшері аз болғандықтан
талшықтар жақын орналасады,
ал құрғақ тұздауда жабысады.
Консервіленген теріде қан, лас,
кір, лай қалдықтары болуы
мүмкін, ал ылғалды және кұрғақ
тұздалған теріде тұздың
мөлшері көп болады.
Тері түкті, жүнді жабыннан, эпидермистен (қыртыс), дерма (өзең) мен
теріасты жасушадан (шел) тұрады. Былғары шығару үшін тері өзеңі, ал
үлбір және тон үшін өзеңге қоса қыртыс пен түкті жабын
пайдаланылады.
Малдың үстінен сыпырылған жас тері
дұрыстап жуылып, ары қарайғы
өткізілетін үрдістерде жаксылап
өңделеді. Сондықтан өндеу
үрдістсрінде консервіленген терілерді
мүмкіндігінше, малдың үстінен
жаңадан сыпырылған күйге
жақындату кажет. Бұл операция жібіту
деп аталады. Ол теріні суға салып
жібіту арқылы онын бойынан кір, лас,
кан, лай қалдықтарынан және
консервілеген заттардан, яғни тұздан
тазартуға негізделген. Жібіту үрдісінде
келесідей факторлардың мәні зор:
терінің жағдайы, жібіту суының
температурасы мен сапасы, жібітудің
ұзақтығы, 1кг жібітілетін теріге кететін
судығ мөлшері, суды ауыстыру саны
және механикалық әсерлер.
Терінің жағдайы. Теріде
лас, кір, лай және канның
болғы оның шіруін
тудырады. Егер тері
жаман немесе бірқалыпты
консервіленген болса,
онда оларды жібіту
біркелкі жүрмейді.
Консервіленген теріде
ылғалдың мөлшері
неғұрлым аз болған
сайын, жібіту соғұрлым
ұзақ өтеді. Сондыктан,
жоғарыда көрсетілгендей.
шикізаттын өндірістік
партиясын жағдайы
беркелкі терілерді тандау
Жібіту суының температурасы
мен сапасы.Суланған кезде
тері ісінеді, оның салмағгы мен
қалыңдығы жоғарылайды.
Ісіну дегеніміз тері
талшыктарының арасындағы
кеңістікке судың бойлап енуі,
сонын әсерінен олар біршама
жылжиды да терініғ көлемі
ұлғаяды.
Коллаген талшығы
Су теріге ақырындап сінеді, әрбір қабат
суланады. Олар калың болған сайын, тері баяу
суланады. Жібіту үрдісінде терінің ісінуіне
белгілі бір шамаға дейін ғана рүксат етіледі. Тым
артык сулану терінің негізгі акуыздык заттарын
жоғалтуга әкеліп соктырады, нәтижесінде
былгарыныи саласы төмендейді, яғни
борпылдак, беріктігі азаяды. Теріні жеткіліксіз
немесе тым артык сулау кезекті былғарыны
өндеу операцияларынын жүруіне және соңғы
өнімнің сапасына кері әсерін тигізеді.
ТЕРІНІҢ ТОПОГРАФИЯЛЫҚ
БӨЛІКТЕРІ:

а -мүйізді ірі
малдын терісі;
б-жылқы терісі,
штрихпен
белгіленген ең
қалың тығыз
жері жая
-"шпигель";
в -тиін терісі.
Ірі қара мал және жыл қы терісіні ң
топографиясы.
Терінің топографиялық құрылысы негізінде мех өндірісіндегі
қалдықтарды болдырмау үшін, көбінесе ірі емес мамықтық мал
терілерін қолданады. Ал тері өндірісінде шошқа, жылқы, ірі қара мал
терілерімен байланысты. Олардың топографиясы біршама өзгеше.
Шикізатты жібітуге арналган судың манызы зор.
Өзен, кол сууларында коптеген бактериялар
болады. Сондыктан, жібітуга арналган су таза,
бактериялардан тазартылған болуы тиіс, ал
жібіту операцнясы неғұрлым қысқа мерзімде
жүруі керек.Жылы (20+25°С) дейін
жоғарлатқанда, жібіту үрдісі тездейді, бірақ
бактериялардың да өміршеңдігі біршама
күшейеді.Сондықтан қалыпты жібіту
температурасы 16+25°С, себебі мұндай
температурада теріні суландыру ұзақтығы азаяды
және шіріткіш бактериялар қауіпсіздігі азаяды.
1кг жібітілетін теріге кететін су көлемі сұиықтық
коэффициенті деп аталады. Ол жібіту кезіндегі терінің
салмағынан судың (сұйықтын) салмағы қанша есе көп
екендігін көрсетеді. Мысалы. тері партиясынын салмағы
2000 кг болса 8000 л суда жібітіледі, яғни

с.к = 8000 / 2000=4.

Жібіту үрдісі кезінде суда көптеген мөлшерде кір, лай
жиналады, ол бактерия лардың дамуына оң әсерін тигізеді.
Сондықтан жібітуге мүмкіндігінше таза су пайдаланған
дұрыс, яғни кірленген суды таза сумен ауыстырып отыру
кажет. Суды ауыстыру саны шикізатты консервілеу түріне,
оның сапасына және шикізаттың ластану дәрежесіне
байланысты анықталады.
Теріні суландыру үрдісін тездету үшін әртүрлі
механикалық операциялар колданылады.
Терідегі тері асты шел кабатының болуы, ет және май
кесінділерінің қалдыктарының болуы тері калыңдығы
бойына судын енуін, яғни сіңуін тежейді. Сондықтан жібіту
үрдісінде шел қабаты алып тасталуы керек. Шел кабатынан
арылту операциясы шелдеу деп аталады және шелдеу
машиналарында немесе шелдегіш арұылы колмен
орындалады.
Шикізатты жібітуді жеделдету үшін. әсіресе кұрғақ
консервіленгендер, талшыктары жакын немесе жабысқан
күйде болатын, механикалык эсер етіледі - теріні ажырату,
ягни шелдегіш қолданып колмен басу немесе барабанда
жүргізіледі.
Қолданылған әдебиеттер:
1. Әсенова Б.Қ. Былғары және мех технологиясы: оқу
құралы / А.Н.Нұрымхан, А.Н.Нұрғазезова.- Семей, 2008.
2. Мәдиев Ө.Қ. Былғары және тері технологиясы:
оқулық / Айтөленова Қ.Т. - Алматы, 2010.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Тері топографиясы құрылысы және оның химиялық құрамы

Тері құрылысы және химиялық құрамы

Терінің топографиясы, құрылысы және химиялық құрамы. Малдың терісіне әсер ететін факторлар. Теріні консервілеу және сақтау

БЫЛҒАРЫ ШИКІЗАТЫ

ТЕРІ ТОПОГРАФИЯСЫ

Терінің топографиясы, құрылысы және химиялық құрамы

Терінің топографиясы, құрылысы және химиялық құрамы. Малдың терісіне әсер ететін факторлар

Тері - жануарлар денесінің сыртқы қабаты

Малдың терісіне әсер ететін факторлар Жібіту үрдісінің мақсаты және жібітуге әсер ететін факторлар

Көз ұясының қабырғалары

Пәндер