Құс өндірістеріндегі ветеринариялық-санитарлық режим

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы
Білім және Ғылым министірлігі

Семей қ. Шәкәрім атындағы
Мемлекеттік Университеті
Ветеринарлық медицина кафедрасы

БӨЖ
Орындаған:Көкен.Б
Тексерген: Садуақасов М.С.
• Құстарды күтіп-бағу ерекшеліктеріне қарай, құс
фабрикаларында озат технологиялық құрал-жабдықтар
орнатылған типтік құсханалармен қатар, әлі де болса
экологиялық, ветеринарлық-санитарлық талаптарға сай
келмейтін ескі ғимараттар және құрал жабдықтар
пайдаланылып келеді. Мұндай жағдайда құс басын
жедел арттырып, сапалы өнім өндіру қиындай түсетіні
белгілі. Осыларға байланысты біздің ғылыми
жұмысымыз сыртқы орта экологиялық факторларды ң
жұмыртқалағыш тауық организміне, өніміне, оны ң
сапасына тигізетін әсерін зерттеуге бағытталады. Оны ң
ішінде әртүрлі типті құсханалардың микроклиматын,
атап айтқанда, ауаның температурасы, ылғалдылығы,
қозғалысы, газдық құрамы, құрал-жабдықтар,
желдеткіштер әсерін зерттеуге баса көңіл бөлінеді.
• Құс шаруашылығының дамуы негізінен үш факторға
негізделеді. Олар: құстың тұқымдық қасиеттері (генотипі),
оған әсер ететін сыртқы ортаның экологиялық факторлары
және бағып-күту жағдайлары (паратиптік). Қазақстан
Республикасында құс өсіру жоғары мамандандырыл-ған
кешендерде (құс фабрикаларында) автоматтандырылған
басқару жүйесіне негізделген. Ауыл шаруашылығын
жекешелендіру барысында орын алған келеңсіз жағдайлар құс
шаруашылығының әрі қарай дамуына біршама кері әсерін
тигізді. Дегенмен, соңғы уақытта құс шаруашылығы
қайтадан жандана бастады. Қазіргі уақытта Қазақстан
Республикасында әр бір тауық мекиенінен 250-280 ж ұмыртқа
алып, 1000 жұмыртқаға небары 1,5-1,7 ц азық өлшемі
жұмсалуда. Диетикалық құс етін 70000 тоннаға жеткізу
көзделініп отыр. Егін шаруашылығы дамыған республикамызда
құс шаруашылығының азықтық қорын жасауға, құс санын
көбейтуге мүмкіншіліктер жеткілікті.
Құс өндірістеріндегі
ветеринариялық-санитарлық режим
Құс қораларын қарқынды пайдаланып, оларды ша ғын жерге топтастырып, жыл
бойына балапан алып (инкубациялау) ж әне жас құстарды өндірістік технологияда
өсіру, ондағы ветеринариялық-санитарлы қ режимге жо ғар ғы талаптар қоюды
қажет етеді.
Ірі құстардың өндірістерін (фабрикалар) жобалап ж әне салу кездерінде
ветеринариялық қорғау аймағы мен зоотехникалы қ-ветеринариялы қ ара
қашықтығы белгіленген нормативтерге с үйенеді.
Ірі құс өндірістерінің аймағын (территориясын) бірнеше б өлікке (зона ға) б өледі:
өндіріске арналған; шаруашылы қ бас қару ға (хозадминстрация); азы қтарды
дайындау және сақтау; өндіріс қалды қтарын (к өң) өңдеп ж әне са қтау.
Ірі құс фабрикаларында өндіріс зонасын қосымша технологиялы қ ж әне қосал қы
зонаға шектейді. Ірілендірілген (аналы қ ж ұмырт қалайтын құстарсыз) өнімдік
фабрикалар мен еттік және ж ұмыртқа алу ба ғытында ғы фермалар қуаттылы ғы
300 мың жұмыртқалайтын тауықтар, 1 млн еттік шыбилар (бройлер), 500 мы ң
үйрек, 200 мың қаз және күрке тауық еттік балапандары ж әне 400 мы ңға дейін
өнімге арналған жас құстарды бір айма қта ұстап, біра қ бір-бірінен 60 м таяу емес
қосалқы зоналарға бөлектеп орналастыру ға р ұқсат етіледі.
Әрбір қосалқы зоналардың арасындағы зоотехникалық-
ветеринариялық қашықтық 60 м кем болмауы керек.
Жаңадан салатын және қайталап тұрғызатын өнімдік өндірістері,
егер жылдық қуаттылығы 600 мың, одан да артық жұмыртқалайтын
тауықтарға, немесе 6 млн. бройлер-балапандарға арналған болса,
әртүрлі зонада әр технологиялық құстар тобын орналастыруды
жобалап және 1 км жақын емес инкубатормен сою цехін салады.
Қосалқы зонадағы құстардың жастарының айырмашылығы
балапан-шыбыйлар үшін – 1 аптадан, үлкен құстарға 2-3 аптадан
артық болмай, зоналардың зооветеринариялық арақашықтығы – 60
м кем болмайды. Кезекті құстар партияларын қораларда
орналастырар алдында цикілдік сақтандыру үзілістерінің ең
минималды (төменгі) уақыттары мына төмендегідей:
• -Барлық құстар түрінің үлкендері мен өнімдік жасы 9-аптадан,
жоғарыларын едендерде ұстағанда – 4 апта;
• -Барлық құстар түрлерін және 9-аптадан асқан өнімдік жас
құстарды клеткалы-батареяларда ұстағанда – 3 апта;
• -Едендерде және клеткада өнімдік және еттік 9 аптадан асқан жас
құстарды ұстағанда әр циклден соң – 2 апта;
• -Үйрек балапандарын (4-аптаға дейінгі) өсіргенде әр циклден кейін
– 1 апта және жыл аяғындағы циклден соң қосымша үзіліс – 2 апта.
• Инкубаторларда профилакториялық (сақтық) үзіліс
жұмыртқаны басуға салумен балапанды соңғы
шығарудан соң жылына 6 тәуліктен кем емес, ал балапан
шығару залында әр кезекті балапандарды шы ғару
партиясында 3 тәуліктен кем емес үзіліс беріледі.
• Әрбір профилактикалық үзілістер кезінде құс қораларына
санация жасалады. Оған мыналар жатады: механикалы қ
тазалау, жуу дезинфекциялау, жеңіл жөңдеу
жұмыстары (ремонт) және қораның таза «демалысы».
• Профилактикалық үзілісті қорадан құстардың ақырғы
партиясын шығарудан бастап оны қайта жаңа
партиямен толтырғанға дейін есептеп, ол кезде қора бос
болып, соңғы дезинфекциялаудан кейінгі профилактикалы қ
үзіліс 2 апта болса – 5 тәуліктен кем емес, ал
профилактикалық үзіліс 3-4 апта болса – 7 т әуліктен кем
болмайды да, соңынан қораға құстардың жаңа
партияларымен толтырады.
• Балапандардың өсіп-жетілуіне және ересек
мекиендердің өнімділігіне жарық режимі орасан зор
әсер етеді.
• Балапандар үшін – олардың 1-2 күндігінен 71-126
күндігіне дейін жарықтандыру ұзақтығын 24
сағаттан 8 сағатқа дейін төмендетіліп отыру керек.
Төмендету интервалы 7-28 күн аралығында 3-2 сағ., 29-
42 күнде – 1 сағ., 43-70 күнде – 0,5 сағ., 71-126 к үннен
бастап 8 сағ. тұрақтайды.
• Жарықтылықтың (люкс – лк) күштілігі бір апта бойы
20-30 лк, 2-4 апталығында 15-10, 5 аптадан – 5 лк дейін
төмендетіледі. Жоғарыдағы көрсетілген жарық
режимін сақтаған жағдайда балапандардың орташа
өсу біркелкілігін 91,9% жеткізуге болады.
• Ересек мекиендерге, керісінше жарық 19-32 жас
аралығында 8 сағаттан 15 сағатқа дейін ұзартылады.
Жарық күші 15 лк бірқалыпты ұстайды.
Құс қораларының микроклиматы

Стандарт бойынша тауықхананың температурасы 16-180С, ал ауаны ң
салыстырмалы ылғалдылығы 60-70% шамасында болуы тиіс. Б ұл
көрсеткіш 1-4 апталық балапандар үшін 28-240С, 5-11 апталы қта ғылар ға
– 18-160С, 12-26 апталықтардіке 160С жоғары болмауы тиіс.
Өтпелі көктемгі және күзгі мезгілдері тауықханының ауасының
ылғалды-ғы 85%-ке артуы мүмкін. Қыстың күндері бұл көрсеткіш 40-
50%-ке төмендей-ді. Жазғы айларда сыртқы ортаны ң температурасы
100С жоғары болғанда, тауықхана ауасының температурасындағы
айырмашылық 50С шамасында болуы керек. Сыртқы ауаның
температурасы 330С шамасында болғанда, 1-10 к үндік балапандар үшін
280С, есейген шөжелер үшін 260С болуы тиіс.
Атмосфералық ауаның температурасы 330С асқан жағдайда (ОҚО жиі
байқалады) желдеткіштерді, салқындатқыштарды қосып,
тауықханалардың температуасын төмендету керек болады.
Салқын күндері құсханалардағы ауа алмасуды көмірқышқыл немесе су
буының үлесімен анықтайды, ал жазғытұрым шамадан тыс жылудың
мөлшерімен анықталады
• Атмосфералық ауаның температурасы
330С асқан жағдайда (ОҚО жиі
байқалады) желдеткіштерді,
салқындатқыштарды қосып,
тауықханалардың температуасын
төмендету керек болады. Салқын күндері
құсханалардағы ауа алмасуды
көмірқышқыл немесе су буының үлесімен
анықтайды, ал жазғытұрым шамадан тыс
жылудың мөлшерімен анықталады
Азық сапасын бағалау.

• Азық сапасын жан-жақты бағалау оның жоғарыда
көрсетілген қоректілігін, зиянды ластаушыларды ң
қауіпсіздігін, биологиялық құндылығын аны қтау ар қылы
жүргізіледі.
• Жануарларды толыққанды қоректендіру олардың
потенциалдық, өнімділігін арттыруда, денсаулы ғын
жақсартуда үлкен роль атқарады.
• Азықтың зияндылығы мен улылығы организмде зат
алмасуының бұзылуына, токсикоинфекциялы қ, аллергиялы қ
аурулардың пайда болуына әкеліп соғады.
• Минералды тыңайтқыштарды, пестицилтерді са қтау ж әне
пайдалану ережелері бұзылған жағдайда олар қорша ған
ортадан мал организміне түсіп, улануға, тіпті өлім-жітімге
алып келеді
Пайдаланған әдебиет
• Садуақасов М.С., Ветеринариялық-
санитариялық гигиена. Алматы - 2008ж.
• Садуақасов М.С.,Ауыл шаруашылық
малдары мен құстардың
гигиенасы.Алматы-2010ж.
• Интернет

Ұқсас жұмыстар

Ауылшаруашылық құстардың гигиенасы

Құстар гигенасы

МЕМЛЕКЕТТІК ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ ҚАДАҒАЛАУДЫҢ НЕГІЗГІ МАҚСАТТАРЫ

Жануарларды тасымалдау ерекшеліктері

Құс шаруашылық кәсіпорындарын жобалау санитарлық - гигиеналық нормалары

Азық - түлік өнімдерінің, шикізаттардың сапасы мен қауіпсіздігінін жүзеге асырылу жолдары

Құстардың жұқпалы ларинготрахеиті, жұқпалы бронхиті, вирусты гепатиті

Құс шаруашылығы

Құстардың инфекциялық бронхиті ауруының сипаттамасы, диагностикасы, алдын алуы

Өндірістік қауіпсіздік

Пәндер