Жануарларды тасымалдауға дайындау




Презентация қосу
Қаза қстан республикасы білім ж әне ғылым министрлігі
семей қаласыны ң ш әк әрім атында ғы мемлекеттік университеті

Б ӨЖ № 1

ТА Қ ЫРЫБЫ : Жануарларды тасымалдау ға дайындау
және тасымалдау кезіндегі мемлекеттік
бақылау жүргізу

Орындаған: Қабышева Т. Ә
Топ: ВС-203
Тексерген: Сүлейменов Ш. Қ
ЖОСПАР

Кіріспе
І Қой мен ешкіні авток өлік ар қылы тасымалдау ға дайындау
ІІ Сиырды теміржол ар қылы тасымалдау ға дайындау
ІІІ Жыл қыны кеме жолы ар қылы тасымалдау ға дайындау
ІV Жануарларды тасымалдау кезінде мемлекеттік ба қылау ж үргізу
Қорытынды
Пайдаланыл ған әдебиеттер тізімі
КІРІСПЕ
Жануарларды көлікпен тіпті ұша қпен де тасымалдау ға бола ма ?! Деген
сұрақ менде туында ған болатын. Зерттей келе жануарларды бір жерден
келесі бір жерге жеткізуді ң бірден бір жолы б ұл тасымалдау, қандай да бір
транспорт ар қылы тиісті жерге тасымалдау не болмаса жеткізу. Тіпті
қазіргі таңда асыл т ұқымды жануарларды шетелден елімізге әкелуде.
Осыған орай с әйкесінше жануарларды тасымалдауды ң да өзіндік бір
талаптары болады. Я ғни жануарларды тасымалдау барысы
ветеринариялы қ-санитариялы қ сонымен қатар гигиеналы қ белгіленген
талаптарға норма ға с әйкес ж үргізілуі шарт.
Жануарларды тасымалданбас б ұрын оларды арнайы дайынды қтан
өткіземіз. Тасымалдау барысында жануарлар к үйзеліске ұшырауы м үмкін.
Сонымен қатар әртүрлі жара қаттар алуы м үмкін, ж әне де ауру малды
немесе әлсіз малды тасымалдау ға болмайды. Сол себепті жануарларды
тасымалданбас б ұрын арнайы дайынды қтан өткізген д ұрыс. 87053842628
ІІ ҚОЙ МЕН ЕШКІНІ АВТОК ӨЛІК АР ҚЫЛЫ
ТАСЫМАЛДАУҒА ДАЙЫНДАУ
Қой мен ешкіні авток өлік ар қылы тасымалдау үшін әуелі авток өлікті
дайындап алу керек. Біра қ б ұл тасымалдау дайынды ғыны ң екінші сатысы. Ал
біріншісі ол әрине малды я ғни қой мен ешкіні алдын ала жол ға дайындау
керек. Себебі қандай мал болмасын к өбінесе м ұндай жа ғдайда стресске я ғни
күйзеліске одан кейін бірін-бірі басып т үрлі жара қаттар алуына сепігін тигізеді.
Қой мен ешкіні автокөлікпен тасымалдауда жүргізілетін іс-шаралар
1) 2) 3) 4) 5)
Тасымалдайтын Тасымалдайтын Қой мен ешкіні 6 Автокөлікт Көліктерге
арнайы көлік көліктің еденінде сағаттан көп ің тиеген
табу керек жоқ үшкір заттар болса онда жылдамды кезде мал
болса болмауын еденде бекітілген ғы жол басы
қолданыстағы тесік болмауын ережелер түріне көрсетілген
көлік жарайды тексеріп бойынша сумен , қарай: деңгейден
тек оны арнайы қадағалау керек. азықпен - Асфальт асып
жабдықтармен қамтылуы керек та 60 кетпеуі
жабдықтау сол себепті су км/сағ, керек.
керек. Көлік және азық алдын - Тасжолд Сонымен
бортының ала а 40 қоса
биіктігі 150 см- дайындалынып км/сағ, керісінше
ден кем емес қойылуы керек. - Дала аз мал тиеу
болу керек. Ал 12 сағаттан (қара) экономикал
көп болса көлікті жолда 25 ық
тоқтатып, малды км/сағ. тұрғыдан
демалдыру қажет. тиімсіз
болады.
І ЖАНУАРЛАРДЫ ТАСЫМАЛДАУ ҒА
ДАЙЫНДАУ БАРЫСЫ
Ет кәсіпорындарына малдарды тасымалдау үшін, оларды шаруашылы қта
алдын-ала арнайы дайынды қтан өткізеді. Әр топты тасымалдау к өлігіне
тиелеуге тиісті мал басыны ң санына қарай топтайды ж әне оларды кемінде 10-
14 күн бойы б өлек к үтеді. Азы қтандырылуы к өлікте берілетін рацион ға
сәйкес болуы керек. Малдарды тасымалдау әр мал тобына арнал ған тиісті
ресми құ жаттар дайын бол ғаннан кейін ғана р ұқсат етіледі. Ветеринариялы қ
куәлікті белгіленген т әртіп пен н ұс қа бойынша жергілікті малд әрігерлік орын
береді. Ауданның бас мал д әрігері б ұл құжатты беруге құқы бар адамдарды
анықтайды. Ветеринариялы қ ку әлік берілген к үннен бастап 3 т әулік бойы
жөнелту орнынан құжатта к өрсетілген ет өңдеу к әсіпорындарына дейі ңгі
аралықта ғана күшін са қтайды. Өнім – к өлік жолдамасы 3 дана жасалады.
Құжатты бірі шаруашылы қта, ал қал ған екеуі жолбасшы ға беріледі. Оны ң
біреуі жабық конвертке салынып сыртынан м өр со ғылады да, ет өңдейтін
кәсіпорнына тапсырылады.
Сиырды темір жол арқылы талмалдауға дайындау

Сиырды темір жол арқылы тасымалда ғанда әуелі сиырды
жолға дайындап алу керек. Ол үшін:
Мал басының санына қарай топтау керек;

Жануарды кемінде 10-14 к үн бойы б өлек к үту керек;

Жолда болатын күнге жем-шөп дайындау керек;

Тасымалдаудың әр күніне ірі-қараға – 4-5 кг ш өп
дайындалынады.
Сиырды, өгізді, бұқаны, б ұзауды тасымалдайтын вагондарды алдын ала
дайындау керек. Ол үшін:
Вагондардың техникалы қ т ұр ғыдан ж өнделгеніне к өз жеткізу

Еденге т өсеніш ретінде сабан, а ғаш ұнта ғын себеміз

Вагондарды профилактикалы қ шарада дезинфекциялаймыз

Вагондарға малды байлау үшін арнайы д өңгелек шы ғырларды
дайындаймыз

Есікте темір тор, азы қ қоятын орындар, азы қ астауларын,
қажетті барлық құрал жабды қтарды дайындаймыз.
Тасымалдау кезінде болатын а қаулы қтар немесе туындайтын аурулар:
o Ірі қара малының вагондық ауруы.
Оның этиологиясы: ұзақ жолдың салдарынан, нашар вентиляциядан,
жоғары температурадан, вагондарды ң мал ға ны қ толып кетуіні ң
салдарынан спецификалы қ к өліктік (вагонды қ) ауру туындайды.
Аурудың салдарынан организмде болатын өзгерістер:
1) Кілегей қабы қтарында ғы гиперимия бай қалады,
2) тыныс алудың және тамыр со ғысыны ң тежелуі бай қалады,
3) ауыр жағдайда әлсіздік туыл ған кездегідей парез белгілері де бай қалады,
4) қалыпты дене температурасында әлсіздік туындайды.
Белгіленген жерге жеткізіліп, вагондардан т үсірілгеннен кейін 2-3 са ғаттан
соң жоғарыда айтылған белгілер то қталады немесе жойылып кетеді.
o Ірі қара малыны ң көліктік лихарадкасы
Этиологиясыя: ірі қара малын суы қ мезгілде малды тасымалда ғанда
туындайды.
Қоздырушысы: фильтрациялық вирус.
Организмде болатын процесс: мұрынның кілегей қабығыны ң
гиперимиясы және конъюнктивтер бай қалады, ж өтел ж әне сілекей
ағуы байқалады, дене температурасыні ң жо ғарылуы бай қалады.
Аурудың жүру уақыты: 7-10 күн.
ІІІ ЖЫЛҚЫНЫ КЕМЕ ЖОЛЫ АР ҚЫЛЫ
ТАСЫМАЛДАУ ҒА ДАЙЫНДАУ
Жылқыларды алдын ала жол ға дайындау керек.
Ал ендігі бұл жерде аса м ұқият болу керек.
Әрбір нәрсеге назар аударып кемшіліктерді жою керек. Себебі б ұл тасымалдау
жолы құ рлықта емес бол ғанды ғынан.
Жылқыларды мұндай тасымалдау жолында тасымалдау нормативке с әйкес км жол
болуы керек. Ұза қ жол ға м ұндай кеме жолмен тасымалдау қауіпті. Оны ң
себептері:
- Азық пен судың таусылуы;
- Ауа райының бұзылып штурмды ққа жолы ғуы.
Тасымалдау үшін арнайы малдарды тасымалдау ға арнал ған кеме алынады. Оны ң
іші кең, ешбір а қаусыз болуы шарт.
Күн-бүртін жолға жеткілікті азы қ пен су, құрал жабды қтарын, кемеде арнайы
жылқыларды орналастыратын борттар болуы керек. Ж әне де тасымалдау кезінде
бірнеше жұмысшылар, бас қарушы кісі ж әне мал д әрігері қоса жол ға шы ғуы
керек.
ІV ЖАНУАРЛАРДЫ ТАСЫМАЛДАУ КЕЗІНДЕ
МЕМЛЕКЕТТІК БА ҚЫЛАУ Ж ҮРГІЗУ ШАРТЫ

Ветеринариялық ба қылау бекеті – шекара ж әне кеден пункттеріні ң (Кеден
одағының кедендік шекарасымен т ұспа-т ұс келетін Қаза қстан
Республикасыны ң Мемлекеттік шекарасы ар қылы өткізу пункттеріні ң)
аумағында орналасқан, қажетті жабды қтармен ж әне аспаптармен
жарақталған, орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілерді
ветеринариялық-санитариялы қ ба қылауды ж әне қада ғалауды ж үзеге
асыратын уәкілетті орган ведомствосыны ң б өлімшесі;
Тасымалдау барысында Ветеринариялы қ паспорт болуы керек – Қаза қстан
Республикасыны ң Үкіметі белгілеген нысанда ғы құжат, онда жануарларды
есепке алу ма қсатында жануарды ң иесі, т үрі жынысы, т үсі, жасы
көрсетіледі;
Орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектіні Қаза қстан Республикасыны ң
ішінде орнын ауыстыру (тасымалдау) кезінде иесі инспектор ға, тізімдегі
мемлекеттік ветеринариялы қ-санитариялы қ инспектор ға өтінініш берген к үні
ветеринариялық сертификат беріледі не жазбаша т үрде д әлелді бас тартылады.

Иесі ветеринариялы қ сертификатты алу үшін инспектор ға, тізімдегі мемлекеттік
ветеринариялық-санитариялы қ инспектор ға орны аустырылатын
(тасымалданатын) объектіні ң орнын ауыстыруды (тасымалдауды) болжамды
бастау күніне дейін мыналарды к өрсете отырып, жазбаша өтінішпен (еркін
нысанда) өтінеді:

1) жеке тұлғалар үшін – тегі, аты, әкесіні ң аты, ЖСН, мекен жайы, жануарды ң
(балықтардан, аралардан, қосмекенділерден, ж әндіктерден бас қа) ж әне
жануарлардан алынатын өнім мен шикізатты ң орнын ауыстыру кезінде –
жануардың жеке нөмірі;
2) заңды тұлғалар үшін – атауы, БСН, мекен жайы, ведомство берген өндіріс
объектісінің есептік н өмірі, жануарды ң (балы қтардан, аралардан,
қосмекенділерден, жәндіктерден бас қа) ж әне жануарлардан алынатын өнім мен
шикізаттың орнын ауыстыру кезінде – жануарды ң жеке н өмірі;
3) орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектіні ң атауы;
4) орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектіні ң саны, оны ң өлшем бірлігі;
5) орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объекті тасымалдау кезінде пайдалануы
болжанған көлік т үрі;
6) орны ауыстырылатын (тасымалданатын) обьектіні ң ж үріс маршруты;
7) орнын ауыстыру ма қсаттары (тірі жануарлар үшін – өсіру ж әне к үтіп ба ғу, сату,
етке сою; өнім мен шикізат үшін – өткізуге, қайта өңдеуге; жемш өп ж әне жемш өп
қоспалары үшін – ол арнал ған жануарларды ң т үрі);
8) орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектіні са қтауды ( қайта өңдеуді,
өткізуді) жүзеге асыратын өндірістік объектілерді ж әне оларды ң есептік н өмірін
көрсете отырып, Қазақстан Республикасыны ң аума ғында ғы межелі пункті.
ҚОРЫТЫНДЫ
Әрбір жануар ұсталынатын мемлекеттік мемекемелерде жануарларды тасымалдау
жағдайы қарастырыл ған. Қандайда бір тасымалдау шарты белгіленген шарт қа с әйкес
яғни мемлекеттік стандарт қа, норма ға, т әртіпке сондай-а қ гигиеналы қ іс шараларды ң
қатысуымен іске асырылады.
Сонымен, жануаларды тасымалдау к өліктері:
- Автокөлік арқылы;
- Теміржол арқылы;
- Кеме және әуе жолы арқылы тасымалдау ға болады .
Әрбір тасымалдың өзінің жа қсы жа қтары сонымен қатар өмір за ңына с әйкес
кемшіліктері де болып жатады. Жануарларды айда ғаннан к өлік ар қылы тасымалдау
анағұ рлым тиімді әрі уа қыт үнемі болып табылады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ
1) Дүйсембаев С.Т. « Ветеринарлы қ-санитариялы қ сараптау » , Алматы 2013 ж.
2) Нұрғалиев Б.Е « Мал ж әне құс өнімдерін ветеринарлы қ-санитарлы қ сараптау» о қу
құралы, Алматы 2011 ж.
3) « Мал ж әне құс өнімдерін ветеринарлы қ санитариялы қ сараптау » о қу әдістемелік
кешені, Семей 2015 ж.
4) Нургазезова А.Н., А.Н.Ребезов т.б « Ет ж әне құс өңдеу өнерк әсібіндегі технохимиялы қ
бақылау », Семей 2015 ж.
5) Бегенова А.Б. , « Шекара ж әне к өліктердегі ветеринариялы-санитариялы қ ба қылау »,
Алматы 2014 ж.
6) Ветеринарлық санитарлы қ за ңнама ІІ том , 2005 ж.
7) Б.Н.Федотов « Ветеринарно-санитарная экспертиза с технологией продуктов
животноводства », Колос Ленинград 1967 ж.
8) «Ветеринарно-санитарная экспертиза продуктов животноводства», справочник.
9) Макаров В.А. « Ветеринарно-санитарная экспертиза » , Москва 1987 ж.
БӨЖ № 2

Тақырыбы: Инфекциялық ауру анықталған
жағдайда жүргізілетін іс-шаралар
ЖОСПАР
Кіріспе
1. Жануарлардың барлы қ т үрін тасымалдау ға қойылатын жалпы ветеринарлы қ-
санитариялық талаптар
2. Транспорттық ветеринарлы қ қада ғалау тасымалдау ға дейін жануарларды тексеру
3. Тасымалдау кезінде инфекциялы қ аурулар ға к үм әнді жануарлар аны қтал ған
жағдайда жүргізілетін іс-шаралар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
І ЖАЛПЫ БӨЛІМ
І.1 ЖАНУАРЛАРДЫҢ БАРЛЫ Қ Т ҮРІН
ТАСЫМАЛДАУҒА ҚОЙЫЛАТЫН ЖАЛПЫ
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ-САНИТАРИЯЛЫ Қ ТАЛАПТАР
«Инфекциялық ауруларды ң (обаны ң, тырыс қа қты ң) алдын алу бойынша
санитариялық-эпидемия ға қарсы (профилактикалы қ) іс-шараларды
ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялы қ-
эпидемиологиялық талаптар» санитариялы қ қа ғидалары (б ұдан әрі –
Санитариялық қағидалар) инфекциялы қ ауруларды ң (обаны ң,
тырысқақтың) алдын алу, обаны ң ж әне тырыс қа қты ң эпидемиялы қ
ошақтарында шектеу іс-шараларын, оны ң ішінде карантинді енгізу
бойынша санитариялы қ-эпидемия ға қарсы (профилактикалы қ) іс-
шараларды ұйымдастыру ға ж әне ж үргізуге қойылатын талаптарды
белгілейді.
ҚР ветеринария заңы бойынша темір жол, әуе, су, авток өлік
арқылы тасымалдау тек қана инфекциялы қ аурулардан таза
шаруашылықтан алынған, клиникалы қ тексерістен өткен
жануарлар ғана, ал табынды қ ж әне қолданылатын
жануарлар, диагностикалы қ зерттеулерден өндеуден өткеннен
соң жіберіледі.
Темір жол, су, автокөлік, әуе жолдары ар қылы инфекциялы қ
аурулар кездескен шаруашылы қтан әкелінген жануарларды
тек клиникалық тексерістен өткен со ң тасымалдау ға болады.
ТРАНСПОРТТЫ Қ ВЕТЕРИНАРЛЫ Қ ҚАДА ҒАЛАУ
ТАСЫМАЛДАУҒА ДЕЙІН ЖАНУАРЛАРДЫ ТЕКСЕРУ

Транспорттық ветеринарлы қ қада ғалау тасымалдау ға дейін жануарларды тексеріп
өараудан өткізу, инфекциялы қ ауру ға зерттеулер ж үргізіп өткізілуін қада ғалау керек:
• Ірі қарада – бруцеллез, туберкуллез, лейкоз, лептоспероз, камплибактериоз,
паратуберкулез ауруына;
• Қойларда – бруцеллез, листериоз, вирусты қ іш тастау;
• Ешкілерде – бруцеллез, лептоспироз, инфекционалды қ эпидидимит, меди-вина;
• Шошқаларда – класикалы қ шош қа обасы, лептаспироз, бруцеллез, туберкуллез;
• Жылқыларда – ман қа, кие ңкі, сурру, инфекционды қ метрит, инфекциялы қ анемия,
туберкуллез т.б.
• Бруцеллез – ауруы кездескен шаруашылы қтарда ірі қара малды, қой, ешкі,
шошқа, түйе бұғ ыларды, оларды ң т өлдерін арасына 30 к үн салып 2 рет
зерттейді. Бруцеллезге қарсы вакцинациялан ған ірі ж әне ұса қ қара
малдардың сау т өлдерін тек аудан, облыс, шаруашылы қ ішінде
тасымалдауға болады, тасымалдау барысында оларды б өлек ұстау керек.
• Ірі қара малды, түйелерді, шош қаларды ж әне құстарды тері ішіне
туберкулин егу арқылы туберкулез ауруыны ң бар-жо ғын аны қтау қажет. Ірі
қара мал және шошқаларды 2 айлы қ жасынан , т үйелерді 12 айлы қ
жасынан бастап зерттеуге болады.
• Жануарларды тексерістен өткізгеннен кейін 30 к үн өтсе, қайтадан
зерттеулер әдістері өткізіледі.
• Қойлар міндетті т үрде креалинді негізінде жасал ған қышыма ға қарсы
гексахлоран ерітіндісінде немесе бас қа препараттарда өңделуі керек.
ІІ НЕГІЗГІ Б ӨЛІМ
ІІ.1 ТАСЫМАЛДАУ КЕЗІНДЕ ИНФЕКЦИЯЛЫ Қ
АУРУЛАРҒА КҮМӘНДІ ЖАНУАРЛАР АНЫ ҚТАЛ ҒАН
ЖАҒДАЙДА ЖҮРГІЗІЛЕТІН ІС-ШАРАЛАР

Ауруға және инфекциялық ауру ға күдікті жануарларды
тасымалдау кезінде арасынан ауру жануарлар табыл ған кезде
ветеринариялық инспекторлар міндетті т үрде тез арада ауру
жануарларды басқа малдардан б өлектеп, ауру малдар
табылғаны туралы ауданны ң бас мемлекеттік
ветеринариялық инспекторларына хабар беріп, ветеринария
саласында қолданылатын нормативті құқы қ актілеріне
сәйкес шара қолданылады.
Инфекциялы қ аурумен ауыр ған жануарлар аны қтал ған уа қытта ж әне оларды ң
әрі қарай жүруіне р ұқсат етілген болса, барлы қ жа ғдайларда қата ң т үрде
мынадай шарттарды орындау керек:
Жануарлар тасымалданатын вагондарда, кемелерде, ұша қтарда
дезинфекциялық ерітіндімен сі ңірілген т өсеніштермен қамтамасыз етілуі
керек.
Жүк жіберуші жеткілікті санмен жануарлар ға жететін су беретін шелектермен
қамтамасыз етілуі керек. Суаратын орында ғы шелек ж әне астаулармен
малдарды суаруға тиым салынады;
Жануарларды ң жол серіктері арнаулы киіммен, орамал, сабын ж әне қолды
залалсыздандыратын дезинфекциялы қ ерітіндімен қамтамасыз етілуі керек.
Жануарларды вагондар ға, авток өліктерге, қайы қтар ға, кемелерге, ұша қтар ға
тиеу және түсіру тек ветеринарлы қ инспекторларды ң қада ғалуымен
жүргізіледі.
Инфекциялық аурулар туындамас үшін жүрзілетін профилактика:
Дезинсекция – жәндіктерді ж әне бас қа да буыная қтыларды жою керек;
Дератизация – кеміргіштерді жою керек;
Инфекцияны таратушылар – оба қоздырғышының берілуіні ң трансмиссиялы қ
тетігін айқындайтын, әсіресе буыная қтылар, атап айт қанда қансор ғыш ж әндіктер
мен кенелерді жою керек;
Инфекцияны тасымалдаушылар – табиғатта ауру қоздыр ғышыны ң қоры болып
табылатын, бірінше кезекте кеміргіштер мен бас қа да с үт қоректі жылы қанды
жануарлар;
Карантин – карантиндік ауруларды ң әкелінуіні ң, сырт қа шы ғарылуыны ң ж әне
өзге де таралуларының алдын алу ма қсатында ж үзеге асырылатын әкімшілік ж әне
медициналы қ-санитариялы қ шектеу іс-шараларыны ң кешеніне жеткізу керек
инфекциялық ауру ға шалды ққан малды;
Карантиндік аурулар – жоғары жұқ палылық дәрежесімен ж әне жо ғары өлім-
жітімдікпен сипатталатын инфекциялы қ ауруларды ң алдын алу керек.;
ҚОРЫТЫНДЫ
Санитариялық-эпидемия ға қарсы (профилактикалы қ) іс-шараларды ж үргізу
кезінде Қазақстан Республикасында қолдану ға р ұқсат етілген дезинфекциялау
құралдары (дезинфектанттар, инсектицидтер, родентицидтер) пайдаланамыз.
Жануарларды оба ға қарсы вакцинациялауды ж үргізу вакцинациялан ған
жануарлардың санын, вакцинаны өндіруші к әсіпорынны ң толы қ атауы,
сериясы мен ба қылау н өмірлері, дайындал ған уа қыты ж әне ж ұмсал ған
вакцинаның санын к өрсете отырып, актімен ресімделеді. Актіге мал иесі қол
қойған вакцинациялан ған жануарларды ң тізімі қоса беріледі.
Міне осындай инфекциялы қ аурулар пайда болмас үшін әр шаруашылы қ
алдын ала профилактикалы қ іс шаралар ж үргізілуі керек. Сонымен қоса
енгізілуі тиіс вакциналар д әл уа қытында енгізілуі тиіс.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1) Дүйсембаев С.Т. « Ветеринарлы қ-санитариялы қ сараптау » , Алматы 2013 ж.
2) Нұрғалиев Б.Е « Мал ж әне құс өнімдерін ветеринарлы қ-санитарлы қ сараптау»
оқу құ ралы, Алматы 2011 ж.
3) « Мал және құ с өнімдерін ветеринарлы қ санитариялы қ сараптау » о қу
әдістемелік кешені, Семей 2015 ж.
4) Нургазезова А.Н., А.Н.Ребезов т.б « Ет ж әне құс өңдеу өнерк әсібіндегі
технохимиялы қ ба қылау », Семей 2015 ж.
5) Бегенова А.Б. , « Шекара ж әне к өліктердегі ветеринариялы-санитариялы қ
бақылау », Алматы 2014 ж.
6) Ветеринарлық санитарлы қ за ңнама ІІ том , 2005 ж.
7) Б.Н.Федотов « Ветеринарно-санитарная экспертиза с технологией продуктов
животноводства », Колос Ленинград 1967 ж.
8) «Ветеринарно-санитарная экспертиза продуктов животноводства», справочник.
9) Макаров В.А. « Ветеринарно-санитарная экспертиза » , Москва 1987 ж.
10) Интернет желісі : http://adilet.zan.kz/

Ұқсас жұмыстар
Жануарларды тасымалдауға дайындау және тасымалдау кезіндегі мемлекеттік бақылау жүргізу
Малды тасымалдауға арналған көлік түрлері
Құстарды автокөлікпен тасымалдау
ТАСЫМАЛДАУ ТӘСІЛДЕРІ: АВТОКӨЛІКПЕН, ТЕМІРЖОЛ, СУ ҚАТЫНАСЫ АРҚЫЛЫ, АЙДАП ЖЕТКІЗУ
Жануарларды тасымалдау ерекшеліктері
МЕМЛЕКЕТТІК ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ ҚАДАҒАЛАУДЫҢ НЕГІЗГІ МАҚСАТТАРЫ
Жабайы жануарларды әуе көлігімен тасымалдау
Темір жол, автокөлік, әуе көліктерін және құрал жабдықтарды, тараларды ветеринариялық-санитариялық өндеу
Зертханалық жануарларды пайдалану тәсілдері және виваримен танысу
Жүктерді тасымалдауға дайындау
Пәндер