Талшық пен иірілген жіптің қасиеттері, матаның құрамы және үлпектік материалдар

Жылытқыш материалдар

Жоспар:

Кіріспе 1. Талшық, жіп туралы түсінік 2. Иірілген жіптің қасиеті, көрсеткіштері 3. Матаның құрамы

4. Үлпектік материалдар. 5. Таза былғарының ішкі беті

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

Талшық деп ұзындығы көлдеңінен көп есе артық иілгіш, жіңішке әрі мықты затты айтады. Ұзындығы ондаған, жүздеген метр болатын талшықты жіп дейді.

Талшық, жіп

Талшықтар майысқақ болғандықтан, оларды иірілген жіпке айналдырып, маталар жасауға болады. Кейбір талшықтар табиғи өнімдер болса, кейбірін химиялық процесс арқылы алады. Табиғи талшықтар жануарлар мен өсімдіктерден алады.

Тығыздығы, ширатылуы, мықтылығы, созылғыштығы, тегістілігі.

Матаның құрамы негізгі және арқау жіптердің өзара орналасуы, тығыздығы, тоқылу түріне байланысты анықтайды. Матаның қалыңдығы, ені, массасы, ұзындығы болады. Бұйымды пішу, құрастыру және ылғал-жалумен өңдеу сияқты процестерінің әртүрлі кезеңдерінде байқалатын қасиеті бар.

ҮЛПЕКТІ МАТЕРИАЛДАР

Плаштарды, жамылғыларды, курткаларды және әртүрлі ар- найы киімдерді (комбенизон, фартуктерді, береттерді, қолғаптарды) дайындау үшін поливинилхлоридті және полиэтиленді үлпектер қолданылады. Оларды қалыптастыру үшін шикізат ретінде сәйкес смола толықтырғыштар, платификаторлар, стабилизаторлар және бояғыш пигменттер және синтетикалық шайырлар қолданылады. Толықтырғыштар үлпектердің механикалық қасиеттерін жақсартады; пластификаторлар созылғыштығын, жүмсақтығын, иілгіштігін жақсар- тады; стабилизаторлар үлпектердің ескіруіне кедергі жасайды. Қүрамын өзгерту арқылы қалауымызша керекті үлпектер алуға бо- лады. Үлпектер мөлдір және мөлдір емес, түсті немесе қүлпырмалы, ал- тынды, күмісті болады. Сонымен қатар баспалы суреті бар үлпектер шығарылады. Үлпек беттері тегіс немесе былғарыға, сондай-ақ матаға үқсатып бедер басады. Поливинилхлоридті үлпекті жанышқыш - каландрлі, немесе экс- трузионды (қолмен немесе плоскощелевой) әдістерімен алады.

Қолданған әдебиеттер:

1. Былғары және үлбір технологиясы (оқу құралы) . А. Рахметбай, Д. Ділдәбек, К. Рахметбайұлы. Тараз 2003 жыл.

2. Былғарыдан жасалған бұйымдар материалдарын танудың зертханалық практикумы. Мараджапов И. К. Тараз 2001 жыл.

3. Былғары бұйымдарының технологиясы терминдерінің қазақша түсіндірме сөздігі. А. Ш. Джомартов, А. Ж. Бопеев, С. Е. Мұнасипов, Б. М. Мұнатаев, О. Қ. Жанахметов. Алматы. Рауан. 1994 жыл.

4. Тері мен мех шикізатының және оның өнімдерінің қасиеттерін сараптау. К. Бейсеуов, Д. Т. Досхожаев, Д. С. Ділдәбек. Алматы. Тауар. 1997 жыл.

5. Былғары және мех химиясы мен технологиясы. Ө. Қ. Мадиев, Қ. Т. Айтөленова. Алматы. Білім. 1995 жыл.