Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы. Инфекция түрлері және оларға сипаттама
Презентация қосу
1. ВИРУСТАРДЫҢ ОРГАНИЗМГЕ ЕНУІ, ТАРАЛУЫ,
ОРНАЛАСУЫ. ИНФЕКЦИЯ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ
ОЛАРҒА СИПАТТАМА.
2. ИММУНИТЕТТІҢ МЕХАНИЗМДЕРІ.
ИММУНИТЕТТІҢ ГУМОРАЛЬДЫҚ, КЛЕТКАЛЫҚ,
ЖАЛПЫ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАРЫ
Орындаған: Балықпаева Л.Е.
Тексерген: Омарбеокв Е.О.
Вирус (лат. vīrus - «у») – тірі организмдердің
ішіндегі жасушасыз тіршілік иесі.
Олар рибонуклеин қышқылынан немесе дезоксирибонуклеин
қышқылынан құралған нуклеопротеидтерден,сондай-а қ ферментті
нәруызбен қапталған қабықшадан - кабсидтерден тұрады. Бұл
қабықша вирустың құрамындағы нуклеин қышқылдарын сырт қы
ортаның қолайсыз жағдайларынан кор ғайды. Кейбір вирустарды ң
құрамында нуклеин қышқылдарынан басқа к өмірсулар, май текті
заттар,биотин (Н витамині)және мыс молекулалары кездеседі.
Трансмисс Жыныс Тыныс
ивтік мүшелері Тері Алиментар жолы
арқылы
жолмен арқылы лы жолмен арқылы
таратады таралады таралу ену
жолдары
Вирустың таралу
ВИРУСТЫҢ
ОРГАНИЗМГЕ ЕНУ
ЖОЛДАРЫ:
Вертикальді
– анадан Горизонтальді
балаға –басқа барлық
жағдайлар
Инфекция(ЛАТЫНША INFESTIO –
ЛАСТАНУ - МИКРООРГАНИЗМ МЕН
ПАТОГЕНДІК МИКРОБТАРДЫҢ
ӘРЕКЕТТЕСУІНДЕГІ ЭВОЛЮЦИЯЛЫҚ
ҚАЛЫПТАСҚАН БИОЛОГИЯЛЫҚ
ПРОЦЕСТЕР КОМПЛЕКСІНІҢ ДАМУ
БАРЫСЫНДАҒЫ ҚАБЫНУ КҮЙІ.
Вирустық инфекцияның
түрлері:
Түсікті инфекция
Жедел инфекция
Кейіннен латентті инфекцияға айналатын жедел
инфекция
Кейіннен персистентті инфекцияға
айналатын жедел инфекция
Баяу, үдемелі (прогрессирующий)
инфекциялар
ТҮСІКТІ ИНФЕКЦИЯ
Нақты организмде репродукцияланудың толық
циклын атқара алмайтын вирустарға тән, бірақ
мұндай инфекцияның иесінің организміне
тигізетін әсері жоқ деуге болмайды. Мысалы:
кеміргіштерде SV40 вирусы қоздыратын
инфекция пермиссивті емес, бірақ жасушаларда
трансформациялық процесс дамуына әкеледі.
«Пермиссивтілі емес» деген термин – жасуша
ішіне енген вирустың репродукциялануын
қолдай алмайтын жағдайды білдіреді
ЖЕДЕЛ ИНФЕКЦИЯ
Соңында иесінің иммундық жауабы
арқылы вирустан толық арылатын
жағдай.
КЕЙІННЕН ЛАТЕНТТІ ИНФЕКЦИЯҒА
АЙНАЛАТЫН ЖЕДЕЛ ИНФЕКЦИЯ.
Бұл кезде белсенділігінің қайталану және
организмннен шығу кезеңдері алмасып,
вирус инфекциялық емес
(неинфекционный) жағдайда болады.
Инфекцияның осындай түрін қоздыратын
вирустардың белгілі бір жағдайларда
жасушалардың біреуінде өнімді
(продуктивная) инфекция, ал басқа
жасушаларда пермиссивті емес инфекция
қоздыру қабілеттілігі болады.
КЕЙІННЕН ПЕРСИСТЕНТТІ
ИНФЕКЦИЯҒА АЙНАЛАТЫН ЖЕДЕЛ
ИНФЕКЦИЯ
Бұл кезде инфекциялық вирус тұрақты
бөлінеді, немесе зақымданған тінде
кездеседі. Иесінің иммунды жауабы жедел
инфекция кезінде вирусты жоя
(элиминирлей) алмаған жағдайда
персистентті инфекция пайда болады.
БАЯУ, ҮДЕМЕЛІ (ПРОГРЕССИРУЮЩИЙ)
ИНФЕКЦИЯЛАР
Бұл инфекциялар айналымға т үспейтін
(циркуляцияланбайтын) агенттерге т ән (приондар),
олар бас миын зақымдайды. Иесімен оған енген
вирус арасындағы күрес вирустың
элиминациялануымен немесе инфекция
персистентті, болмаса латентті т үрімен аяқталады.
Персистентті инфекцияға айналуы үшін вирус,
иесінің иммунды реакциясынан қашықтау
механизмін пайдаланады. Вирустардың сол үшін
пайдаланатын стратегиясы өте спецификалы және
иммундық жүйенің әр түрлі деңгейін зақымдайды.
Иммунитет
Иммунитет — организмнің жұқпалы агенттерді ж әне
антигендік қасиеті бар генетикалық бөгде заттарды
қабылдамауы. Иммунитеттің негізгі қызметі –
организмнің ішкі тұрақтылығын бақылау.
Генетикалық табиғаты бөгде заттарды (бактериялар,
вирустар, рак клеткалары т.б) тану, одан кейін оны
ерекше тежеу, бейтараптандыру немесе жою.
Генетикалық табиғаттың биологиялық дербестігін
сақтауға организмнің иммундық жүйесі- лимфалы қ
органдар және лимфалық клеткалар жиынтығы жауап
береді (лат. «лимфа» — сөл, жануарлардың организмдегі
қоректік заттарды бойға тарататын с ұйық зат).
ИММУНИТЕТ МЕХАНИЗМІ
Табиғи немесе туа пайда болған иммунитет —адамдар
және жануарлардың белгілі бір түріне тән. Ол түқым
қуалайды. Бұдан мүйізді ірі қара малдың — жылқының
маңқасымен, жылқының, иттің обасымен, адамның ит пен
шошқа обасымен ауырмауы мысал бола алады. Түрлі
иммунитет бір мезгілде бірнеше зиянды әсерге қарсы әсер ете
алады.
Жасанды иммунитет - адам мен жануарларда жұқпалы аурулар-дың
әсерінен пайда болады және оны табиғи -жағдайда қабылдаған ммунитет
деп те атайды. Егер де иммунитеттер организмге т үрлі биологиялы қ
препараттарды енгізгенде (егу, вакцина, сарысу енгі-зу) лайда болса, оны
жасанды жолмен түзілген иммунитет деп атайды. Бұнда организмдегі
түзілген иммунитет зиянды микробтың бір ғана түріне арналады.
ҚОРҒАУШЫ ЗАТТАР,
АНТИДЕНЕЛЕР
Организмнің зиянды микробтар енуіне қарсы т ұра алатын ерекше
бейімделушілігін организмнің табиғи т өзімділігі (резистенттілігі) деп атайды.
Бұған организмнің кез келген бөгде заттар ға қарсы т ұрып оларды жою ға
қатысатын тері эпителийінің механикалық қасиеті, сонымен бірге ауру
қоздыратын микробтарды жойып жіберетін бактериоцидтік заттар б өлуі, ас қазан
сөлінің микроб жойғыш қасиеті, шырышты қабаттардың, лимфобездерді ң
қорғаныс қабілеті, көз жасының, сілекейдің микробтар ға қарсы әсер ету қасиеті,
қан сарысуының құрамында болатын қорғаушы заттар – фагоциттер, лизоцим,
бактериолизин, т.б. жатады. Бұлар иммунитетті ң жалпы әсер етуші факторларына
жатады. Өйткені олар дені сау адамдар мен жануарларды ң барлы ғында әрт үрлі
мөлшерде тұрақты түрде болады. Ал организмге зиянды микробтар (оларды ң улы
заттары) түскенде оларды тікелей жоюға қатысатын а қуыз, я ғни таби ғаты,
қорғаушылық қабілеттілігі өте күшті арнайы заттар – антиденелер (иммундық
глобулиндер) түзіледі. Олар көк бауыр, бауыр, сүйек кемігі, т.б.ұлпаларында
өндіріліп, қан арқылы барлық организмге тарайды. М ұндай антиденелер қандай
затқа қарсы пайда болса, соны ғана жоюға қатысады. Олар иммунитетті ң арнаулы
факторларына жатады.
ВИРУСҚА ҚАРСЫ БОЛАТЫН ҚОРҒАНЫС
МЕХАНИЗМДЕРІН ЕКІГЕ БӨЛУГЕ БОЛАДЫ:
І. Иммунитеттің арнайы факторлары: гуморальдік және жасушалық
1. гуморальдік факторлары – 2. жасушалық факторлары - вирусқа
вирусқа қарсы гуморальдік қарсы иммунитеттің жасушалық
факторлар В-лимфоциттерге тығыз факторлары Т-лимфоциттерге,
байланысты. В-лимфоциттер өзгере макрофагтарға байланысты болады.
келіп плазматикалық жасушаларға Т-лимфоцит жасушаға жабысқан
айналады, ал ол жасушалар вирусқа немесе цитоплазма мембранасына
қарсы антиденелерді бөліп енген вирус ақуыздарын таниды.
шығарады. Адам мен жануарлар Вирустардың организмге енуінің
қан сарысуында болатын арнайы арқасында Т-лимфоциттердің
антиденелер – иммунитеттің өзгеруі басталады. Т-лимфоциттер
гуморальді факторы арқылы бөліп шығаратын интерлейкин-2
болуының көрсеткіші болып арқылы Т-киллердің көбеюіне әсер
табылады. Сонымен бірге, көптеген етеді, ал Т-киллерлер арнайы
вирустарға қарсы жергілікті рецепторлар арқылы вирус
иммунитет болады. зақымдаған жасушаларды тауып,
оларды өлтіреді.
ІІ. Организмнің арнайы емес қорғаныс факторлары да
гуморалдік және жасушалық деп екіге бөлінеді:
1. Гуморальдік факторларына - 2. Жасушалық арнайы емес қорғаныс
ингибиторлар жатады, оның ішінде: факторлары - осындай негізгі факторлардың
α-ингибиторлар – біркелкі тұрақты бірі – вирус енген жасушаны ң интерферон
мукопротеидтер, вирустардың қан бөліп шығаруы. Интерферон вирусқа қарсы
түйіршектерін біріктіретін қасиетін жояды; арналған агент емес, ол тек жасушада вирус қа
β-ингибиторлар - температураға шыдамайтын қарсы жағдай жасауға көмектеседі. Негізінде,
липопротеидтер, көп вирустарды жоятын барлық вирустар интерферон пайда болуына
қасиеті бар (тұмау вирусын, арбовирустарды); әсер етеді. Интерферон фагоцитозды
γ- жоғары температураға шыдайтын күшейтеді, жасушаның өсіп көбеюін, яғни
гликопротеидтер, 100º С сақталады. Тұмау бөлінуін тежейді. Осы қасиеті қатерлі
вирусынан сақтандырады. ісіктердің жасушалырының өсірмеу үшін
Комплемент – антиген-антидене комплексі қолданылады.
иммуноглобулиннің Fc-фрагментімен Организмді қорғаудың жасушалы қ
комплементтің белгілі компоненттеріне факторлары ретінде гранулоциттердің –
косылып комплекс құрады. Ол комплекс эозинофил, базофил, нейтрофильдерді айту ға
фагоцитоз, иммунологиялық жабысу болады. Эозинофильдер антиген-антидене
процестерін күшейтеді. Комплемент комплексін жұтып қояды. Базофилдер –
антиденелермен бірігіп кейбір вирустарды, вирусқа қарсы қасиеті бар заттар – гистамин,
вирус енген жасушаны ерітеді. гепарин және т.б. шығарады. Нейтрофильдер –
Пропердин - комплементтің қызметін ұсақ вирустарды жұтып, өз лизосомальдық
фагоцитозды күшейтеді, жасушаны ерітеді ферменттері арқылы ерітеді.
Қолданылған әдебиеттер
1. Жалпы вирусология. Ш. Мырзабекова. //
Алматы. – 1994. – 176 бет.
2. https://kk.wikipedia.org
3. http://referattar.kazaksha.info/
4. http://referatkaz.kz/
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz