Спирт өндірісінде қолданылатын микроорганизмдер

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы :«Спирт өндірісінде қолданылатын микроорганизмдер ».

орындаған: Талғатбекова Г. Ж

БТ-307

тексерген: Кабденова А. Т

Семей 2015.

Жоспар:

Кіріспе

Спирт өндірісі

Спиртті ашыту

Спирттің ашу кезеңдері

Спиртті айдау

Қалдықтарды өндеу

Қорытынды.

Кіріспе

Спирт өндірісі - тамақ

өнеркәсібінің дәнді дақылдардан ішімдік (этил) спиртін дайындайтын саласы. Эти спирті, негізінен, тамақ өнеркәсібінде, медицинада және радиоэлетроникада қолданылады. Спирт өндіру үшін дәнді дақылдар, картоп және қант өнімдері пайдаланылады. Дән тазаланып, ұнтақталып арнаулы қазандарда сумен қосылып қайнатылады. Осыдан пайда болған қою массаға ашытқы ферменттері қосылып ашытылады. Крахмал ашып спиртке айналады. Ашытылған масса (брага) сүзіліп, сүзінді айыру аппаратына жіберіледі

Спиртті ашу - жақсы зерттелген биохимиялық процесс. Спиртті ашуды көбінесе ашытқылар, аздап кейбір бактериялар (Sarcina) және зең саңырауқұлақтар (Mucor) тудырады. Өндірісте ашытқыларды әдетте жоғарғы және төменгі деп бөледі. Жоғары ашытқылар ашуды интенсивті түрде жүргізеді және қиын тұнады. Оларға спирт және нан пісіретін Saccharomyces cerevisiae ашытқылары, сонымен қатар Saccharomyces elipsoideus түріндегі вино ашытқылары жатады. Төмен ашытқыларға сыра қайнату өндірісінде қолданылатын түрлері жатады. Өндірісте ашу процесін 2-3 тәулік жүргізеді.

Ашу процесі 3 кезеңнен тұрады:

ашыту (20-24 сағ)

басты ашу (24-30сағ)

ашу (18-24сағ)

Ашу кезеңінде көміртегінің 15-20% жуығы ашиды, ашытылған спирт мөлшері 8-9% жетеді, 280С қалыпты температура болады. Ашып жатқан масса аз қозғалады, кезеңнің соңында қозғалыс тоқтайды. Ашудың аяқталуын массаның сыртқы көрінісі бойынша (көмірқышқыл газының бөлінуі тоқтаған кезде), редуцирлейтін заттар мөлшері (ашындының 100 мл фильтріне 0, 25-0, 45 г қалыпта) және спирт мөлшері бойынша (8-9 об. %) анықтайды.

Спиртті айдау басында бродильді аппараттардағы жетілген ашытқы берілгіш резервуарларда жиналады және насоспен дефлегматор арқылы ашыту колоннасына беріледі, ал осы кезде алынған барда колоннадан шығарылып, жемдік мақсаттарға қолданылады. Ашыту колоннасының спиртті сұйықтығы тоңазытқышта салқындатылады, ондағы спирт мөлшерінің саны есептелінеді және сұйықтық спирт-шикізатын сақтау үшін сыйымдылыққа беріледі.

Спиртті үздіксіз алу әдістері. Үздіксіз технологиялық схема келесідей процестерден тұрады:

ұсақталған дәнді және картопты қайнату, вакуум салқындатқыш және сусло крахмалын қанттандыру,

суслоны (оны салмас бұрын) вакуум-салқындатудың ІІ сатысы,

спиртті ашу,

спирттің ректификациясы және .

Қалдықтарды өңдеу. Спирт заводтарының қалдықтарынан жемдік ашытқылар (бардада өсірілген), сұйық және қатты көмірқышқылы өңделеді. ВНИИ-да өнімдерді ашытуда сепарациясыз бүтін бардада алынатын жемдік ашытқылардың жаңа технологиясы жасап шығарылды. Жаңа технология 1 м3 бардадан ашытқылардың шығуын 2 есе жоғарылатуға, құрамында нашар бейімделетін ерігіш құрғақ заттары бар 2-шілік барданың шығуын жоюға мүмкіндік береді.

Ашу процесі дүрыс жүру үшін, көптеген жағдайлар - қант концентрациясы, орта қышқылдығы (рН), температура және жиналған спирт мөлшері керек. Ашытуға алынған қанттың концентрациясы 15%-тей болу керек. Қант мөлшері бүдан артық болса, ашытқы саңырауқүлақтардың тіршілік ету қабілеті темендейді. Кейде ортадағы қант 60% болғанда да ашыта алатын ашытқы саңырауқүлақтары болады. Ашу процесі орта қышқылдығы (рН) 4, 0 немесе 4, 5-ке тең болғанда қалыпты жүреді. Ашу процесі барысында ортада жиналған спирт аса көп болса, ашытқы саңырауқүлақтарына қолайсыз әсер етеді. Орта көлемінің 15%-дей мөлшерінде спирт жиналғанда ашу процесі тоқталады. Бірақ соңғы жылдардағы зерттеулерге қарағанда ортадағы спирттің концентрациясы 20-25%-тей болғанда да тіршілік ететін ашытқы саңырауқүлақтардың бар екені анықталды. Орта реакциясы сілтілі болғанда спирт орнына ортада глицерин мен сірке қышқылы түзіледі.