СТАТИсКАЛЫҚ мәліметтерді топтау, жинақтау

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

СТАТИСКАЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕРДІ
ТОПТАУ, ЖИНАҚТАУ

Орындаған: Жұмаділова П.Н.
Тобы: ЭН-401
Тексерген: Серекбаева Б.С.
Жоспар
1. Статистикалық мәліметтерді жинақтау туралы
түсінік
2. Статистикалық топтау түрлері
3. Статистикалық топтаулар мен жіктемелерді құру
қағидалары
4. Таратпалы қатарлар
5. Статистикалық кестелер
1. Статистикалық мәліметтерді
жинақтау туралы түсінік
Зерттелетін құбылысты сипаттау үшін
статистикалық бақылау мәліметтерін
ғылыми түрде өңдеп, бір жүйеге келтіруді
жинактау деп атайды.
Мәліметтерді жинақтау жұмыстары 3
кезеңнен тұрады:
мәліметтерді алдын ала тексеру;
мәліметтерді берілген белгілер
бойынша топтау;
жинақтау нәтижесін статистикалық кесте
түрінде рәсімдеу.
Статистикалық жинақтаудың екі түрі бар:

Жай жинақтау Күрделі жинақтау
қолданғанда статистикалық
алынған топтастыру
мәліметтерді қолданылған
топтарға бөлмейді жинақтауды
айтамыз
2. Статистикалық топтау
түрлері
Бақылау бірліктерін олардың негізгі белгілеріне
байланысты біртекті топтарға біріктіруді топтау дейді.
Мәліметтерді топтаудағы негізгі мақсат-алғашқы
статистикалық материалды ретке келтіру, оны
вариациялық белгілер бойынша топтарға бөлу.
Топтаудың әр алуан міндеттерінің ішінен
мынадай 3 міндетті атап көрсетеді:
жалпы жиынтықты сапалық жағынан біртекті
топтарға немесе әлеуметтік-экономикалық
типтерге бөлу;

жиынтықтың құрамын әр түрлі белгілер
бойынша зерттеу;

құбылыстар немесе вариациялық белгілер
арасындағы байланысты анықтау.
Бұл міндеттер типологиялық,құрылымдық, талдамалық
(аналитикалық) топтаулар арқылы жүзеге асырылады.
Типологиялық топтау экономикалық, әлеуметтік
зертеулерде көп қолданылады. Егер топтау сапалық белгі
бойынша жүргізілсе, онда топ саны және олардың аты
топтау белгісі бойынша анықталады.
Типологиялық топтау мынадай реттілікпен іске
асырылады:
1) топтаудың негізгі белгілері анықталады;
2) топтау белгілері бойынша топтарды анықтайды;
3) берілген мәліметтерді белгіленген топтарға бөледі.
Құрылымдық топтау өзгермелі белгілер
бойынша зертелетін жиынтықтың
құрылымын анықтау үшін қолданылады.
Құрылымдық топтауды жүргізудің реттілігі
төмендегідей болады:
топтаудың негізгі белгілері анықталады;
топтау белгілері бойынша интервалды
анықтайды;
берілген мәліметтерді топтарға бөледі.
Аналитикалық топтау зерттелетін құбылыстар арасындағы
байланысты анықтауға мүмкіндік береді.
Аналитикалық топтауды жүргізудің реттілігі төмендегідей
болады:
факторлық белгілер бойынша топтар құрылады;

әр топты сипаттайтын факторлық , нәтижелік
белгілердің орташа шамалары есептелінеді;

факторлық және нәтижелік белгілер арасындағы
байланыс анықталады.
Мәліметтерді топтастыру үшін қандай ақпарат
қолданылғанына байланысты топтау 2-ге
бөлінеді:

Алғашқы топтау Қайта топтау
статистикалық белгілі топтарды
бақылау нәтижесінде жаңа топтарға
жиналған ақпарат топтау
негізінде жүргізіледі
3. Статистикалық топтаулар мен
жіктемелерді құру қағидалары
Топтау сандық белгі бойынша жүргізілгенде топтау интервалы ұғымы
қолданылады.
Интервал деп белгінің әр топтағы жоғарғы және төменгі мәндерінің
айырмасын айтады.
Интервалдар ашық және тұйық түрде болады.Тұйық интервалдарда
интервалдың төменгі шегі де, жоғарғы шегі де көрсетіледі. Ал ашық
интервалдарда интервалдың не төменгі, не жоғарғы шегі көрсетіледі.
Статистикада жіктеме деп құбылыстар мен
объектілерді олардың ұқсастықтарына,
айырмашылықтарына байланысты белгілі бір
топтарға, кластарға, разрядтарға жүйелеп бөлуді
айтады.
Жіктемелердің айрықша белгілері ретінде төмендегі
ерекшелерді көрсетуге болады:
қағида бойынша жіктеме негізі болып сапалық белгі
алынады;
жіктемелер стандартты болады, оларды халықарлық
және мемлекеттік статистикалық органдар
белгілейді;
жіктемелер ұзақ уақыт өзгермейтіндіктен тұрақты
деп саналады.
4. Таратпалы қатарлар
Таратпалы қатарлар деп зерттелетін жиынтық
бірліктерінің топтау белгісі бойынша реттеліп,
топтарға бөлінуін айтады.

Егер таратпалы қатарлар сапалық белгі бойынша
құрылса, ондай қатарларды атрибутты таратпалы
қатарлар деп атайды.
Сандық белгілер бойынша құрылған таратпалы қатарлар
вариациялық қатарлар деп аталады.
Вариациялық қатарлардың мынадай екі түрі болады:

Үздіксіз (интервалды)
Үздікті(дискретті) вариациялық қатарларда
вариациялық топтастыру белгісі кез
қатарларда келген мәнді
топтастыру белгісі тек қабылдайды және оның
бүтін сан болады. мәні интервал түрінде
беріледі.
Кез келген вариациялық қатардың
екі элементі болады:

Қатар Варианттың
вариантты жиілігі
Вариант деп вариациялық
белгінің таратпалы қатардағы
жек мәнін айтады.
Ал жиілік әр варианттың
неше рет қайталанғанын
көрсетеді.
5. Статистикалық кестелер
Кез келген сөйлем сияқты статистикалық кестенің бастауышы,
баяндауышы болады. Зерттелетін объект кестенің бастауышы, ал осы
объектіні сипаттайтын көрсеткіштер кестенің баяндауышы болады.
Бастауыштың құрылымына байланысты статистикалық кестелер 3
түрге бөлінеді:

3. Құрама
1. Жай кесте Топтастырылған
кесте кесте
Егер кестенің бастауышында топтастыру болмаса, ондай
кестені жай кесте дейді.
Жай кестелер тізімдік, хронологиялық, аумақтық болып
бөлінеді.
Тізімдік жай кестеде объект бірлігінің тізімі көрсетіледі.
Егер жай кестеде көрсеткіштердің әр кезеңдегі мәндері
берілсе, ондай кестені хронологиялық жай кесте дейді.
Аумақтық жай кестеде аумақтардың тізімі көрсетіледі.
Кестенің бастауышында зерттелетін объект бір белгі
бойынша топтастырылса , ондай кестені топтастырылған
кесте деп атаймыз.
Егер кестенің бастауышында зертелетін объект екі немесе
одан да көп белгі бойынша топтастырылса, ондай кестені
құрама кесте деп атаймыз.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒ
А
РАХМЕТ !!!

Ұқсас жұмыстар

Статистикалық мәліметтерді жинақтау

СТАТИСТИКАЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕРДІ ЖИНАҚТАУ, ТОПТАУ

Статистикалық кестелер

Статистикалық мәліметтерді жинақтау,топтау және түрлері

Статистикалық мәліметтерді жинақтау және топтау

Статистикалық мә ліметтерді жинақ тау, топтау жә не кесте құ ру

Статистикалық мә ліметтерді жинақтау, топтау және кесте құру туралы ақпарат

Статистикалық мәліметтерді жинақтау, топтау және кесте құру туралы ақпарат

Статистикалық мә ліметтерді жинақ тау, топтау

Статистикалық мәліметтерді жинақтау, топтау және кесте құру

Пәндер