Еңбек ұжымының келісімдері

Тақырыбы: Еңбек ұжымының келісімдері

Семей қаласының Шәкәрім атындағы

Мемлекеттік университеті

Тексерген: Тойкин С. Х.

Дайындаған: Бағдатова А. Б.

Жоспар

Қазақстанның құқығының ішінде еңбек ұжымының келісімі, еңбек құқығы үлкен маңызды. Еңбек құқығы дегеніміз жұмысшылар мен қызметшілердің еңбек қатынастарын реттейтін еңбекті қолдануға байланысты басқа да қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы.

Еңбек келісім-шарттарының тараптары -жұмысшылар, қызметшілер және мемлекеттік кәсіпорындар, мекемелер мен ұйымдар. Еңбек келісім-шартының мазмұнына тараптардың құқықтары мен міндеттерін айқындайтын шарттар кіреді. Бұл шарттар тараптардың келісімімен үйлестірілед інемесе заң мен, ұжымдық шартпен белгіленеді.

Сөйтіп, келісім бойынша қажетті және қосымша болып бөлінеді. Еңбек келісім-шарты ауызша немесе жазбаша нысанда жасалады. Заңда көзделген жағдайларда еңбек келісім-шартын жазбаша жасау міндетті. Еңбек келісім-шарттары көбінесе ауызша жасалады. Жұмысқа қабылдау қызметкерге міндетті түрде сенімхат беретін мекеменің, ұйымның әкімшілігінің бұйрығымен рәсімделеді. Алайда, бұйрық шығару кешіккен жағдайда адамды жұмысқа нақты жіберу еңбек келісім-шартының жасалғандығын білдіреді

Кіріспе

Еңбек ұжымы - қоғамның мүддесіне керекті өнім өндіруді немесе қызмет етуді көздеген адамдар бірлестігі. Ұжымның қарапайым түрі алғашқы қоғамда қалыптасқан. Орталықтанған меншікке негізделген экономикада еңбек ұжымын ұйымдастыру мемлекеттің қолында болады.

Еңбек ұжымының келісімдері туралы

жалпы мағлұмат

Еңбек құқығы дегеніміз жұмысшылар мен қызметшілердің еңбек қатынастарын реттейтін еңбекті қолдануға байланысты басқа да қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы.

Еңбек ұжымының келісім-шарттарының тараптары -жұмысшылар, қызметшілер және мемлекеттік кәсіпорындар, мекемелер мен ұйымдар. Еңбек келісім-шартының мазмұнына тараптардың құқықтары мен міндеттерін айқындайтын шарттар кіреді. Бұл шарттар тараптардың келісімі мен үйлестіріледі немесе заңмен, ұжымдық шартпен белгіленеді. Сөйтіп, келісім бойынша қажетті және қосымша болып бөлінеді.

Еңбек келісім-шарты ауызша немесе жазбаша нысанда жасалады. Заңда көзделген жағдайларда еңбек келісім-шартын жазбаша жасау міндетті. Еңбек келісім-шарттары көбінесе ауызша жасалады.

Еңбек ұжымын ұйымдастырудың мәні мен мақсаттары

Еңбек шартының ұғымы, түрлері

Еңбек шарты еңбек құқығының негізгі институттарының бірі болып табылады. Еңбекшарты - бұл қызметкер мен жұмыс берушінің арасындағы жазбаша келісім, бұған сәйкес қызметкер белгілі бір жұмысты жеке өзі орындауға, еңбек тәртіптемесінің ережелерін сақтауға міндеттенеді, ал жұмыс беруші қызметкерге келісілген еңбек функциясына сәйкес жұмыс беруге, заңнамалық актілерінде көзделген еңбек жағдайын қамтамасыз етуге, қызметкерге уақытылы және толық мөлшерде жалақы төлеуге міндеттенеді.

Еңбек кодексінің 29- бабына сәйкес еңбек шарты:

белгіленбеген мерзімге; біржылдан кем емес белгілі бір мерзімге; жұмыста уақытша болмаған қызметкерді ауыстыру уақытына; маусымдық жұмысты орындау уақытына жасалуы мүмкін.

Егер еңбек шартында оның мерзімі айтылмаса, онда шарт белгіленбеген мерзімге жасалған деп есептеледі.

Еңбек кодексінде еңбек шартының жарамсыз деп танылуы негіздері белгіленген. Мысалы: алдау, күшкөрсету, арқылыықпалету, жалған еңбек шартын жасау, әрекетке қaбілетсіз деп танылған адамдар, еңбек заңнамасында қараған шарттарды сақтамаған кезде, 14 жасқа толмаған адамдар мен ата-анасының, қамқоршысының, асырап алушысының келісімінсіз, 16 жасқатолмаған адамдармен еңбекшарты жасалған кезде сот оны жарамсыз деп таниды

Еңбек шартының мазмұны - еңбек нарығында оның тараптарының - қызметкер мен жұмыс берушінің екі жақты келісіміне байланысты құрылады. Еңбек шартының мазмұнында қарастырылатын еңбек жөніндегі талаптрды топқа бөлуге болады:

Еңбек шартының міндетті талаптарына шарттың мазмұнын құрайтын Еңбек кодексінде белгіленген еңбек жағдайлары жатады. Мысалы,

Қорытынды

Қорыта айтатын болсам, еңбек ұжымы - қоғамның мүддесіне керекті өнім өндіруді немесе қызмет етуді көздеген адамдар бірлестігі. Ұжымның қарапайым түрі алғашқы қоғамда қалыптасқан. Орталықтанған меншікке негізделген экономикада еңбек ұжымын ұйымдастыру мемлекеттің қолында болады.

Еңбек шартының заңдық маңызы ол еңбек қатынастарының пайда болуынғана емес, оның өзгеруіне де, жойылуына да себепке рболуында. Мысалы, басқажұмысқа ауыстыру еңбек қатынасының өзгеруіне, ал еңбекшартының тоқтатылуына әкеледі.