Қарым- қатынас адамдар арасындағы өзара түсіністікке жетудің құралы ретінде (СӨЖ)




Презентация қосу
ҚР БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ – МАТЕМАТИКА ФАКУЛЬТЕТІ
МАТЕМАТИКА МАМАНДЫҒЫ

СӨЖ№2
Тақырыбы: «Қарым- қатынас адамдар
арасындағы өзара түсіністікке жетудің
құралы ретінде»

Тобы: Т- 413
Орындаған: Берік Н.
Тексерген: Кошкимбаева Р. Х..
Жоспар:
I. Қарым – қатынас
туралы түсінік;
II. Қарым –
қатынастың
құралдары;
III.Қарым –
Қарым-қатынас  адамның 
қоғамның   мүшесі ретіндегі басқа 
адамдармен  өзара қатынасының  
айрықша түрі қарым-қатынаста 
адамның  әлеуметтік  
қатынастары жүзеге  асады.
Қарым-қатынастың  өзара 
байланысқан  үш қыры  бар
екендігін жоғарыда айтып кеттік. 
Қарым-қатынастың 
коммуникативті қыры  
адамдардың бір-бірімен ақпарат жағы адамдардың өзара
    Қарым-қатынастың интерактивті
алмасу үрдісінде  
әрекеттестігін анықталады; 
ұйымдастыруда көрінеді. Мысалы: серігінің
көңіл- күйіне, мінез- құлқына, сенімдеріне әсер ету керек
болса немесе әрекетшілерді тиімді түде үлестіріп,
қызметтерін бөліп алу қажет болған жағдайда. Ал
перцептивті жағы қарым қатынастағы екі адамдардың бір-
бірін қабылдап, осының негізінде өзара түсінуінде.
Қарым-қатынастың құралдары
•Тіл-сөздердің,  анықтамалардың  жүйесі  және   оқуды қарым-
қатынаста  қолданылатын  мағыналы  сөз тіркестеріне 
1. (пікірлеріне) біріктіру.

• Бір ғана фразаның әр  мағынасын  беретін интонация (дауыс 
ырғағы), эмоциялы  айқындылық

•Қарым-қатынастағы   адамның  отырысы,   бет әлпетінің көрінісі,
көзқарасы,  сөз төркінің мәнін күшейте,  толықтыра, әрі  жоққа
3. шығара  алады.

•Ым-ишара (жест)  қарым-қатнастың құралы ретінде  жалпыға 
бірдей  болуы   мүмкін- яғни әрқайсысы өзіне  тән мағынамен
сипатталады.
Қарым-қатынастағы адамдардың бір-бірінен алшақтығы—олардың мәдени,
ұлттық дәстүрлеріне, бір-біріне деген сенімінің дәрежесіне байланысты.
Қарым-қатынастың түрлерін төмендегіше жіктеуге болады:
1. “Бет-перделердің байланысуы ”— әңгімелесуші жеке тұлғасының ерекшеліктерін
түсініп, ескеру ұмтылысы болмайтын формальды қарым-қатынас. Үйреншікті бет-
перделер қолданылады, әңгімелесушіге қатысты шынайы эмоцияларды жасыратын
біртекті сөздердің, ым-ишаралардың жиынтығы.
2. Басқа адамды қажет немесе кедергі келтіруші объекті ретінде бағалайтын дөрекі
қарым-қатынас; егер объект қажет болса, белсенді түрде онымен қарым-қатынасқа
түскісі келеді, ал егер де кедергі келтіретін болса, шеттетіп немесе дөрекі сөздерді қолдана
отырып ызаланады.
3. Формальды рөлдік қарым-қатынас кезінде әңгімелесушінің жеке тұлғасына емес
оның әлеуметтік рөліне көңіл аударылады.
4. Іскер қарым-қатынаста әңгімелесуші жеке тұлғасының ерекшеліктері мінезі, жасы,
көңіл-күйі ескерілгенімен ісінің одан маңызы басым.
Рухани қарым-қатынас бір-бірімен достық қатынастағы адамдар арасында ғы өзара
қарым-қатынас. Қарым-қатынастың бұл түрінде кез-келген тақырып төңірегінде
әңгіме өрбітуге болады. Сөздерді пайдалану міндетті емес, өйткені жақын қатынаста
адамдар бір-бірін ымынан, бет әлпетінен, көзқарасынан бірден түсіне алады.
Коорпорация
(ұжымы) Іс-әрекетті
–топ  ұйымдастырудың  сипаты мен түріне 
ортақ байланысты топтардың  дамуының
Ұжым дамудың
төмендегідей  деңгейлері кездесед
мақсатпен 
ең жоғары   Атаулар тобы
және  оны 
деңгейі. Іс- ұжымдық
жүзеге
әрекеттің  дамудың 
асырудағы іс-
негізінде  Ассоциация айқын
әрекеттің 
қоғамдық құны тобының  көрсеткішінсіз
біртұтастығымен
бар  өзіндік    тек   қағаз
  анықталады.
мақсатттары құрлымы, іс- жүзінде  ғана
Осындай 
мен  мотивтері  әрекеттің  тіршілік етеді.
топтарға тән 
бар мұндай топ ортақ Ортақ
серіктестік,  топ
даярлықтың, мақсаты  қызығушылық
мүшелерінің 
психологиялық  болғанмен  ,  біріккен іс-
өзара 
біліктің  ең  біртұтас  әрекеттің 
әрекеттестігі, 
жоғары  әлеуметтік азынаулақ 
қарым-
деңгейін психологиял тәжірибесі
қатынастың 
сипаттайды. ық  бүтін бар уақытша 
жеткілікті 
Яғни  бұл топқа  бола  байланыстар
дәрежедегі 
ұжымға  тән  алмайды ымен, 
топтық
әлеуметтік  қатынастары
тәжірибені 
психологиялық  мен  көре 
құрап, оның  сол
ересектіктің  түседі
іс-әрекет  түріне 
Психологиялық біртұтастылық немесе коммуникативтілік,
жүйенің өзіндік реттеуін және өзіндік бағдарлануын, жүйе
бөлшектерінің қасиеттерін бүтінге бағыттаудың әрекеттерін
қамтамасыз етеді. Бұл құбылыс мынадай нәрселерді
қамтиды.
 .
. Ақыл-ой бірлігі-белгілер жүйесін бір түрге келтіру қабілеті,
топтың тілдің пайда болуы, шешімдерді қабылдаудың
тиімді әдіс тәсілдерін анықтау.

Эмоционалды бірлік-бүкіл жүйе қал-ахуалының индикаторы,
жүйені өзіндік реттеу, мінез-құлықтың бейімделу және
орнын толтыру механизімдерін анықтау топ тіршілігіні ң
қосымша энергоресурсын (күш қоймаларын) қалыптастыру
қабілеттері

Еріктік бірлік-топтың мақсатқа жетудегі кедергілерін
жеңуде күшін жұмылдыру қабілетінде анықталатын топ
жұмысының “күн-тәртібінің ” реттеушісі
Ұжым іс әрекетінің
тиімділігін оның мазмұны
Басқа адамдармен өзара мен мақсаттарының
әрекеттестікте нақты рөлді эмоционалды
иелене, жеке тұлғаның
өзіндік айқындалуына тартымдылығы қамтамасыз
жағдай жасалынытын
психоролдік жағдайлар.
етеді. Яғни іс-әрекеттің
Балалар ұжымындағы заттары мен процестерінің
ойынның және ойын
түріндегі іс-әрекеттің
қызықты болуы,
маңызы зор. Мұнда жеке эмоцианалды күйлердің
тұлға әр қырынан ашыла
түеді, біріккен күзелістерінің
өзекшілігі айқын ашық
қажеттіліктері жерге толы жеткіншектің
қанағаттандырылады
қажеттіліктеріне сәйкес
келеді.
Эмоционалды
тартымдылықпен
байланысты эмоциогенді
жағдайлар
Л.И.Уманскиймен оның қызметтестері
топты ұжым ретінде сипаттай отырып,
оның төмендегідей белгілерін бөліп алады.
Топтың адамгершілік бағытындағы бағдарының
мазмұны ( топ мүшелері мақсатының,
мотивтерінің бірлігі)

Ұйымдасқан бірлік

Кез-келген іс-әрекет түрінде топтың
бірлескен даярлығы
Адамзат өміріндегі өзара қатынастардың шеңберінде өзара
әсер етудің барлық әдісі қолданылғанымен сендіру жетекші
орында. Әлеуметтік психолог В.Б.Ольшанский адамдардың бір-
бірінің іс-әрекетіне өзара әсерлерін келтіреді:
• Өзара жеңілдік, яғни сол серіктердің қатысы екеуінің де іс-
1. әрекеттің тиімділігін арттырады
•Өзара қиналу, яғни өзара қатысу әрқайсысының іс-әрекетінде
2. қателердің пайда болуына ықпал етеді.

•Бір жақты жеңілдеу – бір серігінің қатысы басқасының іс-
3. әрекетін жеңілдетеді. (мысалы, ересек пен бала ).

• Біржақты қиналу – біреуінің қатысы екіншісінің жұмысына
4. кері әсерін тигізеді
• Тәуелділік — екеуінің қатысы, ешқайсысының іс-әрекетіне
5. әсер етпейді
айдаланған әдебиеттер
I. Нұркеева С.С, Нұрбекова С.Ж, Кашкарова
Л.О. Өзін-өзі тану. Оқытушыларға арналған
әдістемелік құрал. 1курс. Алматы, 2007 жыл.
35-48 б.
II. Өзін-өзі тану. Хрестоматия. Алматы, 2003
жыл. 5-9 б.
III. Алтаев Ж.т.б Философия және мәдениет
тану: Оқу құралы. Алматы: Литера, 2001-
272 бет

Ұқсас жұмыстар
Қарым­қатынас адамдар арасындағы өзара түсіністікке жетудің құралы ретінде
Қарым-қатынас адамдар арасындағы өзара түсіністікке жету
1.Қарым-қатынас адамдар арасындағы өзара түсіністікке жетудің құралы ретінде. 2.Адам өміріндегі отбасы және туыстық қатынастардың рөлі
Қарым – қатынас адамдар арасында түсіністікке жетудің құралы ретінде
Адамдар арасындағы өзара түсіністікке жетудің құралы - қарым-қатынас
Қарым-қатынас жайлы
Қарым қатынас құрылымы
Адам қарым - қатынасының маңызды құралы
Психологиялық түсінік бойынша - Тұлға психологияда өзінің өмір жолын белгілей алатын, қайталанбас даралық ерекшелігін сезінетін субъект
Қарым - қатынас стильдері
Пәндер