Фотосинтез-табиғи лаборатория




Презентация қосу
Фотосинтез

Орындаған: Мансұрова Әнел, БТ-407
Жоспар:
Фотосинтез
Фотосинтезбен тыныс алу
Фотосинтездің фазалары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Фотосинтез процесі
Фотосинтез – табиғи лаборатория,
жер бетіндегі теңдесі жоқ
физиологиялық процесс.
К.А. Тимирязев өсімдіктердің
жасыл жапырағында ауадан
алынатын көмірқышқыл газы
мен тамыр арқылы келетін
судан күрделі органикалық
заттардың құралатыны, осы
процесс кезінде ауаға
өсімдіктерден оттегінің бөлініп
шығатынын дәлелдеді. Бұл
процесті фотосинтез деп атады.
“Фото” – сәуле, “синтез” – жинау деген грек
сөздерінен алынған. Тұтас алғанда,
фотосинтез процесінің мәні химиялық
мынадай процестермен өрнектеледі.
6СО2 + 6 Н2О + 2874 кДж = С6Н12О6 + 6О2↑
Фотосинтезді зерттеу барысындағы ең
басты мәселелердің бірі — осы
процестің өсімдіктердің жасыл
жапырақтарында жүзеге асуы
құбылысын ашу. Бұл сұраққа нақты
жауап берген неміс ғалымы
Т.В.Энгельман болды. Ол фотосинтез
процесінің хлоропластарда жүретінін
дәлелдеу үшін жасушаның әр түрлі
бөліктерін кішкене сәуле
шоқтарымен жарықтандыруға
болатын микроскоп құрастырды.
Жасушаның жеке бөліктерін
жарықтандыра отырып, оның қай
бөлігінің фотосинтезге кабілетті
екенін зерттеді. Сөйтіп, ол
жасушаның қай бөлігі фотосинтез
процесі үшін жарық қабылдағышы
бола алатынын дәлелдеді.
Фотосинтезбен тыныс алу
Барлық көп жасушалы организмдер сияқты өсімдік
жасушаларының құрамында аэробты тыныс алудың
жасуша орталығы — митохондрия бар. Сондықтан
барлық өсімдік жасушалары тыныс алады және тыныс
алу кезінде оттекті сіңіреді. Тыныс алу фотосинтезге
қарама-қарсы процесс. Тыныс алу кезінде органикалық
қосылыстар ауадағы оттектің көмегімен тотығып,
энергия және көмірқышқыл газы бөлінеді. Тыныс алу
жасушаның энергетикалық қажеттілігін өтеу үшін керек.
Әсіресе ол өсімдіктің фотосинтезге қатыспайтын
мүшелері — тамыр, сабақ және гүлдері үшін маңызды.
Фазалары
Фотосинтез процесі екі сатыға
бөлінеді. Жарық және қараңғы
фазалары. Жарық фазасының
реакциялары хлоропластың
бетіндегі мембраналық түзілім
— ламеллада жүрсе, караңғы
фазасының реакциялары
хлоропласт денесінде немесе
стромасында өтеді.
Фотосинтездің жарық фазасы
реакцияларының әлементарлық
өлшем бірлігі —
квантосомалар болып табылады.
Оның құрамына хлорофилдің 230
молекуласы және электрон
тізбегін тасымалдауға
қатысатын нәруыздар —
цитохром b, с және ферредоксин
кіреді.
Қорытынды
Фотосинтез – жоғары сатыдағы
жасыл өсімдіктердің, балдырлардың,
фотосинтездеуші хлорофилл және басқа
дафотосинтездік пигменттер арқылы күн сәулесі
энергиясын сіңіруі нәтижесінде қарапайым
қосылыстардан (көмірқышқыл газы, су) өздерінің
және басқа организмдердің тіршілігіне қажетті
күрделі органикалық заттар түзуі. Фотосинтез
нәтижесінде жер жүзіндегі өсімдіктер жыл сайын
100 млрд т-дан астам органикалық заттар түзеді
(мұның жартысынан көбін теңіз, мұхит өсімдіктері
түзеді) және бұлкезде олар 200 млрд-тай
СО2 сіңіреді, оттегін бөледі.
Тек фотосинтез процесі ғана жерде
органикалық заттардың жиналуын
қамтамасыз етеді. Барлық тірі организмдер
үшін өмір сүруге қажетті жағдайлар осы
процестің нәтижесінде жүзеге асады.
Қазіргі уақытта адамдар маңызды энергия
көзі ретінде ежелгі өсімдік организмдері
әрекеттерінің нәтижесінде пайда болған —
тас көмірді, мұнай мен газды пайдаланады.
Пайдаланылған әдебиеттер
Биология: Жалпы білім беретін мектептің,
9-сыныбына арналған оқулықш
Қайырханов Қ.К. Жануарлар биохимиясы
Сеитов З.С. Биохимия.

Ұқсас жұмыстар
Фотосинтезге әсер ететін факторлар
Фотосинтез факторлары
Оқу тәжірибенің негізгі мақсаты
Каротиноидтар. Фотосинтез процесі. Фотосинтездің жарық сатысы. Фотосинтез процесінде энергия миграциясы. Фотожүйелер. Эмерс он эффектісі
ХЕМОСИНТЕЗ - ХИМИЯЛЫҚ РЕАКЦИЯ БАРЫСЫНДА БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ЗАТТАРДАН ЭНЕРГИЯ АЛУ ҮДЕРІСІ
Экологиялық факторлар
Хлорофилдер, фикобилиндер, каротиноидтар
Экология пирамидасының түрлері
Жарықтың әсері
Өсімдіктер фотосинтезі
Пәндер