Экономикалық ақпаратты өңдеу. Компьютердің программалық жабдықтар құрамы туралы мәліметтер

Презентация қосу

Информатика

Такырыбы: Экономикалық ақпаратты өңдеу. Компьютердің
программалық жабдықтар құрамы туралы мәліметтер.
Операциялық жүйелер, оның құрылымы,жіктелуі. Norton
Commander программасы

Орындаган:Базарбаева Жанар
Тексерген:Кайсанов Советказы
Операциялык жуйе
• ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕ (ОЖ) – ПРОГРАММАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРДЫ Ң
КЕШЕНІ, ОЛАР: - РЕСУРСТАРДЫ (ФИЗИКАЛЫ Қ Ж ӘНЕ
ЛОГИКАЛЫҚ) БАСҚАРУДЫ, ЯҒНИ КОМПЬЮТЕРЛЕРДІҢ БАРЛЫҚ
АҚПАРАТТЫҚ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ ҮЙЛЕСІМДІ ЖҰМЫСЫН; -
ҮРДІСТЕРДІ БАСҚАРУДЫ, ЯҒНИ ПРОГРАММАЛАРДЫҢ
ОРЫНДАЛУЫН, ОЛАРДЫҢ АППАРАТТЫҚ ҚҰРАЛДАР,
МӘЛІМЕТТЕРМЕН ӘСЕРЛЕСУІН; -ПАЙДАЛАНУШЫ
ИНТЕРФЕЙСІН, ЯҒНИ ПАЙДАЛАНУШЫНЫҢ КОМПЬЮТЕРМЕН
ДИАЛОГЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫ ЖАСАҚТАЙДЫ. БҰЛАР ОЖ-НІҢ
НЕГІЗГІ АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТІН АНЫҚТАЙДЫ. ЭЕМ
(компьютер) физикалықресурстарықатарына– оперативті жад,
процессор, монитор, басуқұралдары, магниттікжәнеоптикалы қ
дискілер, аллогикалыққатарына– программалар, файлдар, о қи ғалар,
т.с.с. жатады.
ОЖ түлері
Операциялық жүйе– ең машиналық-тәуелді программалық құралдар,
сондықтанолар белгілі компьютер типтеріне бағытталады. Қазіргі
замнғадейін ОЖ деЭЕМ-дер дамуынасәйкесөзгерістерді бастан
кешіргенжәнекөптегенәртипті машиналар кластарына с әйкест үрлері бар
(OS/360, OS/370, OS/2, VMS/VAX, VNIX, LUNIX, MS-DOS, Windows95,
WindowsNT, WindowsXP, т.с.с.). Операциялықжүйелерді жіктеуді
бірнешеірі мінездемелергебайланысты қарастырайы қ
(әдебиеттердемұндайжіктеулердіңәртүрлілері ұсынылады):
алдынақойғанмақсаттарына, есептерді өңдеурежімдеріне,
жүйеменәсерлесуәдістеріне байланысты.Есептерді өңдеурежімдеріне
байланысты: - бірпрограммалы(MS-DOS, MSX), - мультипрограммалы
(OS/2, UNIX, Windows) режімдегі ОЖ. Мақсаттарынабайланысты: -
жалпымақсаттағы; - арнайымақсаттағы операциялықжүйелер
болыпбөлінеді. АрнайымақсаттағыОЖ-ңкелесі түрлері болады:
тасымалданатынмикрокомпьютерлергежәне әртүрлі
ендірілгенжүйелергеарналған, мәліметтер
қорынұйымдастыруғажәнежетелеугеарналған, ақиқатуақытрежіміндегі
есептергеарналған, т.с.с
Windows OS
• Windows-тың тарихы 1985 жылы оның
алғашқы версиясы Windows 1.0 шыққаннан
басталады. Оның құрамында операциялық
жүйенің жұмысын көп ыңғайлы жасаған
программалар болды. Сол кезде қолданылып
жүрген MS-DOS операциялық жүйесіне
қарағанда Windows-та графикалық
интерфейс қолданылды. (MS-DOS-та
командалық интерфейс болды) Сонымен бірге
Windows-та информация түгелдей экранға
емес, терезе деп аталатын экранның ішкі
аймағына шығарылды
Компьютер құрылғылары
• Стол үсті компьютерлері (desktop) жүйелік блок
дыбыс колонкалары дыбыс шығару үшін принтер
ақпаратты қағазға басып шығару үшін принтер
ақпаратты қағазға басып шығару үшін тышқан
басқару үшін сканер суреттерді енгізу үшін
сканер суреттерді енгізу үшін монитор ақпаратты
экранға шығару үшін монитор ақпаратты экранға
шығару үшін пернетақта мәтін е
ПРОГРАММАЛЫҚ ҚҰРАЛДАР

Программа — магниттік тасымалдаушыда (дискіде) файл түрінде са қталып,
әрбір адамның командасы бойынша компьютер жадына жуктеліп,
орындауға арналған машина тіліндегі нүсқаулар жиыны. Көптеген
мәселелер өзара байланыстағы бір-бірімен бірігіп отырып жұмыс істейтін
программалар кешендерінің көмегімен шешіледі .

Алдын ала келісім нақты программа арқылы орындалатын әрекеттер
(функциялар) жиынының және әр функцияның орындалу вариантын
анықтайды.

Үнсіз келісім егер жұмыс істеп отырған адам айқын түрде нұсқамаса,
көрсетілген немесе басқа әрекеттің, яғни функцияның нақты атқарылу
параметрлерін (басқа да вариантгары болғанда) тағайындайды.
• Интерфейс - программалық жабдық пен.жұмыс істейтін адам арасында ғы
сұқбат жүргізу шарттары мен келісімдер жиыны.
Программалық жасақ - информациялық технологиялардың елеулі бір бөлігі.
Программасыз кез келген аппаратура жәй элементгер жиыны болады да, ол
ешнәрсе істей алмайды.

ЭЕМ программалары екі топқа бөлінеді, олар:

1) жүйелі программалық жасақ;

2) қолданбалы (кәделі) программалық жасақ.

Жүйелі программалар ЭЕМ-нің аппараттық жабдықтар жұмысын бас қарып,
жүмыс істеп отырған адамды қолданбалы программалармен
байланыстырады.

Жүйелі программалық жасақты бірнеше топқа жіктеуге болады:

1) операциялық жүйелер;

2) утилиттер;
• Операциялық жүйелер - компьютерді басқаруға арналған және
қолданбалы программалармен байланысы бар нақты
программа. Дербес компьютерлер үшін кең тараган
оиерациялық жүйелерге

МЗ (РС) DOS, Windows 95, Windows NT,OS/2, UNIX жатады,

Дербес компьютерлерлерге арналған операциялық жүйелердің
барлығы да тек бір адамдық болып табылады. Расында да екі
адамның бір мезетге бір компьютерде жұмыс істеуін елестету
қиын ғой .

WINDOWS 95, WINDOWS NT, OS/2, UNIX көп мақсатты жүйелер
болып саналады. Көп мақсаттылық — бір компьютерде бір
уақытта қатарласа бірнеше есепті шығару мүмкіндігі немесе
бірнеше әрекеттің қатар атқарылып жатуы. Мысалы, Сіз мәтін
көшіріліп жатқан шақта ойнап та отыруыңызға боладь, өйткені
бұл жұмыстарды әртүрлі қүрылғылар атқарады немесе ол
қүрылғылардың жұмыс жылдамдығы адамның жылдамдығынан
өте жоғары болып келеді.
• Көптеген ІВМ - үйлесімді компьютерлер дискілікМЗ DОS операциялы қ
жүйесі мен көп терезелі WINDOWS графикалы қ операциялы қ ж үйесін
пайдаланады.

Операциялық жүкелер көптеген функцияларды оры ңдайды:
информацияны дискіге жазу-оқуды жүзеге асырады, м әліметтер
сақтауды ұйымдастырады, компьютер құрыл ғыларыны ң өзара
байланыста жұмыс істеуін, барлы қ қолданбалы программалар
жұмысының орындалуын қамтамасыз етеді. Б үл ж үйе ЭЕМ іске
қосылғаннан кейін иілгіш не қатты дискіден ал ғаш қы ж үктелетін
кещенді программа болып табылады. Белгілі бір қосымша қызмет
атқаруға керекті программалар тобы утилиттер болып табылады. Олар ға
мысал ретінде антивирустік (вирустерге қарсы) программаларды,
мәліметтерді архивтеу (кысу) программаларын, компыотерді ң: ж ұмыс
істеу қабілетін (диагностика) тексеретін программаларды (тест
ирограммалары) айтуға болады.
Әйгiлi операциялық жүйелер
Norton Commander
• Norton Commander операциялық қабықшасы қазіргі уақытта ең таралған
DOS-тың өзгертпесі болып табылады. Ол DOS-тың командамен бас қарылатын
интерфейсін «мәзір» типті қолданушының интерфейсіне ауыстырыл ған. Б ұл
операциялық қабықшаның дербес компьютер қолданушыға ұна ғаны
соншалық, Windows-пен жұмыс атқарса да, Norton Commander-ді «файл
манипуляторы» ретінде қолданады. Себебі, Norton Commander өте қарапайым,
онымен жұмыс жасауға ыңғайланып кетуінен, және де ол ДК ресурстарын
экономды түрде жұмсайды.
Панельдер. Каталогтарды алмастыру.
MS DOS жүйесінің командаларымен жұмыс істеуді жеңілдетуге арнал ған т үрлі
жүйелік программалар бар. Олардың ішінде жиі пайдаланылатыны NC пакеті
(NC – сыртқы жетекші программа). Оның орындайтын іс әрекеттері –
файлдармен және каталогтармен жұмыс істеуді же ңілдету.
Мысалы :
Экранға дискідегі каталогтар мазмұны жазылған екі та қта шы ғару.
Бірінші деңгейлі каталогтан ішкі каталогқа, ішкі каталогтан бірінші де ңгейлі
каталогқа өту.
• Com, Exe, Bat – типті файлдарды іске қосу.
NC үшін функциональды клавиштердің орындайтын іс - әрекеттерін
қалыптастыру.
Файл мазмұның экранға шығарып, оныңмазмұнымен танысуға мүмкіндік ту ғызу.
Ыңғайлы тәсіл бойынша файлды көшіру, атын өзгерту, жою не орнын ауыстыру.
Жаңа каталог құру, оны жою.
Тестік файыл құру, оны редакциялау, т.б..
NC алғашқы рет іске қосылған кезде экранның оң және сол жақ б өліктеріне тік
төртбұрышты бірдей екі панель шығады да, оларда ағымдық винчестерлік дискіде
жазулы каталог мазмұны көрінеді. Оның үстіне әр панельдің жоғарғы жағында
каталогтың аты да жазулы тұрады. Ал командалық жол панельдердің төменгі
бірінші жолға орналастырылады.
Экран бетіне шыққан тақталардың бірінде бір каталог не файл аты сұр түсті тік
төртбұрыш ішіне орналастырылып қойылады. Ол NC – тің осы каталогты не
файлды ағындық етуге дайындаған белгісі. Әдетте оны NC не панель белілемесі
деп атайды. Курсорды басқаруклавиштерін пайдаланып, белгілемені сол панельде
жоғары, төмен жылжытуға болды. Ал оны бір панельден екінші панельге өткізу
үшін TAB клавишін басса болғаны. NC белгілемесінің қызметі – каталогтарды
алмастыруды не com, exe, bat типті файлдарды іске қосыду жеңілдету, т.б..
• Назар аударганынызга рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Дербес электрондық есептеуіш машинаның архитектурасы

Компьютерлік желілер жайлы жалпы түсініктер

Қолданбалы программаның дестелері

Ақпараттық жүйе

Мультимедиа технологиялары

Программалық жабдықтар

Қолданбалы программалық жасақтама

Қолданбалы программалық жабдықтау

Ақпараттық жүйелер құрылымы

IBM PC және басқа осы тәріздес дербес компьютерлер жұмысы жайында мәліметтер

Пәндер