Экономика саласы бойынша Нобель сыйлығының иегерлері

Презентация қосу

Экономика саласы
бойынша Нобель
сыйлығының иегерлері
Ресми түрде Нобель
сыйлығы экономика саласы
бойынша тек 1969жылдан
тағайындала бастады.Сол
кезден бері Нобель
сыйлығымен 74 адам
марапатталған.Ендеше сол
адамдарға және лоардың
жұмыстарына шолу жасап
өтейік.
1969 жылғы лауреаттар

1969ж.
1969ж. Рагнар
Рагнар Фриш
Фриш пен
пен Ян
Ян Тинберген
Тинберген «Динамикалық
«Динамикалық үлгілерді
үлгілерді құрастыру
құрастыру
және оларды экономикалық процесстер анализіне қолдану»
және оларды экономикалық процесстер анализіне қолдану» жолын жолын
ұсынғаны
ұсынғаны үшін
үшін марапатталды.Р.Фриш
марапатталды.Р.Фриш –Норвегиялық
–Норвегиялық экономист,Осло
экономист,Осло
қаласында
қаласында дүниеге келген(03.03.1895).Экономика саласы бойынша
дүниеге келген(03.03.1895).Экономика саласы бойынша білім
білім
алып,1931ж. Осло Университетіне профессор болып тағайындалды.Ол
алып,1931ж. Осло Университетіне профессор болып тағайындалды.Ол
математиканың
математиканың экономикалық
экономикалық теориялар
теориялар мен
мен эмпирикалық
эмпирикалық зерттеулерге
зерттеулерге
қолдануын ұсына отырып,«эконометрика» деген терминді
қолдануын ұсына отырып,«эконометрика» деген терминді
қалыптастырды.1949-1978ж.
қалыптастырды.1949-1978ж. арасында
арасында Халықаралық
Халықаралық Экономикалық
Экономикалық
Одақтың президенті болды.Белгілі еңбектері: «Жаңа замандағы
Одақтың президенті болды.Белгілі еңбектері: «Жаңа замандағы
эконометрика»,
эконометрика», «Толық
«Толық регрессия
регрессия жүйесіндегі
жүйесіндегі статистикалық
статистикалық
қиылысулардың анализі» және т.б.
қиылысулардың анализі» және т.б.

Ян
Ян Тинберген-голландық
Тинберген-голландық экономист(12.04.1903).Лейден
экономист(12.04.1903).Лейден Университетін
Университетін
бітіріп,Нидерланд
бітіріп,Нидерланд экономикалық
экономикалық мектебінде
мектебінде директор
директор болды.Экономикалық
болды.Экономикалық
одақтың 1947ж. президенті.1939ж. статистикалық әдістердің
одақтың 1947ж. президенті.1939ж. статистикалық әдістердің
эконометрикада
эконометрикада қолданылуына
қолданылуына негіз
негіз болған
болған статистикалық
статистикалық апаратты
апаратты
жасады.Белгілі
жасады.Белгілі еңбектері: «Экономикалық политика:принциптері мен
еңбектері: «Экономикалық политика:принциптері мен
мақсаттары», «Іскерлік циклдің статистикалық зерттеу әдісі жайлы»,
мақсаттары», «Іскерлік циклдің статистикалық зерттеу әдісі жайлы»,
«Таңдаулы
«Таңдаулы шығармалар».
шығармалар».
1970жылғы лауреаттар
1970жылғы
лауреаттар

1970ж.Пол Энтони
1970ж.Пол Энтони Самуэльсон
Самуэльсон «Статистикалық
«Статистикалық және
және
экономикалық теорияны
экономикалық теорияны дамытқан
дамытқан еңбегі
еңбегі »үшін
»үшін
марапатталды.
марапатталды.
П.Э.Самуэльсон-американдық
П.Э.Самуэльсон-американдық

экономист(15.05.1915).20жасқа жетпей
экономист(15.05.1915).20жасқа жетпей Чикаго
Чикаго
университетінде бакалавр
университетінде бакалавр дәрежесіне
дәрежесіне жетті.Ең
жетті.Ең алғашқы
алғашқы
еңбегі тұтынушылардың
еңбегі тұтынушылардың «ашық«ашық тұтынысына»арналды.Бұл
тұтынысына»арналды.Бұл
еңбегінде ол
еңбегінде ол максималды
максималды пайда
пайда тұтынушылардың
тұтынушылардың
сұранысын бағаның
сұранысын бағаның өзгерісіне
өзгерісіне дейін
дейін және
және өзгерісінен
өзгерісінен кейінгі
кейінгі
көрсеткішпен салыстырылып
көрсеткішпен салыстырылып қанақана анықталатынын
анықталатынын
дәлелдеді.1947ж. «Экономикалық
дәлелдеді.1947ж. «Экономикалық анализ
анализ негіздері»еңбегі
негіздері»еңбегі
біздің заманның
біздің заманның ең ең үздік
үздік туындысы
туындысы ретінде
ретінде
бағаланады.Басқа да
бағаланады.Басқа да жетістіктері:Американдық
жетістіктері:Американдық
экономикалық ассоциациясының
экономикалық ассоциациясының медалімен,Альберт
медалімен,Альберт
Эйнштейн премиясыменмарапатталып,АЭА
Эйнштейн премиясыменмарапатталып,АЭА және және
Эконометрикалық одақ
Эконометрикалық одақ пен
пен Халықаралық
Халықаралық эконмикалық
эконмикалық
ассоциация президенті
ассоциация президенті
болды.Гарвард,Чикаго,Мичигана,ИндианаПенсильвания,Масс
болды.Гарвард,Чикаго,Мичигана,ИндианаПенсильвания,Масс
ачусетс университеттері
ачусетс университеттері ніңнің мрапатына
мрапатына иеие болды.
болды.
1971ж.Саймон Кузнец «Экономикалық
өсімнің эмпирикалық тұрғыдан түсіндіргені»
үшін марапатталды.

Американдық экономист(30.04.1901).1926ж.
«Циклдық ауысулар:жеке және топтық
сауда»деген диссертациясын қорғап,доктор
дәрежесін алды.Ұлттық экономикалық
зерттеулер бюросындағы ұлттық кірісті
есептеу жұмысы экономика саласына қосқан
ең үлкен үлесі болды.Өзінің «Капитал және
американдық экономика»деген жұмысында
инвестициялар мен қорлардың,сонымен бірге
капитал мен технологиялық өзгерістердің
экономикалық өсімге тигізетін әсері туралы
мәселелерді қозғады.1971ж. Гарвард
университетінің құрметті профессоры
атанып,сондай-ақ
Колумбия,Пенсильвания,Принстон
университеттерімен марапатталды.
1972ж.Джон Ричард Хикс пен Кеннет Эрроу
1972ж.Джон Ричард Хикс пен Кеннет Эрроу
«Қалыптылық және тепе-теңдік теориясына қосқан
«Қалыптылық және тепе-теңдік теориясына қосқан
новаторлық үлестері»үшін марапатталды.
новаторлық үлестері»үшін марапатталды.
Д.Р.Хикс (08.04.1905)-американ экономисті.Алғашқы
Д.Р.Хикс (08.04.1905)-американ экономисті.Алғашқы
«Жалақы теориясы»деген кітабы экономикалық анализге
«Жалақы теориясы»деген кітабы экономикалық анализге
жаңалық әкелді.1935-1938ж.аралығындағы жазған «Құн
жаңалық әкелді.1935-1938ж.аралығындағы жазған «Құн
және капитал»еңбегі экономикалық цикл теориясы мен
және капитал»еңбегі экономикалық цикл теориясы мен
жалпы тепе-теңдік теориясы арасындағы келіспеушілікті
жалпы тепе-теңдік теориясы арасындағы келіспеушілікті
шешуге үлесін тигізді.Британдық ғылым академиясының
шешуге үлесін тигізді.Британдық ғылым академиясының
мүшесі болды,Швед корольдік ғылым
мүшесі болды,Швед корольдік ғылым
академиясы,Италия ұлттық ғылым академиясы және
академиясы,Италия ұлттық ғылым академиясы және
Америка өнер мен ғылым академиясының мүшесі болды.
Америка өнер мен ғылым академиясының мүшесі болды.
К.Д.Эрроу (23.08.1921)-американдық экономистКолумбия
К.Д.Эрроу (23.08.1921)-американдық экономистКолумбия
у-нің философия докторы.Чикаго,Гарвард у-де жұмыс
у-нің философия докторы.Чикаго,Гарвард у-де жұмыс
атқарды.1983-1986ж. Халықаралық экономикалық одақ
атқарды.1983-1986ж. Халықаралық экономикалық одақ
және 1956ж. Эконометрикалық одақтың,1973ж.Америка
және 1956ж. Эконометрикалық одақтың,1973ж.Америка
экономикалық ассоцияциясының президенті.Негізгі
экономикалық ассоцияциясының президенті.Негізгі
еңбектері: «Қоғамның таңдауы мен индивидуалды
еңбектері: «Қоғамның таңдауы мен индивидуалды
сұраныс»(1951), «Практика арқылы танудың
сұраныс»(1951), «Практика арқылы танудың
экономикалық негізі»(1962)
экономикалық негізі»(1962)
1973жылы Василий Васильевич Леонтьев
««шығын-шығарылым»әдісінің дамуы мен
маңызды экономикалық проблемаларға
қолданылуына үлес қосқаны үшін» лауреат
атанды.Ресейде дүниеге
келген,американдық экономист.22жасында
экономика бойынша доктор дәрежесін
алды.1946ж.Гарвард у-де профессор
атағын алды. «Шығын-шығарылым»
немесе«жалпы тепе-теңдік» теориясын 19ғ-
да француз экономисті Леон Вальрас
жасады.Бірақ Леонтьевке дейін жалпы
тепе-теңдік анализі экономикалық
саясаттың шеңберінде әдіс ретінде
қолданысын таппаған болатын.Американ
ғылым академиясы,Ұлттық
академия,Британ академиясы,Лондондағы
Корольдік статистикалық ұйымның
мүшесі.Брюссель,Йорк,Лувен
университеттерінің доктор дәрежесіне ие.
1974ж.Гуннар Мюрдаль және Фридриз Фон
Хайек«Экономикалық ауысымдар мен ақша теориясында
еңбектері мен экономикалық,әлеуметтік және
институционалды жағдайлар қатынасының терең анализі»

К.Г.Мюрдаль-швед экономисті.Өзінің «Экономикалық
өзгерістердегі баға мәселелері»деген диссертациясында
анықталмаған нарықтық шарттардағы микроэкономикалық
деңгейдегі компания жағдайына әсер ететінін зерттеді.Ол
экономикалық анализге "ex ante" («күтім») және "ex post"
(«жүзеге асырылу») деген түсініктерді енгізід.Негізгі
еңбектері: «ақша тепе-теңдігі»(1939), «Экономикалық
дамудағы саяси элемент»(1956)

Ф.А.фон Хайек-ағылшын экономисті.1921ж. доктор дәрежесіне
ие болды.«Капиталдың таза теориясы» ебегі экономикалық
теорияға қосқан үлесі болжды.20жыл ішінде сауда
циклі,монетарлық теория және экономикалық теория
саласында көптеген мақалалар жариялаған.
Л.В.Канторович- «Өндірісті
жоспарлаудың
математикалық әдістері
»еңбегінде экономикалық
проблемалардың линейлік
бағдарламалау арқылы
шешілуін көрсетті.Ең
1975ж.Л.В.Канторович атақты еңбегі
Тьяллинг Купманс «Ресурстарды тиімді
«Ресурстардың оптималды қолданудың ең тиімді
түрде үлестірлуіне қосқан жолы»
үлестері үшін»марапатқа ие
болды.
1976ж. Милтон Фридмен –американ
эконмисті-өз еңбегінде ақшалай-
кредиттік саясаттан бас тартуды
ұсыды.Сонымен бірге «Капитализм
және еркіндік», «Таңдау
құқығы»еңбектеріне сәйкес
мемлекеттің экономикаға араласуын
жақтамаған экономистердің
қатарында.Негізгі еңбектері- «Ақша
саясатының маңызы»,
«Экономикалық даму және ақша»
1978ж.Герберт
Саймон Өндіріс теорися
«Экономикалық мен менеджмент
өндірістердегі жамуына көңіл
проблемаларды бөлді.Еңбектері:
шешудегі «Адам үлгілері»,
новаторлық «Административті
ұсыныстары үшін» жағдай»
марапатталды.
1979ж Теодор Шульц пен
Артур Льюис «Дамушы
мемлекеттер мәселесінің
дамуындағы экономикалық
теориялары үшін»
марапатталады. Теодор
Уильям Шульц еңбектері:
«Дәстүрлі аграралық
саланың
трансформациялануы».Ал
Артур Льюис
еңбегі:«Экономикалық
жоспарлаудың
принциптері»,«Экономикал
ық өсім теориясы»
1980ж.лауресттары

1980ж.Лоуренс Клейн «Экономикалық
үлгілерді құрастырғаны үшін және
оның экономикалық теорияларға
қолданылуын зерттегені үшін»
марапатталды.

1981ж.Джеймс Тобин «Финанстік
нарықтың жағдайының анализі мен
оның шығынға әсер ету саясаты мен
жұмыссыздыққа,баға және өндіріске
әсері жайлы»жұмысы үшін лауреат
атанды.
1982ж. Джордж Стиглер«Нарықтың
басқарылуы мен мемлекеттік рететудің
себептері»жайлы жұмысы үшін
марапатталды.
1983ж. Жерар Дебрё «Жалпы тепе-теңдік
теорися мен шарттарына қосқан
новаторлық үлестері үшін» марапатталды.
1985ж. Франко
Модильяни
1984ж. Ричард
«Адамдардың
Стоун
қаржы
«Экономикалық
жинауының
ғылымның
анализінің ұлттық
дамуына қосқан
зейнеткерлік
айтулы үлесі
қорларға әсер
үшін».
етуін зерттегені
үшін».

1986г. Джеймс
Макгилл
Бьюкенен
«Экономикалық
және саяси шешім
қабылдауда
келісім және
конституционды
теорияларды
қолданғаны үшін
».
1987г. Роберт Солоу «Экономикалық
өсімге тигізген үлесі».
1988г. Морис Алле «Нарықтық теорияға
және ресурстарды тиімді қолдану
жолдарын ұсынғаны үшін».
1989г. Трюгве Хаавельмо «Экономикалық
құрылымдардың анализі»атты жұмысы
үшін
1990ж. лауреаттары

1990г. Гарри Марковиц, Мертон Миллер, Уильям Шарп
«Финанстік активтердің баға қалыптасуының теориясы
жайлы»еңбегі үшін.

1991г. Рональд Коуз «Экономикалық қызметтердегі және
институционалды құрылымдардағы жекеменшік құқығы».

1992г. Гэри Беккер «Адам әрекетінің кең ауқымды
зерттелуі мен нарықтық ортадан тыс әрекеттері»атты
еңбегі үшін марапатталады..
1993г. Роберт Фогель, Дуглас Норт «Экономика тарихының жаңа
экономикалық теориялар тұрғысынан зерттелуі» атты жұмысы

1994г. Джон Харсаньи, Джон Нэш, Райнхард Зелтен
«Коалициялық емес ойындардағы тепе-теңдік теориясын
зерттегені үшін»марапатталды..

1995г. Роберт Лукас «рационалды күтімдер гипотезасының
дамуы мен қолданғаны,макроэкономиканың трансформациясы
мен саяси экономиканы терең түсінгені үшін».

1996г. Джеймс Миррлис, Уильям Викри «Экономикалық теорияға
қосқан ерекше еңбегі үшін».
1999г.
1997г.
Роберт
Роберт
Манделл
Кархарт
1998г. «Айырбастау
Мертон,
Амартия Сен курстарында
Майрон
«Қалыпты ғы
Скоулз
жағдай монетарлық
«Өндірістегі
экономикасы және
финанстік
на қосқан фискалдық
құралдарын
бірегей саясат пен и
бағалу»еңбе
еңбегі үшін». валюталық
гі үшін
кеңістіктер
лауреат
анализі
атанды..
үшін».
2000ж. Джеймс Хекман, Дэниел Макфадден «Дискреттік таңдау
әдістері мен теория анализін талдағаны үшін». Джеймс Хекман-
американ э-сті, «Нарықтық еңбектің лонгитюдтік анализі»
(1985г),«Әлеуметтік бағдарламалардың бағалануы» (2000г.);

2001ж. Джордж Акерлоф, Майкл Спенс, Джозеф Стиглиц
«Ассиметриялық информацияландырылған нарыққа
жүргізілген зерттеулері үшін».

2002г. Дэниэл Канеман, Вернон Смит «Альтернативті
нарықтағы механизмдер мен шешімдерге жүргізген
зерттеулері үшін».

2003г. Роберту Энглу ,Клайву Грэйнджеру «Болашаққа болжау
жасауға мүмкіндік беретін экономикалық үлгілерді құрастырғаны
үшін»
2004г. Финн Кидланд, Эдвард Прескотт
«Экономикалық саясатқа уақыт факторының әсері
жайлы зерттеулері үшін»
2005 Ауманн Р., Шеллинг Т. «Ойын
теорияларының бизнес-процессетерін және
конфликтерге қолданысын тапқаны үшін»
2006 Фелпс Э.«Макроэкономикадағы
интертемпоральдық қатынастардың анализі мен
инфляция мен оны болжамдау арасындағы
байланысты анықтағаны үшін»
2007 Гурвич Л., Маскин Э., Майерсон Р.
«Экономикалық механизмдер оптимизациясының
негізгі теорияларын қалағаны үшін»

2008 Кругман П.«Сауда үлгісінің анализі және
экономикалық географиядағы проблемалар»
2009 Остром Э.,Уильямсон О. «Экономикалық өндіріс салаларын
зерттегені үшін»

2010 Даймонд П.,Мортенсен Д.,Писсаридес К. «Нарықтық үлгілерге
жүргізген зерттеулері үшін»
2011 Симс Кристофер,Сарджент Томас «Макроэкономикадағы
себеп-салдарлық байланыстарды эмпирикалық тұрғыдан зерттегені
үшін»
2012 Шепли Ллойд, Рот Элвин «Пркатикаға сәйкес нарықтың
тұрақты орнығуы атты теориясы үшін»
2013 Ларс Питер Хансен, Юджин Фама, Роберт Шиллер «Активтер
бағасының өзгеруін эмпирикалық анализ тұрғысынан зерттегені
үшін»
2014 Жан Тироль«Нарықтық билік пен оны басқарудың
анализі»атты зерттеуі үшін
Орындаған –
Тұрсынғали Аида

Ұқсас жұмыстар

Экономика саласы бойынша Нобель сыйлығының иегері

1) Экономикалық теорияның қалыптасу кезендері. 2) Экономика ғылым саласында Нобель сыйлығының лауреаттары. 3) Қазақстан Республикасындағы жекешелендіру процесі

Нобель сыйлығы

Нобель сыйлығының лауреаттары 1969 -1980 жылдар аралығы

Экономика саласындағы нобель сыйлығының лауреаты Джеймс Александр Миррлис

Америка Құрама штаттарындағы ғылыми зерттеулер

Экономикалық теорияның қалыптасу кезеңдері.Негізгі мектептер

ЭЛИНОР ОСТРОМ ЕҢБЕКТЕРІ

ПРЕЗЕНТАЦИ ПСИХОЛОГ

Гендік инженерия әдістері

Пәндер