Құс шаруашылығы өнімдерін инфекциялық аурулар кезінде ветеринариялық - санитариялық сараптау. Құс шаруашылығы өнімдерін инвазиялық аурулар кезінде ветеринариялық - санитариялық сараптау




Презентация қосу
инфекциялық аурулар кезінде ветеринариялық -
санитариялық сараптау. Құс шаруашылығы өнімдерін
инвазиялық аурулар кезінде ветеринариялық -
санитариялық сараптау

Орындаған: Талапқанқызы М
Тексерген: Серікова А.Т
Топ.ВС-203
ҚҰс өнімдері
Құс еті— әрі жұмсақ, әрі дәмді ет; Құс еті әрқашан бағалы жеңсік ал
саналып келді. Құс шаруашылығы мықтап дамыған қазіргі уақытта тауық
етін де, басқа құс еттерін де халықтың көбі тұтынатын болды. Құс етіні ң
тағамдық неғұрлым бағалы заты — белок; бройлер етінде ол санатына
қарай — 17,6—19,7%, тауық етінде 18,2-20,8%, бөдене етінде 18,0 %. Құс
етіндегі амин қышқылының құрамы өте сіңімді. Суда жүзетін құстардың
етінде май коп болады. Тауық етінде басқамен ауыстыр ылмайтын құнды,
қанықпаған май қышқылдары сиыр және қой етіне қарағанда бірнеше
есе артық. Құс етінде В тобындағы витаминдер мол болады. Онда
минералдық элементтер де (ең алдымен фосфор, күкірт, темір ж әне мыс)
аз емес. Басқа кез келген ет сияқты, құс етін де қуырады, пісіреді,
бұқтырады, одан котлет және басқа туралған ет тағамдарын жасайды.
Піскенде құс еті (әсіресе, бройлер еті) елжіреген ж ұмса қ болады, өйткені
онда жалғастырма тканьдер аз, 8%-дан аспайды (сиыр етінде ол 15%).
Олар, әсіресе тос етте аз, сондықтан одан сүйкімді тағамдар әзірлейді.
құс өнімінің пайдасы мол

Қолға үйретілген құстардың ішінде ең кең тарағаны – тауық. Еті де бүгінгі күні сұранысқа
ие.
Дүкен сөрелерінде сиыр, қой, жылқы еттерімен қатар тұрады.
Бағасы жағынан қалта көтерерліктей. Ет саудасымен айналысатын сатушылар құс етінің
ішінде кең тарағаны әрі өтімдісі тауық еті деп айтады. Етінің құрамында В, Н, РР
дәрумендері, калий, магний, натрий, темір, фосфор, мырыш, кальций, мыс секілді минералды
заттар бар.
Диетологтардың көбі адамның қалыптасып қалған тамақтану үрдісін өзгерту керек дегенді
айтады.Мамандарымыз мұндай кезде қой, сиыр, тіпті жылқы етінің орнына тауық пен балық
етін жеп тұрған жөн деп санайды. Ең бастысы, құрамындағы холестерин мен липотропты
заттар жөнінен құс етінің сиыр мен қоян етінен айырмашылығы жоқ.
Қолға үйретілген үй құстарының ең ірісі – күркетауық. Оның еті сіңімді, құрамында
нәруызы мол.
Орташа салмағы 9-12 килограмм. Африканың батыс, солтүстік аймағында қолға үйретілген
тауықтәріздес құстың бірі - цесарка (мысыр тауығы деп те атайды). Оны да дәмді еті үшін
өсіреді.
Қазіргі кезде цесарка Еуропа елдері, АҚШ және Австралияда көптеп өсіреді.
Жапонияда қолдан өсіретін үй құсының бірі - бөдене. Оның жұмыртқасы да, еті де адам
ағзасына сіңімді әрі шипалы.
Құс шаруашылығы өнімдерін инфекциялық аурулар кезінде
ветеринариялық - санитариялық сараптау.
Жұқпалы ларинготрахеит - тауық тектес Сойыс өнімдерін ветеринариялық –
құстардың жұқпалы ауруы, қоздырғышы- санитариялық сараптау.
герпесвирус. Сақа құстарда ларинготрахеит ретінде, Ауру
шыққ
Ауру шы ққан шаруашылық
ан шаруашылы тардағ
қтарда ғы
ы шартты
шартты сау
сау
жас құстарда-созылмалы конъюнктивит түрінде деп есептелген құ
деп есептелген құстарды ветеринариялық
старды ветеринариялы қ--
болады.
санитариялық
санитариялы қ қызметтің
қызметті ң ррұқ
ұқсатымен,
сатымен,
Сояр алдындағы балам. ветеринариялық
ветеринариялы -санитариялық
қ-санитариялы қ ережелерді
ережелерді са саққтай
тай
Ауру құстар самарқау күйде болады. Ентігу, отырып,
отырып, ет ет ө ндіруші ккә
өндіруші әсіпорындарда
сіпорындарда сою союғ ғаа
кеңірдекте қан мен фибрин араласқан сұйықтық болады. Құ
болады. Құсс ттү үгелдей
гелдей б бө өлшектенеді.
лшектенеді. Ауру Ауру
жөтелмен шығады, конъюнктивальды қалыпта- белгілері бар органдар мен ет б ө ліктерін,
белгілері бар органдар мен ет бөліктерін, басын, басын,
конъюнктив гиперемиясы, қабақ ісуі, көз кішіреюі, мойнын,
мойнын, ке кең ірдегімен қ
ңірдегімен қоса
оса жоюжоюғ ғаа жібереді.
жібереді. АлАл
жас ағуы, жарықтан қорқу, бір не екі көзді ң де қ алғ
қал ған
ан ббө легін қ
өлегін қайнатады.
айнатады. ЕгерЕгер де де патолого-
патолого-
үлкеюі, көз жанарынан айрылуы, көз алмасының анатомиялық
анатомиялы қ ө
өзгерістері
згерістері болмаса,
болмаса, оларды
оларды
атрофиясы болады. қ
қайнатудан
айнатудан кейін
кейін ш шұ жық
ұжы қ консервілер
консервілер жасау жасауғ ғаа
Союдан кейінгі балау. жібереді.
жібереді.
Ауру
Ауру не
не шартты
шартты сау
сау ұ стардың
ұстарды ң жү
ж үн,
н,
Көмей ішінде, кеңірдектің өн бойында кейде үлкен
қ
қауырсындарын 20мин 85-90 С ыстық ауамен не 33
ауырсындарын 20мин 85-90 00
С ысты қ ауамен не
бронхыларда катаральды-гемаррагиялық қабыну,
% ыстық
% ысты қ формалинмен
формалинмен не не 85-95
85-950 С ыстық
С ысты қ сумен
0
үстіңгі кілегей қабығын бітеген қан ұйындылары, сумен
20мин
20мин зарасыздандырады.
зарасыздандырады.
фибрин мамығы, кілегейлі-қан болады. Басқа
органдарда да өзгерістер болуы мүмкін, біра қ олар Ауру
Ауру шы шыққ ан құ
ққан құсс ү йірінің
үйіріні ң ж жұ мыртқ
ұмырт қаларын
аларын
ауру үшін қалыпты емес. зарасыздандырып,
зарасыздандырып, одан одан кейін саудағ
кейін сауда шығ
ғаа шы аруғ
ғару ғаа
жібереді.
жібереді.
Тұмау-тауық, үйрек, күркетауық т.б жұқпалы ауруы. Бұларды ауру
тасымалдаушы және адамдар арасында шығатын тұмау эпидемиясын
туғызушы дейді.
Қоздырғышы: ортомиксовирус тобының А типті виурсы. Ауру өте ауыр Тұмау
өтеді, әсіресе, жас балапандарда аз ған уақыт ішінде топтың 80-100 %
дейін қырылады, кейде белгісіз күйде не созылмалы түрде болады.
Сояр алдындағы балау:Ауру құстарда гипертермия, ауыр күйзеліс,
каматоз күйге де түседі. Тыныс алу ауырлап, ентігу, тұмсық
қуыстарынан малынан сұйықтық ағып, бас, аяқ ісіп, тұмсық, айдары
көкшілденеді. Ал үйрек, қазда конъюнктивит, жанарынан айрылу
кездеседі.
Сойғаннан кейінгі балау :Танау қуыстарында кілегей, сұйық
жиналып, үстіңгі тыныс алу жолдарының кілегей қабатында, қабыну,
ісіну болады. Бас, аяқ, мойын терісінің тері астыңғы ісіктері, ішкі
органдардың серозды қабықшаларында ұсақ нүктелі қан ағуы, суда
жүзетін құстардың көз хрусталиктерінің үстінде фиброзды қабықша
жиналады. Көптеген жағдайда ауру құстардың танау жолдарының
кілегейлі қабықшасында катаральды қабыну, бас тіндерінде көкшілдену,
синус болады.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық – санитариялық
сараптау: Жеке бас профилактикасын сақтай отырып, ауру құсты
жояды. Толықтай бөлшектеп, патологиялық өзгерістер болса, ішкі
органдарымен қоса өртейді. өзгерістер болмаса, ішкі органдарын
жойып, етін қайнатқаннан кейін консерв, шұжық т.б азықтық мақсат
үшін ыстық Орнитоз-псикаммоз тобының вирусынан шыққан
көгершін, тауық, үйрек, күркетауық, қаздардың ауруы.
Шешек- бұл тауық, құр, көгершін, күркетауық т.б құстардың жұқпалы
ауруы, авипоксвирус тобы вирусынан шығатын және терінің кейбір Шешек
бөліктерін экзантематозды күйде не ауыз қуысы мен үстіңгі тыныс алу
жолдарының ішкі қабатын кілегейлі қабынуы.
Сояр алдындағы балау:Ауру құстардың қабақ, тұмсық үсті, ауыз жиегі,
арқа терісі, қанаты, аяғы, артқы жағы және басқа да дене
бөлшектерінде жалғыздан не көптеген экзантема қабыршақтары пайда
болады. Түрлері-ақшыл-сары көбікше сияқты, томпайған қоңыр-қызыл
не домалақ сұр қабыршақтар, терімен тұтас жабысып тұрады.
Ауру кілегейлі түрде болса, арқасында қабыршақтар болмайды. Ауыз
жиегінің кілегей қабатында, тілінің астында, кеңірдекте сарғыш, тығыз
фибринды пленка не ірімшіктектес қоймалжың кілегей қабатпен
жабысып тұрады, бұл кезде құста ентігу пайда болады.
Союдан кейінгі балау: Денесінен, тыныс алу жолдарынан, ауыз
қуысынан сояр алдында көрінген өзгерістер түгелдей табылады. Ішкі
құрылыстарынан қандай да бір басқа өзгерістер табылмайды.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық – санитариялық сараптау: Егер
құстың басында не дене бітіміндегі қабыршақтар кішкене болса, сол
жерлерін ғана алып тастайды. Ал өзгермеген бітімі мен ішкі органдарын
қайнатқаннан кейін шығарады. Егер де бітімінің бірнеше бөлегі
қабыршақтанса, онда бүкіл ішкі құүрылысымен қоса жойылады. Ауру
не күдікті құстардың сойылған өнімінің қалдықтары, жүн,
қауырсындарын зарарсыздандырып, екі қабатпен қапталған ыдыста
өңдеуші кәсіпорынға жөнелтеді. Ветеринариялық куәлікке ауруы
туралы мәлімет жазылады. Қалған клинико-анатомиялық белгілері жо қ
партияны өңдеп, азықтық мақсатқа ешқандай тиымсыз шығара береді.
Ауру құстың жұмыртқаларын зарасыздандырып, азықтық мақсатқа
Ньюкасл ауруы
Ньюкасл ауруы-тауық тұқымдастығына жататын құстардың бәріне тән ауыр өтетін жұғымтал
ауру. Қоздырғышы: арамиксовирус тобына жататын вирус.
Сояр алдындағы балау.
Ауру құстар селсоқ күйінде, ұйқышыл, тыныс алуы қиындап, жөтел, айдары көкшілденіп, танау
қуысымен тұмсығынансұйықтық ағады. Іші өтіп, нәжісте кейде қан аралас шығады. Аяқ, мойын
тартылып, сіреспеленіп, осыдан ақсақтыққа ұшырауы, бір не қос қанатының салбырап қалуы
кездеседі.
Союдан кейінгі балам.
Ас қорыту, тыныс алу органдарының кілегейлі қабығында ұсақ дақ не жолақтанып қан
құйылғаны көрінеді. Тікішектің кілегейлі бездері мен қабығына, асқазанға, соқыр ішектің
тарамдалып, таралатын тұсына ұзыншақ жолақша сияқты не дөңгелене қан құйылғаны көрініп,
тоқ ішектің ісініп, фиброз-некрозды ошақтардың домалақ не сопақша күйдегілері болуы
кездеседі. Көмей, кеңсірік, ауызда сілекейлі-кілегейлену кездеседі.
Өнім қалдықтарына санитариялық баға.
Ауруға ұшыраған құстардың өнім қалдықары түгелдей жойылады. Күмәнді құстардың ішкі
құрылысы, өнімдері мен денесін-патологиялық өзгерістері болмаса қайнатып, шығарады.
Ауруға ұшырады деген күдікті не ауырған құстардың жүні мен қауырсындарын өртеп жібереді.
Шаруашылықта ауру құстардың өнімдерін жойып, ал клиника-анатомиялық белгілері жоқ
құстардың еті мен ішкі құрылысын қайнатудан кейін шаруашылықтың ішкі қажетіне ұстайды.
Құстардың үлкен партиясын сою кезінде, етін жақын орналасқан аудан, облыс, республиканың
тамақ өндірістеріне өндірістік өңдеуге не пісірілген күйде қоғамдық тамақтану орындарына
жіберуге болады. Шартты сау деп есептелген құстардың жұмыртқаларын шаруашылықта пісіріп
алып тамаққа пайдаланады. Жұмыртқаның үлкен партиясын бүріккішпен зарарсыздандырып,
тамақ өндірісімен айналысатын кәсіпорындарға ыстық температурада нан. Кондитер өнімдерін
шығаруға пайдаланады.
ҚҰС ШАРУАШЫЛЫҒЫ ӨНІМДЕРІН ИНВАЗИЯЛЫҚ АУРУЛАР КЕЗІНДЕ
ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ - САНИТАРИЯЛЫҚ САРАПТАУ

Инвазиялық аурулардың індеттік үрдісінің негізгі заңдылықтарын, ҚР мен к өршілес
жəне ауа райы өте ылғалды шет елдердің аумағындағы індеттік аурулар бойынша
қалыптасқан жағдайды талдауды.
Гастомоноз (тиффлогепатит, энтерогепатит ) – соқыр ішек пен бауырдағы
зақымданып, гранулемалар дамиды да соңы некрозбен сипатталатын ауру.
Қоздырғышы:Histomonas meleagridis,жіпшелі қарапайымдыларға жатады. К үрке
тауықтар ауырғанымен 2 аптадан 4 айға дейінгі балапандар ж әне бас қа құстар сирек
шалдығады.
Ауру құстар күйзелген, аз қозғалады, жүндері ұйпаланған, диарея, қарынды басып
тексергенде қарағанда шұнқыр тәрізді ұлғайып кеткен соқыр ішек білінеді. Сойып
қарағанда білеуленген соқыр ішек қабырғасыны ң қалындығы 1 см, ты ғыздал ған
бұлынғыр ақшыл түсті, ішек ішінде дифтериялы қ қоймалжың с ұйы қтың астында
жаралар болу мүмкін. Фибринозды перитонит байқалады. Бауыр ұл ғайған, қанға толы,
тарының дәні көлеміндей көптеген сұр ошақтар басады.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық – санитариялық сараптау.
Барлық зақымдалған ағзаларды техникалық утилизатцияға бағыттайды. Ал ұшаны,
қайнатып залалсыздандырылған соң, пайдалану ға болады.
Перитонит пен зақымдалған құс ұшаларын және арық ұшаларды ішкі а ғзаларымен
бірге техникалық утилизацияға жібереді.
Құс эмериозы – энтероколитті, нефритті түрде
өтетін инвазиялық ауру. Бұл аурумен үйрек, қаз,
күрке тауық және балапандары ауырады.
Қоздырғышы: эймериялар – әр құстың өзіне тән Құс эймериозы
паразит қоздырғыштары. Protozoa типіне, coccidida
отрядына, eimeria туысына жатады.
Сойғаннан кейінгі диагностика. Ұшаны сойып
қарағанда анемия, дегидратация, соқыр ішек
көлемінің ұлғаюы байқалады. Соқыр ішек қанға
толы, созылған жағыдайда фибринозды эксудат
болады. Аурудың негізгі белгісі эрозиялы ашы қ
қызыл түстегі кілегейлі қабық, кейде гангрена ж әне
соқыр ішектің жарылуы мүмкін. Ұшалар т өменгі
қондылықта болады. Үш айлық қаз
балапандарының бүйрек эймериозы кезінде
бүйректің ұлғаюы 2 немесе оданда көп есеге
ұлгаюы байқалады.
Сойыс өнімдерің ветеринариялық –
санитариялық сараптау.
Барлық зақымдалған ағызалар техникалық
утилизацияға, ал ұша қондылығы қанағаттарлық
болса, қайнату арқылы залалсыздандырып
пайдалануға болады. Арық құс ұшасын және
зақымдалған ішкі ағызаларды утилдейді.
Спирохетоз трипонемоз – жіті түрде өтетін жайылған уытты ауру.
Анемиямен, көк бауырдың, бауырдың ұлғаюымен және әлсіз геморрагиялы қ
диатез көріністерімен сипатталатын ауру. Тауық пен қаз аурады, ал үйрек,
күрке тауық және тағы да басқа құстар бұл ауруға сирек шалдығады.
Қоздырғышы Trepanoma anserinum, негізгі тасымалдаушысы Argus persicus
кенесі.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық – санитариялық сараптау.
Құстардың сыртқы көрінісін тексергенде қоныр немесе ақшыл – сары т үсті
сырғасының және тұмсығының кілегей қабатының анемиясы байқалады.
Ішкі ағызаларда, жүректе серозды және серозды фибринозды эксудат,
миокардта нүктелі қанталаулар байқалады, жүрек бұлшық етінің бозаруы
ішектерде, аналық бездері мен геморрагиялық диатездер табылады. К өк бауыр
екі есе ұлғайған,күлгін – қызғылт түсті, болбыр. Осындай өзгерістер бауырда
да кездеседі.
Ұшаның арықтауы мен бұлшық еттің зақымданғанында ұшаны және ішкі
ағызаларды техникалық утилизацияға, егер зықымдалу байқалса, ұшаны
жоғарғы температурады қайнатып залалсыздандырады, ішкі ағызаларды
утилизацияға жатқызады. Диагноз ұшадан алынған жұғындыдан және ауру
құстың қанынан спирохеталарды табумен нақтыланады.
Індетті синусит
Індетті синусит – күркетауықтылардың
және тауықтардың Mycoplasma
gallisepticum микроорганизімдері
тудыратын індетті ауруы. Бұл ауруға қаз
мен үйрек шалдықпайды.
Клиникалық тұрғыдан зерттегенде көз
асты қуыстары ұлғайғаны, сұйық
эксудатқа және казеозды заттарға толы
және конюктивит. Өкпеде әртүрлі
сатыдағы пневмониялар байқалады.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық –
санитариялық сараптау.
Зақымдалған басты, мойынды, ішекті,
өкпені техникалық утилизацияға, ал
ұшаны қайнатқан соң қолданады. Ауру
септикалық түрде өткенде ұшаны тұтастай
утилизацияға бағыттайды.
Саркоспоридиоз – саркоцист
туысына жататын қарапайымдылар
тудыратын ауру. Олар көптеген
жануарлар мен құстардың еті мен
жүрек бұлшық етінде тоғышарлық
етеді.
Сойыс өнімдерін ветеринариялық
– санитариялық сараптау.
Саркоцисталармен кең ауқымды
зақымданған және дистрофиялық
зақымдалуы бар ұшаларды
жарамсыздыққа шығарады. Ал
зақымдалмаған мүшелерді
қайнатқан соң қолданады.
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Құс шаруашылығы өнімдерін инфекциялық және инвазиялық аурулар кезінде ветеринариялық - санитариялық сараптау
Құс шаруашылығы
Тағамдық жұмыртқаны жұқпалы, инвазиялық және жұқпалы емес ауруларда ветеринариялық санитариялық сараптау
Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде ветеринариялық-санитариялық сараптау. Қоян сойыс өнімдерін жұқпалы емес аурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық-санитариялық сарапталуы
Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде ветеринариялық-санитариялық сараптау. Қоян сойыс өнімдерін жұқпалы емес аурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық-санитариялық сарапталуы жайлы
Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде сарапталуы. ветеринариялық-санитариялық сараптау. Қоян сойыс өнімдерін жұқпалы емес аурулар мен жалпы және жергілікті патологиялық үрдістер болғанындағы ветеринариялық-санитариялық
Қояншаруашылығы өнімдерін жұқпалы ауру кезінде ветеринариялық-санитариялық сараптаулар
ЖАНУАРЛАРДЫ ТАСЫМАЛДАУҒА ДАЙЫНДАУ БАРЫСЫ
Жануарларды тасымалдауға дайындау және тасымалдау кезіндегі мемлекеттік бақылау жүргізу
Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде ветеринариялық-санитариялық сараптау
Пәндер