Сыртқы тініс алу,бронхылар




Презентация қосу
СЫРТҚЫ ТІНІС
АЛУ,БРОНХЫЛАР

Орндаған:Әпдірай Қ.
Тексерген:Нуркенова М.К
Тыныс алу жүйесі – мүшелер мен ұлпаларға
қоршаған ортадан оттегін жеткізіп, көмір
қышқыл газын сыртқа бөліп шығаруды
қамтамасыз етеді. Сыртқы тыныс алу, яғни
газдардың ауадан өкпеге өтуі, өкпеден
қайта атмосфераға шығарылуы екі
кезеңнен: демалу (инспирация) және
демшығарудан (экспирация) тұрады.
Инспирация мен экспирация тірі организмде
өзара жымдасып үйлесім тапқан, өмір бойы
бірінен соң бірі белгілі бір ырғақпен
алмасып отырады. Тыныс алу процесінің
нәтижесінде организмге түскен оттегі
клеткаларға жеткізіліп, онда ол
биохимиялық реакцияларға қатысады
1. Сыртқы тыныс алу - ауадағы
газдарды (атмосферадан) өкпеге
әкеліп,
өкпеден қайтадан атмосфераға
шығарып тұру;

2. Өкпе көпіршіктеріндегі
(альвеолалардағы) газдар мен қан
құрамындағы
газдардың алмасуы;
3. Газдардың өкпеден ұлпаға,
ұлпадан өкпеге қан ағынымен
тасымалдануы;
4. Ұлпа мен қан арасындағы газ
алмасуы;
5. Ішкі тыныс алу - клетка
Тыныс алу кезеңі
Көмір қышқыл газын шығару
процесі де оттегін пайдалану
жүйесіне ұқсас, керісінше
жүретін төрт процесс арқылы
жүзеге асырылады.
Бірінші және екінші кезеңдері
өкпелік немесе сыртқы тыныс
алу деп аталады. Ал, үшінші
кезеңін қан арқылы газдардың
тасымалдануы десе, төртіншісін
- тканьдік (ішкі) тыныс алу деп
атайды.
қан арасындағы газдар алмасуы
аэрогематикалық, ал ұлпалар мен қан
арасындағы гематопаренхиматоздық
кедергілерге ұқсас, кедергінің екі
жағындағы оттегі мен көмір қышқыл
газының меншіктік қысым күйіне
байланысты диффуздық жолымен
орындалады. Оттегінің басым бөлігі
қандағы эритроциттердің құрамында
болатын гемоглобин арқылы, ал көмір
қышқыл газы – гидрокарбонат және
карбамингемоглобин түрінде
тасымалданады. Өкпедегі көмірқышқыл
газын шығарудың нәтижесінде қанның
оттегімен байланысқа түсуі жеңілденеді,
көмірқышқыл газы ұлпалардаң қанға өту
арқылы оттегін беруді жеңілдетеді.
Аталған процесстердің бәрі, ең соңында,
Өкпе бронхлар
Өкпе вентиляциясын қамтамасыз ететін тыныс алу
еттерінің үйлесімді жиырулары, тыныс алудың
орталық механизмі – ми бағанасындағы арнаулы
нейрондар құрылымдары арқылы басқарылады.
Аталған механизмнің ырғақтылық әрекеті демді
ішке тарту барысындағы инспираторлық нейрондар
активтілігінің артуы мен тыныс алудың соңындағы
олардың ажырау процестерінен тұрады. Бұл
белсенділік мидағы клеткалардан тыс сұйықтықтағы
сутегі иондарының концентрациясы мен
көмірқышқыл газының кернеуіне сезімтал,
бульбарлық хеморецепторлардан және осы
факторлармен қатар, оттегі кернеуіне сезімтал
артериялық хеморецепторлардан шығатын
серпімділікпен анықталады. Артерия қанында, газ
құрамының тұрақтылығыда осындай жолмен белгілі
деңгейде тұрақты болады. Тыныс алу жүйесіндегі
механорецепторларды, әсіресе өкпе ұлпаларын
созатын рецепторларды үдету демді ішке тартуға,
дер кезінде тоқтатып, оның сыртқа шығарылуын
қамтамасыз етеді. Нәтижесінде тыныс алу еттері
энергияны аз мөлшерде шығындай отырып, қажетті
Өкпе вентиляциясын
Назар аударғаныңзға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Көмей қызметі
МҰРЫНЖҰТҚЫНШАҚ КӨМЕЙ
Бронх ағашының құрылысы
:Тыныс алу мүшесі
Тыныс демікпесі
Тыныс алудың маңызы
Құстардың тыныс алуы және газ алмасуы
ТЫНЫС АЛУ
Шеміршектердің арасында
Тыныс алу жолдарының зерттеу әдістері
Пәндер