Антропогендік іс әрекет және гидросфера. Антропогенез және педосфера




Презентация қосу
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік
университеті

Антропогендік іс әрекет және гидросфера.
Антропогенез және педосфера.
Геожүйелермен экожүйелердің жер-
топырақ ресурстарының күйіне
антропогендің әсер етудің зардаптары

• Орындаған: Төлегенова Г.Т
• Тексерген: Кабышева Ж.К

Семей 2015 жыл
Антропогендік фактор (грек. anthropos – адам,
enos – тегі, пайда болуы, лат. factor – іс-әрекет) –
. адамның барлық тірі организмдердің мекен ортасы
ретіндегі табиғатты өзгертуіне әкеп соғатын
немесе олардың тіршілігіне тікелей әсер ететін сан
алуан әрекеттері.
Антропогендік факторға қоршаған ортаға
адамның тигізген іс-әрекетінің нәтижесінде
атмосфера, өзен-көл және мұхит құрамының
өзгеруі, сондай-ақ технология қалдықтар мен
радиоактивтік заттардың әсерінен
топырақтың ластануы, сөйтіп, жалпы
экожүйенің құрамы мен құрылысының бұзылуы
жатады.
Антропогендік факторлар әсерінің
артуынан күрделі экологиялық
проблемалар;
***Парник эфектісі

***Қышқыл жаңбыр

***Ормансыздандыру

***Озон қабатының жұқаруы мен тесілуі

***Шөлейттену
Атмосфераның
Антропогендік фактормен
ластануы
Атмосфераға таралатын:
***(газ, бу, ауа тозаңы),

***энергетикалық шығарындылар,

***шу, инфрадыбыс,

***ультрадыбыс,

***жарық,

***электромагниттік өріс,

***лазерлі сәулелер,

***иондағыш шығарындылар т.б.
Тек өндірістік кәсіпорындарының ғана
қоршаған ортаға әсер етіп ластануын
мынадай негізгі түрлерге бөлуге болады:

• шикізат материалдар,

• құрал-жабдықтар

• электр энергиясы

• отын,, су

• қалдықтар, өнімдер
Гидросфера (гр. һуdor — су,
spһаіrа — шар) — жер
ғаламшарының су қабығы
немесе құрлықтағы
(тереңдегі, топырақтағы, жер
бетіндегі), мұхиттағы және
атмосферадағы, яғни жер
шарындағы барлық сулардың
жиынтығы
Антропогендік қысымдар табиғат
ресурстарының барлық түріне
тікелей және жанама әсер ете
отырып, кейбір жағдайда
экологиялық апаттар әкелуде.
Мәселен, Қазақстан
Республикасының біршама жерінің
шөлге айналуы мемлекеттік
проблемалар тудырып отыр. Сол
сияқты республиканың барлық
жерінің 30 млн. га көлемін
өнеркәсіп, көлік, елді мекендер,
т.б. нысандар алып жатыр
Антропогенез (грек. anthropos – адам, genesіs –
шығу тегі) – антропология ғылымының
адамның шығу тегін, даму тарихын, оның жеке
биол. түр болып қалыптасуын және адамзат
қоғамының даму кезеңдерін әрі жаратылыстану,
әрі қоғамдық ғылымдарға сүйене отырып
зерттейтін негізгі саласы.
Чарлз Дарвиннің эволюциялық білім жүйесі
бойынша адам тегі адам тәріздес маймылдан
пайда болған, яғни адам баласы биол. жағынан
бір түрге жатады деп дәлелденді. Бұл ілім адам
эволюциясын үлкен үш дәуірге бөледі:
Ең алғашқы адам тегінің өкілдері болып
адам тәрізді маймылдар (антропоидтер)
саналады. Олар негізінде екі аяқпен жүріп,
қимыл жасаған. Дайын табиғи тастарды,
таяқты және жануарлар сүйегін сол
күйінде қол қаруы ретінде пайдаланған.
Бұларды ғылымда жоғары сатыға дейін
жетілген екі аяқты приматтар деп атайды.
Өмір сүрген кезеңі бұдан 2–3 млн. жыл
бұрын;
Педосфера (гр.
pedon — топырақ
және гр. sphaire —
шар) —
планетаның,
атыраптың
топырақ
жамылғысы,
топырақтың
түзілу процесінің
өтуі
Геоэкология негізінде табиғи және антропогенді
жүйелердің экологиялық тепе-теңдіктің үнемі
бұзылуы туралы қағида жатады.

Экологиялық тепе-теңдік –техногендік
факторлар, тұрғындар тығыздығы және
жалпы территорияның табиғи ерекшелігінің
әсерінен экожүйелердің ішкі компонентерінің
өзгеруімен көрінетін динамикалық процесс.
Геожүйелердің экологиялық дестибилизациясының бұзылуы
адамның өмірлік қажеттіліктері мен өндіріс технологиясының
мүмкіндіктері арасындағы динамикалық тепе-теңдіктің өзгеруі
нәтижесі болып табылады. Ақырында осының барлығы табиғи
антропогенді жүйелерде экологиялық кризистарға әкеледі.

Геожүйелер құрамында экологиялық кризисті жағдайлардың
көріністерінің негізгі себептері:

қалпына келмейтін табиғи ресурстарын рационалды емес
пайдалану

шаруашылық обьектілердің үлкен концентрациясы және
урбанизация

биосфераның зиянды қалдықтары мен ластануы

Ұқсас жұмыстар
Антропогендік іс әрекет және гидросфера. Антропогенез және педосфера. Геожүйелермен экожүйелердің жер-топырақ ресурстарының күйіне антропогендің әсер етудің зардаптары
Антропогендік іс әрекет және гидросфера, антропогенез, педосфера
Антропогендік іс әрекет және гидросфера
ГИДРОСФЕРА ТУРАЛЫ
БИОГЕНДІ КЕЗЕҢ
Биосфера қабаттары
Антропогендік əсер факторларын бақылау
Адам іс-әрекетінің литосфераға әсері
Антропогендік əсер тигізетін көздерді бақылау
Геоэкология жайында
Пәндер