Кәсіпорын және оның өндірістік қорлары

Презентация қосу

Кәсіпорынның өндірістік
қорлары

Орындаған:Сейтканов Д.А.
Топ:ТО-207
Тексерген:Нуралина Қ.Т.
Кәсіпорынның бірқалыпты
функционалды жұмыс істеуі, ең алдымен,
қолда бар керекті еңбек құралдары мен
көздерінің болуымен тығыз байланысты.
Осындай құралдардың көзі ретінде
негізгі қорларды жатқызуға болады.
Өнеркәсіптік кәсіпорынның өндірістік
үрдісінің үзіліссіз жүзеге асырылуы тек
қана негізгі қорлардың іс жүзінде
ықпалыменен болады.
Негізгі қорлар – өндіріс процесіне
бірнеше рет қатысатын, өзінің бастапқы
құнын сақтай отырып, дайын өнімге
біртіндеп ауыстыратын өндірістік
қорлардың бір бөлігі.
Экономикалық әдебиеттерде негізгі
өндірістік қорлардың анықтамаларының
бірнеше түрлері көрсетіледі.
Соның ішінде кеңінен таралған нұсқаларын
ұсынуға болады:
Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары
– еңбек құралдарының құндылық белгісі.
Негізгі қорларды басты белгісі сыртқы
нысанын өзгертпейді және өнімге өзінің
құнын біртіндеп ауыстырады: өндірістік
циклдардың қатарының өтуімен немесе
бөліктермен, тозу мөлшеріне қарай
ауыстырады.
Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары
– бұл еңбек құралдары болып табылады,
олар көптеген өндірістік циклдарда
қатысады, өздерінің натуралды нысанын
сақтай отырып, тозу көлеміне қарай
дайын өнімге құнын біртіндеп
ауыстырады.
Негізгі қорлар – еңбек құралдарының құндылық
сипаты болып табылады.
Негізгі құралдардың
басты белгісі оның өз құнын дайын өнімге
біртіндеп көшіру, яғни өндірістік циклдардың
қатарлы ағымы мен тозу көлеміне
байланысты.
Негізгі қорлар – кәсіпорынның өндірістік
материалдық-техникалық базасы болып
табылады. Олардың көлемі кәсіпорынның
өндірістік қуаты мен еңбектік техникамен
қарулану деңгейіне байланысты болады.
Өндірістік үдеріске қатысу
дәрежесіне, қолданылып жүрген
топтастыруына қарай негізгі қорлардың
құрамына өндірістік және өндірістік
емес объектілер кіреді.
Өндірістік бағыттағы негізгі
қорларға:
Өнеркәсіп,
− Құрылыс,
− Ауыл шаруашылығы,
− Автомобиль көлігі,
− Байланыс,
− Сауда,
− Ғимараттар,
− Құрылыстар,
− Машиналар,
− Жабдықтар мен басқа да е ңбек құралдары
жатады.
Олар өндіріс процесіне ұзақ уақыт қатысады.
Өндірістік емес қорларға:

− Тұрғын-үй,
− Коммуналдық шаруашылық,
− Денсаулық сақтау,
− Білім беру,
− Мәдениет,
− Спорт салаларына бөлінеді.
НӨҚ және АӨҚ − негізгі өндірістік ж әне айналым қорларыны ң орта
жылдық құны.
Кәсіпорынның негізгі қорларының тиімділігін к өтеру барысында қорларды ң
қорқайтарымы көрсеткіштерін есептейді.
Қор қайтарымы:
Q
Ф қ = –––––––
Ф орт
Мұнда:
Q – өндірілген өнім көлемі (ақшалай т үрінде);
Ф орт. – негізгі өндірістік қорды ң орташа жылды қ құны.
Бұл формула негізгі өндірістік қорларды пайдалану де ңгейін талдау үшін
пайдаланылады. Ол өндірім мен е ңбек қорды ң жара қтан ғанды ғыны ң
арасындағы өзара байланысты көрсетеді. Егер де е ңбек қор жара қта ған ға
қарағанда өндірімнің қарқыны өте жоғары өсетін болса, онда б ұл
өте оңды нұсқа болып есептеледі. Өйткені, осы жа ғдайда ғана өндірісті ң
тиімділігі ең жоғары дәрежеге жетеді. Қор қайтарымны ң қарсы к өрсеткіші –
өнімнің қор сыйымдылығы (Ф с). Бұл өнімнің өлшеміне ша ққанда ғы
негізгі қордың құнын сипаттайды (те ңге).
Қор қайтарымы көрсеткішінің артуы және өнімнің қор сыйымдылы ғыны ң
төмендеуі негізгі қорларды пайдалануды жақсартатынын немесе керісінше
көрсетеді. Негізгі қорларды пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін
олардың жүктеме деңгейлерін, әсіресе олардың активтік бөлігін арттыру,
қорларды жаңарту, үдемелі жабдықтарды, қазіргі технологияны, билікті
қызметкерлерді пайдалану қажет. Сонымен бірге, негізгі қорлардың қандай
деңгейде пайдаланатынын, жалпы және жеке көрсеткіштер ар қылы
есептеп шығаруға, өзгерістердің пайда болу себептерін зерделеуге, өнім
өндірісінің көлеміне, басқа көрсеткіштерге негізгі қорлардың қаншалықты
ықпал ететінін есептеуге, кәсіпорынның және құрал-жабдықтарды ң
өндірістік қуаттылығының пайдалану дәрежесін зерттеуге, негізгі
құралдардың тиімді пайдалану резервтерін шығаруға экономикалы қ
талдаулардың тиімділігі зор.
Талдау жасау әдетте негізгі қорлардың көлемін, олардың динамикасы
мен құрылымын зерттеуден басталады. Біз айтып кеткендей, қорлар
өндірістік және өндірістік емес болып бөлінеді.
Кәсіпорындардағы өндіріс тиімділігін жоғарылатудың маңызды
факторларының бірі – негізгі қорлармен қамтамасыз етілуі, оларды ң
керекті мөлшерде, ассортиментте және толықтай пайдалануы к үтіледі.
Кәсіпорынның өндірістік қуатын өндірістік
қорлар анықтайды, әсіресе, белсенді б өлігін
(жұмыс машиналары мен құрал-жабды қтар )
және енжар бөлігін де ерекшелеу керек. Сонымен
бірге, бөлек топтарды өзіндік қызметі бойынша
(өндірістік бағыттағы ғимарат, қоймалар,
жұмыс машиналары мен күш машиналары,
жабдықтар, өлшеуіш приборлар мен құралдар,
көлік құралдары және т.б.) бөліп көрсетеді.
Мұндай детализация құрылымды оптимизациялау
негізінде пайдалану тиімділігін жо ғарылату
резервтерін шығарып көрсетуге қажет болады .
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Кәсіпорын және оның негізгі өндірістік қорлары

Кәсіпорынның материалдық қорлары

Кәсіпорынның өндірістік қорлары туралы ақпарат

Кәсіпорын туралы түсінік және түрлері

Кәсіпорынның өндірістік қорлары жайлы ақпарат

КӘСІПОРЫННЫҢ АЙНАЛЫМ ҚАРЖЫСЫ

КОРПОРАЦИЯНЫҢ АЙНАЛЫМ КАПИТАЛЫ

Айналым қаржысы туралы

Кәсіпорын экономикасы

Өндірістің айналым капиталымен қамтамасыз етілуі

Пәндер