Ақша және ақша айналымын реттеу,ақша несиелік саясатты реттеу




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Ақша және ақша айналымын
реттеу,ақша несиелік саясатты
реттеу

Орындаған: Слямбекова М.,ФН-407
Ақша айналымы— ақшаның айналымдағы қозғалысы, оның
айналым және төлем құралы ретінде қызмет
етуі. Ақша айналымының тауар айналымынан өзгешелігі — әрбір
тауар айналымда уақытша болады, ал ақша өзінің айналым құралы
қызметін атқарғаннан кейін, айналыс арнасында тұрақты қалып,
тауарларды өткізуге қызмет ете береді. Ақша айналымының
объективтік заңы төмендегідей: тауарлар бағасының
айналыстағы жиынтығы аттас ақша бірліктерінің айналым саны
қатынасына байланысты. Дәлірек айтқанда, айналымда ғы а қша
аумағы тауарлар бағасы мен аттас ақша бірліктеріні ң айналым
саны арқылы анықталады. Ақша айналымы мен тауар айналымы
арасында тығыз байланыс бар, біріншісі екіншісіне тікелей т әуелді.
Ақша айналымы теңелген сайын шаруашылықты дамытуға
қажетті ақша массасы азая түседі. Бұл ретте ақша айналымын
жоспарлау және реттеу айрықша рөл атқарады.
Ақша айналымын реттеу шаруашылық салаларына қажетті
айналымдағы ақша мөлшерін қадағалауға мүмкіндік береді

Айналымдағы ақша шамадан тыс көбейіп кетсе,
ақшаның құнсыздануына әкеліп соқтырады

Айналымдағы ақшаны реттеу Ұлттық банкке жүктеледі. Ол
айналымға қажетті нақтылы ақша мөлшерін шығарып, егер
ол шамадан тыс асып кетсе, айналымнан қайтып алып отырады

Бұл сияқты реттеу коммерц. банктерге несие көлемін өзгерту арқылы
бағалы қағаздарды және шетел валюталарын сатып алу немесе
коммерциялық банктер Ұлттық банкте орналастыратын міндетті
резервтердің нормаларын өзгерту және нақты экон. жағдайларға сәйкес
кредиттер бойынша проценттік ставкаларды өзгерту жолымен жүзеге
асырылады.
Ақша айналымын реттеу ақша айналымының заңы
негізінде жүргізіледі. Бұл заңға сәйкес айналымға
керекті ақша мөлшері:

ақша
 айналымға тауар айналымының
шығарылат бағасының жылдамдығы
дәрежесі; факторларына
ын тауар
байланысты

Айналымға керекті ақша мөлшерін анықтау
үшін айналымға шыққан тауар бағасының
жиынтығын ақша айналымының мөлшеріне
бөледі
А қ ш а - н ес и е са я са т ы елден
макроэкономикалық тұрақтылыққа қол
жеткізуге және экономикалық өсу үшін қолайлы
жағдайлар жасауға бағытталған мемлекеттің
экономикалық саясатының маңызды құрамдас
бөлімдерінің бірі болып табылады.
А қ ш а - н ес и е са я са т ы — бұл ақша
айналысын реттеу мақсаты мен мемлекеттіК
ақша-несие саласында пайдаланылатын өзара
байланысты шаралар жиынтығы.
Қазіргі жағдайдағы қазақстандық экономикада
ақша-несиелік реттеу сұрақтарының өзектілігі
белгілі бір деңгейде ақша-несие саясатын жасау
кезінде талдау және болжау әдістерін, сонымен
бірге оны іске асыру механизмдерін жетілдіру
қажеттіліктерімен анықталады.

Ұлттық банктің пайыздық саясаты нарықта сапалы
параметрді белгілеу жолымен ақша айналысын реттеудің
маңызды құралы қызметін атқарады. Банктік несиелер
құнын реттеу арқылы ақша айналымына тез және
адекваттық әсер етуге қол жеткізуге болады. Ұлттық
банктің несие құнына әсер ету мүмкіндігі оның соңғы
сатыдағы кредитор қызметін қамтамасыз етеді.
Ақша-несие саясаты - бұл айналыстағы ақша
массасын, несие көлемін, сыйақы
(мүдделендіру) мөлшерлемесін өзгертуге жалпы
банк жуйесінің қызметін реттеуге бағытталған
шаралар жиынтығы.

Шаруашылық конъюктурасынын,
жағдайына байланысты ақша-несие саясатының екі
түрі болады:
Рестрикциялық ақша-несие саясаты;
Экспанцондық ақша-несие саясаты.
Қаржыны реттеу қызметінің дербес тармағы
– несиені және несиелік қатынастарды реттеу
болып табылады. Несие – бұл бір тұлғаның
екінші бір тұлғаға уақытша, қайтарымдылық
шартымен беретін ақшалай қаражаттары.
Несиелік қатынастар дегеніміз – қарызға
берумен және қайтарумен ақша есептеулерін
ұйымдастырумен, ақша белгілерін және бағалы
қағаздарды эмиссиялаумен, сондай-ақ несиені
инвестиция көзі ретінде пайдаланумен
байланысты ақшалай қатынастар.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Ақша массасы
Мемлекеттің ақша, несие саясаты
Коммерциялық банк
Орталық банк
АҚША АЙНАЛЫСЫНЫҢ ЗАҢЫ ЖӘНЕ ОНЫ РЕТТЕЙТІН ИНСТИТУТТАР
Несие туралы
Банктердің жүргізетін операциялары
Экономикалық мемлекеттік зерттеу
ОҢТҮСТІК КОРЕЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ АҚША- НЕСИЕЛІК РЕТТЕУІ
Қазақстан Республикасындағы банктік жүйенің қалыптасуы мен дамуы
Пәндер