Кәсіпкерліктің пайда болуы және даму эволюциясы




Презентация қосу
Та қ ы р
ы б ы:
сіпкерліктің даму эволюцияс
Кәсіпкерлік қызметтің алғаш
пайда болуы
Кәсіпкерлік ежелден
келе жатқан
адамдардың іскерлік
белсенділігі мен
қабілеттерін
айқындайды. Оның
дамуы орта
ғасырлардан бастау
алады. кәсіпкер құрал-
жабдықтарға иелік
ете отырып, өздері сол
кәсіпорында жұмыс
істеген. Бұл тауарлы
өндірістің бастапқы
және жабайы түрі
ХVІ ХVІІ
ғасырдың ғасырдың
ортасы аяғы

акционерлік акционерлік
капитал банктер

акционерлік темір жол
қоғамдар құрылысы
1554 жылы ауыр өнеркәсіп
Англия сауда салалары
компаниясы
1660 жылы Индия
сауда компаниясы
кәсіпкер –
тәуекел
негізінде
пайда табу
мақсатында
өндірісті
Ричард ұйымдастырат
ын адам
Кантильо
н саудагерлер, көпестер,
шаруалар, қол өнершілер
және басқалардың
тұрақсыз және бағасы
алдын-ала белгіленген
тауарларды сату-сатып
алу процестеріне
қатысқан тұлғаларды
сипаттады.
1797ж : К. Бодо,
1776ж.: Адам Смит,
кәсіпкер – ол белгілі бір
кәсіпкерлік –
жүзеге асырылатын
кәсіпорынның меншік
іске жауапкершілігі бар
иесі;
адам

1723ж : Парижде басылып
шыққан «коммерцияның 1725ж.: Р. Контильон :
жалпылай сөздігінде» кәсіпкер – ол нарық
яғни "обьектіні өндіру "кәсіпкерлік"
жағдайында тәуекел
немесе құруда өзіне терминінің
міндеттеме алатын адам" етуімен байланысты іс-
эволюциясының әрекеттер жиынтығын
пайда болған;
қалыптасуы жүзеге асыратын адам;

1803ж : Ж.Б.Сей,
кәсіпкерлік – екі өндіріс
1876ж : Ф. Уокер, кәсіпкер - ол өзін
факторлары еңбек пен ұйымдастырушылық қабілеттілігі
капиталдың тәуекел мен пайда табатын адам;
жағдайындағы
шығармашылық үйлесуі
1934ж : И.
Шумпетер,
кәсіпкер – ол
инновациялард
ың көзі және
дамудың
қозғаушы күші,
новаторлар

1964ж : П.
Друкер,
кәсіпкер - 1975ж : А. Шапиро, кәсіпкер – ол
белгілі бір әлеуметтік экономикалық
механизмдерді ұйымдастырушы.
мүмкіндіктер
ден мейлінше
көп пайда
түсіретін
адам
өндірушілер
(жерге меншіктің
егушілер мен иесі (жер
егіншілер); иеленушілер

қоғамды
үш класқа
бөлу:

жеміссіздер
(кәсіпкерлер,
фабрика
иелері,
қолөнершіле
р
Кәсіпкер-тәуекел негізінде
пайда табу мақсатында
өндірісті ұйымдастыратын
адам.
Капитал-табыстың жұмыс
істеп тұрған қайнар көзі‚ іске
қосылған өндіріс құрал-
жабдығы‚ ақшалай
қаражат‚ зияткерлік меншік
Кеңес одағы кезіндегі кәсіпкерліктің
өсу динамикасы
1987 жылы қабылданған «КСРО
азаматтарының жеке еңбек қызметі
туралы» заңы алғаш рет ресмилендірді.
1988 жылы «Кооперация туралы заң»
қабылданды. Содан кейін кооперативтер
мен серіктестіктердің жаппай құрылуы
басталды. Кейіннен 1988-1991 жылдары
жалға беру, бірлескен кәсіпорындар мен
банк қызметі туралы заңдар
экономикалық жағдайы біршама
ырықтандырды. Тұтастай алғанда,
негізгі меншік мемлекеттікі
болғанымен, жалға беру түріндегі
аздаған босаңсулар біршама дәрежеде
кәсіпкерлік белсенділікке жағдай
жасады.
Бүгінде, ҚР-нің аса назар аударып
жатқан аясы шағын кәсіпкерлікті
дамыту және қолдаумен оны
материалдық, құқықтық қамтамасыз
етудің өзекті проблемалардың
мүмкінігінше шешу болып табылады.
Ол үшін мемлекеттің көмегі қажет:
Біріншіден, құқықтық реттеудің
ұтымды түрлері мен шегін белгілеу;
Екіншіден, кәсіпкерліктің қарқынын
төмендетпеуге назар аудару;
Үшіншіден, салық салу жүйесін
шешу жолдарын дамыту;
Төртіншіден, бақылау органдарының
кәсіпкерлік обьектілерінің тексеру
жөніндегі қызметтерін бәсеңдету.
Дүниежүзілік шаруашылықтың
болашағына және оның
дамуына әсер ететін себептер:
ғылыми-техникалық
прогрестің
жылдамдадауы,
жаңа
технологияның
қоршаған
тарауыортаның
проблемаларында
ғы ғаламдық
өзгерістер
халықаралық өсу
мен қоныстаудың
қозғалысы
бай және кедей
елдердің
арасындағы
алшақтықтың
Бүкіл дүние жүзінде шағын және орта бизнестің экономика
құрылымындағы үлесі жоғары. АҚШ-та шағын бизнеске
жұмыскерлер саны 50 адамға дейінгі шағын және орта
фирмалардың жиынтығына тең формалар болып табылады.
Бұл фирмалар американдық фирмалардың 99% қамтиды.
Бұлардың негізгі бөлігі ұсақ, көбінесе жанұялық немесе жеке
кәсіпорындар. Мұндай фирмалардың 87% саны 20-дан
аспайтын, ал 80% 10-нан аспайтын адамдар жұмыс істейді.
1980 жылдардың аяғында АҚШ-та шағын фирмалардың өсуі
сандық және сапалық жағынанда ерекше байқалады. Мысалы
үшін тек 1988 жылдардың өзінде ғана 1млн. шағын
кәсіпорындар пайда болса, ал 1999 жылы 1,3 млн. ша ғын
фирмалар құрылды. Мұның алдындағы жылдары жыл сайын
600 мыңға жуық қана шағын кәсіпорындар өмірге келіп
отыратын болатын. АҚШ-та шағын және орта фирмалар
жалпы ұлттық өнімнің 40% өндіреді, оның ішінде өңдеуші
өнеркәсіпте 21%, құрылыста 80%, көтерме саудада 86%,
қызмет көрсету саласында 81% құрайды.
Халықарал
ық еңбек Жек
бөлінісін
негізінен үш
е
типке
бөледі
жалп
ы
Ерек
ше
Мемлекеттің сыртқы сауда
саясаты екі типте 
жүргізіледі
1. Протекционизм — жергілікті   тауар  өндірушілерді
шетелдік  бәсекелестерден қорғау саясаты. Импортты
шектеу негізінде үш негізгі шаралар  қолданылады:
Кеден, баж салығы немесе тарифтік кедергілер жүргізу.
Шетел тауарларына салық арқылы олардың бағасын
көтеріп, сұранысты азайту.
- Тарифтік емес кедергілер (импортқа тыйым салу немесе
шектеу қою: квота, лицензия және т.б. шаралар арқылы).
- Экспортты қолдау. Артықшылықтары: Төлем балансын
теңдес-тіреді, демпингтен қор-ғайды. Жаңа салаларды
қорғайды, өндіріс  көле-мінің  өсуін  ынталан-дырады.
2.  Фритредерство немесе еркін сауда саясаты, яғни ішкі
нарықта шетел капиталы мен қызметтерді енгізуді қолдау.
Артықшылықтары: Бәсекені ынталандырады,
монополияны шектейді, өндіріс тиімділігі өседі, бағалар 
төмендейді. Тауарларды таңдау мүмкіндігі еді, мемлекет
арасында жақындасу, бірігу процесі өседі.
Сыртқы тауар саудасы
XX ғасырдың соңына қарай дүниежүзілік сыртқы
саудада дамыған 25 ел жетекші орын алды. Оларға
әлемдік экспорттың 84%-ы, импорттың 82%-ы тиесілі
болды. Дамыған елдер өзара тауар айналымы,
жөнінен де жетекші орынға ие; АҚШ пен Канада
арасындағы тауар ағыны дүниежүзілік керсеткіштің
3,2%-ын құрады. Сыртқы сауданың тауарлық
құрылымы халықаралық географиялық еңбек
бөлінісіне, өндірістік және тұтыну тауарларына деген
сұраныстың артуына тікелей байланысты. Тауар
айналымының құрылымы FTP әсерінен үлкен
өзгеріске түсті. Ел экономикасына ықпал ететін
маңызды көрсеткіштің бірі — сыртқы сауда сальдосы,
оны экспорт пен импорт көлемінің айырмасы
құрайды. Қытайдың сыртқы саудасына тұрақты оң
АҚШ та
Германи 53%
яда 63%,

Жапония
да 73%,
Шағын
кәсіпкерлі
Италия ктің даму
да 80%
Қазақста
үрдісі
нда 6%-
дан
шағын кәсіпкерлік – ел экономикасының дамуының негізгі тұтқасы
деуге болады. Өркениетті елдерде бұл саланы дамытуға басты назар
аударады және шағын кәсіпкерлік негізгі саланы құрайды. Дегенмен,
бүгінгі таңда шағын кәсіпкерлікті дамыту мен оны қолдау Қазақстан
Республикасының экономикалық реформаларының басым
бағыттарының бірі болып саналады. Сондықтан, бұл жұмыста
еліміздегі шағын кәсіпкерліктің даму барысын, оның қалыптасудағы
кездесетін негізгі бөкеттері мен оны мемлекеттік қолдау саясатынны ң
маңызды бағыттары сипатталып, басқару тұрғысынан талданды
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Кәсіпкерліктің даму эволюциясы
Кәсіпкерлік және оның даму тарихы
Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдаудың мәні және қажеттілігі
Кәсіпкерліктің даму тарихы
Құрылыс саласындағы кәсіпкерлік қызмет
Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау мен дамыту, жеке кәсіпкерлік туралы заң
Кәсіпкерлік қызметті Кәсіпкерлік қызметті қолдау бағдарламасы қолдау бағдарламасы
Кәсіпкерлік мәні, түсінігі, негізгі түрлері және ұйымдастырушылық нысандары
Кә сіпкерліктің даму эвалюциясы
Кәсіпкерліктің функциялары
Пәндер