Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм күрделілігі

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ФИЗИКА-МАТЕМАТИКА ФАКУЛЬТЕТІ.

Тақырыбы:Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік.
Алгоритм күрделілігі.
Алгоритм түсінігінің функция түсінігімен
байланысы. Алгоритмдік тіл
және оны орындаушылардың сипаттамалары

ТЕКСЕРГЕН:РЫСЖАНОВА А.С
ОРЫНДАГАН:ТОЛҚЫН Д
Т-311 ТОП
Жоспары
I Кіріспе бөлім
1.Алгоритм ұғымы,қаситеттері
2.Алгоритмнің қасиеттері және
оған қойылатын талаптар:
3. Алгоритм түрлері.
4. Алгоритмнің берілу тәсілдері
ІІ. Негізгі бөлім
1.Алгоритмдік тіл
2.Алгоритм түсінігінің функция
түсінігімен байланысы.
III. Корытынды
1. Алгоритм ұғымы, қасиеттері

Алгоритм (ағылшынша: algorіthm, algorіsmus — Әл-Хорезмидің атынан шыққан) — бастапқы
берілген мәліметтермен бір мәнде анықталатын нәтиже алу үшін қай амалды (жұмысты)
қандай ретпен орындау қажеттігін белгілейтін есептерді (мәселелерді) шешу (математикалық
есеп-қисаптар орындау, техникалық объектілерді жобалау, ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізу
т.б.) тәсілдерінің дәл сипаттамасы. Алгоритм — математика мен кибернетиканың негізгі
ұғымдарының бірі. Агоритмді орындау алгоритмдік процесс деп аталады.
Туғаннан бастап баланы тәрбиелеу, оларды әртүрлi ережелердi сақтауды, ертеңгiсiн жуыну,
киiну, шешiну, тамақ iшу, сабаққа бару, жолдан өту .т.б. меңгерудi және қатаң орындауды талап
етемiз. Одан әрi бала-бақшада және мектепте тәрбиеленудiң күн тәртiбi болады. Оларды оқыту
белгiлi ретпен өтедi. Ал барлық мүмкiн болатын ойындар ереже бойынша ұйымдастырылады.
Демек кез-келген iс-әрекеттер анықталған жарлық бойынша жүзеге асады, яғни анықталған
алгоритм бойынша орындалады.
Адам жас кезiнен бастап күнделiктi өмiрде алгоритмдi меңгередi және орындайды. Яғни,
алгоритм дегеніміз – жеке қадамдардан тұратын, формальды түрде жазылған реттелген
нұсқаулар тізбегі.
Алгоритм сөзі IX ғасырда өмір сүрген ұлы өзбек математигі Әл-Хорезмидің атымен аталған
жазудың латындық формасы. Әл-Хорезми бірінші рет арифметикалық амалдарды орындаудың
ережелерін тұжырымдаған ғалым.
Алгоритм ұғымы кез-келген программа құру кезінде негізгі орын алады, себебі программа –
енгізілген берілгендерді өңдеу үшін арнайы және қатаң түрде қандай да бір программалау
тілінде дайындалған алгоритм. Кез-келген алгоритм қандай да бір орындаушыға негізделген.
Орындалған командалар жиынтығы орындаушының командалар жүйесі болып табылады.
Орындаушы ретінде – адамдар және техникалық құрылғылар, яғни роботтар, компьютерлер
және автоматтар болуы мүмкін.
Алгоритмнің қасиеттері және оған қойылатын талаптар:

1.Алгоритмнің дискреттігі (үздіктілігі) – ақпаратты өңдеу процесі ретімен
жазылған, аяқталған нұсқаулардан құралған тізбектерден т ұруы тиіс, яғни
орындаушының келесі қадамға өтуі алдыңғы қадамның аяқталуынан кейін ж үзеге
асуы керек;
2.Алгоритмнің түсініктілігі – алгоритмді құру барысында оны ң орындаушы ға
түсінікті болатындығы ескерілуі керек;
3.Алгоритмнің анықтылығы – алгоритм жалпы түрде қабылданған символдарды,
алфавитті пайдаланып жазылуы тиіс. Орындаушы (адам, компьютер) алгоритмді
түсініп, орындай алатын болуы керек. Оның үстіне түрліше т үсінілетін н ұс қаулар
енгізілмеуі тиіс. Ол орындаушыға алгоритмді орындау үшін бас қа н ұс қаулар
іздеуіне жол қалдырмайтындай етіліп және орындалу реттері дәл к өрсетіліп қата ң
түрде жазылуы қажет.
4.Алгоритмнің көпшілікке бірдейлігі – қарастырылып отырған а қпаратты ң кез-
келген мәндерінде нақты бір ғана тапсырманы емес, со ған типтес б үкіл
тапсырманы шеше білуі. Мысалы, квадрат те ңдеуді шешу алгоритмі –
коэффиценттің кез-келген мәнінде оның түбірін табу ға мүмкіндік береді немесе
жолда жүру ережесі барлығымызға бірдей.
5.Алгоритмнің нәтижелілігі. Нұсқаулар шексіз көп болмай, қорытындысында
оның нәтижесі болуы тиіс. Егер алгоритм бойынша құрылған санды қ программа
шексіз есептеулерге әкелсе, онда алгоритмні ң талапқа сай жазылма ғаны не есепті ң
шешуі жоқ болғаны.
Алгоритмді орындаушылар

АДАМ РОБОТ
КОМПЬЮТЕР

Орындаушы алгоритмді формальді түрде орындайды
Басы

Кіру R

S:=3,14*R2

Шығу
S S

Соңы
Блок-схемалардың негізгі
белгіленулері
Алгоритм блок-схемасының
басы және соңы

басы

соңы
Блок-схемалардың негізгі
белгіленулері
Алгоритм блок-схемасының
басы және соңы

басы

соңы
кіру-шығу
блоктары

Кіру блогы
кіру

Пернеліктен
кіргізу блогы
БЛОК ПРИСВАИВАНИЯ
ОБРАБАТЫВАЕТ
ДАННЫЕ И
РАЗМЕЩАЕТ
Х:=У+120 РЕЗУЛЬТАТЫ В
ЯЧЕЙКИ
ПАМЯТИ С
УКАЗАННЫМ
ИМЕНЕМ
Енгізу-шығару блоктары

Шығару Шығару блоктары

Баспаға
шығару блогы
шартт ИӘ ЖОҚ
ШАРТ
ы
тексер
у
блогы
Өлшем
ӨЛШЕМ
ді
цикл
блогы
қосалқы бағдарламаға бару

қосалқы
бағдарламаға
N көшу,
мұндағы N - жол
саны қосалқы
бағдарламаның
басталғанын
білдіреді.
Алгоритмдік тіл
Алгоритмдік тіл (ағылш. algorіtmіc — алгоритмдік және language — тіл) —
ЭЕМ-мен шығарылатын есептердің алгоритмін бірмәнді түрде жазуға
арналған жасанды тіл. Ол белгілер (символдар) жиынтығынан
(Алгоритмдік тіл алфавитінен), синтаксистік ережелер мен семантикалы қ
анықтамалардан құралған. Алгоритмдік тілдің негізгі белгілері латын не
орыс алфавиттері әріптері, қандай да бір таңбалар мен шартты белгілер
болуы мүмкін. Сөздер, сөз тіркестері (фразалар, сөйлемдер) , кестелер мен
кестелер жүйесі Алгоритмдік тілдің құрылымы болып табылады.
Түсіндіру ережелері ЭЕМ-де аппараттармен жүзеге асырылатын
Алгоритмдік тіл машиналық тіл деп аталады. Алгоритмдік тіл таби ғи
тілден бірмәнділігі мен айқындылығы жағынан ерекшеленеді. Есептеу
машинасына Алгоритмдік тілін пайдаланғанда бағдарламалау мен машина
жұмысын үйлестіретін арнайы бағдарламалаушы — процессор
қолданылады. Ол бағдарламаны енгізу, машиналық, синтаксистік,
семантикалық талдаулар, формальды қателерді анықтау, бағдарламаны
орындау т.б. жұмыстарды атқарады. Алгоритмдік тілдің бірнеше түрі бар.
Олардың кейбіреулері ғана (мыс., алгол, кобол, лисп, Пл/1, Фортран,
Паскаль т.б.) кең тараған.
Алгоритмнің берілу тәсілдері

Алгоритмнің келесі берілу тәсілдерін қарастырайық:

*табиғи тілдегі алгоритм – орындаушысы адам, қажетті құрал-
жабдықтары – қазақ, орыс және ағылшын алфавиті;

*графикалық тілдегі алгоритм – орындаушысы адам, қажетті құрал-
жабдықтары – әрбір әрекеті түрлі жазықтықтағы геометриялық фигура
ретінде бейнеленіп, олардың арасындағы байланыстар түзу сызықтар мен
бағыттаушылар арқылы көрсетіледі;

*алгоритмдік тіл – орындаушысы адам, қажетті құрал-жабдықтары –
жаратылыстану тіліндегі қандай да бір мағынаны, бұйрықты білдіретін
сөздер жиынтығы;

*программалау тілі – орындаушысы компьютер, қажетті құрал-
жабдықтары – арнаулы программалау тілінің командалары.
Берілу тәсілдері

Сөздік Блок-
тәсіл схема
Алгоритмдік тіл
немесе
бағдарлама
Анықтама. Әлдебір алгоритм көмегімен есептелетін
функцияны есептелетін функция дейді. Кез – келген
берілген деректерді (үзілісті, дискретті) әлдебір санау
жүйесінде натурал сандармен кодтауға болады, онда
Олардың барлық алмастыруы есептеу
операцияларының тізбегіне келтіріледі, ал өңдеу
нәтижесі солайынша бүтін сан болып қалады. Кез
келген алгоритм берілген сандық функция үшін
бірдей, оның мәнін есептейді, ал оның элементарлы
қадамдары қарапайым арифметикалық және
логикалық операциялар болады. Мұндай
функциялар есептелетін функциялар деп аталады.
Іс жүзінде алгоритм – функцияны беру әдісі. Ал функция таблица,
схема, формула түрінде берілуі мүмкін. Бірақ кейбір процестерде
бастапқы енгізілген немесе берілген деректер мен алынған
нәтижедегі деректер арасындағы байланысты ұйымдастыратын
функцияны құру қиын, күрделі.
1 – бағыт Рекурсивті функциялар – есептелетін функциялар
ұғымымен байланысты.
X және Y жиындары бар болсын. X жиынының кейбір элементтеріне
Y жиынының элементтері сәйкес келсе, онда Y – те X – тен бөлшекті
функция берілген дейді.
Y жиынында сәйкес элементтері бар және X элементтерден құралған
жиынның элементтер жиыны функцияның анықталу облысы деп
аталады.
X жиынында сәйкес элеметтері бар Y жиынының элементтер жиыны
функцияның мәндер облысы деп аталады.
Егер X –тен Y-тегі функцияның анықталу облысы X жиынымен
беттессе, онда ол функцияны барынша анықталған деп атайды.
Осы ұғымға және рекурсивті функцияға негізделіп алгоритмнің дәл
анықтамасын құруға болады.
Қорытынды
Алгоритм қандай да бір машинада командалардың жинағы түрінде
орындалады. Бір есепті орындау ға арналған екі немесе бірнеше алгоритмдерді ң
орындалу жылдамдығын салыстыру үшін қолданылатын критерий ( өлшем) ж үйелік
тиімділік деп аталады. Бір компьютерде бірдей деректер жина ғымен б ұл
алгоритмдерді орындату арқылы олардың орындалуына кеткен салыстырмалы
уақытты анықтауға болады.Ол үшін ішкі жүйелік сағат қолданылады. Ішкі
жүйелік сағатты қолданып уақытты бағалау бұл бір ғана есепті ң орындалуына
арналған алгоритмдердің әрқайсысының жүйелік тиімділігіні ң өлшемі болады.
Кейбір алгоритмдердің орындалуында жадқа қойылған шектеулер проблема
тудырады. Орындалу барысында ұзақ уақыт сақтау үшін бастапқы к өлемді қысу
қажет болады. Қандай да бір алгоритм пайдаланатын ішкі жадты ң салыстырмалы
санының өлшемі — бұл кеңістіктің тиімділігі (space efficiency). Б ұл критерий
алгоритмді қандай типті компьютер орындай алатынын ж әне алгоритмні ң толы қ
жүйелік тиімділігін көрсетеді. Жаңа компьютерлік ж үйелерді ң жадтарыны ң
көлемінің ұлғаюна байланысты бұл критерий маңызды болмай қалды.
Үшінші тиімділік критерийі — бұл есептеу тиімділігі (computational efficiency), ол
алгоритмнің ішкі құрылымын қарастырады, оның жасалуын және алгоритмде
қолданылатын итерациялар мен меншіктеу операторларын салыстыратын
тесттердің санын да талдайды. Бұл өлшем типі на қты компьютерге т әуелсіз ж әне
бұл критерий алгоритмнің есептелу күрделілігін n-ге, я ғни коллекцияда ғы деректер
элементеріне қатысты өлшейді.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм күрделілігі

Алгоритм күрделілігі

Алгоритм туралы мәлімет

Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік

Шешілмейтін алгоритмдер туралы тү сінік. Алгоритм кү рделілігі. Алгоритм тү сінігінің функция тү сінігімен байланысы. Алгоритмдік тіл жә не оны орындаушылардың сипаттамалары

Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм күрделілігі. Алгоритм түсінігінің функция түсінігімен байланысы. Алгоритмдік тіл және оны орындаушылардың сипаттамалары

Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм .күрделілігі. Алгоритм түсінігінің функция түсінігімен байланысы. Алгоритмдік тіл және оны сипаттамалар

Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритмның күрделіліг. Алгоритм түсінігінің функйия түсінігімен байланысы.Алгоритмдік тіл және оны орындаушылардың сипаттамалары

Алгоритмдер туралы түсінік

Алгоритом туралы түсінік. Қасиеттері. Есептеу процесі ұғымы. Алгоритм күрделілігі. Алгоритмнің уақытша күрделілігі. Алгоритмнің теориялық күрделілігі

Пәндер