Әктас өндірісі




Презентация қосу
Тақырыбы: Әктас өндірісінің технологиясының негізі. Негізгі
қасиеттері және қолдану салалары. Әктасты с өндіру. Коагулянт
өндірісінің жылу ағынын есептеу. Затворительдер. Магнезиалды
байланыстырушы заттардың қатаюы. Алюмокалийлы ашыт қылар
өндірінің материалды ағынын есептеу .
Орындаған: Дюсембинова М.У
Тексерген: Лебаева Ж.Т
Топ: ХН-221
Әктастар — шөгінді тау жыныстары; негізінен, кальциттен
СаСO3 тұрады. Барлық шөгінді тау жыныстарыны ң 20%-ін
құрайды. Әктастар жоғары температураны ң әсерінен
қайтадан кристалданып, мәрм әр ға айналады. Олар
көбінесе теңіз түбінде түзіледі .
Әктас – кальциттен, кейде арагониттен т ұратын ке ң тарал ған ш өгінді
тау жынысы. Құрамында қоспа ретінде сазды минералдар, халцедон,
кварц, глауконит, пирит, гипс, ангидрит, т.б. кездеседі. Әктастар
негізінен саяз те ңіздер мен қолты қтарда, кейде т ұщы к өлдерде
қалыптасады. Жаратылысы жа ғынан әктастар органогенді, хемогенді
(химиялық), кесекті ж әне криптогенді болып т үзіледі. Органогенді
әктастар жәндіктер мен өсімдіктерді ң қалды қтарынан
қалыптасады. Ж әндік қалды қтарынан т ұратынын зоогенді, ал
өсімдіктен т ұратынын фитогенді әктастар дейді. Хемогенді әктастар
қалыңдығы тұрақты қабаттар, конкрециялар құрайды. Оларды ң
түстері әр түрлі (а қ, к үңгірт с ұр, қара, т.б.) болып келеді. Химиялы қ
әктастар саяз те ңіздерде, к өлдерде қалыптасады. Кесекті әктастар
әр түрлі өлшемді карбонатты кесектер мен үгінділерден т ұрады.
Криптогенді әктастар ға жаратылысы белгісіз, өзгерген әктастар
жатады. Олар кристалл т үйірлі болады
ҚОЛДАНЫЛУЫ
МЕТАЛЛУРГИЯДА, ҚҰРЫЛЫСТА, ХИМИЯ
ӨНЕРКӘСІБІНДЕ ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ.
ОЛ ҚАРА МЕТАЛЛУРГИЯДА ФЛЮС РЕТІНДЕ, ХИМИЯ
ӨНЕРКӘСІБІНДЕ (СОДА, КАРБИД, МИНЕРАЛДЫ Қ
ТЫҢАЙТҚЫШТАР ӨНДІРУ ҮШІН), ҚАНТ, ШЫНЫ,
ЦЕМЕНТ ӨНДІРІСТЕРІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАДЫ.
ӘКТАСТЫҢ ҚАЗАҚСТАНДА КӨПТЕГЕН КЕН
ОРЫНДАРЫ (САЯ Қ, АҚТАС, КЕРЕГЕТАС, А ҚЖАР, Т. Б.)
БАР
• Доломит (француз геологы Д.Доломьені ң есімімен атал ған) – 1)
карбонаттар класыны ң минералы [CaMg (СО3)2]. Тригональды қ
сингонияда кристалданады. Кристалдары ромбоэдр, призма пішіндес. Ірі
кристалды агрегаттары гидротермальды қ т үзілімдер мен қайта
кристалданған карбонатты қабаттарда кездеседі. Т үсі с ұр ғылт а қ,
кейде сарғыш, қоңыр немесе жасыл ре ңді болады. Қаттылы ғы 3,5 – 4,
меншікті салмағы 2,85 г/см3, шыныдай жылтыр, морт сын ғыш; 2)
негізінен Доломит минералынан т ұратын ш өгінді карбонатты тау
жынысы. Негізгі қоспалары кальцит, ангидрит. Доломит әдетте әктаспен
бірге кездеседі және құрамында ғы Доломиті ң м өлшеріне байланысты
әктас Доломит (95 – 75%) ж әне Доломитті әктас (50%-дан аз) болып
бөлінеді.[5] Егер негізгі қоспа – ангидрит болса, тау жынысы ангидритті
Доломит, саз болса Доломиті мергель, құм болса құмды Доломит деп
аталады. Доломит кембрийге дейінгі ж әне палеозой ш өгінділерінде ке ң
таралған. Ол металлургияда (от қа т өзімді материал, флюс ретінде),
шыны өнеркәсібінде, глазурь ж әне а қ магнезит әзірлеуде, сондай-а қ
ауыл шаруашылы ғында топыра қты ң қыш қылды ғын азайту үшін
қолданылады.
• МАГНЕЗИАЛДЫ БАЙЛАНЫСТЫР ҒЫШ ЗАТТАР ҒА каустикалы қ магнезит ж әне каустикалы қ
доломит жатады. Каустикалы қ магнезит таби ғи магнезитті 750 ... 850 градус қа к үйдіріп, одан
кейін ұнтау ар қылы алынады. К үйдіру н әтижесінде магнезит магний оксидіне ж әне к өміртегі
оксидіне (IV) ыдырайды: MgCO3=MgO+CO2
Каустикалы қ доломит алу үшін таби ғи доломитті тек магний карбонаты ғана ыдырайтын
температура ға дейін қыздырады да, одан со ң тиірменге тартып ұнтайды.
Басқа байланыстыр ғыш заттардан ерекше, магнезиалды байланыстыр ғыштарды сумен емес, т ұз
ерітінділерімен, к өбінесе хлорлы магний немесе магний сульфаты ерітінділерімен шылайды.
Бұл жа ғдайда байланыстыр ғыш тез қатаяды, одан алынатын құрамы 1:3 (байланыстыр ғыш
құм) тастың беріктігі артады, өйткені қатай ғанда Mg (OH) 2 бірге магнийді ң су хлориды да
(3MgO* MgCl2 *6HO2 ) т үзеді.Магнезиалды байланыстыр ғыштарды ң беріктігі жо ғары: Р сы ғу
60 ...100 МПа; оларды ксиолит ж әне фибролит деп аталатын а ғаш үгінділері мен жа ңқалары,
көнеп сабағы, т.б. өсімдік талш қтары негізінде жасалатын еден т өсеуге қолданылатын
тақтайлар, еденні ң жіксіз негізін ж әне дыбыс, жылу өткізбейтін б ұйымдар өндіру үшін
пайдалану ға болады.
Магнезиалды байланыстыр ғыш заттарда активті магний тоты ғы к өбейген сайын оларды ң
беріктігі жо ғарылайды. Сонды қтан каустикалы қ доломитті ң беріктігі каустикалы қ магнезитпен
салыстыр ғанда 2 есе т өмен.
С ҰЙЫ Қ ШЫНЫ деп ты ғызды ғы 1,3 ... 1,5 г/см 3 натрий немесе калий силикаттарыны ң
колоидты су м өлшері 50...70 процент.
С ұйы қ шыны ауада баяу қатады , к өмір қыш қылымен реакция ға т үседі. Б ұл жа ғдайда кремний
қыш ұылы коагуляцияланып гель пайда болады:
Na2O*SiO2*2H2O+CO2=SiO2*2H2O+Na2CO3
• Сұйық шыныны ң қатаю процесін тездету үшін о ған қоспа ретінде к өбінесе кремний
фторлы натрий қолданылады. Б ұл зат с ұйы қ шынымен химиялы қ реакция ға т үскен
кремний қыш қылыны ң гелі, бас қаша айт қанда , бойына к өп су ұстап т ұра алатын қатты
тұнбасы, тез пайда болады:
2Na2O*SiO2*6H2O+Na2SiF6 =2SiO2*6H2O+6NaF
Сұйық шынылар кремний тоты ғыны ң сілті металл тоты ғына қатынасымен сипатталынады.
Бұл қатынас с ұй қ шыны модулі немесе силикатты қ модуль деп аталынады: оны ң
көрсеткіші 2,6 ... 4 аралы ғында болады. Құрылыста к өп қолданылатын натрийлі с ұйы қ
шыныны ң модулі 3 ... 4 аралы ғында.
Натрийлі с ұы қ шыны алу үшін алдымен кварцты құм ж әне содадан құрал ған шихтаны
1300-1400 градуста бал қытады. Онан со ң бал қы ған щыны тез суытылады, осы кезде шыны
сынады да силикат-глыба деп аталатын кесектерге айналады.Б ұл зат қысымы 0,6 ... 0,7 МПа
, ал температурасы 150С градус су буыны ң әсерімен автоклавта ерітіледі. Осылай с ұйы қ
шыны өндіріледі.
Натрийлі с ұйы қ шыны байланыстыр ғыш зат ретінде қыш қыл ға т өзіьді цемент өндіруде
пайдаланылады. Ол үшін 25 ... 30 проценттен к өп болмауы керек кварц, кварцит, андезит,
диабаз та ғы да бас қа қыш қыл ға т өзімді заттар пайдаланылады. М ұндай цементті ң сы ғу ға
беріктігі 50 ... 60 МПа- ға жетеді.
Натрийлі с ұйы қ шыны негізінде от қа от қа т өзімді цемент те алынады:микротолтыр ғыш
ретінде шамот, динас, т.б. от қа т өзімді заттарды ң ұнта қтары қолданылады. М ұндай цемент
отқа төзімді бетондар ға пайдаланылады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
HTTP://REF365.RU/REF_085CE9AD732453472
A540A45F53CAE0A.HTML
HTTP://BIGOX.KZ/LEGIRLENGEN-BOLATTAR/
HTTP://WWW.URALPSK.KZ/INFO_ARMATURA_A3_A
1.HTML

Ұқсас жұмыстар
Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндірісі мен қолдануының дамуы. Италлия, Англия, Россияда гидравликалық байланыстырушы материалдардың дамуы мен қолдануы. Байланыстырушы заттардың заманауи күйі және болашақта дамуы
Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндіруі мен қолдануының дамуы
Металдар өндірісі
Жаңа байланыстырушы заттардың түрі. СНГ мен Қазақстанда әктас, гипс, цемент, шыны, керемика өндірісі. Заманауи құрылыс саласындағы Қазақстан зауыттарының орны мен ролі. Коагулянт өндірісінің материалды ағынын есептеу
Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндірісі мен қолдануының дамуы. Италлия, Англия, Россияда гидравликалық байланыстырушы материалдардың дамуы мен қолдануы. Байланыстырушы заттардың заманауи күйі және болашақта дамуы. Глинозем өндірісінің жылу балансын есептеу
Қиыршықтас пен шағал тастарды өндірудің жолдары
Пісіру жабдықтары
Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндірісі мен қолдануының дамуы
МИНЕРАЛДЫ ТЫҢАЙТҚЫШТАР ЗАУЫТЫ
КӨБІК ШЫНЫ
Пәндер