Жеке тұлғаның қалыптасуы




Презентация қосу
Қазақстан Республикасы Білім және
Ғылым министірлігі Семей қаласының
Шәкәрім атындағы мемелекеттік
униберситеті,Жаратылыстану-
математика факультеті

Жеке тұлғаның қалыптасуы.

Тексерген:Оралбекова Б.С
Орындаған:Жайлаухан.Б
Топ:Е-417
“Жеке тұлғаның дүниетанымы біршама
кешігіңкіреп келетін құбылыс, ол адамның
жеткіншек шағында пайда болады, оның
қалыптасуының негізі жалпы тәрбиелілік
бағыттылық, дүниетану мен дүниені сезу
жүйесі болып табылады.”

Л.И.Божович
Мақсаты:Қалыптасып келе жатқан жеке
тұлғаның әлеуметтік тәжірибені меңгертіп,
оны жан-жақты үйлесімді етіп дамыту.
Міндеті:Жеке тұлғаның дамуын
байланыстыратын өзара факторларларыны ң
мәнісін ашу.
Өзектілігі: Қоғамның, жеке тұлғаның дамуы
мен қалыптасуына тәрбие факторын негіздеу .
“Жеке тұлға” деген ұғымның әртүрлі түсіндірмелері бар, бірақ
олардың көбісі мына түсінікке келіп тіреледі: “жеке тұлға” дегеніміз
әлеуметтік қатынастар мен саналы іс әрекеттің субъектісі ретіндегі
индивид.
Жеке тұлғаның ең басты белгісі оның әлеуметтік мәнінің болуы
және оның әлеуметтік функцияларды (қызметтерді) (болмысқа,
адамдарға, өзіне,жалпы қоғамға қатысты) атқаруы. Жеке тұлға,
сондай ақ, психологиялық дамудың белгілі бір деңгейіне ие
(темперамент, мінез, қабілеттілік, мақсат-мүдделер).
“Даралық” ұғымы бір адамды басқа бір адамнан, бір тұлғаны басқа
тұлғадан ажыратып, оған өзіне тән қайталанбас қасиет беретін
жалпы мен жекеден тұрады.
Жеке тұлғаның дамуы
Даму табиғатқа, қоғамға және әрбір жеке тұлғаға тән
жалпы қасиет болып табылады. Даму дегеніміз – төменнен
жоғарыға, қарапайымнан күрделіге қарай қозғалыс; сатылай
эволюциялық ауысу немесе революциялық секіріс түрінде
жүзеге асатын жоғары сапалы күйге қарай спиральды өрлеу
процесі. Даму барысында барлық философиялық заңдар
жүзеге асады: өзгеру, санның сапаға ауысуы, бір сапаның
басқа бір сапаға ауысуы (бұлардың кейбіреуі, теріске
шығарылуы). Жеке тұлғаның қозғалыс күшіне, яғни қарама-
қайшылық күресінің арқасында бұл қозғалыста өзгеріс жүріп
жатыр.
Жеке адамның дамуына әсер ететін факторлар

Табиғи

Орта Үй-іші

Әлеуметтік

Тәрбие Мектепке дейінгі баланың
іс-әрекеті: Ойын. Еңбек.
Мектеп баласының іс-әрекеті:
Оқу. Еңбек. Ойын

Қарым-қатынас жасау
Бала белсенділігі
Таным белсенділігі
қалыптастырудағы ең маңызды
фактор
Тәрбие – бұл тұлғаның қалыптасуына мақсатты бағытталған процесс,
сонымен қатар тәрбие туа біткен нышандарды түзетеді және микро-
ортаны өзгертеді.. Барлық балалар тәрбиелік-білім беру мекемелерінен
өтеді,ол мекемелер педагогикалық процесті сауатты құрастырып,
оқушылардың жан-жақты іс-әрекетін нәтижелі ұйымдастырады, өйткені
ол жеке тұлғаның дамуының шешуші шарты болып табылады.
Этнопедагогика бойынша жеке тұлғаның
қалыптасуындағы
зерттеулерді талдау.

Тұқым қуалаушылық- ұрпақтың ата-ананың биологиялық
ұқсастығын елестету.

Тарихи әдістің тұқым қуалаушылықта алатын орны ерекше.
Мысалы: әйгілі ұлы композитор Иоганн Себастьян Бахтың ұрпақтарында
300 жыл ішінде тек қана 20 адамдай музыканттар болған. Мұны
отбасындағы
музыкалық дәстрге, музыкалық тәрбиеге байланысты деп қарастырамыз.
Орта – адам дамуына табиғи және әлеуметтік орта ықпал жасайды.
Мысалы: 1920 жылы Үндістанның Гадамури ауылында тұрғындардың
хабарлауымен аңшылар қасқырдың інінен бет әлбеті адамға ұқсайтын, бірақ
төрт аяқтап жүретін екі қыз баланы табады. Оларға Камала және Амала дейтін ат
қояды. Камала 7-8 жаста, ал Амала 2 жаста. Амала көп кешікпей өледі, ал Камала
күн сәулесінен және оттан қатты қорқып,тек шикі ет жеп қана күн көріп, төрт
аяқтап жүріп, көбінесе
күндіз ұйықтап түнде бөлме ішін кезіп жүрген, өзінің кешкі сағат ондарда, түнгі
сағат бірлерде, таңға жақын, үш мезгіл ұлитын уақыты болған. Камаланы адамға
айналдыру өте қиын болған.
Осы аңызды «Фольклорды материалды зерттеу әдісіне» жатқызамыз.
Әлеуметтік орта – жеке адамның мінез құлқының дамуына ықпал
жасайтын әлеуметтік қатынас,олардың көп қырлы әс әркеті.
Мысалы: Талапкер мектеп бітіргеннен кейін ЖОО-на түседі , сол
кезде ортаға байланысты өзгеруі мүмкін. Айналасындағы
балаларға қарап этикасын өзгертеді. Оған киіім кию үглісі, сөйлеу
мәнері, тәрбиесін жатқызуға болады.Бұл мысалды « Әлеуметтік
зерттеу әдісіне » жатқызуға болады.
Тәрбие – бұл баланың барынша тұлға ретінде дамуына, баланың
қазіргі заман мәдениетіне енуіне,өз өмірінің субъекті және іске асырушы .
Көп жағдайда тәрбие ерекшеліктерін зерттеуде Салыстыру әдісін
қолданамыз.
Мысалы:
1. Швецияның бала тәрбиесі : Швед отбасылары балаға сәби кезінен жеке
тұлға ретінде қарап, еркін тәрбиелеуге тырысады. Қатаң жазалауларға
тыйым салынған, тіпті мұны бұл елде қылмыс, деп есептейді. Сонды қтан,
әрбір шведтік бала әке-шешесі өзіне қол жұмсаса, полицияға хабарлауға
құқылы. Мұндай кезде ата-аналарға әкімшілік тарапынан жаза
қолданылады.

2. Австрия. Баларды тәрбиелеу үшін жан-жақты жолдарды қарастырады.
Әлемдегі ең қатал ата-аналар Австрия елінде десек те болады.
Балаларына қанша қатал болса да, оларға ойыншықтарды көп қылып
әпергенді ұнатады.
Қорытынды
Жеке тұлғаның қалыптасуы аса маңызды процесс
болғандықтан, қалыптасудың әрбір факторына
этнопедагогикалық әдістерді қолдандық.
Этнопедагогиканың әдістерінің болашақ ұрпаққа
берері мол .Әдістер
өзінің тарихын , әдебиетін сүйіп қадірлейтін
,еңбекке, өнерге баулитын, ар –намысын қорғай
алатын өнегелі, патриот болашақ ұрпақ тәрбиелеуге
өзінің зор үлесін қосады.
Назарларыңызға рахме

Ұқсас жұмыстар
Тұлғаның қалыптасуы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ ҚҰНДЫЛЫҚ БАҒЫТЫН
Тұлға əлеуметтенуінің негізгі мақсатына
Өзін-өзі тану тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруының шарты жайлы ақпарат
Тәрбиенің мақсаты
Сөзде және қылықтардағы турашылық
Өзін-өзі тану тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруы
ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫҢ ТӘРБИЕСІ, ҚАЛЫПТАСУЫ
Тұлғаны бағдарлы оқытудағы психологиялық қолдау
Педагогика - Тәрбие туралы ғылым
Пәндер