Халық пен еңбек статистикасы

Презентация қосу

Халық және еңбек
статистикасы

Орындаған: Муытиев Бекарыс
ГУ-409 тобы
Халық берілген аумақта тұратын адамдар. Халық
статистикасының бақылау объектісіне тұтас халық және
оның жеке белгілі топтары жатады. Бақылау бірлігі – адам,
отбасы, үй шаруашылығы.
Еңбекке жарамдылығына қарай халықтардың келесідей
категориялары бар:
еңбек жасындағы халық саны,
еңбек жасындағы еңбекке қабілетті халық саны,
еңбек ресурстары.
Еңбекке жарамды жастағы еңбекке қабілетті
халық саны = Еңбекке жарамды жастағы
тұрақты халық саны - Әлеуметтік қорғау
орнынан зейнетақы алатын, еңбекке қабілетті
жастағы, 1-2 топтағы мүгедектер саны, еңбек
жасына байланысты қосымша шартпен
зейнетақы алатын, еңбекке жарамды жастағы
жұмыс істемейтін зейнеткерлер саны.

Халық және еңбек статистикасының
міндеттері:
- халықтың табиғи қозғалысы зерттеу;
- халықтың миграциялық қозғалысын зерттеу;
- еңбек нарығын, халықтың жұмысбастылғын және
жұмыссыздығын зерттеу;
- халық санын болжау.
Халық туралы ақпарат көздері:
1. Халық санағы – критикалық сәт кезіндегі күйі бойынша қазақстан
Республикасындағы әр азаматты сипаттайтын демографиялық және
әлеуметтік мәліметтерді жинау процесі. Халық санағы әр 10 жыл
сайын жүргізіледі. (1999 жыл 25 ақпан)
2. Халық туралы халық санақтары арасындағы ағымдағы есеп:
- азаматтық күй актысы- қалпындағы жазбалар – халықтың табиғи
қозғалысы түрдегі перзентханада, загстерде, аудандық кеңестегі
халық есебі; - миграциялық (көшіп-қону) процестер – келу парғына
тіркелетін статистикалық есеп талоны, ішкі істер органдарының
және паспорт рұқсатнама қызметінің мәліметі.
3. Ішінара зерттеу халық санақтары арасында жүргізіледі.
Оның мақсаты – Қазақстан Республикасындағы және оның
жекелеген аумақтарындағы халықтың әлеуметтік- экономикалық
құрамы туралы қосымша мәліметтерді жинау.
4. Ұйымдардың еңбек туралы есеп берулері жұмыс істейтін
Жұмысбастылық және жұмыссыздық статистикасы

Еңбек ресурстары –
экономикалық белсенділік
мәртебесі бойынша экономикалық
белсенді және экономикалық
белсенді емес халық болып
бөлінеді. Экономикалық белсенді
халық - өндірістік тауарлар мен
қызметті өндіруді жұмыс күшімен
қамтамасыз ететін халықтың бір
бөлігі. Халықаралық
стандарттарға сәйкес белсенді
халыққа 15 және одан жоғары
жастағы адамдар жатады.
•Экономикалық белсенді халық саны = жұмыспен қамтылған
халық саны + жұмыссыздар саны
• Экономикалық белсенді жастарға 15-24 жас аралығындағы жұмыспен
қамтылған және жұмыссыздар жатады.
• Жұмыспен қамтылған халық (жұмысбасты) – жасына қарамастан экономика
саласында нақты жұмыс істеп жүрген халық. Жұмысбастылық мәртебесі бойынша
жұмыспен қамтылған халық екіге бөлінеді: жалдамалы жұмысшылар және өз
бетімен жұмыспен айналысушылар.
• Жұмыссыздар – экономикалық белсенді жастағы халық, жұмыс орны жоқ,
бірақ белсенді жұмыс іздеп жүрген және жұмысқа дайын адамдар.
• Экономикалық белсенді емес халық – үй шаруашылығымен айналысатын,
экономикалық белсенді жастағы халық және күндізгі оқу бөлімінде оқитындар.
• Экономикалық қызмет жасамайтын, еңбекке жарамды жастағы, еңбек
етуге қабілетті халыққа жататындар - мүгедектер, асыраушы адамды
жоғалтқандар, жеңілдік шарты бойынша зейнетақы алатындар; жұмысты
іздемейтіндер, бірақ жұмыс істеуге мүмкіншілігі бар және жұмыс істеуге дайындар,
табыс көзіне қарамай, жұмыс істеуге қажеттіліктері жоқ адамдар.
• Экономикадағы жұмыспен қамтылмағын халықтың саны = халықтың
Еңбек нарығына қатысты

көрсеткіштер Халықтың экономикалық экономикалық белсенді халық саны
Жастардың 15-25 жастағы жастардың жұмыссыздар саны белсенділік үлесі =
------------------------------------------------------------ х 100
жұмыссыздық = жалпы халық саны
-------------------------------------------------------------- х 100
коэффициенті 15-25 жастағы экономикалық белсенді халық Халықтың экономикалық экономикалық белсенді халық
саны саны
белсенділік коэффициенті =
Ұзақ мерзімдегі 1 және одан көп жыл жұмыс таба алмағандар ------------------------------------------------------------ х 100
саны 15 және одан жоғары жастағы жалпы
жұмыссыздық = халық саны
----------------------------------------------------------------- х 100

коэффициенті экономикалық белсенді халық саны Экономикадағы жұмыс жұмыспен қамтылмаған халық
саны
Халықтың экономикалық белсенді емес халық істейтін бір адамға есебімен =
саны ------------------------------------------------------------ х 100
экономикалық белсенді = Жүктеме коэффициенті жұмыспен қамтылған халық
------------------------------------------------------------- х 100 саны
емес коэффициенті 15 жастағы және одан жоғары Жұмыспен қамтылу жұмыспен қамтылған халық
белсенді халық саны саны
(жұмысбастылық) =
Еңбекке жарамды еңбекке жарамды жасқа ------------------------------------------------------------ х 100
дейінгі халық саны коэффициенті экономикалық белсенді халық
жастағы халықтың орнын = саны
-------------------------------------------------------------- х 100
басу коэффициенті еңбекке жарамды жастағы Жалпы еңбекке жарамды жасқа дейінгі және кейінгі халық саны
халық саны Жастардың 15-25 жастағы жұмыс істейтін
жүктеме
жастар саны = ----------------------------------------------------------------------------- х
100 жұмысбастылық =
Зейнеткерлік еңбекке жарамды жастан кейінгі ------------------------------------------------------------
коэффициенті х
еңбекке жарамды жастағы халық саны100
халық саны коэффициенті 15-25 жастағы экономикалық
жүктеме = белсенді жастар саны
Халық қозғалысының
статистикасы
Халық қозғалысының абсолютті көрсеткіштері:
1. N – туылған балалар саны.
2. М - өлгендер саны.
3. m – ағымдағы жылда 1 жасқа толмай шетінеп кеткен сәбилердің
саны.
4. таб. =N-M – халықтың табиғи өсімі.
5. Н – некеге тұру саны.
6. А – ажырасу саны.
7. В - Қазақстан Республикасынан, аймақтарынан кеткендер саны.
8. П- Қазақстан Республикасына, аймақтарына келгендер саны.
9. миг. – П-В – халықтың миграциялық өсімі.
10. П+В – халықтың миграциялық айналымы.
11. жалпы = таб.+ миг. = N- N+П-В= Sс – Sб – халықтың жалпы өсімі.
12. Sб – жыл басындағы халықтың саны.
13. Sс – жыл соңындағы халықтың саны.
14. Sс = Sб + N –М +П-В – жыл соңындағы халықты есептеу үшін осы
баланстық әдіс пайдаланылады.
Халық қозғалысына қатысты
көрсеткіштер
1. Халықтың құрылымы, үлес салмағының
көрсеткіштері.
2. Координация коэффициенті – халықтың жеке
категорияларының өзара қатынасы.
3. Халықтың табиғи және миграциялық
қозғалысының коэффициенттері.
-
Халықтың табиғи қозғалысының коэффициенттері
N * 1000
Жалпы туу коэффициенті: К жалпы Sтуу =
мұндағы
S - халықтың орташа жылдық саны
N *1000
Арнайы туу коэффициенті: К ар.туу S
b (15 49)
=
S bмұндағы
(15 49 ) -15-49 жастағы әйелдердің орташа
саны
Жастық туу коэффициенттері - әйелдердің белгілі жас тобынан туылған
балалар санының осы жас аралығындағы
M 1000
әйелдердің орташа санына
S
қатынасына тең болады.
Жалпы өлу коэффициенті: Көлу =
Нәрестелердің шетінеу коэффициенті деп 1 жасқа m толмаған сәбилердің
1000
N
шетінеп кеткен дәрежесін көрсететін шаманы айтады. Бұл коэффициент екі
тәсілмен табылады: m
1000
А) нәрестелердің туылу кезеңін есепке алмай – 2Кнәр.шет.=
1 0
N N
3 3
мұндағы Кнәр.шет- нәрестелердің шетінеу
коэффициенті.
Жұмыс істейтін халықтың қозғалысы және
жұмыс күші құнының статистикасы
Жұмыскерлерді жұмысқа қабылданған жұмыскерлер саны
қабылдау бойынша = ---------------------------------------------------------------------------
х 100
айналым коэффициенті жұмыскерлердің тізім бойынша орташа саны

Жұмыскерлердің себептер бойынша жұмыстан кеткен жұмыскерлер саны

жұмыстан кетуі бойынша = ----------------------------------------------------------------------------
х 100
айналым коэффициенті жұмыскерлердің тізімдік орташа саны

Жұмыс күшінің кезеңдегі жұмысқа қабылданған жұмыскерлер саны
орнын басу = ------------------------------------------------------------------------ х 100
коэффициенті себептер бойынша жұмыстан кеткен жұмыскерлер саны

Кадрлардың өз еркімен жұмысқа келмеген және тәртіп бұзғандар саны
тұрақтамаушылығының = ------------------------------------------------------------------------ х 100
коэффициенті тізім бойынша жұмыскерлердің орташа саны

Кадрлардың есеп беру кезеңіндегі тұрақты жұмыскерлер саны
тұрақтылық = ------------------------------------------------------------------------ х 100
коэффициенті жұмыскерлердің кезең аяғындағытізімдік саны
Жұмыс күшінің құны – бұл жұмыскердің және
оның отбасының өмір сүру қаражаттарының құны.
Кәсіпорынның жұмыс күшіне жұмсалған
шығындары құнына жалақы қоры,
жұмыскерлердің тұрғын үйіне жұмсаған
шығындары, әлеуметтік қамтуға шыққан
шығындар, кәсіптік оқытуға, мәдени-тұрмыстық
қызмет көрсетуге жұмсалған шығындар және т.б.
жатады.
Жалданбалы жұмыскерлердің еңбекақы төлемі -
есеп беру кезінде жұмыс берушінің жалданбалы
жұмыскерге орындаған жұмысына беретін ақша
немесе зат түріндегі төлемақысы. Еңбекақы екі
бөліктен тұрады:
▫ қолма қол ақша және заттай түрде берілетін
жалақы;
▫ әлеуметтік сақтандыруға аударылатын сома.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ

Ұқсас жұмыстар

еңбек статистикасы және халық

Халық саны және еңбек статистикасы

Халық және еңбек статистика сы

Халық және еңбек статистикасы

Еңбекке жарамды

Әлеуметтік - экономикалық статистика пәні

Статистикалық агенттігінің ұйымдастырылуы және оның міндеттері

Статистика теориясы

Ұлттық байлық статистикасы

БІЛІМ БЕРУ СТАТИСТИКАСЫ

Пәндер