Есептік цикл мен қаржылық есеп беруді дайындау




Презентация қосу
Есептік цикл мен қаржылық
есеп беруді дайындау

Орындаған: Кабиева.А
Тексерген: Сарсенбаева.А.А
Қарастыратын сұрақтар:
1. Есептік кезең
2. Қаржылық есеп беру
3. Пайдаланған әдебиеттер
Шаруашылық операцияларын талдаудан қаржылық есептілікті құру және шоттарды жабуға дейінгі есептік процесс кезеңдерінің бірізділігі есептік цикл
деп аталады.

Есептік цикл келесідей кезеңдерден тұрады:
•Алғашқы құжаттардың негізінде операцияларды талдау;
•Бас журналға операцияларды тіркеу;
•Бас кітапқа жазбаларды көшіру;
•Трансформациялық кестені құру көмегімен есепті кезеңнің соңында шоттарғады түзету жасау (трансформациялау);
•Есепті кезеңнің соңында шоттарды жабу;
•Трансформациялық кестенің негізінде қаржылық есептілікті құру.
Қаржылық есептілікті құру үшін бухгалтер ағымдағы есепті кезеңге
жататын мәліметтерді алуы керек. Бұл есептеулерді жүргізуді, талдауды,
құжаттардың жобасын дайындауды талап етеді. Олардың барлы ғы ж ұмыс
құжаттары деп аталады.Егер Бас журналда немесе Бас кітапта қателік
табылса, оны түзету керек. Қателіктерді түзету түзету жазбаларының
көмегімен жүргізіледі. Түзету жазбалары – бұл алдында толықтай
немесе жартылай қате жасалған журналдық жазбаның бір б өлігін немесе
барлығын түзету үшін жасалатын журналдық жазбалар.Әдетте қателерді
түзету үшін қате жазбаларды сызып тастап, дұрысын қайта жазады (сторно
әдісі немесе қызыл сторно әдісімен). Әрбір түзету жасалған жазба ға толы қ
түсініктеме көрсетіледі. Шаруашылық операциялар тікелей шоттар ға
тіркелуі мүмкін. Мұндай жағдайда әрттүрлі шоттарға жазылған
шаруашылық операцияларды талдау және тіркеу кезінде жіберілген
қателіктерді табу қиын болады.
Талдауды келесідей түрде жүргізеді:

• фирманың активтері мен пассивтеріне шаруашылы қ операцияларды ң
әсерін талдайды;
• активтердегі көбеюді - дебет бойынша, пассивтердегі к өбеюді - кредит
бойынша бейнелейді;
• бухгалтерлік жазбаларды жасайды.
Мұны шаруашылық операцияларды журналға хронологиялы қ тізбектеу
жолымен шешуге болады. Көбіне фирманың бірнеше журналдары болады,
дегенмен ең қарапайымы және қолайлысы Бас журнал деп аталады.
Қаржылық есеп берудің мақсаты өз пайдаланушыларына за ңды тұлғаны ң
қаржылық ждағдайы туралы сенімді, мәнді және пайдалы а қпараттарды
беру болып табылады. Қаржылық есеп берудің пайдаланушыларыны ң
қатарына потенциалды инвесторлар, кредиторлар, жабды қтаушылар,
сатып алушылар, еңбеккерлер, сондай-ақ мемлекеттік органдар , т.б.
кіреді.
2.Қаржылық есеп беру
Қаржылық есеп беру басқарушы органдардың жұмысын және
субъектінің ресурстарын, міндеттемелерін және ақша қаражаттарының
болашақтағы ағындарын бағалауға, несие беру бойынша шешімдерге
және инвестициялық шешімдерді қабылдауға пайдалы ақпараттарды
береді.
Есеп беру мәліметтерін кәсіпорынның тиімділігін бағалау үшін, сондай-
ақ шаруашылық қызметін талдау үшін сыртқы пайдаланушылар
пайдаланады.
Осымен қоса, есеп беру кәсіпорнының шаруашылық қызметін жедел
басқару үшін қажет және ол болашақ кезеңдерді жоспарлау мен болжау
үшін басты база болып табылады.
Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар: кәсіпорын қызметінің нәтижесін
анық және объективті көрсету, барлық көрсеткіштерді бір-бірімен қата ң
түрде үйлестіру, бухгалтерлік пен жедел статистикалиқ есеп берудің
сабақтастығын сақтау, әдістемелік және басқа да ережелерді сақтау
болып табылады.
Қаржылық есеп берудің негізгі қағидалары:

Есептеу. Қаржылық есеп беру есептеу қағидасының негізінде жасалады, со ған с әйкес өнім
жөнелтілген, жұмыс атқарылған кезінен бастап, олардың т өлену н әтижеміне қарамастан табыс
болып танылады, ал шығысы мен зияны орын ал ған кезден бастап танылады.
Толассыздық. Субъект өз қызметін жақын арада тоқтатпауды топшылайды ж әне ондай ниетті ң
көз жетерлік болашақта пайда болуан да мақсат тұтпайды.
• Түсініктілік.
•Маңыздылық.
•Мәнділік.
•Дұрыстық.
•Шындық және алалықсыз ұсыну.
•Бейтараптылық.
•Сақтық.
•Аяқтау және салыстыру.
•Жүйелілік.
Балансты жәна басқа да берілетін есептерді уа қытында, әрі сапалы жасау үшін
бухгалтерия өндірістік бөлімшелеріндегі барлық мәліметтерді ң
құжатталуын, белгіленген материалдық және бас қа есептері толы қ к өлемде
берілун қамтамасыз етуі керек.
Қаржылық есеп берудің құрамына бухгалтерлңк баланс, шаруашылы қ-
қаржылық қызметтің нәтижесі туралы есеп беру, ақша қаражаттарыны ң
қозғалысы туралы есеп беру және түсіндірме хаттамасы кіреді.
• Қаржылық есеп берудің мақсаты – пайдаланушыларды есептік кезеңдегі
қызметінің нәтижесі мен қаржылық жағдайы туралы пайдалы, әрі м әнді
және сенімді ақпараттармен қамтамасыз ету болып табылады.
Қаржылық есеп беру кәсіпорынның инвестициялық саясатын жасау ға, несиелеу
аясын дұрыс қалыптастыру ға, болашақ ақша қаражаттарыны ң а ғынын
бағалауға, кәсіпорын міндеттемесі мен ресурстарын ба ғалау ға ж әне
олардың басқарушы органдарының қызметіне қажет ақпараттармен
қамтамасыз етуге өз септігін тигізеді.
• Қаржылық есеп берудің элементтері.
Қаржылық есеп беру мәміленің және басқа да оқиғаның нәтижесін класқа
топтастырып, экономикалық мазмұнына сәйкес көрсетіледі. Экономикалық мазмұн
қаржылық есеп берудің элементі болып табылады.
• Актив – бұл құндық бағасы бар субъектінің құқығы мен жеке мүліктік және
мүліктік емес иелігі. Активтер болашақта жүзеге асатын экономикалық олжа ретінде
көрсетіледі. Ол өткен мәміленің немесе басқа оқиғаның нәтижесі болып табылады,
бірақ ол өздігінен активтің пайда болуына әкелмейді. Актив өнімді(жұмысты,
қызметті) өндіру үшін, сондай-ақ өндірісті басқару және басқа мақсаттар үшін
пайдаланылады. Болашақ экономикалық олжа ретінде жүзеге асатын активтер өндірісте
және күрделі құрылыста сатылуы немесе басқа активтерге айырбасталуы,
кәсіпорынның міндеттемемсін өтеу үшін қолданылуы, меншік иелері арасында бөлінуі
мүмкін.
• Міндеттемелер – бұл өткен мәміленің нәтижесі, ол жүзеге асқандықтан
қарызданушының міндеттемесінің пайда болғанын, белгілі бір әрекеттің кредитор
пайдасына жасалатындаған көрсетеді: қарызды төлеу немесе одан бас тарту, ал
кредитор қарызданушыдан өз міндеттемесін орындалуын талап етуге құқығы бар.
Міндеттеменің сол шақтағысы мен болашақтағысынаң жігін ашу қажет. Субъектінің
болашақта активтерді алу ниеті міндеттеменің пайда болуына әкелмейді. Міндеттеме
тек актив алынған кезде немесе субъект келісім-шарттық қатынасқа отырған кезде
пайда болады. Міндеттеме оны төлеу жолымен өтеледі., немесе басқа активті берген
кезде жойылуы мүмкін. Сондай-ақ міндеттемеден кредитордың өзі бас тартқан кезде ол
өтелген болып саналады(сот шешімі бойынша, немесе іздестіру мерзімі өтіп кетсе).
• Меншік капиталы – бұл субъектінің міндеттемесі шегерілген активі.
Бухгалтерлік есепте ол бірнеше класқа бөлінеді: жарғалық капиталы,
қосымша төленген капитьалы, резервтік капитал, таратылмаған
табыс. Қаржылық есеп беруді пайдаланушылар үшін бұндай бөліну,
шаруашылық қызметін талдаған кезде қажет. Егер де баланс
пассивінің құрылымында меншік капиталының үлес салмағы көп
болса, онда ол субъектінің қаржылық жағдайының тұрақтылығын
көрсетеді. Сонымен қатар қаржылық есеп берудің элементтеріне
қаржылық нәтижесі, табыстар, шығыстар жатады.
• Есеп берудің негізгі үлгісі болып бухгалтерлік баланс саналады.
Оны жасауға бейін есеп регистріндегі барлық синтетикалы қ шоттар
бойынша қалдық пен айналым аналитикалық есеп мәліметтерімен
салыстырылады. Жылдың басындағы және аяғындағы баланстардың
деректерін салыстыру үшін жыл басындағы бекітілген баланс
баптарының номенклатурасы жыл аяғындағы бекітілген баланс
номенклатурасымен және бөлім топтамаларымен, әрбір баптарымен
сәйкестендірілуге тиіс.
Әдебиеттер
1. Толпаков, Ж.С. Бухгалтерлік есеп. II.-
Қарағанды, 2009 жыл
2.Мырзалиев, Б.С. Бухгалтерлік есеп теориясы
және тәжірибесі.- Алматы, 2008
жыл3.Баймуханова С.Б. Қаржылық есеп Алматы
2007 жыл
4.Кеулімжаев Қ.К., Құдайбергенов Н.А.
Бухгалтерлік есептің теориясы және негіздері
Алматы 2006 жыл

Ұқсас жұмыстар
Шоғырландырылған қаржылық есептілік
Өндіріс есебі
Есепте қолданылатын өлшеуіштер
Бухгалтерлік есеп ақпараттық жүйе ретінде
Бухгалтерлік есептің тұжырымдамалық негізі
Активтердің рентабелділік коэффициенті
Бұрмалаулар және түрлері (алаяқтық фактісі) Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері “Тәуекелділікті бағалау” “Ішкі аудит”
Бухгалтерлік қызметті ұйымдастыру
Бугалтерлік есепті ұйымдастыру
Бухгалтерлік есеп беру
Пәндер