ББҚ тағам өнеркәсібінде қолдануы

Презентация қосу

БАӨЖ № 4
ББҚ
ТАҒАМ
ӨНЕРКӘСІБІНДЕ
ҚОЛДАНУЫ
Орындаған: Дарибаева Т.Ж
Тексерген: Қабденова А. Т
ЖОСПАРЫ:
1) БИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛСЕНДІ ҚОСПАЛАР
2) НУТРИЦЕВТИКТЕР
3) ПАРАФАРМАЦЕВТИКТЕР
4) ПРЕБИОТИКТЕР
5) ПРЕБИОТИК КЕЗЕҢДЕРІ
6) ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИМЕТ ТІЗІМІ
ББҚ (биологиялық белсенді қоспалар) – қазіргі заманғы медицинаға
салыстырмалы түрде айтқанда жақын уақытта енген термин. Дегенмен,
жаңа дәуірге дейін Египетте, Қытайда, Тибетте, Индия мен Шығыстың
басқа да елдерінде көбінесе табиғи түрінде қолданылатын өсімдік,
жануарлар ұлпаларынан, минералды шикізаттан дайындалған арнайы
өнімдерді адамның әр түрлі ауруларын алдын-алу мен емдеу жүйелері
қалыптасқан.
Адам ауруларын емдеу үшін арнайы фармокогиялық формалар өндірісінің
тарихы шамамен біздің ғасырымыздан бұрын 130-200 жылдарға
жатқызылады. К. Гален алғашқы рет табиғи шикізаттан емдік заттарды
(ерітінді, экстракт, ұнтақтар) технологиялық әдістерін құрастырды.
Құрылымы мен қасиеттері белгілі таза химиялық қосылыстарды алуда
органикалық химияның шексіз мүмкіндіктері, олардың тиімділігінің
жоғарылығы мен дәл мөлшерлеу мүмкіншілігі, әрекет етуінің тездігі
сияқты дәлелдемелер дәстүрлі медицина облысына жағымды болжамдарды
қарастыруға мүмкіндік береді. Дегенмен мұндай көзқарастар қателік болып
саналды. ББҚ-ды тағам өнеркәсібінде қолдану. Соңғы жылдары
тамақтану ғылымы мен фармакология обылысында жедел түрде дамыған
жаңа ғылым –фармаконтуциология қалыптасты.
. Адам денсаулығы үшін тамақтану құрлысының
бұзылуы себептері:

Соңғы жылдарда ересектердің дене салмақтарының төмендеуі мен
ерте жастағы балалардың антропометриялық көрсеткіштерінің
төмендеуі (12-14%)

Ересектер ішінде майланудың әр түрлі формаларының кең түрде
таралуы (30 жастан асқандар арасында дене салмағының артуы мен
майлану 55% адамдар кездеседі)

Адамдар арасында иммунды жүйелерінің бұзылуының жиеленуі, әсіресе
жұқпалы аурулар мен қоршаған ортаның басқа факторларына
резистенттілігінің төмен өртүрлі имлеундефицит формалары;

Ересектер мен балаларда йод жетіспеуіне байланысты темір дефицитті
анемия, мен ұйқы аурулары сияқты алименттар-тәуелді аурулар, ал
кальций жетіспеуіне байланысты қарсы-қозғалған аппаратты аурулары
және жоғарлауы.
2.Парафармацевтиктер
1.Нутрицевтиктер
Тамақтануға арналған ББҚ :
Нутрицевтиктер - алмастырылмайтын тағамдық заттар немесе олардың жақын
алғышарттары (мысалға 3-мен басқа полиқанықпаған майқышқылдарының кейбір
микроэлементтер-кальций мен магний, жеке алмастырылмайтын аминқышқылдары мен
олардың жиынтықтары, кейбір моно және дисахаридтер, тамақ талшықтары және т.б).
Нутрицевтиктерді қолдану мыналарға мүмкіндік береді:
1)Ересектер мен балаларда көп жағдайда кездесетін эссенциальді (алмастырылмайтын)
заттардың дефицитін оңай және тез толтыру;
2)Жасы мен жынысы бойынша ажыратылатын қажеттіліктеріне, физикалық
ауыртпалығының қарқындылығына, жеке адамның биохимиялық конституцисының
генетикасы ерекшеліктерімен енгізделген, оның биоритмдері, физикалық жағдайына
(жүктілік, лактация, эмоциялы стресс және т.с.с.), сонымен бірге мекен-ету ортасының
экологилық жағдайларына қарай нақты бір сау адам тамақтануын максимал түрде
жекелендіру;
3)Ауру адамның тамақ затының өзгерген физикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру,
соған қоса метоболиттік конвейердің зақымдалған бөлігі.
4)Экологиясы нашар аумақтарда тұратын адамдарды қоршаған ортаның жағымсыз
әсеріне ағзаның мамандандырылмаған резистентілігін клетканың ферментті қорғаныс
элементтерін күшейту есебінен жоғарылату;
5)Ағзадан бөгде және токсинді заттарды тежеу мен бөліп шығаруды күшейту мен
жылдамдату;
6)Ксенобиотиктермен өсер ету жолымен метоболизмінің ферментті жүйелерін, жеке
заттардың метоболизмдерін, әсіресе токсиканттарды өзгерту;
ББҚ-нутрицевтиктерді қолдану біріншілік және
екіншілік профилактиканың тиімді формасы,
сонымен қатар майлану, атеросклероз бен басқа да
жүрек-тамыр аурулары, қатерлі ісік,
иммунодефицитті жағдайлар секілді кең таралған
саналуан ауру түрлерін қосымша емдеу үшін
комплексті профилактика формасы болып
табылады.
Парафармацевтикалар – бұл құрамында органикалық қышқылдар,
биофлавоноидтар, дубильді, фенолды қосылыстар, гликозидтер, кофеин,
биогенді аминдер, және табиғиөнім деп аталынатын заттары бар өнімдер.
Олардың әрекеті физологиялық шектеулердегі жеке органдар жүйелердің
қарқындығын белсендіруге бағытталған (мысалы үшін, тамқ талшықтары
арқылы ішектің секреторлы, матор – эвакуаторлы қызметтерін қарқындату,
адаптогендермен жұмыс жасаудың ой-өрістік және физикалық
қабілеттілігін қарқындату, липца-олестеринді зат алмасу, ЦНЕ, жүрек-тамыр
жүйелері мен т.б. реттеу).
Парафармацевтиктер дәрі-дәрмекке жатпайды және оларды алмастыра
алмайды.
Парафармацевтиктердің дәрі-дәрмектерден
негізгі айырмашылықтары:
Егер ол дәрі-дәрмек ретінде таза химиялық түрде қолданса,
бұл заттың бір емдік мөлшерінен тәуліктік мөлшері аспауы
керек;

Парафармацевтиктер тек қана ішке қолданады.;

Парафармацевтиктерді қолдану кезіндегі ағзаның жүйелері
мен органдары қызметтерін параметрлерінің сандық
өзгеруі олардың физиологиялық нормаларына байланысты;

Парафармацевтиктердің қолдану мөлшерінің диапазоны
мен ағзаның функцияларына қалыпты немесе түзетуші
әрекет еткенде токсинді және зиянды заттардың
байқалуының, емдік заттарға қарағанда төмен.
Пребиотиктер – бұл микроб небасқа
тектестірі микроорганизмдер. Бұл табиғи
түрде физиологиялық қызметтерге
қолайлы әсер еткенде организм иесіне
биохимиялық реакция көрсетеді. Яғни
организм иесінің микрофлорасының
қызметіне ыңғайлы әсер ететін және өлі
микроорганизмдердің қоршаған ортаға
жақсы бейімделуіне әсер ететін кез келген
тірі не өлі микроорганизмдер, сонымен
қатар басқа да тектес заттар.
Пробиотиктердің келесідей түрлері бар:
Монопробиотиктер – тек бір ғана
бактерия түріне ие.
Ассоциацияланғна пробиотиктер –
микрооргнаизмдердің бірнеше штаммы
түрінің (2-30) біріктірілген субстанциясы.
Пробиотиктердің 4 кезеңі анықталған:

І кезең: холибактериялар,
бифидумбактериялар,
лактобактериялар.

ІІ кезең: бактисубтил, биоспорин,
споробактерин.

ІІІ кезең: бифилонг, ациполинекс,
ацмлакт.

ІҮ кезең: бифидумбактериялар, форте,
пробифор.
Тағайындалуына байланысты пробиотиктер келесідей жіктеледі:

Синбиотиктер- тірі микроорганизмдер мен пребиотиктер негізіндегі
комплексті препараттар мен функционалды қоректену өнімдері. Әртүрлі
құрам мен түрлердің қосылыстары негізіндегі ішек микроорганизмдерінің
бірігіп өсуін қамтамасыз етеді.
Пребиотиктер – ішек сөлімне қорытылмайтын, бірақ микробтық
ферментацияға ұшырайтын, организмге өсу стимуляциясы не ішек
микрофлорасының белсенділігі арқылы қолайлы әсер ететін заттар.
Гетеропробиотиктер –алғашқы штаммдары алынған иесіне қарамастан
тағайвндалатын пробиотикалық бактериялар.
Гомопробиотиктер –штаммдар тек жануар немесе адамнан алынған түріне
қарай сәйкесінше тағайындалады.
Аутопробиотиктер – номиналды микрофлора штаммы. Ол нақты бір
тұлғадан оқшауланып алынған және оның микроэкологиясын түзетуге.
Ең маарналғанңыздысы тірі микроорганизмдер арнайы тағайындалғна
физиолого-биохимиялық әсерімен, сонымен қатар генді-инженерлік
штаммдар негізіндегі пробиотиктер болып табылады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:

1. Биологиялық химия. Сейтова З.
2. Жалпы химия. Н.Л.Гликка. Алматы, 1989.
3. Органикалық химия. А.Л.Цветков.
4. Стайер Л. «Биохимия» Москва. «Мир», 1984 г.
5. Сағатов К.С. «Биологиялық химия» Алматы.
«Қайнар»,1993ж.
6. Сағатов К.С. «Биологиялық химия практикум» Алматы
1992 ж.

Ұқсас жұмыстар

БАҚ алу. БАҚ тағам өнеркәсібінде қолдану

Биологиялық белсенді қоспаларды тағам өнеркәсібінде қолдану

БАҚ тағам өнеркәсібінде

Биологиялық активті қоспаларды алу

БАҚ ТАҒАМ ӨНЕРКӘСІБІНДЕ ҚОЛДАНУ

Компания тарихы

БИОТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖОЛМЕН ТАҒАМ ӨНІМДЕРІНІҢ ҚҰНАРЛЫЛЫҒЫН АРТТЫРУ

Қондырғыштар,эмульгаторлар, тұрақтандырғыштар. Негізгі қасиеттері

Тағам өнеркәсібінде қолданылатын ашытқылар, зең саңырауқұлақтар мен бактериялар

Түсті металдар туралы түсінік

Пәндер