Амин қышқылдардың өндіру биотехнологиясы




Презентация қосу
БАӨЖ № 3
Аминқышқылдардың өндіру биотехнологиясы

ОРЫНДАҒАН: ДАРИБАЕВА Т.Ж.
ТЕКСЕРГЕН: ҚАБДЕНОВА А.Т.
ЖОСПАРЫ:
1) Аминқышқылдары және олардың
организмдегі атқаратын ролі
2) α- аминқышқылдары
3) β –аминқышқылдары
4) γ-, δ-, ε-, және ω-
аминқышқылдарының алынуы
5) Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Аминқышқылдары және олардың организмдегі
атқаратын ролі
Молекула құрамында бір немесе бірнеше аминтоптары бар карбон ж әне
дикарбон қышқылдарының туындылары, аминкарбонды қышқылдары
немесе жай амин қышқылдары сияқты органикалық қосылыстарды ң
маңызды тобын құрайды.
Аминқышқылдары ақуыздар түзетін құрылымдық, химиялық бірліктер
немесе «құрылыс кірпішіктері» болып табылады. Аминқыш қылдарыны ң
құрамында 16% азот бар, бұл басқаша екіншілік тама қатану элементтері
болып табылатын көміртектер мен майлардан құралған негізгі химиялы қ
айырмашылық. Амин қышқылдарының организмдегі маңыздылығы
ақуыздардың барлық өмірлік процестердегі үлкен рөлімен анықталады. Е ң
ірі жануардан, ең кіші микробқа дейінгі ағзалар ақуыздардан т ұрады.
Ақуыздардың неше түрлі формалары тірі ағзадағы болып жатқан барлы қ
процестерге қатысады. Адам денесінде ақуыздардан бұлшықеттер, сі ңірлер,
барлық мүшелер және шаш, тырнақтар қалыптасады; ақуыздар
сұйықтықтар мен сүйектің құрамына кіреді.Ағзадағы барлық процестерді
тездететін және реттейтін ферменттер мен гормондар да а қуыздар болып
табылады.
α- аминқышқылдары
α- аминқышқылдарын табиғи
заттардан және синтетикадан
алынады. Ақуыздардың сулфо
ерітінділерде гидролиз кезінде
қышқыл қатысында α –амин
қышқылдарының қоспасын береді.
Осы қоспалардан әр түрлі
тәсілдермен ерекше α – амин
қышқылдарын бөліп алуға болады.
Ақуыздардан алынған барлық α —
амин қышқылдар (аминсірке
қышқылынан басқа) белсенді болып
табылады. Аминқышқылдардың
синтезі үшін бастапқы заттар ретінде
α — гомогенкарбонды
қышқылдарды, альдегидтерді,
галогенсутектерді алады.
β –аминқышқылдары
β–
аминқышқылдарын аммиа
кты α -, β — қанықпаған
карбон қышқылдармен
қосқанда алады.
В.М.Радионов 1926 жылы
аммиактың қосылуымен
қанықпаған
қышқылдың алынуын бір
сатыда қоса отырып, осы
реакцияның жүруінің
қолайлы әдісін тапты.
γ-, δ-, ε-, және ω- аминқышқылдарының
алынуы
γ-, δ-, ε-, және ω-
аминқышқылдарының алынуы карбоксил тобынан
алыстанған аминотоппен амин қышқылдарын алу
үшін әр түрлі спецификалық әдістер қолданылады.
Бұл әдістердің бір бөлігінің мәні α —
аминқышқылдарының сәйкес циклдік амидтері —
лактамдардың және олардың сілтілік гидролизде
алынуы болып табылады
Аминқышқылдарының көпшілігі екі форма түрінде болады,
біреуінің химиялық құрылымы екіншісінің айна көрінісі болып
табылады. Олар D- және L-формалар деп аталады, мысалы D —
цистин және L – цистин. D dextra дегенді білдіреді (латынша оң), aл
L — levo (сәйкесінше,сол). Бұл терминдер берілген молекуланың
химиялық құрамы болып табылатын спиральдың айналу бағытын
түсіндіреді. Жануар және өсімді ағзаның ақуыздары негізінде
аминқышқылдарының L- формаларымен жаралған (D, L –
формаларымен негізделегн фенилаланиннен басқа). Сонымен,
құрамында L – аминқышқылдары бар қоспалар адам ағзаның
биохимиялық процестері үшін ең қолайлысы болып табылады. Бос
немесе байланыспаған аминқышқылдары анағұрлым таза
формалар болып табылады. Олар қорытуды қажет етпейді және
өздігінен қан ағымымен абсорбцияланады. Ішкі қолданыстан кейін
тез сіңіріледі және аллергиялық реакцияларды тудырмайды.
Бүгінгі күнде ғалымдар аминқышқылдарын жан-
жақты зерттеуде, мысалы, Gaussian 03 программалар
пакетінің көмегімен B3 LYP/ 6-31G тығыздық
функционал теориясы әдісімен әр түрлі қайталанатын
тізбек құрамды санмен глицин- полиамидті қышқыл
комплексінің есептеулері жүргізілді. Алынған
нәтижелер полимердің аминқышқылдың молекулярлы
дақтарымен синтезі кезінде полимер-глицин шегінде
болып жатқан процесстерін толық түсіндіру үшін
қолданылды. Полимерде элементарлы тізбек санының
көбеюімен комплекс тұрақтылығының жоғарлайтыны
анықталды. Глицин молекуласы полимердің
ішкімолекулярлы құрылымына координирлеуші әсер
етеді
α- аминоқышқылдармен және шарап қышқылымен сирек жер
элементтерінің (СЖЭ) координациялық қосылыстары метал-
биологиялық белсенді заттардың өзара әрекеттесуін зерттеуде және
биологиялық белсенділікке ие дәрілерді жасауда маңызы зор.
Празеодима (ІІІ) және басқа СЖЭ-нің бір уақытта α-
аминқышқылдары мен гидроқышқылдарының аниондары бар
комплексті қосылыстары терең зерттелмеген. Әр лигандты
празеодима (ІІІ) мен кейбір СЖЭ-ң α-аминқышқылдарымен және
салицил қышқылымен комплекстер алынды. Жұмыста европий (ІІІ)
глутамин мен шарап қышқылымен әрлигандты комплексі алынды.
Празеодиманың (ІІІ) шарап қышқылымен және глицинмен немесе
метионинмен әрлигандты қосылысы әдебиеттерде сипатталмаған.
Осы жұмыстың негізгі мақсаты – құрамында глициннің,
метиониннің және шарап қышқылының координацияланған
иондары бар празеодиманың әр лигандты қосылыстарының синтез
әдістерін құрастыру және қасиетерін мен ішкі комплекстік
құрылысын зерттеу.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Биологиялық химия. Сейтова З.
2. Жалпы химия. Н.Л.Гликка. Алматы, 1989.
3. Органикалық химия. А.Л.Цветков.
4. Стайер Л. «Биохимия» Москва. «Мир», 1984 г.
5. Сағатов К.С. «Биологиялық химия» Алматы. «Қайнар»,1993ж.
6. Сағатов К.С. «Биологиялық химия практикум» Алматы 1992 ж.

Ұқсас жұмыстар
АМИНҚЫШҚЫЛДАРДЫҢ ӨНДІРУ БИОТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖАЙЛЫ
Аминқышқылдардың өндіру биотехнологиясы туралы ақпарат
Микроорганизмдер биотехнологиясы
Экологиялық биотехнологияның міндеттері
Аминқышқылдарды өндіру биотехнологиясы туралы
Аминқышқылдардың өндіру биотехнологиясы
Лимон қышқылы
Тағамдық биотехнология
Биологиялық активті заттар
Тағам биотехнологиясы
Пәндер