Эмоция туралы жалпы түсінік

Жалпы психология-2

Орындаған: Өтебекова А.

Группа: Пх-415

Эмоция

Эмоция деп айналадағы заттар мен құбылыстарға жағымды жағымсыз қатынастын сәулеленуін айтамыз. Эмоциялар шындықтын жүйкеде сәулеленуін айрықша бір түрі .

Сыртқы дүниенің әсері адамның миында тек қана сәулеленіп қоймай, оған толғанып тебіреніп, өзінің қатысын білдіреді.

Бұдан адамға жағымды не жағымсыз сезімдер туып отырады. Эмоция адамның сыртқы келбеті, бет әжімі қимылдары, дауысы арқылы айқын көрінеді. Эмоция үшін адам организімің ішкі мүшелері әрекетінің әсері зор . Мысалы қанның жүруі тамырлардың жүрекке ерекше соғуы, бездер әрекетіне Физиологиялық әрекеттерге эмоция үлкен әсер етеді.

Эмоция теориялары

психорорганикалық теория

мотивациялық теория

Активациялық теория

мотивациялық теория

психорорганикалық теория

Электрофизикалық әсерден миды ары қарай дамытты. Осы базада Линсен Хеббаның мотивациялық теориясы пайда болды. Бұл теория бойынша эмоциялық жағдай, бас миының өзек бөлімің ретукулярлы фармация анықтайды. Орталық жүйке жүйесінің бұзылуымен қалыптасуы сәйкес келетін құрылым салдарынан эмоция пайда болады.

Джемс-Ланге тұжырымы бірнеше қарсы көзқарастар пайда етті. Негізгі сын айтқан У. Кеннон әртүрлі сезімдерге байланысты жауап әрекеттер бір-біріне өте ұқсас, сондықтан олар адамның сан-алуан эмоциялық қасиеттеріне сай келе бермейді. Мысалы, қазақ келісу сезіміне орай басын изейді, ал болгар - шайқайды; аф-риканың бір тайпа өкілдері сүйген адамының бетіне түкіретін көрінеді. Сонымен бірге, адамның әдейі істеген жасанды әрекеттері қажетті көңіл-күйді бере алмайды. Кейде, мысалы, жағдайға орай «молдамыз» шығып, сіресе бағып, соңына шыдай алмай, күліп жіберетініміз осыдан.

Активациялық теория

Активациялық теория келесі жағдайларда негізделеді.

1. Эмоция пайда болатын мидың электрофолографиялық жұмыс бейнесі ретикулярлық фармация қызметімен байланысты бейнесі болып табылады.

2. Ретикулярлық фармация жұмысы оның күшімен, ұзақтылығымен динамикалық өлшемін эмоциялық қалыптылығын анықтайды. Бұл теория ортаның эмоцияның органикалық процестерді анықтайтын теория пайда болады, бұл теория адам психикасына, қылығына әсер етеді.

Эмоцияның қазіргі заман тарихы О. Джемстің 1884 ж. жарияланған «Эмоция деген не» атты мақаласынан басталды. О. Джемс және бұған байланыссыз Г. Ланге пайымдаған теория бойынша: сезімнің туындау себебі - сыртқы ырықты қозғалыстар, сонымен бірге. ішкі ырықсыз жүрек толғаныстарынан болатын адамның кейіп өзгерістерінен. Осы өзгерістерден туындайтын адам әсерлерінің бәрі эмоциялық күйді танытады. «Біздің қайғыруымыз, жылағанымыздан, қорқуымыз, қалтырауымыздан, қуанганы-мыз, күлгенімізден» (О. Джемс) . Сонымен, эмоция салдары болған дене шетіндегі (перифериялық) органикалық өзгерістер, ғалымдар ойынша, сезімдер себебіне ауысады. Осыдан эмоциялардың ырықты реттелуінің қара-дүрсін түсініктемесі беріледі: мысалы, үнамды эмоцияга тән әрекеттерді әдейі жасаумен қажет болмаған қасірет сезімін басуға болады-мыс.

Эмоциялар тек қозғалыс реакциялары: мимика, жестерде, ғана көрініс бермейді, сондай-ақ бұлшықеттердің тоникалық жиырылуында байқауға болады. Клиника бұлшықет тонусы аффект мөлшері ретінде қолданылады. Көбінесе жоғарғы бұлшықет тонусы эмоционалды жағдайдың теріс көрсеткіші (дискомфорт) ретінде санайды. Тоникалық реакция диффузды, генерализденген, барлық бұлшықеттерді жаулап алу арқылы қозғалыс жасауды қиындатады . Соңында ол тремар, хаотикалық, басқарылмайтын қозғалыстарға әкеледі .

Әртүрлі конфликтерге душар болатын адамдар, әсіресе невротикалық бұзылыстары барлары басқаларға қарағанда қимыл-қозғалыстары көбірек болуымен ерекшеленеді .

Ұқсас жұмыстар

Эмоция және олардың атқаратын рөлдері мен қызметтері

Эмоция және эмоциялық интеллект туралы теорияларды салыстыру нәтижесінде заманауи тұлғаның жетістікке жету индикаторын жасау

Еріктің қасиеттері

Адам өміріндегі эмоцияның рөлі

ЭМОЦИЯ ЖӘНЕ СЕЗІМ

Эмоция

Эмоцияның түрлері

Эмоция және эмоционалдық интеллект

Эмоциялық әрекет

Фразеологиялық оралымдардың мағынасындағы эмоционалдық семалардың бағалауыштық семалармен байланысы

Пәндер