Өлшеулер қателерінің теориясы: жіктелуі, анықталуы және дәлдікті бағалау әдістері

Өлшеулер қателерінің теориясы. Қажыгелдина Махаббат ГК-407

Жоспар

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

а) Өлшеулер классифиткациясы.

b) Өлшеу жағдайлары.

c) Қажетті және артық (избыточных) өлшеулер ролі.

d) Өлшеу қателері және олардың түрлері.

f) Өрескел мүлт кетулерді (қателерді) табу тәсілдері және жүйелік қателерді болдырмау. III. Қорытынды

Қателер теориясының негізгі есептері.

Мөлшерді өлшеу деп (ұзындықты, горизонталь және вертикаль бұрыштар, биіктік айырмасы) мөлшер шамасын белгілі бір өлшем бірлігімен салыстыруды айтады. Өлшеу кезінде өлшеу шамасының өлшеу бірлігіне қарағанда неше есе үлкен екендігін көрсетіп, өлшем бірлігін жазып қояды.

Тигізетін әсеріне байланысты

1. Дөрекі қателер

Дөрекі қателер деп белгілі бір шектен асып кеткен шаманыайтады. Ондай қателер көп жағдайда орындаушының немқұрайлығынан болады. дөрекі қателерді өайталап өлшеу арқылы біліп, оны өлшеу шамаларын өңдеу кезінде шығарып тастайды.

2. Жүйелі қателер

Жүйелі қателер деп бірнеше рет өлшенген кезде қателер шамасы өзгермейтін немесе бірдей шамаға өзгеріп отыратын қатені айтады.

3. Кездейсоқ қателер

Кездейсоқ қателер деп өлшеу кезінде өлшеу шамасына байланыссыз және ешқандай заңдылыққа бағынбайтын қателерді айтады.

Егер бір шама бірнеше рет өлшенген болса және өлшеу кезінде бірдей құрал, бір орындаушы, бір тәсіл, бірдей жағдайда өлшенген болса, ондай өлшеу кезіндегі қателерді тең дәлдікті қателер деп атайды.