Тышқан тектестерінің биологиясы, таралуы, зиянды фазалары және есептеу әдістемесі

Тышқан тектестер: биологиясы, зиянды фазасы, таралуы, есептеу әдістемесі

Жоспар:

1. Тышқан тектестер туралы түсінік

2. Тышқанның түрлері

3. Үй тышқанының биологиясы, таралуы, зиянды фазасы

4. Орман тышқанының биологиясы, таралуы, зиянды фазасы

5. Есептеу әдістемесі

Тышқандар (лат. Mus) - ұсақ кеміргіштер тұқымдасы. Дене ұзындығы 12, 5 см дейін, құйрығы, 10, 5 см.

Тышқандардың пайда болған жері негізінен - Азия, кейбір түрлері бүкіл дүниежүзіне таралған. Дәнді дақылдармен, астықпен, тамырлармен, жидектермен, шөппен және басқа да жәндіктермен қоректенеді, түнде белсенді Оңтүстік аудандарда және үйлерде жыл бойы көбейе береді. Саны шұғыл ауытқуы мүмкін.

Тышқан тектес кеміргіштер

Үй тышқаны

Орман тышқаны

Үй тышқаны

Үй тышқаны, қаптесер (лат. Mus musculus) - тышқан туыстасына жататын сүтқоректі жануар. Дене ұзындығы 11 см дейін, салмағы 12 - 25 г; құйрығы қысқа. Арқа түгі қоңыр немесе сарғыш сұр, құрсағы сұр немесе ақшыл, кейде сарғыш түсті болады. Тұрғын үйлерде, салынып жатқан құрылыстарда мекендейді, егістік алқаптарда, далалық жерлерде тіршілік етеді. Дүние жүзінде кең таралған. Шыққан жері Солтүстік Африка, Еуразияның тропиктері мен субтропиктері; адаммен бірге, жоғарғы таулы аймақтар мен белдеулерден басқа барлық жерлерге тараған. Қазақстанда биік таулардан басқа барлық жерде кездеседі. 15 түр тармағы, (кейде оларды 2 түрге жатқызады) ТМД-да, барлық жерде тараған Соңғы он жылдықта Солтүстік және Шығыс Сібірді, ал Африкада тропикалық аймақтарға таралуда.

Орман тышқаны

Ормандарда кездеседі. Дәнді, бақша дақылдарына зиян келтіреді. Ұзындығы 8-11см, құйрығы денесімен бірдей. Құйрығының жоғары жағы қара, төменгі жағы ақ болады. 4-7 рет балалайды. Түнгі уақытта белсенді. Қысқа 2-3 кг астықтан қор жинайды.