Ашығу

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТІРЛІГІ
Семей қ. Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті
Ветеринарлық медицина кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Ашығу

Орындаған: Сәрсебаев Б.Т.
ВМ 305
Тексерген: Нуркенова М.К.
Ашы ғ у
Ашығу — тағамның не оның құраушыларының жоқты ғынан немесе
жеткіліксіздігінен, сондай-ақ тағамны ң д ұрыс қорытылмауынан
болатын организмнің жағдайы. Ашы ғуды ң физиологиялы қ,
патологиялық және емдік түрлері бар. Физиологиялы қ ашы ғу а ңдарды ң
қысқы ұйқы уақытында, балықтардың уылдыры қ шашу кезінде т.б.
болатын қалыпты құбылыс. Патологиялық А. тама қ ішпегенде немесе
астың құрамында кейбір заттар жетіспегенде, ас қорыту ж үйесіні ң
қызметі нашарлағанда болатын жағдай. Емдік ашы ғу семіздікті т.б.
ауруларды тағам қабылдауды шектеу немесе толы ғымен то қтату ар қылы
емдеу тәсілі ретінде қолданылады. Aшты қпен емделу – физиология,
биохимия, медицина саласының ғалымдары тарапынан к өп зерттелген
әрі бүгінгі күні Германия, Австралия, Жапония, А ҚШ, Ресей секілді
бірқатар өркениетті елдер кеңінен қолданып отыр ған өте тиімді емдік
тәсіл. Зерттеуші Герберт Шелтон «Аштық тіпті өмірі ңізді де құт қарып
қалуы мүмкін» десе, денсаулы қ сақтау мамандары қазіргі уа қытта ғасыр
індеті болып отырған «ішкі улануды» (эндотоксикоз) болдырмайтын
бірден-бір емнің осы аштық екенін айтып дабыл қа ғуда.
Емдік ашығу
Ол – белгілі бір мерзім аралығында
ішіп-жеуден бас тарту арқылы емделу
тәсілі. Аштықпен емдеу «Арылту-
диеталық терапиясы» (разгрузочно-
диетическая терапия – РДТ) ретінде
медицина ғылымының емдеу-сауықтыру
орталықтарында қолданысқа еніп
кеткелі қашан. Ғылыми негізі де
әлдеқашан дәлелденген. Тіршілік
иелерінде ауырып не жараланғанда
тамаққа тәбеті тартпайтын қасиет бар
екендігі белгілі. Оған ағзадағы сақтану
түйсігі итермелейді. Ондайда (жай кезде
ас қорытуға жұмсалатын) өмірлік қуат
жараланған орынға шоғырланып, сол
жерді барлық зиянды заттардан
аластайды, денені тазартады. Демек,
ашығу арқылы аурудан арылу, денені
улы заттардан тазарту – о бастан барлы қ
тіршілік иелеріне тән қасиет.
Тарихы
Аштықпен емделудің тарихы тереңде. Бұл емдеу т әсілін осыдан екі мы ң жыл
бұрын көне Рим дәрігері Асклепиад та қолданған. Грек ойшылы Плутарх
«Дәрі ішкенше екі күн ашыққаным арты қ» деген екен. Ашты қпен емделуді ң
артықшылығын мойындайтын осыған ұқсас деректерді к өне үнді, қытай,
жапон жазбаларынан да кездестіруге болады. «Каббала» деп аталатын
еврейлердің құпия ғылымы мен мистикалық пәлсапасы да ашы ғу ға о ң
көзқарас танытуда. Пифагор (б.з.д. VI ғасыр) өз шәкірттеріне математика мен
пәлсапа ғылымының қыр-сырын үйретер алдында рухани тазару әрі а қыл-ой
зеректігін арттыру мақсатында олардан 40 к үн ашы ғуды талап ететін бол ған. Х-
ХІ ғасырда шығыстың шарапатты дәрігері Ибн Синакөптеген ауруларды,
әсіресе, шешек пен мерезге шалдыққандарды ашты қпен емдеген. Буддалар өз
алдына, Дәуіт пайғамбар күнара ауыз бекітсе, Иса мен Мұса пайғамбар 40 к үн
ораза ұстаған. Ал, Ислам дінінде 30 к үндік парыз ораза бар екені б әрімізге
белгілі. Оған қосымша, Мұхаммед пайғамбар (с.а.у.) әр айды ң 14, 15, 16-сы
күндері, сондай-ақ әр аптаның дүйсенбі, бейсенбі к үндері жиі-жиі үзбей н әпіл
ораза ұстаған. Әрі оны үмбетіне өсиет еткен. Парсыны ң к үнге
табынушыларына 50 күн бойы ашы ғу та ңсы қ болма ған. Тіпті, ол д әст үр әлі
күнге Үндістанда да бар. Мәселен, Үндістанны ң рухани к өсемі Махатма Ганди
жиі-жиі ішіп-жеуден тыйылып тұруды ұнатқан. Ганди ашы ғуға денені тазалау
мен емдік қана емес, рухани тазару, сана-сезімді дамыту т ұр ғысынан да ба ға
берген.
ӘСЕРІ

Ашығу кезінде ағза қандай күй кешеді? Ашы ғу
нәтижесінде венуланың қыл тамырлармен то ғыс қан
жерінде бос қуыс (вакуум) пайда болады. Ал,
қылтамырлардың бос қуысы өз кезегінде қан
айналымының қозғаушы күшіне айналады. Ендеше, бос
қуыс – ол күш деген сөз. Ал, ашығу – сол бос қуысты
жасау арқылы адам денесінің тұтастай қоз ғаушы к үшін
тудыру.
Арылту-диеталық терапиясы денені тазарту мен

сауықтырудың ең тиімді тәсілі болып табылады.
Сырттан тамақ қабылдау дереу то қтаған жағдайда, дене
сол уақытқа дейін жинап келген ішкі қосымша қорегін
іске қосады. Бұл кезде дененің барлы қ б өлу ж үйелері
мен ішкі секреция бездері өте қар қынды ж ұмыс істейді.
Бір ғана өкпенің өзінен газ тәрізді әр түрлі 150-дей уыт
бөлінуі соның айғағы. Вегетативті ж үйке ж үйесі
жанданады, адамның белсенділігі артады. Биохимиялы қ
тұрғыда май мен бауырдың гликоген қосымшаларыны ң
ыдырауы реттеледі, қан құрамы өзгереді. Қан
айналымы мен ас қорыту ж үйелері жақсарады.
Ашығуға болмайтын жағдайлар

Энцефалопатия (ми жүйесінің әлсіреуі)
анықталса, қарттық шақ (60 жастан
жоғары), дене әлсіреген кезде,
соматикалық аурулардың қабынған
кезінде, қандай да бір түрдегі қатерлі ісік
белең алғанда, жүрек стенокардиясына,
жүректің ишемиялық ауруларына, жүрек
пен бүйректің органикалық ауруларына,
қан айналымы мен тыныс алудың
асқынған жағдайында, өткір құрт
ауруына (туберкулез), бақшаңкөз (зоб),
қан аурулары, жұқпалы полиартритке
(бруцеллез) шалдыққанда.
Бір тәулік аштықты қалай
өткеруге болады?

Бір тәуліктік аштық ертеңгі астан ертесі күнгі ертеңгі асқа дейін
немесе кешкі астан ертесі күнгі кешкі асқа дейін жүзеге асады. Бұл
уақыт аралығында дистилляцияланған судан басқа ешқандай тағам
қабылданбайды. 24 сағаттық бұндай аштық кезінде
дисстиляцияланған су толы кесеге бір шай қасық лимон шырынын не
шынашақтай бал қосу денедегі улы заттардың еруін тездетеді. Ол
сізге күш беру мақсатында емес, қара судың тәтті дәмін келтіру әрі
шырышты улы заттардың еріп, сіздің табиғи сүзбеңіз (фильтр) –
бүйректерден жеңіл өтуіне жағдай жасаудан туындайды. Ашығу
кезінде бүйрек өте үлкен қызмет атқарады. Дистиллияцияланған су
ішу керектігі де содан. Қай мерзімдік болмасын ашығу аяқталғанда
ең әуелі үгітілген сәбіз бен туралған қырыққабаттан жасалған жас
көкөніс салатын жеу керек. Ол ішектерді өте жақсы тазалайды. Ішек-
қарын жолының жұмысын жандандырады. Салаттан кейін
бұқтырылған жас қызанақ секілді қуырылған көкөніс тағамын жеген
жөн. Ашығуды ет, сүт, сыр, май, балық, жаңғақ түрлерімен
аяқтаудың және бастаудың дұрыс еместігі қатаң ескертіледі. Ашығу
емі қабылданғаннан кейінгі алғашқы тамақ салат не қуырылған
көкөніс өнімі болуы міндетті. Ет секілді басқа да тамақ түрлері содан
кейін ғана біртіндеп барып қабылданады.
Қандай ауруларға ем?
Аштықпен емдеу профилактикалық құрал
ретінде көптеген аурулардың алдын алады.
Анығырақ айтсақ, мына аурулар: жүрек-тамыр
ауруларына, асқазан-ішек, буын, тыныс
жүйелеріне, аллергия, 2 түрдегі қант диабеті,
жүйке жүйесі қызметі бұзылуында, тері
ауруларына, психикалық ауытқушылықтарға,
диспепсия, іш қату, бауырдың қатаюы,
соқырішектің қабынуы, бауыр қабынуы
(гепатит), гастроэнтерит, ревматизм, семіздік,
шорбуын (артрит), демікпе, жоғарғы қан
қысымы, шемен (водянка), ишиас, қояншық,
ұйқысыздық, әлсіздік, сал ауруының барлық
түрлері, бас аурулары, бас сақинасы, өкпе
қабынуы, артық салмақ, бронхит, өкпе қабы ғы
ауруы (плеврит), безгек, тонзиллит, сүзек,
тамырлардың түйнеліп кеңеюі, құлақ аурулары,
қатерлі ісік, миқұрт (менингит), аденоидтар,
жарық (грыжа), өт қабына тас байлану, қуы қты ң
қабынуы (цистит), созылмалы іш өту, тік ішек
аурулары, жүйке сал ауруы, қаны аздық т.б.
Жүзеге асуы

Ашығу емін қабылдау ережесінің айтарлықтай
қиындығы жоқ. Бар болғаны, сабыр сақтап, ауызды
астан тыя білсеңіз жеткілікті. Ашығу кезінде тек қана
дистиллияцияланған (буландыру әдісімен) су
қабылданады. Қанша ішем десе де су мөлшері
науқастың өз еркінде. Алайда, ағзаға басқа ешқандай
тағам қабылданбауы тиіс. Мамандар ұзақ мерзімді
ашығуға тәуекел етердің алдында әуелі қысқа
мерзімді ашығуларды бастан өткерудің пайдалы
екендігін айтуда. Ашығу міндетті түрде маман адамны ң
бақылауымен жүзеге асуы тиіс. Неге десеңіз, кейде
алғашқы күндерде-ақ денеден улы заттар өте көп
шыққан жағдайда ашығуды үзуге тура келеді. Ұзақ
мерзімді ашығу кезінде артық қимылға бармаған жөн.
Көбіне төсекте жатып тынығып, теледидар мен
радиодан бас тарту керек, тіпті әңгімелесудің де қажеті
аз. Бірақ бұл бойдағы күш-қуатты үнемдеу мақсатында
болмаса, бар тірліктен бас тартып, тырп етпей жатып
алу емес. Сондай-ақ, ашығу кезінде дәрі қабылдауға,
темекі тартып, спиртті ішімдік ішуге қатаң тыйым
салынады. Қайта таза ауада көп жүру, жылы ванна
қабылдау, тазалық клизмасы мен тыныстау
жаттығуларын жасап тұру пайдалы.
7.1.1 Кожабеков
ҚолданылЗ.К.,ғОтенов А.М. Малд
ан әдебиеттер:
ың патологиялық физилогиясы.
Оқулық, Алматы. «Ана тілі», 1992ж. 285б.
/ 7.1.2 Қожабеков З.К. Мал аурулары. Алматы,
Қайнар,1989ж. 384 б.
/
7.1.3 Патологическая физиология сельско-
хозяйственных животных.
С.И.Лютинский . М., 2002.-496с
7.1.4 Практикум по патологической физиологии с/х
животных.
С.И.Лютинский и В.С.Степин
7.1.5 Жаров А.В., Налетов Н.А., Стрельников А.П. и
др. Вскрытие и
патологоанатомическая диагностика болезней
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

МАЙДАН АШЫҒУ

Ашығу мен тойынудың физиологиялық негіздері

Ашығу патологиясы

Фотоэффект құбылысын түсіндіру

Ұтымды тамақтану. Салмағы артық адамдардың тамақтану принциптері

Ашығу мен тойыну орталықтары

Бөлшектенген тамақтану диетасы

Май мен нәруыз алмасуының бұзылыстары

Майлар энергетикалық функциясынан басқа

ЖАНУАРЛАР ОРГАНИЗМІНДЕ ЗАТ АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫ(РАХИТ, ОСТЕОХОНДРОЗ)

Пәндер