Оқыту әдістері және оларды жіктеу мәселесі

Презентация қосу

Оқыту әдістері және оларды жіктеу мәселесі.
Әдістер белгілі бір негіз бойынша топтарға бөлінеді:

XIX ғасырдың 20-30 жылдарында Б.Е.Райков, К.П.Ягодовский
түсіндіру, тәжірибелік, зерттеу, зертханалық әдістерін
жетілдірді.

20-30 жылдарда Н.М.Верзилин, Е.Я. Голант сөздік, тәжірибелік,
көрнекілік әдістерін ұсынады.

М.А.Данилов (1899-1973), Б.П.Есипов (1899-1967)
дидактикалық мақсатқа жету үшін қолданылатын әдістерді
топтастырды. Олар: білім алу, іскерлік және дағдыларды
қалыптастыру, білімді қолдану, шығармашылық іс-әрекет,
бекіту, білім, іскерлік, дағдыларды тексеру.
оқушылардың танымдық жұмыстарының
түріне қарай топтастырған. Авторлар
балаларға ақыл-ой жұмысының, өз бетімен
білім алудың жолдарын көрсетеді.

Ю.К. Бабанский оқу-танымдық іс-әрекетті
ынталандыру әдістерін топтады. Ол іс-әрекет
3 бөліктен: ұйымдастыру, ынталандыру,
бақылаудан тұратынын атап көрсетіп,
әдістерді оқу-танымдық іс-әрекетті
ұйымдастыру, ынталандыру, бақылау әдістері
деп бөледі.

М.И.Махмутов оқыту әдісіне сәйкес келетін
оқу әдістерін іріктеген. Оқыту әдістері: а)
ақпарат беру әдісі, ә) түсіндіру әдісі, б)
Мұғалімнің сөйлеу мәдениеті де оқушы сезіміне әсер етеді.
Оқулық тақырыптарының мазмұны - оқу іс-әрекетіне
қызықтыратын негізгі құрал.
Оқуға қызықтырудың өте жақсы әдісі - танымдық
ойындар. Пікірсайыстар да оқушыны оқуға қызықтырады.
Үлгерімі төмен оқушыларды жеткен жетістігіне қуанту да
олардың оқуға ықыласын арттырады.
Жауапкершілікті қалыптастыру әдістері.
Тәсілдері:
• оқушыға оқудың өзіне және қоғамға пайдасын
түсіндіру;
• талап қою;
• талаптарды орындауға үйрету;
• өз міндеттерін жақсы атқаратындарды мадақтау;
• керек жағдайда жазалау әдісін қолдану;
• оқушыға кемшіліктерін айтып, оларды түзетуге
көмектесу.
Оқудағы мадақтау және жазалау әдістері.
Мадақтау түрлері:
• баға қою;
• тапсырмалар арқылы оқушыны табысқа жеткізу;
• оқушыны тәжірибе және зертханалық жұмыстарды
жүргізуге көмекші етіп алу;
• топтық тәжірибелік жұмыс кезінде оқушыға
бөлімшелерді басқарту;
• үлгерім және сабаққа қатынас көрсеткіштерін шығару;
• білімнің қоғамдық байқауының қорытындылары
бойынша мадақтау;
• жақсы оқитын оқушылардың үлгерімі төмен
оқушыларға көмектесуі, т.б.
Жазалау түрлері:
• сабақта оқушыға ауызша ескерту жасау;
• күнделікке, дәптерге "қанаттанғысыз" баға қою;
• қателерін айтып, қосымша жұмыс істеуді талап ету.
Оқыту процесінің
функциялары

Білім беру

Тәрбиелік

Дамыту
Оқытудың білім беру функциясы-оқушыны біліммен
қамтамасыз ету,қаруландыру,оны өз бетімен ізденуге
баулу,іскерлік пен дағдысын қалыптастыру.

Оқытудың тәрбиелік функциясы оқу-тәрбиенің басты
құралы болып табылады.Оқыту оқушыларды терең
біліммен қаруландырады,ғылыми көзқарастарын
дамытады және тәрбиелейді.

Оқытудың дамыту функциясы-бұл оқушылардың
таным іс-әрекеттерін барынша дамыту,яғни,олардың
ой-өрісін дамыту,өз бетімен жаңа білімді іздеп табуға
және оны еркін игеруге үйрету.
Кітаппен және оқулықтармен жұмыс –
оқытудың маңызды әдісі. Бастауыш сыныптарда
кітаппен жұмыс сабақта мұғалім басшылығымен
жүзеге асады. Одан әрі оқушылар кітаппен
жұмыс істеуге өздері үйренеді. Баспа
материалдарымен өз бетімен жұмыстың кейбір
тәсілдері бар.
Олар:
• конспектілеу - кітаптың мазмұнын қысқа
баяндау;
• мәтіннің қарапайым және күрделі жоспарын
жасау.Жоспар құру үшін мәтінді оқып болған
соң оны бөліктерге бөліп, әр бөлікке атау беру
керек;
• тезистеу - кітаптың негізгі ойларын қысқа
баяндау;
• цитаталау - мәтінді сөзбе сөз көшіру. Міндетті
түрде автор, кітап (жұмыс) аты, баспасы, шьққан
жылы, беттері көрсетіледі;
• аннотация — мәнді, елеулі мағынасын жоғалтпай
мазмұнды қысқа баяндау;
• рецензиялау - оқу материалы туралы өз ойын
қысқа жазу;
• справка жазу - тапқан кітап, т.б. мағлұмат көзі
туралы мәлімет. Анықтамалар статистикалық,
библиографиялық (өмірбаяндық, терминологиялық,
географиялық, т.б) түрде болады;
• формалдық-логикалық модель - мәтіннің сызбасы;
• тақырыптық тезаурус – бөлім, тақырып бойынша
негізі ұғымдарды ретке келтіру.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1.ҚоянбаевЖ.Б., Қоянбаев Р.М. “Педагогика: Университеттер студенттеріне арналған оқу құралы”-
Алматы, 2004
2.Усманов Ә.Ә.,Сәрсенбаева М.Б. «Педагогика»-Алматы
3.Ғаламтор желісі.

Ұқсас жұмыстар

Оқыту процесінің функциялары

МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

ЖОО - дағы оқытудың әдістері мен формалары

Биология пәні бойынша қалыптасатын биологиялық ұғымдарды одан әрі биология курсында дәйекті дамытуға бағытталған қызметін жоспарлау

Оқыту әдістері

Оқыту әдістемесі

Оқыту әдістері мен құралжабдықтары

Сабақта мұғалім

Оқыту әдісі туралы ақпарат

Мектептік оқыту формалары

Пәндер