Кәсіпорындағы өндірісті ұйымдастыру




Презентация қосу
Кәсіпорындағы өндірісті
ұйымдастыру
Жоспар:
1. Өндірістік процесс және оны ұйымдастыру
принциптері
2. Өндіріс түрлері және олардың техникалық-
экономикалық қасиеттері
3. Кәсіпорынның өндірістік құрылымы
4. Өндірістік цикл және оның құрылымы
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Өнеркәсіптік өндіріс – бұл шикізатты дайын
өнімге айналдыратын және тұтынушылардың
қажеттіліктерін қанағаттандыратын күрделі
үрдістердің бірі.

Өндірістік процесс – бұл кәсіпорынға өнім
өндіру үшін қажет еңбек құралдарының
және адамдардың әрекеттерінің жиынтығы.
Фаза – технологиялық процесстің белгілі бір
бөлімінің аяқталуының орындалуын және еңбек
заттарының бір сапалы түрден келесі түрге өту
байланысын сипаттайтын жұмыстар жиынтығы.

Операция -бір не бірнеше жұмысшы қолмен
немесе еңбек құралдарының көмегімен белгілі
бір еңбек затын өңдеу процесінің бір
бөлігі.Операцияларды біруақытта бірнеше
жұмыс орындарында,сонымен қатар бір жұмыс
орнында бірнеше жұмысшы орындауы мүмкін.
Операциялар еңбек құралдарына
байланысты:

– Қолмен істелетін
– Машина-қолмен
– Машинамен істелетін
– Автоматтандырылған
№ Өндірістік процессті ұйымдастырудың принциптері
1 Пропорционалдық принципі
2 Дифференциялдық принципі
3 Құрамдастыру принципі
4 Концентрация принципі
5 Мамандандыру принципі
6 Әмбебап принципі
7 Стандарттау принципі
8 Параллелдік принципі
9 Турашылдық приципі
10 Үзіліссіз принципі
11 Ырғақтық принципі
12 Автоматтық принципі
Өндірістік процесс формасының оның техника-экономикалық
мазмұнына сәйкес келу приципі
2. Өндіріс түрлері және техникалық-
экономикалық қасиеттері
Өндіріс түрлері – оның
ұйымдастырушылық,техникалық және
экономикалық қасиеттерінің жиынтығы.
Өндіріс түрлері келесі факторлармен
анықталады:
- шығарылатын бұйым номенклатурасымен;
- шығару көлемімен;
- шығарылатын бұйымның тұрақты
номенклатурасының дәрежесімен;
- жұмыс орындарын тиеу түрінде.
Өндіріс түрлері

Факторлары
п/п Жеке Сериялық Жаппай

Дайындалатын бұйым
1 Үлкен Шектелген Кіші
номенклатурасы

2 Номенклатура тұрақтылығы Жоқ Бар Бар
3 Шығару көлемі Кішкентай Орташа Үлкен
Жұмыс орындарына
4 Жоқ Әрқалай Толық
операцияларды бекіту
Әмбебап
Негізінен
5 Пайдаланылатын жабдықтар Әмбебап +арнайы
қоғамдық
(әрқалай)
Пайдаланылатын құрал и Әмбебап Негізінен
6 Әмбебап
оснастка +арнайы арнайыланған
Жұмысшылардың
7 Жоғары Орташа Негізінен төмен
квалификациясы
8 Өнімнің өзіндік құны Жоғары Орташа Төмен

Цехтар мен бөлімшелердің
9 Технологиялық Аралас Пәндік
өндірістік мамандандырылуы
3. Кәсіпорынның өндірістік
құрылымы
Кәсіпорынның өндірістік құрылымы – оның
бөлімшелері,коопрациялары арасындағы еңбек бөлінісін
сипаттайды.
Кәсіпорынның өндірістік құрылымы байланысты:
• Шығарылатын өнім түріне және оның
номенклатурасына
• Өндіріс түрлері және оның мамандандыру формасына
• Технологиялық процесстердің ерекшеліктеріне.
3. Кәсіпорынның өндірістік
құрылымы
Цех – өндірістік кәсіпорынның белгілі бір
өндірістік өнім немесе шикізат жасалатын
(өндірістік цех) не көмекші материалдар
дайындалатын, қызмет көрсету операциялары
жүргізілетін (көмекші цех) құрылымдық
бөлімшесі
Бөлімше – бұл белгілі бір белгілері бойынша

жұмыс орындарының біріктірілген тобы.
3. Кәсіпорынның өндірістік
құрылымы
Кәсіпорын келесі бөлімдерге бөлінеді:
Негізгі цехтар
Қосымша цехтар
Қызмет көрсету цехтары
Өндірістік тағайындау шаруашылығы

Негізгі өндіріс цехтары (машинақұрастыру,
аспап жасау) бөлінеді:
- дайындық;
- өңдеу;
- құрастыру.
3. Кәсіпорынның өндірістік
құрылымы
Цехтар мен бөлімшелер
мамандандыру принципімен
құрылады :
- технологиялық;
- заттық;
- заттық-томаға-тұйық;
- араласқан.
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Өндірістік цикл – бұл шикізаттың өндіріске
өңдеуге түсуінен бастап,дайын өнім алумен
аяқталатын өнім шығарудың күнтізбелік уақыты.

Өндірістік циклды сағатпен немесе күндермен
өлшейді.
Жұмыс уақытының құрамы және
құрылысы
Жұмыс уақыты

Жұмыс процессінің Үзіліс уақыты
уақыты

Өндірісітік жұмыс Өндірістік емес Персоналға Персоналға
жұмыс байланысты байланыст ы
емес

Дайындық- Оперативті Жұмыс орындарына Қарастырыл Қарастыры
қорытындылау уақыты уақыт қызмет көрсету ғандар лмағандар
уақыты

Негізгі уақыт Қосымша уақыт Ұйымдық қызмет Техникалық қызмет
көрсету көрсету
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Өндірістік цикл Тц :

Тц = Тврп + Твпр,

бұл жерде Тврп – жұмыс процессінің уақыты
Твпр – үзіліс уақыты
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Даналық,бақылау,тасу операцияларының уақыт
сомасын операциялық уақыт деп атайды (Топр):

Топр = Тшк + Тк + Ттр
4. Өндірісітік цикл және оның
құрылымы
Тшк = Топ + Тпз + Тен +Тото

Топ – оперативты уақыт;
Тпз - бөлшектердің жаңа партиясын өндіру кезіндегі
дайындық-қорытынды уақыты;
Тен – жұмысшылардың табиғи қажеттілік және
демалыс уақыты;
Тото – ұйымдастыру және техникалық қызмет
көрсету уақыты (құрылғыны алу және беру,
жұмыс орнын тазалау, жабдықтарды майлау).
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Оперативты уақыт:

Топ = Тос + Тв
Тос – негізгі уақыт
Тв – қосымша уақыт

Қосымша уақыт:

Тв = Ту + Тз + Ток

Ту — жабдық бөлшектерін орнату және босату уақыты;
Тз — құрылғыға бөлшектерді бекіту және босату уақыты;
Ток — (жабдықтың тоқтауымен) операция кезіндегі
жұмысшының операциялық бақылау уақыты
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Үзіліс уақыты шартты түрде(Твпр) :
Трт – еңбек режимімен

Тмо – бөлшектің операцияаралық жатуы

Тр – жабдықты тексеру және аралық жөндеу

қызметінің үзіліс уақытымен
Торг - өндірісті ұйымдастырудың дұрыс

болмауынан болатын үзіліс уақыты

Твпр = Тмо + Трт + Тр + Торг
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Операцияаралық жату уақыты(Тмо) :
Тмо = Тпар + Тож + Ткп

Тпар – топтамалық үзіліс
Тож - күту үзілісі
Ткп - толықтыру үзілісі
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы
Жұмыс уақыт аралығында технологиялық
операциялар орындалады:

Тврп = Тшк + Тк + Ттр + Те

Тшк -дана-калькуляциялық уақыт;
Тк - бақылау операцияларының уақыты;
Ттр - еңбек заттарын тасу уақыты;
Те – табиғи процесстер уақыты (ескіру,
релаксация, табиғи кебу, сұйықтарға тұнба
түсу).
4. Өндірістік цикл және оның
құрылымы

Өндірістік циклдың формуласы келесі түрдегідей
болады:

Тц = Топр + Те + Тмо + Трт + Тр + Торг
4. Өндірістік цикл және оның құрылымы
Өндірістік циклын төмендетудің негізгі бағыттары:

неғұрлым өндірістілігі жоғары
Технологияны
жабдықтарды,құралдарды,технологиялы
жетілдіру қ жабдықтау құралдарын пайдалану

Толассыз өндірісті Өндірісітік процесстерді
ұйымдастыру автоматтандыру және
интегрильді,икемді процессті қолдану
Персоналдың
икемділігі(көпфункцион Өндірісті мамандандыру
алдылық) және кооперативтеу

өндірістік циклдың ұзақтығына әсер ететін басқа да
көптеген факторлар
5.Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Әдіс 1 – Тасқынды емес өндіріс
Белгілері:

Мұнда операциялар
Операцияны орындау арасында үлкен үзілістер
ретінсіз жұмыс туғызып,өндіріс процессі
орындары бір типті кезінде күрделі маршрутпен
технологиялық қозғалатын технологиялық
топтармен орналасады және конструкциялық
дайындау түрі әр түрлі
еңбек заттары өндіріледі
5.Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Тасқынды емес өндіріс қолданылады:

Жеке өндірісте Сериялық өндірісте

Екі форманы қабылдайды

Жеке-технологиялық
формада жүзеге асады
(өндірілген еңбек заттары 1
қайталанбайды) 2
партиялық-
Заттық-
технологиялы
топтық әдіс
қ әдіс
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері

n – осы жабдықта өндірілетін еңбек заттарының саны;
t – еңбек заттарын өңдеуге кететін уақыт нормасы;
T – жыл ішіндегі бірлік жабдықтың жұмыс уақытының
жоспарлы қоры;
Kв.н. – уақыт нормасын орындау коэфициенті
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Тасқынды өндіріс келесі негізгі белгілермен сипатталады:

Кез келген жұмыс орнындағы белгілі бір операцияны орындау ға
мамандандыру;

Жұмыстың бірқалыптылығының негізінде операциялардың
келісілген және ырғақты орындалуы;

Жұмыс орындарын қатаң түрде технологиялық процесс реттілігімен
орналастыру;

Өндірілген материалды немесе бұйымды операциядан операцияға
транспортердың көмегімен минималды үзіліс аралығында
жеткізуімен(конвейер)
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Тасқынды желі – технологиялық жүйелікте
орналасқан, жұмыс орындарының
жиынтығы.Өңделетін шикізатты толық пайдалану
мақсатында тасқынды желіні өндірісті кеңістікте
ұйымдастыру принциптеріне сәйкес құрады.
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
Тасқынды өндірісті келесі белгілері бойынша жіктеуге
болады:
Желі санына – бір желілі және көп желілі;
Өндірісте алатын дәрежесіне қарай - бөлімшелік өтпелі;
Ырғақты ұстап тұру әдісі бойынша – еркін және

регламенттелген ырғақ;

Мамандану дәрежесіне қарай – көппәнді және бірпәнді;
Процесстың үзіліссіз дәрежесіне қарай- үзілісті және
үзіліссіз
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
1 параметр:
Тасқынды желі такты (ритм) (r) – бірінен соң бірі
шығарылатын екі дайын бұйымның немесе дайын бұйым
партияларының аралық уақыты:

Т –жұмыс сызығының уақытының есептелген уақыттағы
жоспарлы қоры , мин.;
П – натуралды өлшемдегі өнімнің сол уақыттағы өндіріс

көлемі
5. Өндірісті ұйымдастыру әдістері
2 параметр:
Жұмыс орындарының саны әрбір операциямен
есептеледі:

tц – жұмыс циклінің ұзақтығы

Ұқсас жұмыстар
Ұйымды басқару негіздері
Өндірісті ұйымдастыру және жобалау
САПА ШЫҒЫНДАРЫН БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ
Өндірісті ұйымдастыру
Бизнесті сипаттау
Кәсіпорынның өндірістік құрылымы
Кәсіпорынның маркетингтік қызметі
Еңбекті ұйымдастыру
Өнімді өндіру және өткізу шығындары туралы
Кәсіпорынның жөндеу шаруашылығы
Пәндер