Достық-қымбат өмірде




Презентация қосу
Тақырыбы:
Достық-қымбат өмірде

Орындаған: Айтмағанбетова Ж
ФМФ Т-413топ
• Мақсаты:
Оқушыларға дос, достық туралы әңгімелей
отырып, олардың достық қарым -
қатынасын нығайту. Оқушыларды
адалдыққа, шыншылдыққа тәрбиелеу,
өзімшілдіктен, менмендіктен тағы басқа
жаман әдеттерден аулақ жүруге үйрету,
адамгершілік қасиетін, бір - біріне деген
достық сезімдерін нығайту.
• Достық деген өмірде ең керегі,
Достық болып дүние дөңгеледі.
Өзендегі толқындар дос боп ақты,
Қанатымыздай жүгіріп кеудедегі.
Адам үшін ата - анадан кейінгі ең жақын –
абзал дос.«Доссыз өмір – тұл», «Доссыз өмір
– тұссыз ас»- деп халық бекер айтпаған.
Адам ес біліп етек жапқаннан бастап өзін
түсінетін, жанына серік болатын айнымас
дос іздейтіні анық. Сондықтан да бүгін
достық жайлы әңгімелеспек үшін тәрбие
сағатымыздың тақырыбын «Достық –
қымбат өмірде» деп алдық.
• Достық - адамдардың бір - бірін жаны қалап, шын
жақсы көріп, қалтқысыз сеніп тілектес, мұраттас
болуы. Адам өмірге сәби болып келеді. Ол алғаш ақ
сүтін берген анасы мен әкесін таниды. Адам өсе
келе өзіне дос табады. Дос сенімді серік. Достар -
бірін - бірі түсінуі тиіс.
• Ерте заманның ойшылы және асқан шешен,
ежелгі Рим қайраткері Марк Туллий Цицерон
Достық - өз бойына қаншама сан алуан пайдалы
нәрселерді біріктірген десеңші. Қайда барсаңыз да
ол сізге қызмет етеді. Ол барлық жерде бар. Ол
ешқашан мезі қылмайды. Ешқашанда орынсыз
килігетін жері болмайды. Ол сәттілікке жаңа сәулет
береді. Ол ортақтасқан сәтсіздіктерде көп
мөлшерде өзінің уақытын жоғалтады дейді.
Досты асықпай таңдаған жөн. Ол да күтіп аялауды, бағып
-*қағуды қажет етеді. Ал ұлы Абай атамыз - Досы көппен сыйлас,
досы жоқпен сырлас деген екен.
Достық – әншейін дос тапқысы, дос болғысы келгендіктің
нәтижесі емес. Бір - біріне пейілі ықыласы түскен, жан жүрегі
қалаған, көзқарасы мен ой - ниеті үйлескен, мінездері сыйымды
адам ғана дос бола алады.

«Сенің досың кім екенін айт, мен сенің кім екеніңді айтып
беремін»деген екен ғой бір дана кісі жаңа танысқан
адамына. Бұл ақылды сөздің мағынасы «Достар жан
дүниесі, ой өрісі, талғамы мен әлеуметтік көзқарасы
жағынан жақын болады»дегенге меңзейді.
• Халықта Досыңнан тап!»деген қарғысқа жақын сөз бар.
Бұл - достың бәрінің бірдей еместігі, адамға ең ауыры -
досыңның арамдығы, екіжүзді опасыздығы екені еске
салатын сөз. Шынында да ішек - қарнына дейін түгел
білетін адамыңның қасына айналуынан, қарсыласың жаққа
ШЫҒЫП КЕТУІНЕН ҚАУІПТІ, ҚАТЕРЛІ, ӨКІНІШТІ НЕ БАР?! БҰДАН ДОС -
ДҰШПАНЫҢДЫ АЙЫРА БІЛУДІҢ ҚАНШАЛЫҚТЫ МАҢЫЗДЫ ЕКЕНІ
КӨРІНЕДІ. Әйтпесе опық жеп, бармақ тістеп қалуың оңай.
Сондықтан достықтың белгісі – достың сырын өз сырыңдай
сақтау. Даналар айтқан ғой – Сыр сақтау - тіліңнің астына
шоқ салып алғаннан да қиын деп. Тіліне ие бола алмайтын
жеңілтек пәтуасыз жандарға «Досым ғой» деп сыр ашу
жамандыққа апарып соқтыруы мүмкін.
• Дос ақылшы, көмекші, сырлас, жақын,
адал, шыншыл деген ұғымды білдіреді. Өмір
адамға бір - ақ рет беріледі, сондықтан да
дос өмірдегі қиыншылық пен қызық
кезеңдерді бөлісу үшін қажет. Достықтың
екі түрі болады: адал дос, амал дос.
Достасу, серік табу адамның бақытына
бақыт қосады. Достасудан бірлік, бірліктен
тірлік, тірліктен жеңіс, жеміс, қуаныш бақыт
туады.
Дос болу – киелі ұғым. Достық аспандағы
жарық жұлдыз, теңіздегі гауһар тас.
Жұлдыз да, асыл тас та кіршіксіз мөлдір.
Бұл екеуін ешкім де, еш құдірет те кірлете
алмайды.
Достық туралы мақал
мәтелдер
1. Екі жақсы қас болмас,
Екі жаман дос болмас.
2. Дұшпан күлдіріп айтады,
Дос жылатып айтады.
3. Дос сыртыңнан мақтар,
Дұшпан көзіңе мақтар.
4. Досы көпті жау алмайды,
Ақылы көпті дау алмайды.
5. Дос - ажарың,
Жолдас базарың.
Нақыл сөздерді қарастырсақ
• Жүргенде көп достық атын малданып
Алайда тек қалма оған алданып
Әл-Фараби
• Не жетеді нағыз досқа, асылға,
Қуансаң да, қайғырсаң да қасыңда.
Қиналады — сен қиналсаң болғаны,
Ұйықтамасаң — ұйықтамайды ол дағы
Уильям Шекспир
• Қиын күнде қол үшін берген — нағыз дос,
Жайшылықта «доспын» деген жай сөз
Саиф Сараи
• Өзіңе қарай дос таңда,
Күшіңе қарай жүк көтер
Жүсіп Баласағұни
• Адамның адамсыз күні жоқ. Сондықтанда адам
жүрген жерінде, елде, сапарда, бөтен жерде болсын
ұғынысып, түсінісетін, жарасып жақын жүретін, өзара
бүкпесіз, сырлас жан іздейді. Бұл - өте қажет табиғи
тілек.

• Достықтың өміршеңдігі екі жақтың ешқашан
әділдіктен аттамауында. Жаңылмайтын жақ,
сүрінбейтін тұяқ жоқ»дейді халық даналығында.
Көңіліңнен шыққан, сынақтан өткен адам дос
болатыны белгілі. Тегі кез - келген екі аяқты, жұмыр
басты пенденің бәрі бірдей болмаса керек. Ниеті таза,
жөні түзу, жан дүниесі сау адамдар ғана дос болуға
жарайтыны – шындық
Ендігі кезекте ситуациялық сұрақтарға
жауап берейік.

А) Досыңның көп өтірік сөйлеп, бір затты
жымқырып кету әдеті бар екенін байқап
жүрдің. Бірақ оны айта алмай жүрген
болатынсың. Бір күні екеуіңе ортақ басқа
ешкім білмейтін затың жоғалып кетті. Не істер
едің?
Ә) Сенің досыңның мінезі өте шәлкес.
Үлкенмен де, кішімен де болмайтын нәрсеге
ілінісіп қала береді. Өзінен кішкентайларға
көп әлімжеттік жасайды. Сенің іс - әрекетің?
Қортынды.
• Бүгінгі сабағымызды қорытындылай келе
сендерге тек қана адал, таза, ақ ниетті
достарың көп болсын деп тілеймін. Өздерің
де нағыз дос бола біліңдер.
Достық деген таусылмайтын қазына,
Көктемде де солып қалар гүл емес,
Қарамайды ол сыйдың көп пен азына
Нағыз достар тіпті сый да тілемес.
Пайдаланылған әдебиеттер:

• С.Калиев, Ж.Молдабеков, Б.Иманбекова
“Этнопедагогика”
Астана -2010ж
• Табылдиев. “Қазақ этнопедагогикасы”. А-2001ж
• Калиев С. “Халық педагогикасының
тағылымдары”
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Адам өміріндегі достықтың орны
Тірек сөздер
Халықтың асыл қасиеті, 4 сынып
Ардақта ата - анаңды
Достық - таусылмас қазына
Достықтың адам өміріндегі маңызы
Адамгершілік­асыл қасиет
Дос болайық, бәріміз!
ДОС ТУРАЛЫ СЫР
ДОСТЫҚ КОНЦЕПТІСІ
Пәндер