Суық деформациялау штамптарына арналған болаттар. Ыстық деформациялау штамптарына арналған болаттар. Қатты қорытпа

СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Жоспары:

Суық деформациялау штамптарына арналған болаттар.

Ыстық деформациялау штамптарына арналған болаттар.

Қатты қорытпалар .

Штамптау - формасын өзгерту мақсатында және әрбір бөлшектің дайын размерін арнайы жасап шығару. Штамп дегеніміз - деформацияланған аспап, материал немесе дайындама размері мен формасын алу үшін әсер етілуі, осы аймақтардың бетіне немесе құралдарына сәйкестенуі. Штамптауды табаққа бөлу - 1 дайындама 2 пуансонмен деформацияланады, және 3 матрицамен, және көлемденуі - дайындама 1 екі бөліктің штампымен деформацияланады.

Металдардың майысқақтығы және деформациялануға кедергісі

Қатты денелердің пластикалық деформациялануы майысқақтық деп аталады. Майысқақтықтың көрсеткіштері: созылу кезінде - салыстырмалы түрде ұзаруы мен тарылуы, динамикалық созылу кезінде - шұғыл тұтқырлық, бұрау кезінде - сынғанға дейін бұрау, стаикалық созылу кезінде - тұтас бетінде, шөгу мен прокаттау кезінде - салыстырмалы түрде сығу.

Қысыммен өңдеу кезінде дайындамаға сыртқы белсенді күштер әсер етеді. Сыртқы күштердің ішкі күшеюмен теңестірілуі, ондай қарқынды күшеюді күштену деп атайды. Қысыммен өңдеудің мінездемелік операциясында келесі түсініктер қолданылады: күштену жұмысы немесе қысым. Деформацияланған дененің және аспаптардың түйісу орындарында реактивті үйкеу күші пайда болады, олар дененің қозғалысына кедергі жасайды. Негізгі факторларға, металдарды қысыммен өңдеудің майысқақтығын анықтайды, оның химиялық құрамы және құрылымы, температурасы және өңдеу жылдамдығы, және де күшейту кұші.

Қысыммен өңдеудің әрбір әдісі созылу әрекеті және сығу ынтасын сүйемелдейді. Пластикалық дефориацияға үлкен бейімділікпен әсер етуі кезінде, созылу маңызды роль ойнамайды.

Пластикалық деформацияланудың орнығуы, металдардың пластикалық деформациялануына кедергісін жоғарылатады. Аққыштық шегі болып деформациялану мінездемесіне кедергісін айтады.

Сонымен қатар қажеттісін белгілеп қою, деформациялануға кедергісі пластикалық металдардың жоғарғы деңгейдегі факторларымен анықталады.

Металдардың пластикалық деформациясының мінездемесі металл температурасымен анықталады. Егер оның температурасы кристаллизацияланудан төмен болса, онда қысыммен өңдеу суық болады, ал жоғарғысы ыстық.

Созылған деформацияның бағыттары металл дәндерін суықтай өңдеуде және бағытталған деформацияның сығылуы кезінде олардың өлшемдерінің кішіреюіне алып келеді. Металл талшықты құрылымға ие болады да, анизотропты болады. Қанау жағдайларымен сәйкес бұл өңдеудің бұйым талшықтарын қысыммен өңдеу кезінде басқаруға болады.

Металл және қоспалардың суықтай деформациялануы кезінде электрөткізгіштік, коррозия тұрақтылығын және де басқа қасиеттерін өзгертеді. Және де ыстық қысыммен өңдеуде макроқұрылымды материал талшықты қатарға ие болады ерімейтін қосылулардың есесінен, созылу бағыттарының деформацияға сығылуы. Металдарды қыздырып өңдеу кезіндегі қасиеттері: құйылған құрылымы жойылады, ал рекристаллизация теңосьті дәндердің кіші өлшемдерін береді; сондықтан металдың нығыздануын бос орындарда пісіру арқылы; беріктілік және пластикалық қасиеті жоғарылайды.

Металдарды қысыммен өңдеуде қызуы

Төменгі күштермен және жоғарғы деформацияланған дайындамасының қызуы арқылы қысыммен өңдеуді жүргізу рұқсат етіледі.

Көміртекті болаттың қыздырылуы 3000С-дан жоғары болғанда деформациялануға кедергісі азаяды (10 есе), ал майысқақтық көбейеді (10%) және айтарлықтай серіппелі қасиеті түгелімен жойылады. Сондай-ақ қалдық кернеулігінің пайда болуы шешіледі.

Әрбір материалдарды қыздыру кезінде химилық қасиеті мен құрылымына байланысты белгілі температуралық интервалдар қатал қарастырылады.

Темір - көміртекті жүйесінің диаграммасы негізгі көміртекті болаттың температуралық интервалын таңдауына қызмет етеді. 11. 2 -суретте болаттың бұрыштық диаграммасы көрсетілген.

Ең алдымен, жоғарғы температурада қызу таңдалады. Солидус сызығына жақын орналасқан көміртектік болаттың температурасының қызуы, қайта орнамайтын ақауға ұшырауы мүмкін. Төменгі температура болатты қатты қыздыруы мүмкін және де дәндердің размерлерінің өсуі тездетіледі.

Дайындаманы жоғарғы температурада қыздырылуы зиянды құбылыстарға алып келеді. Металдың атмосферада (яғни, ауамен) әсерлесуінен металл тотығады, нәтижесінде темір оксидінен тұратын қабыршақ пайда болады. Қабыршақ жоғарғы ғаттылыққа ие, қыздырылғаан металға қарағанда, сондай-ақ деформацияланған құралдың тозуы екі есе көтеріліп (өсіп) бара жатыр. Дайындаманың беткі қасиетін қабыршақ тәрізді нашарлатады.

Көміртек те тотығады, дайындаманың көміртексізденуіне әкеліп соғады.

Сонымен қатар төменгі температура металға үлкен әсерін тигізеді (рекристаллизация температурасынан төмен емес) . Суық құралдардың түйісуін өңдеу салдарынан және қоршаңан ортаның жылулығын саралауда дайындаманың суынуы нормадан асып кетуі мүмкін. Бұл металдың шытынауына және нығаюына алып келеді егер өңдеуді төменгі шек температурасынан жоғары аяқтасақ, онда ірі дәнді дайындаманың деформациялану құрылымын суынуы кезінде алуға болады, ол машина бөлшектерінің соққыға беріктілігі (мықтылығы) төмендейді.

Электрлік пештердің қабырғаларына темір немесе корборундтық электрқыздырғыштар орнатылады. Болаттан және түсті қоспалардан жасалған дайындаманы қыздыру үшін электрпештері қолданылады.

Электрқыздырғыш құралдар индукцияланған және тү. йіскен болады. Индукторлық токты өткізу кезінде айнымалы электрмагниттік жазықтықта орналасқан құйынды токтарды дайындау п. б., дайындаманы қыздыруға алып келеді. Қабыршақ тәрізді қыздырылу кезінде атмосфераға бейтарап газдар таралады. Бұл қыздыру құралының түрі ірі сериялы өндіріс жағдайларында пайдаланылады, жоғарғы (күшті) электр қондырғы салыстырмалы түрде қымбат және әрбір бөлшектің түріне күрделі индукторларды жасау қажет.

Электрліктүйісу құралдарын қыздыруда үздіксіз қыздыруды жүзеге асыруға болады (мысалы, екі қос айналмалы роликтер арасындағы шыбық) . Жылудың бөлінуі, үлкен токтың күшпен таралуы дайын заттың электр кедергілерін иемдену арқылы жүреді.

Қыздыру құралдарын механикаландыру автоматттандыру кезінде үлкен мағына береді. Оларды құралдармен анықтау және автоматтық жүйемен реттеу, өнімділікті жоғарылату және өнімнің шығынын азайтуды қамтамасыз етіп, өнімнің сапасын және еңбек жағдайларын жақсартады.

Металл бұйымдарын көлемдік штампттау

Қыздырылған металдың дайындамасын штампылауды мәжбүрлеп қайта бөлудің жүзеге асырылуы ыстық көлемді штамптау кезінде формасы құрылады. Еркін металдардың ағыны штамп қуысының бетіне кедергі жасайды.

Бұл процесс өндірісте кең таралған еркін соғумен салыстырғанда ол аса үлкен механикалық қасиеті штампыланған орауышты алуға мүмкіндік береді және 3 . . . 4 реттік кіші қателіктерімен.

Дәл размері және штампыланған орауыштардың (поковок) жоғарғы қасиеттері ГОСТ-пен регламенттеледі. Сонымен орауыштардың дәл квалитеті 8 . . . 11-ге сәйкес бола алады. Кейде басқа бөлшектердің жіктелуін сол жерде ғана тегістейді.

Бұйымдарды прокаттау кезінде дайындаманы қыздырып штампттау қызмет етіледі - квадраттық сұлбада, дөңгелек және тік бұрышты, қима сұлбасының периодты қайталануы.

Дайындама үлгісін алу үшін бағалы штамп жасайды, оған нақты орауыш жасау үшін қолданылады (еркін соғу, қайта штампылау) .