Бағаны басқару Баға белгілеудің әдістері мен стратегиясы




Презентация қосу
Бағаны басқару
Баға белгілеудің
әдістері мен стратегиясы

Орындаған: Қасымжанова А.Е
Тексерген: Алимжанова А.М
Тобы: Эн-301
Баға және баға белгілеу нарықтық
экономиканың негізгі элементтерінің
бірі болып табылады. Баға – күрделі
экономикалық категория. Бағада іс
жүзінде экономиканың жалпы коғам
дамуының барлық негізгі мәселелері
түйінделген және шоғырланған. Бұл
тауарларды өндіру және сатып өткізу,
олардың кұнын қалыптастыру жалпы
ішкі өнім (ЖІӨ) мен ұлттық табысты
құру, бөлу мен пайдалануға қатысты
болады.
Баға белгілеудің негізгі екі моделін
бөліп көрсетуге болады:

орталықтандырылған
қандай да бір тауар мемлекеттік баға
нарығында сатып белгілеу – шығындық
алушылар сұранысы баға белгілеу
мен сатушылар шеңберінде өндіріс пен
ұсынысы арасында айналым шығындары
өзара әрекет қойылу арқылы
ету негізінде бағаларды
нарықтық баға мемлекеттік
белгілеу. мекемелердің бағаны
анықтауы.
Бағаның тауар құнынан жоғары немесе төмен қарай
ауытқуларын анықтайтын факторлар өндірушінің өзіне,
басшылары мен ұжымның қызметіне байланысты, ішкі
және кәсі порынға тәуелді емес сыртқы факторлар болып
екіге бөлінеді.

Ішкі Сыртқы
факторлар: факторлар:
- жарнама деңгейі (ол қаншама тартымды да ұтымды болса, өндіруші
бағаны да соншалыкты көтере алады);
- өндірілген өнімнің ерекшелігі, (оның өңделу деңгейі қаншалы қты
жоғары, сапасы ерекше болса, бағасы да соншама жоғары болады);
- өндіріс процесінің ерекшеліктері (аз көлемде шы ғарылатын ж әне
жеке өндіріс өнімдерінің өзіндік құны және осыған сәйкес, бағасы
да жоғары болады; жаппай өндірілетін тауарлардың шығыны
салыстырмалы түрде төмен болғандықтан, өнімдердің бағасы да
онша жоғары болмайды);
- өндірушінің нарықтық стратегиясы мен тактикасы (бір немесе
бірнеше рынок сегменттеріне бағытталған);
- өнімнің өмірлік кезеңдерінің ерекшеліктері;
- өндірістік процестің жинақылығы;
- тауардың өндірушіден түтынушыға дейін жетуінің ұзақтылы ғы;
- сату және сатқаннан кейінгі кезеңде сервис қызметін ұйымдастыру;
- өндірушінің ішкі және сырткы нарықтардағы имиджі.
- тауар өндірілетін ел мен кәсіпорын өнімдерін сататын
елдердегі саяси тұрақтылық;
- еркін нарықта кандай да бір кажетті ресурстарды ң
(еңбек, материалдык, қаржылық) болмауы;
- мемлекет жүргізетін экономикалық саясаттың
сипаты;
- инфляцияның деңгейі және динамикасы;
- нарык көлемі;
- әрекет етуші және болашактағы сатып алушылы қ
сұраныстың көлемі мен ерекше белгілері;
- біртекті өнімді өндірушілер арасында бәсеке болуы
және оның деңгейі
Еркін бағалар (нарықтқк бағалар) –  осы нарықтағы қалыптасқан
сұраныс пен ұсыныс негізінде өнімдер мен қызмет к өрсетуге
өндірушілердің орнататын бағалары. Еркін ба ғаға жататындар:
- сұраныс бағасы – сатып алушы нарығында қалыптасатын ба ғалар;
- ұсыныс бағасы – сатушылардың ресми ұсынысында к өрсетілетін
шегерімсіз нарыктық баға;
- өндіріс базасы – барлық авансыланған капитал ға орташа пайданы
қосу арқылы өндіріс шығындары негізінде аны қталатын ба ға;
- реттелетін бағалар – мемлекеттік басқару органдары орнататын
бағалар. Реттелетін бағалар кепілді ж әне кепілдемелі, ұсынылатын, 
шектеулі, төменгі қорғаныс болады. Реттелетін ба ғаларды ң арасынан
шектелуі бағалар мен бекітілген ба ғаларды б өліп к өрсетіледі:
- шектеулі бағалар – кәсіпорындар, белгіленген ба ғадан жо ғары
деңгейде баға белгілей алмайтын ба ғалар;
- бекітілген бағалар – белгілі деңгейде қойылатын ба ғалар. Оларды ң
өзгеруі бекіткен нарық субъектісінің немесе органыны ң шешімімен
ғана болуы мүмкін.
қатаң баға (тұрақты) – шартқа қол қойылған кезде,
қойылатын және осы шарт, келісім-шарт, келісім бойынша
өнімді жеткізу мерзімі аяқталғанша өзгертілмейді.
Тұрақты баға келесі мәмлелерде қолданылады:
- өнімді жедел жеткізу;
- өнімді қысқа мерзімде жеткізу;
- ұзақ мерзімде тоқтаусыз жеткізу.
- жылжымалы баға – егер шартта айтылғандай, оны орындау
кезінде нарықтық баға өзгерсе (жоғарыласа немесе төмендесе),
онда келісілген баға деңгейі қайта қаралуы мүмкін болады;
- сырғымалы баға – ұзақ дайындау мерзімін талап ететін
бұйым дарға қойылатын баға. Өнімді дайындауға қажет уақыт
кезеңіндегі өндіріс шығындарындағы өзгерісті есепке ала
отырып, бастапқы шарт бағасын қайта қарау арқылы шарт
орындала бастаған кезден бастап есептеледі.
Уақыт факторын есепке алу бойынша келесі баға
түрлері анықталады:
- тұрақты баға - әрекет ету мерзімі алдын-ала
анықталмаған баға түрі.
- маусымдық баға – маусымдық тауарлардың
сипаттағы сатып алу немесе бөлшек бағаларының
түрлері;
- белгілі бір уақыт ішінде әрекет етеді және
бастапқы сату бағасына жеңілдіктер қолдану
арқылы анықталады;
- сатылы баға – белгілі уакыт мерзімдерінде алдын-
ала анықталған тәртіп бойынша біртіндеп
төмендетілетін баға түрі.
Әлемдік бағалар – бұл нақты тауарларды сататын
халықаралық сауданы жеткілікті түрде сипаттайтын ірі
экспорттық және импорттық операциялар жүргізілетін
бағалар. Практикада әлемдік бағалар тауарлардың түрлі
топтарында келесідей болып анықталады:
1. Шикізат тауарлары бойынша олар экспорттаушы немесе
импорттаушы елдердің бағалары деңгейімен, немесе
аукциондар мен биржалар бағаларымен анықталады.
2. Өндірістік-техникалық бағыттағы бұйымдар бойынша
– жетекші әлемдік өндірушілер бағалары;
3. Тұтыну тауарлары бойынша – көш басындағы ірі сауда
үйлерінің каталогтарында жарияланған бағалармен
анықталады.

Ұқсас жұмыстар
«Экономика, өндірісті ұйымдастыру және менеджмент»
Бағаны жоспарлау әдістері
Бағаның деңгейіне ықпал ететін сыртқы факторлар
Калькуляциялық шығындардың схемасы
Фирманың баға саясаты
Тауар сапасы
Баға белгілеу адістері
Шет елдердегі баға құру және бағаларды реттеу тәжірибесі
Баға белгілеу стратегиясы
Баға және баға белгілеу нарықтық экономиканың негізгі элементтерінің бірі болып табылады
Пәндер