Тыныс белгілерінің қабаттаса қолданылуы

Презентация қосу

Тыныс белгілерінің қабаттаса
қолданылуы
Пунктуация - адамдар арасында қатынас құралы қызметін ат қаратын жазу тіліні ң ма ңызды бір саласы. Сонды қтан жалпы тіл, жазу тілі сия қты, пунктуация да жалпы хал қты қ
болып табылады. Сол себепті кімде- кім болсын жазу практикасында бегілі бір за ңдылы қтар ға негізделіп жасал ған ,д ұрыс деп табылып, бекітілген тияна қты пунктуация ережелеріне
сүйенуі қажет. Орфография ережелері тәрізді, тыныс белгілері ережелерін де бұлжытпай берік қолдану – жазу м әдениетіні ң міндетті шарттарыны ң бірі болып саналады.
Пунктуацияны дұрыс қоя білудің бір
критерийі – интонация болып табылады.
Мұнсыз ешбір мағына айқындығы болмайды.
Пунктуация жазу тіліміздің құралы болса,
интонация – ауызекі тіліміздің құралы. Бұл
екеуі бір-бірімен байланысты. Сөйлеген сөзіміз
екінші біреулерге түсінікті, құлаққа
жағымды болу үшін, сөздерді мәнеріне
келтіріп айта біліп, тыныс белгісі дұрыс
қойылған текстерді айқын етіп оқи
алатындай болуымыз керек, өйткені бір
сөйлемді әр түрлі интонациямен оқу
салдарынан сол сөйлемнен әр түрлі мағына
туады, яғни адамның шындыққа, әр түрлі
оқиғалар мен құбылыстарға қалай
қарайтындығы сөйлеу интонациясынан
аңғарылады. Қысқасы, сөйлеу интонациясы
Тыныс белгілерін қабаттастырып келетін
орындары туралы мынаны білген жөн
Бір
сөйлемде екі жақша ал кейде • Кейде сызықша қоюға тиісті жерге
екі жақша да қабаттас-ып сұрау,леп белгісі,көп нүкте,нүкте,үтір
келеді: қойылуға тиіс болса,сызықша да олармен
бірге қабаттасып қойыла береді.Сызықша
Мысалы:оның астындағы жарау- осы белгілерден соң ғана қойылады.
көк биесі,қолындағы тобылғы Мысалы: 1) -мен демогогикадан
сапты бұзау тіс қамшысы қызыл
қайың сойылы желқом сияқты аулақпын –деді Жомарт,-
("желқом" деп қапталымда (бір мүмкіндік зайыр көрініп тұр...
нәрсенің жаның" қаптау" дейді) ("Қ.Ә.").
қалың киізі бар тоқымсыз салынған 2) Егоров маған:-Бізге қарай
ерді айтады) жыртылған киіс
тоқымы,кәшкентай ері,ұзын қайыс тез шегіңіндер.Қоршауда
қанжығалары жіңішке темір қаласындар,деді.
үзеңгісі,өрген жүгені,қара қылыш
шылбыры-бәрі біріне –бірі ұйлесімді
(С.М).
Тырнақша алдында қойылған Сөйлем сөйлемнің не сөйлем
сұрау,леп я көп нүкте,қос мүшелерінің арасында жақша
нүкте сияқты тыныс белгілері тұрса,жақшаның алдыңғы
тырнақшаның жабылатын сығарынан соң қойылуға
екінші сыңары соңынан тиісті үтір ол жерге
қойылмайды,тырнақшаның қойылмайды,ол жақшаның
алдыңғы сыңары алдынан ғана екінші сыңарының сыртынан
қойылады. қойылады.
.Мысалы:"Сен әрі суық,әрі Мысалы: Ғимади
қатты мұқтаждық көрген ағайыңыз алма ағашы
кезімізде туып едің",-деуші химиялық
ед (С.Қ.). тыңайтқышсыз-ақ өсуге
тиісті деп ойлайды
5.Үтір мен тырнақша да (бұрын өсуші еді ғой),екеуі
қабаттасып келе береді. тағы да айқайласып
М:"Жалғыз кенжксі өсіп,қара қалады, мәселені
табан боп,адам бола бастаған басқарма мәжілісінің
Дәркембай тіпті қайта шешуіне қалдырады.
жасағандай болды"(М.Ә.)
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Тыныс белгілерінің қолданылуы. Тыныс белгілерінің қосымша қызметі

ТЫНЫС БЕЛГІСІНІҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ. ТЫНЫС БЕЛГІЛЕРІНІҢ ҚОСЫМША ҚЫЗМЕТІ

Тыныс белгілері

Емдік дене шынықтыру

ОРФОГРАФИЯ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ЖҮРГІЗУ

Жасуша әлемі

Жасуша тірі организмдер

Орфографияны оқыту әдістемесі. Орфография жұмыстарының түрлері және оларды жүргізу

Публицистикалық мақала тақырыпатының ролі

Клетка және органоидтардың құрылысы

Пәндер