Өндірістік кәсіпорын қоймаларының негізгі түрлері




Презентация қосу
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы: Материалдар мен дайындамалардың
цехтағы қоймасы 

                                       
                                      Тексерген: Тілеуғали Е.Т
                                         Орындаған: Қайдыраш А.
                  Топ: ХН-221

2015жыл
Жоспары:
1. Қосалқы өндіріс ғимараттары. Қоймалар.
2. Өндірістік кәсіпорын қоймаларының негізгі
түрлері.
3. Қоймаларды жобалаудың мақсаттары.
4. Ашық қоймаларды орналастыру
ерекшеліктері.
5. Қоймалардың өндіріспен байланысы.
Қойма дегеніміз тауарларды сақтайтын коммерциялық
ғимарат. Қоймалар көбінесе өндірушілер, импорттаушылар,
экспорттаушылар, көтерме саудагерлер, тасымалдаушылар
және кеден т.б. тарапынан қолданылады.
Олар қалалар мен ауылдардың маңындағы өнеркәсіптік
зоналарда орналасқан ірі көлемді ғимараттар болып
табылады. Қоймалар тікелей жүк машиналарынан,темір
жолдардан, әуежайлардан, теңіз порттарынан жүктерді тиеп-
түсіру үшін арнайы жобаланады. Олар көбінесе стандартты
палетталарда орналастырылған жылжымалы жүктер үшін
крандар мен тиеуші машиналармен жабдықталады.
Қоймаланатын тауарларға кез келген шикізат, қаптау
материалдары, қосымша бөлшектер, немесе
ауылшаруашылық, өнеркәсіп, саудаға қатысты дайын
өнімдер жатуы мүмкін.
Қосалқы өндіріс
ғимараттары. Қоймалар:
1.Өндірістік кәсіпорын қоймаларының
негізгі түрлері; 
2.Қоймаларды жобалаудың мақсаттары; 
3.Ашық қоймаларды орналастыру
ерекшеліктері; 
4.Қоймалар алаңдарының бөлінуі
5.Қоймалардың өндіріспен байланысы
6.Материалдар мен дайындамалардың
цехтағы қоймасы 
Өндірістік кәсіпорын қоймаларының
негізгі түрлері:
Қоймалар ғимараттар мен өнеркәсіпті
кәсіпорындардың ерекшеліктеріне
байланысты ашық немесе шатырланған;
жабық (бірқабатты немесе көпқабатты)
сонымен қоса арнайы жабдықталған болып
бөлінеді.
Қойманың территориясының алаңы:
1.жүктер орналастырылған негізгі алаң
(қатарланып орналастырылған
материалдардың штабелдері мен
стеллаждар);
2.Оперативтік аудан (өткелдер, яғни проход,
сортировочный және қабылдап, тармақтап
таратқыш алаң, яғни өлшеу құрылғылары
орналастырылған және қызмет көрсету
жайлары орналастырылған).
Қоймаларды жобалаудың мақсаттары:
Қ оймаларды жобалаудағ ы мақ саттардың орындалуы келесі
ескерулер негізінде іске асырылады :
1. Өнімдерді шығ ару үшін жүргізілетін үдерістерді
(процестерді) шикізатпен басқ а да материалдармен және де ол
өнім түрлеріне сұраныстағ ы кәсіпорындарды уақ тылы,
сенімді түрде қ амтамасыз ету.
2. Өндірістегі учаскелер, цехтар т.б. құрылымдар арасындағ ы
матариалдар ағ ымдарын реттеу.
3. Қ оймаларда сақ талудағ ы заттардың есепке алу негізінде
олардың ауысып тұруы жөніндегі ақ параттарды толық тай
беру мүмкіншілігі.
4. Материалдардың қ оймаларда жатып қ алмауы, оларды
керекті өндіріс бөлімдеріне тез арада жеткізу шаралары.
Ашық қоймаларды орналастыру
ерекшеліктері:
Ашық  қоймалар  метеорологиялық  әсерлерден  өзгеріске 
ұшырымайтын  (температура,  атмосфералық  тұнбалар,  к үн 
сәулесі және т.б.) заттар мен бұйымдарды сақтауға арнал ған. 
Бұл  қоймалар  негізінде  жер  деңгейімен  немесе  фундамент 
арқылы көтеріңкі орналасады. Завод алаңында кейбір кішігірім 
ашық  қоймалар  автомобильді  теміржолды  крандармен, 
қалыптау  машиналармен,  тасымалдау  транспортарымен 
жабдықталады.  Үгілмелі  үйілгіш  материалдарды  са қтайтын 
үлкен  ашық  қоймалар  эстакадты  көпірлі  крандармен 
жабдықталады. 
Шатырлар  мен  платформалар  жауын  –  шашын,  қар  ж әне  к үн 
сәулесінен қорғалынатын заттарға арналған орын.   
Заттарды  температурадан,  атмосфералық  тұнбалардан, 
шаңданудан  сақтау  үшін  бір  немесе  көпқабатты  жабы қ 
қоймалар  қолданылады.  Жабық  қоймалар  ауданы 
тенхнологиялық жобалаудың талаптарына сәйкес келу керек.
Қоймалардың өндіріспен байланысы:
Өндірістік қоймалар өнеркәсіп алаңында кәсіпорындарымен
комплексті байланыста болу керек:
а) транспорт қызметімен рационалды байланыста болу керек, я ғни
алып – тасу;
б) кәсіпорындар мен комплекстік механизациялардың
технологиялық процестермен байланысы, яғни орталы қ
қойманың аралық қоймалармен және цехтармен байланысы.
Қазіргі заманғы қоймалар өндірісі механикалық транспорттар
арқылы материалдардың үздіксіз орын ауыстыруына ерекше
көңіл аударады.
Химиялық өнеркәсіпте үздіксіз цикл жүреді. Көптеген жарылғыш
заттар өндірісі, шикізаттық қоймалар, өртке қауіпті заттар өндіріс
орындарынан арнайы эстакадалы құбырлар, науалар (лотки),
конвейерлер және т.б. арқылы шығарылады. Қоймаларды
жобалауда басты бағыттардың бірі қойма шаруашылығын
ірілендіру және өнеркәсіп алаңына рационалды орналастыру, я ғни
ауыр операцияларды жетілдіруге, қойма алаңын жетік қолдану ға
көмектеседі және жоғары өндірістік қоймалардың көтергіш –
транспорттық техникалардың енгізілуіне, олардың ыңғайлы
қолданылуына себепші болады.
Қоймалар алаңдарының бөлінуі:
Қоймаларда арнайы бөлімдер (ала ңдар) алдын ала дайындалу керек:
жүктер орналастырылатын негізгі алаң (қатарланып орналастырылған
заттардың штабелдері мен стеллаждар); оперативтік алаң (өткелдер,
яғни сараптау, қабылдап тарату ала ңы, өлшеуіш құрыл ғылары
орналастырылған және қызмет көрсету жайлары орналастырыл ған
алаң ); конструктивтік алаң (өнімдерді құрастыру, жинақтау жұмыстары).
Жабық қоймалар орындарында жина қтау мен комплекстік
механизациялауды ұйымдастыруға жоғарғы талаптар қойылады, я ғни
заттарды тиеу мен алып түсіру ж ұмыстары.
Бір қабатты қоймалардың биіктігі шамамен 3.6 М; 4.8 М; және одан
да биік болуы мүмкін. Ал, қоймаларды ң өткелдері - са қталатын
заттардың көлеміне, тасымалдаушы к өліктерге, са қталатын орнына
байланысты жасалады. Қойманы ң ұзынды ғы алдын - ала
ойластырылған, сақталатын заттар, өнімдер түрлеріне байланысты
жобаланады.
Көп қабатты қоймалар арнайы технологиялы қ талаптар ға ж әне
техника – экономикалық мақсаттарға байланысты жобаланады. К өбінесе
қалалық аудандарда немесе жерімізді ң орналасу ұтымдылы ғына
байланысты тұрғызылады. Көп қабатты қоймаларды ң ені 30 метр
шамасында жобаланады. Оларды ж үк тасымалдаушы лифтер мен
крандар орнатып салады.
Санитарлық және өрт талаптарына
сәйкес қоймалар тобы:
• Жылдам тұтанғыш, жарылғыш, улы заттардың және
өртке қауіпті реактитердің және концентрлі
қышқылдарға арналған қоймалар;
• Жанар-жағар май материалдарының қоймалары және
мұнай базасы;
• Кесілген ағаш дайындамалары, қағаз, текстиль және
полимерлі материалдар қоймалары;
• Ерекше оқшауландыруды қажет ететін қоймалар
(радиоактивті материалдар);
• Өрт қауіптілігі тұрғысынан қауіпсіз материалдарға
арналған қоймалар (қосалқы бөлшектер, саймандар
және т.с.с.).
Материалдар өздері сақталып тұрған жері
бойынша, яғни кәсіпорын қоймасында және
кәсіпорын бухгалтериясында есептелінеді.
Материалдық қорлардың қоймадағы есебінің
дұрысұйымдастырылуы олардың дұрыс
сақталынуына, қоймадағы жұмыстың дұрыс
жүргізілуіне және олардағы жұмыстың қалай
қойылғандығына байланысты. Қоймада
материалдық қорлардың әрбір түрлері, сорттары
бойынша бөлек сақталуы тиіс.Материалдардың
маркасы, сорты, көлемі, наменклатуралыцқ номері,
өлшем бірлігі, сақталып тұрған материалдардың
мөлшері, т.б. көрсеткіштері картон немесе фанерге
жазылып, материалдарға байланып немесе
жапсырылып қойылады.
Қоймадағы және цехтегі материалдардың аналитикалық есебі
белгілеген түрі бойынша олардың ішінде сорттары мен
маркалары бойынша жүргізіледі. Қоймада материалдық
қорлардың тек қана сандық есебі жүргізіледі. Материалдардың
әрбір номенклатуралық номері бойынша бөлек үлгілі түрі М-17
карточкасы ашылады. Бұл карточкада материалдық қорлардың
аты, мөлшері, көлемі, сорты, өлшем бірлігі, номенклатуралық
номері және есетеу бағасы көрсетіледі. Бұл карточканы жа ңадан
кіріске алған материалдарға кәсіпорынның бухгалтериясы
дайындап, одан кейін кіріс ету ордерімен тізілім бірге қойма ға
беріледі. Қойма қызметкері немесе қойма меңгерушісі алынған
карточкаға материалдық қорлардың қай жерде сақталып
тұрғаны жайлы деректер толтырады. Материалдардың кіріс-
шығысының сорттық-сандық есебін сол материалдарға жауапты
адам жүргізеді. Кейбір жағдайда материалдарға жауапты
адамның келісімі бойынша қойманың карточкалық есебін
жүргізу жұмысы басқа басқа адамға, яғни есепшіге немесе
операторға жүктелуі мүмкін.
Пайдаланылған әдебиеттер

http
://bigox.kz/materialdyk-korlardyn-k
ojmadagy-esebi/
https://kk.wikipedia.org/wiki/Қойма

Ұқсас жұмыстар
Материалдар мен дайындамалардың цехтағы қоймасы
Операция арасындағы қойма және аралық қойма жайлы ақпарат
Санитарлық –гигиеналық нормативтертердің ғылыми негіздеу
Ақаба суларды тазарту әдістері
Қойма принциптері
Өндірістік кооперативтер
КӘСІПОРЫН ШАРУАШЫЛЫҚ ОБЪЕКТІСІ, ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ НЕГІЗГІ БУЫНЫ РЕТІНДЕ
Активтердің тиімділігі
Шығындар түсінігі
Кәсіпорын және оның негізгі өндірістік қорлары
Пәндер