Эксперттік жүйенің тұжырымдауы, шешілетін тапсырмалардың талаптары және құрылымдық элементтері

Тақырыптар

1 . Көпсатылы тұжырымдау.

2. Нақты емес тұжырымдау

3. ЭЖ - нің шешетін типтік тапсырмалары.

1) тапсырма математикалық әдістер мен дәстүрлі бағдарламалауда қабылданғандай санды манипуляциялаумен емес, символды манипуляциялау арқылы табиғи әдіспен шешілуі мүмкін (яғни, символды пайымдаулар арқылы) .

2) тапсырма алгоритмді емес, эвристикалық табиғатқа ие болу керек, яғни оның шешімі эвристикалық ережелерді қолдануды талап ету керек. Кейбір формалды процедуралар көмегімен шешіле алатын тапсырмалар ЭЖ-ні қолдануға сәйкес келмейді.

3) тапсырма ЭЖ-ні жасақтауға кеткен шығынды өтеу үшін жеткілікті деңгейде қиындау болу керек. Алайда, ол өте қиын да болмау керек, ЭЖ оны шеше алатындай болған жөн;

4) тапсырма, ЭЖ әдістерімен шешіле алатындай жеткілікті деңгейде қысқа әрі мәнді болу керек.

ЭЖ - нің шешетін типтік тапсырмалары

Экспертті жүйе шешетін тапсырмалар:

интерпретатор, шығарушы деп те аталатын логикалық шығару механизмі;

жұмыс деректер қоры (ДҚ) деп те аталатын жұмыс жадысы (ЖЖ) ;

сыртқы әлеммен әрекеттесудің ішкі жүйесі.

иелікке алу және білімдерді толықтырудың ішкі жүйесі;

білімдер қоры (БҚ) ;

түсіндіру ішкі жүйесі;

Эксперттік жүйенің концепциясын құру кезінде бірнеше тұжырымдама іске асады. Бірінші экспертті жүйе емес, оның прототипі жасалынады. Ол азғана уақыт ішінде шешімнің бірнеше жолдарын тауады. Жәнеде ол экспертке жүйені құрауға белсенділігін арттырады.

Көпсатылы тұжырымдамасы

Түпкілікті пайдаланушылар үшін сараптамалық жүйенің жарамдылығын тексеру. Бұл қадамның нәтижесінде сараптамалық жүйесін елеулі өзгерту талап етуі мүмкін.

Сарапшы жүйесін дамыту процесі жоғарыда қадамдар қатаң ретпен азайтылуы мүмкін емес. Жұмыстардың барысында бірнеше рет бұрын қадамдар оралу және онда қабылданған шешімдер қайта қарау керек.

ЭЖ- сараптамасы

Экспертті жүйенің тұжырымдамалары нақты анықталады: керекті ресурстары (уақыты, адамдар, ЭЕМ және басқалары), білім көздері (кітаптар, қосымша мамандар, күнделікті іш-шаралар тізбегі), шешілетін есептерді сұрыптау және т. б. Бұл сатыда шешілетін есеп іріктендіріліп алынады. Сәйкестендіру сатысы- бүл ұжымды оқыту және таныстыру.

Нақты тұжырымдау